Yaşlı hastalara bakım verme yükünün durumluk-sürekli kaygıyı yordama düzeyi

Bu araştırmanın amacı, yaşlı hastalara bakım verme yükünün bakım veren kişilerin durumluk-sürekli kaygı düzeylerini yordayıp yordamadığının saptanmasıdır. Yöntem: İstanbul ili Zeytinburnu ilçesinde yaşayan, Zeytinburnu Belediyesi Aile Kadın Destekleme ve Engelliler Merkezi Evde Bakım Birimi'nde kayıtlı olan 155 aileden gönüllü olarak araştırmaya katılan 140 aile araştırmanın çalışma grubunu oluşturmuştur. Bulgular: Araştırma sonucuna göre durumluk-sürekli kaygı puanları ile zaman-bağımlılık yükü, gelişimsel yük, fiziksel yük, sosyal yük ve duygusal yük puanları arasında pozitif yönde anlamlı ilişki bulunmuştur. Bakım verme yükünün yaşlı hastalara bakım verenlerin durumluk kaygı puanındaki toplam varyansın %62.1'ini, sürekli kaygıdaki toplam varyansın %53.2'sini açıkladığı araştırma sonucunda görülmüştür. Regresyon katsayılarının anlamlılığına ilişkin t testi sonuçları incelendiğinde, fiziksel yük ve duygusal yük alt boyutlarının durumluk-sürekli kaygı üzerinde önemli bir yordayıcı olduğu görülmüştür. artışma: Sonuçlar bakım verme yükünün bireylerde durumluk-sürekli kaygıyı artırdığını, bakım verme yükünün yaşlı hastalara bakım verenlerin durumluk-sürekli kaygıları üzerinde önemli bir etkiye sahip olduğunu göstermektedir. Bakım verme, bakım verenin sağlığını ve iyilik durumunu olumsuz etkileyebilmektedir. Sürekli olarak bakım vermekten kaynaklanan fiziksel bitkinlik ve bakım verenin sağlığının kötüleşmesi, depresyon ve anksiyetede artışa neden olabilmektedir. Bu araştırmada da bakım yükü ile durumluk-sürekli kaygı arasında, yapılmış olan araştırmalara benzer şekilde, olumlu bir ilişki bulunmuştur. Bakım verme, kaygı oluşturan bir durumdur. Bazı hastalıkların yüksek maliyetli olması nedeniyle bakım verende sosyoekonomik açıdan bir kaygı oluştuğu, bireysel görüşmelerde anlaşılmaktadır. Benzer şekilde, çalışmaya katılan bakım veren kadınlarla yapılan görüşmelerde ortaya çıkan başka bir durum da bakım veren kadınların, bakım vermeye başlamalarından kısa bir süre sonra ruhsal destek almaya başlamaları olması, bakım yükü ile kaygı arasında olan ilişkiyi güçlendirmektedir. (Anadolu Psikiyatri Derg 2014; 15:39-44)

The prediction level of caregiver burden on caregivers’ state-trait anxiety levels

Objective: The aim of the study is to determine if caregiver burden predicts the caregivers’ state-trait anxiety levels. Methods: The sample set of the study is consisted of 140 voluntary families out of 155 of whom are the members of home care unit of Zeytinburnu Municipality Family, Women and Disabled Support Center and they also live in Zeytinburnu/Istanbul. Findings: According to the findings of the study there were positive significant correlations between trait anxiety scores and the time dependence, developmental, physical, social and emotional burden scale scores. It was seen that care giver burden explains 62.1% of total variance of state anxiety and 53.2% of trait anxiety of caregivers. Considering the t test results related to the significance of regression coefficients, physical and emotional burden subdimensions are are the most significant predictors of state-trait anxiety. Discussion: Results show that the caregiver burden increases caregivers’ state-trait anxiety and caregiver burden has an important effect on caregivers of geriatric patients’state-trait anxiety. Caregiving can have negative effects on caregivers’ health and well-being. Physical fatigue and health of the caregiver resulting from constantly caregiving can lead to an increase in depression and anxiety. The positive correlations found between care giver burden and state-trate anxiety are consistent with the previous studies. Caregiving is an important factor causes anxiety and according to the individual interviews as a result of some ilnesses having excessive amount of cost, caregiver can have socioeconomic based anxiety. In the similar way, another issue arosed from the intervews with caregivers participated in the study is to take psychological support soon after caregiving, strengthens the relationship between caregiver burden and anxiety. (Anatolian Journal of Psychiatry 2014; 15:39-44)

