Psikiyatri kliniğinde çalışan hemşirelerde farkındalık eğitiminin bireysel performans standartlarına etkisi

Amaç: Farkındalığı artırmaya yönelik geliştirilen eğitim programının psikiyatri kliniğinde çalışan hemşirelerin bireysel performans standartlarına etkisinin incelenmesi amacıyla planlanmıştır. Yöntem: Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi Psikiyatri ABD'nda çalışan, araştırmaya katılmayı kabul eden ve eğitim programını tamamlayabilen 22 hemşire örnekiemi oluşturmuştur. Araştırmada veri toplama aracı olarak 3 form kullanılmıştır. Hemşirelerin tanıtıcı özelliklerine yönelik veri formu, öz etkililik-yeterlilik ölçeği ve sosyotropi-otonomi ölçeğidir. Farkındalığı artırmaya yönelik geliştirilen eğitim programında, hemşirelerin temel duyguların tanımını yapabilmeleri, sağlıklı ve patolojik duygu durumlarını fark edebilmeleri, bu temel duyguları kendileri ve bakım verdikleri hastalarda tanımlayabilmeieri amaçlanmıştır. Eğitim programı 12 konu ve 72 saatten oluşmaktadır. Bulgular: Eğitim öncesi hemşirelerin öz etkililik-yeterlilik algıları orta düzeyden daha düşük iken, eğitim sonrası öz etkililik- yeterlik algıları orta düzeyden daha yüksek bir düzeye ulaşmıştır. Hemşirelerin eğitim öncesi sosyotropik kişilik özellikleri orta düzeyde iken, eğitim sonrasında sosyotropik kişilik özellikleri orta düzeyin üzerine çıkmış, otonomik kişilik özellikleri eğitim öncesinde orta düzeyden yüksek iken, eğitim sonrasında hemşirelerin otonomik kişilik özelliklerinde daha belirgin bir artış gözlenmiştir. Sonuç: Farkındalığı artırmaya yönelik.olarak geliştirilen eğitim programının, hemşirelerin bireysel performans standartlarını oluşturan öz etkililik-yeterlilik algısı ve otonomik kişilik özelliklerini arttırıcı bir etki oluşturmuştur. Bu etkinin farklı sosyodemografik, mesleki özellik ve mesleki algıya sahip tüm hemşirelerde benzer şekilde etkili olabilecek bir eğitim programı olduğu görülmüştür.

Anahtar Kelimeler:

Öz yeterlilik, Farkında olma, Psikiyatri hemşireliği

The effects of self awareness education on the individual performance standards of nurses who work in psychiatry clinic

Objective: This study was planned to investigate of the effects of education program about increasing self awareness on individual performance standards of nurses who work psychiatry clinic. Methods: Twenty-two nurses were the sample of study that were and could complete research. Nurse descriptive form, Self Efficiency, Inventory, Sociotrophy-Autonomy Inventory were used for data collection. Could recognize basic emotions, could aware healthy and pathological emotions, could recognize these basic emotions of their own emotions and of their caring patients emotions were aimed in increasing awareness education program. Education program was consisting of 12 subjects and 72 hours. Results: Before education, nurses self efficacy perception was a lower the middle level, after education nurses self efficiency perception reached the higher the middle level. While before education nurses sociotrophic personality characteristic was middle level, after education nurses sociotrophic personality characteristic reached the higher than middle level. While autonomic personality characteristic was higher than middle level, after education 20 point increasing was observed nurses' autonomic personality characteristic. Conclusion: Education program about increasing self awareness had effect to increasing nurses self efficiency, perception and autonomic personality characteristic which were consist nurses individual performance standards and it can be effected all sociodemographic characteristics, all job characteristics, job perceptions which have nurses was determined.

Keywords:

