ETEM ERDAL ERŞAN, Gülay YILDIRIM, Orhan DOĞAN, Selma DOĞAN

Sağlık çalışanlarının iş doyumu ve algılanan iş stresi ile aralarındaki ilişkinin incelenmesi

Amaç: Çalışmanın temel amacı, bir devlet hastanesinde görev yapan sağlık çalışanlarının iş doyumlarını ve iş streslerini sosyodemografik özelliklerine göre değerlendirmek ve aralarında bir ilişki olup olmadığını araştırmaktır. Yöntem: Veriler Sivas Numune Hastanesi‟nde çalışan toplam 180 sağlık çalışanında Minnesota İş Doyumu Ölçeği, Algılanan İş Stresi Ölçeği ve sosyodemografik değişkenleri içeren bir form doldurularak elde edildi. Bulgular: Çalışmamızda erkeklerde kadınlara göre, lisansüstü mezunlarında ön lisans ve lisans mezunlarına göre, hekimlerde hemşirelere göre iş doyumu puanları anlamlı düzeyde yüksek bulunmuştur. Kırk beş yaşından büyük yaş grubunda 34 yaşından küçük yaş grubuna göre ve diğer sağlık çalışanlarında hemşirelere göre dış doyum puanları anlamlı derecede yüksek bulunmuştur. Kadınlarda ve hemşirelerde iş stresi puanları diğer gruplardan yüksek, lisansüstü mezunlarında düşük bulunmuştur. İş doyumu ile iş stresi arasında anlamlı düzeyde negatif bir ilişki vardır. Sonuç: Çalışmamızda sağlık çalışanlarının iş doyumu ve iş stresi sosyodemografik olarak incelenmiştir. Sağlık kurumlarında hasta memnuniyetinin yanı sıra, çalışanların sorunlarıyla ilgilenilmesi ve çözüm üretilmesi iş doyumunun sağlanması ve iş stresinin giderilmesi için önem taşımaktadır.

Job satisfaction and perceived job stress of the health professionals and the relationship between them

Objective: The main purpose of the study is to evaluate the job satisfaction and stress of the health professionals working in a state hospital according to their sociodemographic characteristics and to reveal whether there are any relations between them. Methods: Data have been obtained by means of a form including Minnesota Job Satisfaction Scale, Perceived Job Stress Scale and sociodemographic variables on totally 180 health professionals who are employed in Sivas Numune Hospital. Findings: In our study, it was evaluated that the job satisfaction points of the males were higher when compared to females, those of post-graduates were higher than those of graduates and undergraduates and those of doctors were higher than those of nurses in a statistically important level. The external satisfaction points of the group over 45 when compared to that of the group under 34 and those of other health professionals when compared to nurses were found to be statistically higher. It was found that job stress points of women were higher compared to males, those of the graduates of secondary education, undergraduates and graduates were higher than those of postgraduates, and the job stress points of the nurses were higher than those of doctors and other health professionals. There is a meaningful negative cor relation between job satisfaction and job stress. No statistically important difference was found with reference to their marital status, whether they have children and their work years. Results: In our study, job satisfaction and job stress of the health care professionals were studied sociodemographically. In healthcare institutions, besides the satisfaction of the patients, it is also important to deal with and find solutions to the problems of the health care personnel for the establishment of job satisfaction and eliminate job stress.

