YASEMEN TANER, Ender TANER, EMEL ERDOĞAN BAKAR, Şahin BODUR

Obsesif kompulsif bozukluğu olan çocuk ve ergenlerin birinci derece akrabalarında psikopatoloji

Amaç: Bu çalışmanın amacı çocukluk yaş dönemi başlangıçtı obsesif kompulsif bozukluk (OKB) tanısı konan çocuk ve ergenlerin anne, baba ve kardeşlerinde OKB ve diğer psikopatolojilerin varlığını araştırmaktır. Yöntem: Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Psikiyatri Bölümü ve özel bir ruh sağlığı merkezine başvuran ve OKB tanısı konan 25 çocuk ve ergen ile bu hastaların anne, baba ve kardeşlerinin tümü çalışmaya alınmıştır. OKB tanısı konan çocukların ana babalarında psikopatoloji klinik görüşmenin yanında DSM-IV Eksen I İçin Yapılandırılmış Tanısal Görüşme (The Structured Clinical Interview for DSM-IV Axis I Disorders, SCID-I) kullanılarak araştırılmıştır. OKB tanısı konan çocuk ve ergenlerin kardeşleri klinik görüşme ve yaşlarına bağlı olarak Okul Çağı Çocukları için Duygulanım Bozuklukları ve Şizofreni Görüşme Çizelgesi-Şimdi ve Yaşam Boyu Şekli-Türkçe Uyarlaması (ÇDŞG-ŞY-T), ya da SCID-I kullanılarak psikopatoloji varlığı açısından taranmıştır. Bulgular: OKB tanısı konan çocuk ve ergenlerin annelerinde kontrol grubundaki annelere göre anlamlı düzeyde daha çok anksiyete bozukluğu saptanmıştır. Anksiyete bozuklukları ayrı ayrı değerlendirildiğinde, hasta grubundaki annelerde OKB kontrol grubuna göre daha yüksek oranda bulunmuştur. Anksiyete bozukluğu dışındaki psikopatolojilerde iki gruptaki anneler arasında, anlamlı farklılığa rastlanmamıştır. OKB tanısı konan çocuk ve ergenlerin babalarında tik bozukluğu kontrol grubundaki babalardan yüksek ve aradaki fark istatistiksel olarak anlamlı bulunmuştur. OKB ve kontrol grubundaki kardeşler arasında psikopatoloji varlığı açısından anlamlı farklılık saptanmamıştır. Sonuç: OKB tanısı konan çocuk ve ergenlerin annelerinde OKB'un kontrol grubundaki annelere göre anlamlı düzeyde daha sık saptanması, çocuk ve ergenlik döneminde başlayan OKB'ta ailesel yatkınlığın daha fazla olduğu görüşüyle uyumludur. Erken başlangıç!ı OKB'u olan bireylerin ailelerinde tik bozukluklarının daha sık görülmesi, OKB ve tik bozukluğunun aynı genetik temeli taşıyan bozuklular ya da aynı bozukluğun farklı görünümleri olabileceğini düşündürmektedir. Bu çalışmada OKB tanısı konan çocukların babalarında kontrollere göre anlamlı düzeyde yüksek tik bozukluğu görülmüştür. Bu bulgu, babadaki tik bozukluğunun çocuktaki OKB için güçlü bir yordayıcı olabileceğini düşündürmektedir. OKB ve kontrol grubundaki kardeşler psikopatoloji açısından farklı bulunmamakla birlikte, OKB tanısı konan çocukların kardeşleri psikopatoloji açısından değerlendirilmeli ve izlenmelidir.

Anahtar Kelimeler:

Kaygı bozuklukları, Anneler, Psikopatoloji, Obsesif-kompulsif bozukluk, Çocuk, Ergen, Aile

Psychopathology in first-degree relatives of pediatric obsessive-compulsive disorder patents

Objective: This study was designed to investigate obsessive compulsive disorder (OCD) and other psychopathologies in parents and siblings of early onset OCD cases. Methods: Subjects enrolled in the study were 50 parents and 12 siblings of 25 children and adolescents with OCD. Parents of offsprings were assessed to screen psychiatric disorders using clinical interviews and the Structure Clinical Interview for DSM-IV Axis I Disorders (SCID-I). Siblings of children and adolescents with OCD were also screened systematically with clinical interviews and either with Schedule for Affective Disorders and Schizophrenia for School Aged Children, Present and Lifetime Version (K-SADS-PL) or with SCID-I depending on age. Results: Psychopathologies in the mothers which were evaluated with clinical interviews and SCID-I revealed significantly increased anxiety disorders in general in mothers of OCD cases than control mothers. When anxiety disorders were evaluated separately, OCD was found to be significantly higher in mothers of patients with OCD compared to mothers of control group. Fathers of OCD cases were found to have more tic disorders than the fathers of control cases and the result was statistically significant. No significant difference was found between siblings of both groups according to psychopathology. Conclusion: Mothers of children and adolescents with OCD had significantly higher OCD than the control mothers. This finding is consistent with the idea of familial tendency of OCD which begins during childhood and adolescence. Because tic disorders are more frequent in families of patients with OCD, it is thought that OCD and tic disorders may be different manifestations of same pathology or both disorders have a similar genetic basis. In the present study significantly higher tic disorders in fathers of patients with OCD compared to that of controls were found which suggested that tic disorder in fathers might be a predictor of OCD in the offspring. Though in the current study no difference was found between siblings according to psychopathology, it should be kept in mind that siblings of patients with OCD are still at risk for psychopathology and they should be followed carefully.