Self Efficacy, Awareness, Psychiatric Nursing,

PDF

___

1. Adams A, Bond S. Hospital nurses' job satisfaction, individual and organizational characteristics. J Adv Nurs 2000; 32:536-543.
2. Akkoyun F. Geştalt Terapi. Ankara, Nobel Yayın Dağıtım, 2001, s.85-89.
3. Bandura A, Pastorelli C, Barbanelli C, Caprara GV. Self efficacy pathways to childhood depresssion. J Pers Soc Psychol 1999; 76:258-269.
4. Beck MC, Rawlins RP, Williams SR, LouisCV. Mental Health Psychiatric Nursing: A Holistic Life- Cycle Approach. Toronto, Mosby,1984.
5. Berg A, Hallberg R. Effects of systematic clinical supervision on psychiatric nurses' sense of coherence, creativity, work- related strain, job satisfaction and view of the effects from clinical supervision: a pre- post test design. J Psychiatr Ment Health Nurs 1999; 6:371-381.
6. Dökmen Ü. Farkına Varmak. Yarına Kim Kalacak Evrenle Uyumlaşma Sürecinde Var Olmak Gelişmek Uzlaşmak. İstanbul, Sistem Yayıncılık, 2000,s.122-139.
7. Dökmen Ü. Sosyometri ve Psikodrama. İkinci baskı, İstanbul, Sistem Yayıncılık, 1995, s.118-124.
8. Elliot AJ, Harackiewicz, JM. Goal setting, achievement orientation, and intrinsic motivation: A mediaional analysis. J Pers Soc. Psychol 1994; 66:968-980.
9. Engin E. Psikiyatri Kliniğinde Çalışan Hemşirelerin Öfke Düzeyleri İle İş Motivasyonları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Yayımlanmamış Doktora Tezi, İzmir, Ege Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, 2004.
10. Gagne M. The role of autonomy support and autonomy orientation in prosocial behavior engagement. Motiv Emotion 2003; 27:199-223.
11. Gözüm S, Aksayan S. Öz etkililik-yeterlik ölçeğinin Türkçe formunun güvenirlik ve geçerliği. Atatürk Üniversitesi HYO Dergisi 1999; 2:21-34.
12. Happell B. Who wants to be psychiatric nurse? Novice student nurses' interests in psychiatric nursing. J Psychiatr Ment Health Nurs 1999; 6:479-484.
13. Hoffling CK, Leininger MM. Hemşirelikte Ana Psikiyatrik Kavramlar. A Kumral (çev), İstanbul, Vehbi Koç Vakfı Yayınları, 1987, s.1-10.
14. Maccalum J. Othering and psychiatric nursing. J Psychiatr Ment Health Nurs 2002; 9:87-94.
15. Melrose SA. Clinical teaching guide for psychiatric mental health nursing: a qualitative outcome analysis project. J Psychiatr Ment Health Nurs 2002; 9:381-389.
16. Nezlek JB. Day to day relationships between self-awareness, daily events and anxiety. J Personal 2002; 9:249-275.
17. Pugliesi K. The consequences of emotional labor: effects on work stress, job satisfaction, and well being. Motiv Emotion 1999; 23:125-154.
18. Rohrer J. ABC of Awareness. R Curtis (çev), Personal Development as The Meaning of Life, cilt 1, Oberurnen, Utd Media Book Series, 2002, S.7-84.
19. Ryan RM, Deci EL. Self-determination theory and facilitation of intrinsic motivation, social development, and well-being. Am Psychol 2000; 55:68-78.
20. Sakarya S. Doğurgan deneyim "farkındalık". Temas Geştalt Terapi Dergisi 2003; 1:3-18.
21. Savaşır I, Şahin N. Bilişsel-Davranışçı Terapilerde Değerlendirme: Sık Kullanılan Ölçekler. Ankara, Türk Psikologlar Derneği Yayınları, No. 9, 1997, s.71-78.
22. Schwarzer R. Generalized self efficacy and health behaviors. M Conner, P Norman (eds), Predicting Health Behavior. Research and Practice with Social Cognition Models, Buckhing- ham, Open University Press, 1994, Http: //Userpage Fu-Berlin De /Ru Ahahn/ Publicat /Conner9. Htm.
23. Schwarzer R. The assessment of optimistic selfbeliefs: comparison of the German, Spanish, and Chinees version of General Self Efficacy Scale. Appl Psychol Int Rev 1996; 46:69-88.
24. Sheldon KM, Bettencourt BA. Psychological need-satisfaction and subjective well-being within social groups. BrJ Soc Psychol 2002; 41:25-38.
25. Stuart G. Actualizing the Nursing Role: Professional Performance Standards. St. Louis, Mosby, 1991.S.193-207.
26. Tanaka A, Okuno T, Yamauchi H. Achievement motives, cognitive and social competence, and achievement goals in the classroom. Percept Mot Skills 2002; 95:445-458.
27. Taylor CM. Self Awareness. Essentials of Psychiatric Nursing. On üçüncü baskı, Toronto, Mosby, 1990, s.41-49.
28. Winter K, Kuiper NA. Individual differences in the experience of emotions. Clin Psychol Rev 1997; 17:791-824.