PDF

___

1. Sevimli F, İşcan ÖF. Bireysel ve iş ortamına ait etkenler açısından iş tatmini. Ege Akademik Bakış. 2005;5/1-2:55-64.
2. Rinehart JS, Short P. Job satisfaction and em-powerment among teacher leaders, reading re-covery teachers and regular classroom teachers. Education. 1994;114(4):570-80.
3. Gürsel M, Izgar H, Altınok V, Kesici Ş. Endüstri ve Örgüt Psikolojisi İş Doyumu. Konya, Star Ofset Basım, 2003.
4. Draper J, Halliday D, Jowett S, Norman I, Watson R, Wilson-Barnett J, et al. NHS cadet schemes: student experience, commitment, job satisfaction and job stress. Nurse Educ Today. 2004;24:219-28.
5. Baycan AF. Analysis of Several Effects of Job Satisfaction between Different Occupational Groups. Boğaziçi University Institute of Social Science, İstanbul, 1985.
6. Baltaş Z. Standardization of the Perceived Stress Scale: perceived stress in Turkish middle manag-ers. Stress and Anxiety Research Society 19. International Conference, Boğaziçi University, İstanbul, 1998.
7. Kuzulugil Ş. Kamu hastaneleri çalışanlarında iş tatminini etkileyen faktörlerin incelenmesine yönelik bir araştırma. İstanbul Üniversitesi İşlet-me Fakültesi Dergisi. 2012;41:129-41.
8. Kocabıyık ZO, Çakıcı E. Sağlık çalışanlarında tükenmişlik ve iş doyumu. Anadolu Psikiyatri Derg. 2008;9:132-8.
9. Havle N, İlnem MC, Yener F, Gümüş H. İstan-bul‟da çalışan psikiyatristlerde tükenmişlik, iş doyumu ve bunların çeşitli değişkenlerle ilişkisi. Düşünen Adam. 2008;21:4-13.
10. Akbolat M, Işık O, Uğurluoğlu Ö. Sağlık çalışan-larının kontrol odağı, iş doyumu, rol belirsizliği ve rol çatışmasının karşılaştırılması. HÜ İİBF Dergisi. 2011;29:23-48.
11. Yaşan A, Eşsizoğlu A, Yalçın M, Özkan M. Job satisfaction, anxiety level and associated factors in a group of residents in a university hospital. Dicle Med J. 2008;35:228-33.
12. Yılmaz Z, Murat M. İlköğretim okulu yönetici-lerinin iş doyumları ile örgütsel stres kaynakları arasındaki ilişki. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 2008;18:204.
13. Tözün M, Çulhacı A, Ünsal A. Aile hekimliği sisteminde birinci basamak sağlık kurumlarında çalışan hekimlerin iş doyumu (Eskişehir). TAF Prev Med Bull. 2008;7:377-84.
14. Çam O, Akgün E, Gümüş AB, Bilge A, Keskin GÜ. Bir ruh sağlığı ve hastalıkları hastanesinde çalışan hekim ve hemşirelerin klinik ortamlarını değerlendirmeleri ile iş doyumları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Anadolu Psikiyatri Derg. 2005;6:213-20.
15. Kahraman G, Engin E, Dülgerler Ş, Öztürk E. Yoğun bakım hemşirelerinin iş doyumları ve etkileyen faktörler. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Elektronik Dergisi. 2011; 4:12-18.
16. Yıldız N, Kanan N. Yoğun bakım ünitelerinde çalışan hemşirelerde iş doyumunu etkileyen faktörler. Yoğun Bakım Hemşireliği Dergisi. 2005;9:8-13.
17. Özaltın H, Kaya S, Demir C, Özer M. Türk silahlı kuvvetlerinde görev yapan muvazzaf tabiplerinin iş doyum düzeylerinin değerlendirilmesi. Gulhane Med J. 2002;44:423-7.
18. Gölbaşı Z, Kelleci M, Doğan S. Relationships between coping strategies, individual character-istics and job satisfaction in a sample of hospital nurses: cross-sectional questionnaire survey. Int J Nurs Stud 2008;45:1800-6.
19. Kurçer MA. Harran Üniversitesi Tıp Fakültesi hekimlerinin iş doyumu ve tükenmişlik düzeyleri. Harran Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi. 2005;2:10-5.
20. Şanlı S. Adana İlinde Çalışan Polislerin İş Doyu-mu ve Tükenmişlik Düzeylerinin Bazı Değişken-ler Açısından Değerlendirilmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Adana, Çukurova Üniver-sitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2006.
21. Tan MN, Özçakar N, Kartal M. Resident doctors' professional satisfaction and its effect on their lives. Marmara Medical Journal. 2012;25:20-5.
22. Tokmak C, Kaplan Ç, Türkmen F. İş koşullarının sağlık çalışanlarında yol açtığı stres üzerine Sivas‟ta bir araştırma. İşletme Araştırmaları Der-gisi. 2011;3:49-68.
23. Topuz A. Hemşirelerde Rol Çatışması ve Rol Belirsizliği, İş Stresi ve Aralarındaki İlişkinin Belir-lenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Sivas, Cumhuriyet Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, 2006.
24. Özmutaf NM. Örgütlerde insan kaynakları ve stres: Ampirik bir yaklaşım. EÜ Su Ürünleri Dergisi. 2006;75-80.
25. Koç ŞR. Sağlık Çalışanlarında İş Stresi (Acil Servis Örneği). Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul, Beykent Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2009.
26. Ekinci Y. İlköğretim Okulu Yöneticilerinin Sosyal Beceri Düzeylerine Göre Öğretmenlerin İş Doyu-mu ve İş Stresinin Karşılaştırılması. Yayımlanma-mış Yüksek Lisans Tezi, Gaziantep, Gaziantep Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2006.
27. Altundaş O. Poliste İş Stresi ve İş Tatmini. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Erzurum, Atatürk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2000.