Seçici serotonin geri alım inhibitörleri ile Parkinson hastalığı ve parkinsonizm ilişkisi: İki olgu sunumu

Seçici serotonin gerialım inhibitörlerinin (SSGİ) parkinsonizm belirtilerine yol açabildiğine ilişkin çok sayıda olgu sunumu olmakla birlikte, altta yatan düzenek tam olarak bilinmemektedir. Hastalarda tedavi öncesi Parkinson hastalığını (PH) düşündürebilecek özelliklerin olması veya aile öyküsünde bu hastalığın bulunması parkinsonizm belirtilerinin hem ortaya çıkmasında, hem de gidişinde öngörücü etkenler olarak ele alınmalıdır. Sunulan ilk olguda çocukluğundan beri yavaş hareket eden, içe kapanık olarak tanımlanan bir hastada parok-setin kullanımı ile birlikte PH gelişmiştir. İkinci olguda ise essitalopram kullanımından sonraki üç ay içinde parkinsonizm belirtileri izlenmiştir. Literatürde paroksetinle PH belirtilerinin ilk kez ortaya çıktığı bir olguya rastlanmazken, essitalopramla ilişkili bir olgu bildirimi vardır. Bu makalede literatürdeki olgular eşliğinde SSGİ ile ilişkili parkinsonizm ve PH gelişiminde söz konusu olası düzenekler tartışılacaktır.

The relationship of selective serotonin reuptake inhibitors with Parkinson’s disease and parkinsonism: two case reports

In spite of the increasing number of case reports of selective serotonin reuptake inhibitor (SSRI) induced Parkin-sonism symptoms; the underlying mechanism is not clearly established. Evidence of Parkinson’s disease (PD) symptoms prior to the treatment or a positive family history must be considered as predicting factors in the appearence as well as the prognosis of parkinsonism symptoms. In the first case presented, PD developed during paroxetine treatment in a patient, who had slowness of motion along with social withdrawal since her childhood. In our second case, parkinsonism symptoms developed with essitalopram within three months. While there are no reports of first presentation of PD with paroxetine, there is only one case to date that reported parkinsonism symptoms with essitalopram. In this paper, we aimed to present two cases and discuss the possible underlying mechanisms of the development of parkinsonism symptoms and PD associated with SSRIs.

___

  • 1. Hariri AG, Ceylan ME. Depresyonda ilaç tedavisi: Özgül serotonin gerialım engelleyicileri. Duygudurum Dizisi 2003; 7:339-345.
  • 2. Stahl SM. Temel Psikofarmakoloji Nörobilimsel Temeli ve Pratik Uygulamaları. B Taneli, Y Taneli (Çev.), İstanbul, Yelkovan Yayıncılık, 2003, s.222-405.
  • 3. Haddad PM, Dursun SM. Neurological complications of psychiatric drugs: clinical features and management. Hum Psychopharmacol Clin Exp 2008; 23:15-26.
  • 4. Nguyen N, Pradel V, Micallef J, Montastruc JL, Blin O. Drug-induced parkinsonism syndromes. Therapie 2004; 59:105-112.
  • 5. Lane RM. SSRI-induced extrapyramidal side-effects and akathisia: implications for treatment. J Psychopharmacol 1998; 12:192-214.
  • 6. Arnone D, Hansen L, Kerr JS. Acute dystonic reaction in an elderly patient with mood disorder after titration of paroxetine: possible mechanisms and implications for clinical care. Psychopharmacol 2002; 16:395-397.
  • 7. Ozalp E, Soygur H, Cankurtaran ES, Turhan L, Cekic T, Akarsu ES, et al. Sertraline, escitalopram and tianeptine related abnormal movements but not with bupropion: a case report. Prog Neuropsychopharmacol Biol Psychi-atry 2006; 30:1337-1339.
  • 8. Hedenmalm K, Güzey C, Dahl ML, Yue QY, Spigset O. Risk factors for extrapyramidal symptoms during treat-ment with selective serotonin reuptake inhibitors, in-cluding cytochrome P-450 enzyme, and serotonin and dopamine transporter and receptor polymorphisms. J Clin Psychopharmacol 2006; 26:192-197.
  • 9. Terao T, Hikichi T. Serotonin syndrome in a case of de-pression with various somatic symptoms: the difficulty in differential diagnosis. Prog Neuropsychopharmacol Biol Psychiatry 2007; 31:295-296.
  • 10. Hansen L, Wilkinson DG. Drug induced akathisia, sui-cidal ideation and its treatment in the elderly. Int J Geriatr Psychiatry 2001; 16:231-233.
  • 11. Botsaris SD, Sypek JM. Paroxetine and tardive dys-kinesia. J Clin Psychopharmacol 1996; 16:258-259.
  • 12. Muthusami S, Basu S, Kumar A, Dash A. Acute dys-kinesia and extrapyramidal disorder in a child after ingestion of escitalopram. J Child Adolesc Psychophar-macol 2009; 19:317-318.
  • 13. Erdoğan S, Çizmeci P, Akçalı D, Bolay H. Essitolopram metoklopromid etkileşimi: Bir vaka sunumu. Klinik Psiko-farmakoloji Bülteni 2009; 19(Suppl.1):S217-S219.
  • 14. Miletic V, Relja M. Citalopram-induced parkinsonian syn-drome: case report. Clin Neuropharmacol 2011; 34:92-93.
Anadolu Psikiyatri Dergisi-Cover
  • ISSN: 1302-6631
  • Yayın Aralığı: Yılda 6 Sayı
  • Başlangıç: 2000
  • Yayıncı: -
Sayıdaki Diğer Makaleler