Keywords:

Anxiety Disorders, Mothers, Psychopathology, Obsessive-Compulsive Disorder, Child, Adolescent, Family,

PDF

___

1. Piacentini J, Bergman RL, Keller M, McCracken J. Functional impairment in children and adolescents with obsessive-compulsive disorder. J Child Adolesc Psychopharmacol 2004; 13(Suppl.1):S61-S69.
2. Valderhaug R, Ivarsson T. Functional impairment in clinical samples of Norwegian and Swedish children and adolescents with obsessive-compulsive disorder. Eur Child Adolesc Psychiatry 2005; 14:164-173.
3. Robins L, Helzer J, Crougham J, Ratcliffe K. The NIMH epidemiological catchment area study. Arch Gen Psychiatry 1981; 38:381-389.
4. Fontenelle LF, Mendlowicz MV, Versiani M. Impulse control disorders in patients with obsessive-compulsive disorder. Psychiatry Clin Neurosci 2005; 59:30-37.
5. Burke KC, Burke JD Jr, Regier DA, Rae DS. Age at onset of selected mental disorders in five community populations. Arch Gen Psychiatry 1990; 47:511-518.
6. Geller D, Biederman J, Jones J, Park K, Schwartz S, Shapiro S et al. Is juvenile obsesssive-compulsive disorder a developmental subtype of the disorder? A review of the pediatric literature. J Am Acad Child Adolesc Psychiatry 1998; 37:420-427.
7. March JS, Leonard HL. Obsessive-compulsive disorder in children and adolescents: A review of the past 10 years. J Am Acad Child Adolesc Psychiatry 1996; 34:1265-1273.
8. March JS, Franklin ME, Leonard HL, Foa EB. Obsessive-compulsive disorder. TL Morris, JS March (eds.), Anxiety Disorders in Children and Adolescents, New York, The Guilford Press, 2004, p.212-240.
9. Rauch SL, Cora-Locatelli G, Greenberg BD. Pathogenesis of obsessive-compulsive disorder. DJ Stein, E Hollander (eds.), Textbook of Anxiety Disorders, Washington, D.C., American Psychiatric Publishing, 2002, p.191-206.
10. Hettema JM, Neale MC, Kendler KS. A review and meta-analysis of the genetic epidemiology of anxiety disorders. Am J Psychiatry 2001; 158:1568-1578.
11. do Rosario-Campos MC, Leckman JF, Curi M, Quatrano S, Katsovitch L, Miquel EC et al. A family study of early-onset obsessive-compulsive disorder. Am J Med Gen Part B (Neuropsychiatr Gen) 2005; 136: 92-97.
12. Hanna GL, Himle JA, Curtis GC, Gillespie BW. A family study of obsessive-compulsive disorder with pediatric probands. Am J Med Gen Part B (Neuropsychiatr Gen) 2005; 134B:13-19.
13. Gökler B, Ünal F, Pehlivantürk F, Kültür EÇ, Akdemir D, Taner Y. Okul Çağı Çocukları İçin Duygulanım Bozuklukları ve Şizofreni Görüşme Çizelgesi -Şimdi ve Yaşam Boyu Şekli- Türkçe uyarlamasının geçerlik ve güvenirliği (K-SADSPL- T). Çocuk ve Geçlik Ruh Sağlığı Dergisi 2004; 11:109-106.
14. American Psychiatric Association. Diagnostical and Statistical Manual of Mental Disorders, fourth ed., Text Revision (DSM-IV-TR). Washington, D.C.; APA, 2000.
15. Çorapçıoğlu A, Aydemir O, Yıldız M, Esen Danacı A, Köroğlu E. DSM-IV Eksen I Bozuklukları (SCID-I) için Yapılandırılmış Klinik Görüşme Klinik Versiyonu. Ankara, Hekimler Yayın Birliği, 1999.
16. Işık E. Nevrozlar. Ankara, Kent Matbaası, 1996, s.205-241.
17. Carey G, Gottesman II. Twin and family studies of anxiety, phobia and obsessive-compulsive disorder. D Kzlein, J Rapkin (eds.), Anxiety: New Research and Changing Concepts. New York, Raven Press, 1981, p.117-123.
18. Leonard HL, Lenane MC, Swedo SE. Rettew DC, Gershon ES, Rapoport JL. Tics and Tourette’s disorder: a 2 to 7 year follow-up of 54 obsessivecompulsive children and adolescents. Arch Gen Psychiatry 1992; 50: 429-439.
19. Riddle MA, Scahill L, King R, Hardin MT, Towbin KE, Ort SI et al. Obsessive compulsive disorder in children and adolescents: Phenomenology and family history. J Am Acad Child Adolesc Psychiatry 1990; 29:766-772.
21. Gaytan O, Giorgadze A, Croft S (2005) Anxiety Disorders. SB Sexson (ed.), Child and Adolescent Psychiatry, second ed., USA, Blackwell Publishing, p.113-131.
22. Flament MF, Whitaker A, Rapoport JL, Davies M, Berg CZ, Kalikow K et al. Obsesssive compulsive disorder in adolescence: an epidemiological study. J Am Acad Child Adolesc Psychiatry 1988; 27:764-771.