PDF

___

1. Sağlık Bakanlığı Yaşlı Sağlığı Programı. 24.07.2002/6886 sayılı yazısı, www.saglik.gov.tr 2. The World Health Report. Life in the 21st century. A vision for all Report of the Director-General World Health Organization, Geneva, 1998.
3. Koşar N. Sosyal Hizmetlerde Yaşlı Refah Alanı. Ankara: Şafak Matbaacılık, 1996.
4. Bayık A, Erefe İ, Özgür G. Sağlıklı Yaşlanma. Ege Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Yayınları, 2003; 10:86.
5. Toseland RW, Smith G, McCallion P. Family caregivers of the frail elderly. Handbook of Social Work Practise with Vulnerable and Resilient Population 2001; 18:99-109.
6. Özgen Ö, Bebekoğlu Y. Yaşlı, aile ve toplum: Değişen roller. Yaşlı Sorunları Araştırma Dergisi 2001; 1:44-50.
7. Onat Ü. Yaşlanma ve Sosyal Hizmet. Yaşlılık Gerçeği. Hacettepe Üniversitesi Geriatrik Bilimler Araştırma Merkezi, Ankara: H.Ü. Basımevi, 2004.
8. Mack A. Home: A place in the world. Social Research 1991; 58:307.
9. Aksüllü N, Doğan S. Huzurevinde ve evde yaşayan yaşlılarda algılanan sosyal destek etkenleri ile depresyon arasındaki ilişki. Anadolu Psikiyatri Derg 2004; 5:76-84.
10. Maral I, Aslan S, İlhan, MN, Yıldırım A, Candansayar S, Bumin MA. Depresyon yaygınlığı ve risk etmenleri: huzurevinde ve evde yaşayan yaşlılarda karşılaştırmalı bir çalışma. Türk Psikiyatri Dergisi 2001; 12:251-259.
11. Kinsella G, Cooper B, Picton C, Murtagh D. A review of the measurement of caregiver and family burden in palliative care. J Palliat Care 1998; 14:37-45.
12. Fultner DK, Roudonis MR. Home care and hospice. Gerontol Nurs 2000; 77:1-96.
13. Cimete G. Evde sağlık bakım hizmetlerinin tarihsel gelişimi ve evde bakımda hemşirenin yeri. Marmara Üniversitesi 1. Ulusal Evde Bakım Kongresi Kitabı, İstanbul, 1998, s.7-16.
14. Dillehay R, Sandys M. Caregivers for alzheimer’s patients: What we are learning from research. Int J Aging Hum Dev 1990; 30:263-285.
15. Collins CE, Given BA, Given CW. Interventions with family caregivers of persons with alzheimer's disease. Nurs Clin North Am 1994; 29:195-207.
16. Kasuya RT, Polgar P, Bailey P, Takeuchi R. Caregiver burden and burnout: A guide for primary care physicians. Postgrad Med 2000; 8:119-123.
17. Novak, M, Guest, C. Application of a multidimensional caregiver burden inventory. Gerontologist 1989; 29:798-803.
18. Öner N. Le Compte A. Durumluk Sürekli Kaygı Envanteri El Kitabı. İstanbul: Boğaziçi Üniversitesi Yayınevi, 1998.
19. Clark JA, Weber KA. Challenges and Choices: Elderly Caregiving. 1997. Erişim: 30 Ocak 2011 http://extension.missouri.edu/publications/Display Pub.aspx?P=gh6657
20. Zarit SH, Stephens MP, Townsend A, Greene R. Stress Reduction for family caregivers: Effects of adult day care use. J Gerontol 1998; 5:267-277.
21. Mulatilo M, Taupa, T, Enoka I, Petrini MA. Teaching families to be caregivers for the elderly. Nursing and Health Sciences 2000; 2:51-58.
22. Schulz R, Martire LM. Family caregiving of persons with dementia: Prevalence, health effects, and support strategies. Am J Geriatr Psychiatry 2004; 12: 240-249.
23. Sales E. Family burden and quality of life. Qual Life Res 2003; 2:33-41.
24. Kılıç AN, Taşçı S. 65 yaş üstü bireylerde bakım verenlerin yaşadıkları sorunların belirlenmesi. Sağlık Bilimleri Dergisi 2005; 14:30-36.
25. Hartford Institute for Geriatric Nursing. Erişim: 22.08.2012. http://consultgerirn.org/topics/ family_caregiving/want_to_know_more