Erişkin DEHB ve bağlanma biçimi ilişkisi

Ozan PAZVANTOĞLU, KORAY MEHMET ZEYNEL KARABEKİROĞLU, GÖKHAN SARISOY, SALİHA BAYKAL, Işıl KORKMAZ ZABUN, Seher AKBAŞ, Ömer BÖKE, Ahmet Rifat ŞAHİN

Childhood trauma and quality of life among alcohol dependent men

Cüneyt EVREN, ERCAN DALBUDAK, Bilge EVREN

Çocuk ve gençlerde risperidon tedavisine bağlı serum lipit profili

Mehmet Gökşin KARAMAN, Nihal YURTERİ, Esra ÖZDEMİR, Serhat KALA, HANDAN ANKARALI, Figen KARAMAN ELMACI, Ayten ERDOĞAN

Endokrinolojik tanının netleşmesinden önce psikiyatrik belirtiler gösteren bir kısmi androjen duyarsızlığı olgusu

Elif KIRMIZI ALSAN, İrem YALUĞ, Ekrem ŞENTÜRK

Denetimli serbestlik uygulaması kapsamında başvuran hastalarda sosyodemografik, klinik özelliklerin ve alkol kullanım bozukluğu sıklığının geriye dönük değerlendirilmesi

Nabi ZORLU, Himmet TÜRK, Ali İlhan MANAVGAT, BARIŞ KARADAŞ, Şeref GÜLSEREN

Öldürme ardından özkıyım: olgu sunumu ve literatürün gözden geçirilmesi

MUSTAFA BURAK SAYHAN, ÖZGÜR SÖĞÜT, MEHMET TAHİR GÖKDEMİR, Pınar Hanife KARA, Metin BİRCAN

Retrospective studying of sociodemographic, clinical characteristics and extent of alcohol use disorder among patients applied by probation

Barış KARADAŞ, Nabi ZORLU, Ali İlhan MANAVGAT, Himmet TÜRK, Şeref GÜLSEREN

Çubuk Hortumu sonrası yetişkinlerde ortaya çıkan travmatik belirtilerin değerlendirilmesi

Ali BOZKURT, TUNAY KARLIDERE, Murat ERDEM, Muharrem AK, Cemil ÇELİK, K. Nahit ÖZMENLER, Hamdullah AYDIN

Trabzon ilinde elli beş yaşından büyüklerde depresyon ve bilişsel bozulma yaygınlığı

Önder KAVAKÇI, Mustafa BİLİCİ, Gamze ÇAM, Metin ÜLGEN

Çocuklarda yeme davranışı anketinin Türkçe uyarlama çalışması

RESUL YILMAZ, Haluk ESMERAY, ÜNAL ERKORKMAZ