DSM- 5 Bedensel Belirti Ölçeği ile Düzey 2 Bedensel Belirti Ölçekler inin Türkçe Formlarının geçerlilik ve güvenilirlikleri

Amaç: Bu çalışmada DSM-5 için hazırlanan tüm bedensel belirti ölçeklerinin Türkçe formlarının güvenilirlik ve geçerlilik çalışmalarının yapılması amaçlanmıştır. Yöntem: Araştırma Celal Bayar Üniversitesi Tıp Fakültesi Psikiyatri Yataklı veya Ayaktan Klinikleri'nde tedavi görmekte olan ve DSM-5 ölçütlerine göre herhangi bir bedensel belirti bozukluğu tanı ölçütlerini karşılayan hastalar ile yapılmıştır. DSM-5 ölçütlerine göre, herhangi bir bedensel belirti bozukluğu tanı ölçütleri dışında herhangi bir ruhsal bozukluk tanı ölçütlerini karşılayan, sürekli tedavi gerektirir bir fiziksel veya nörolojik hastalığı bulunan hastalar çalışmaya alınmamıştır. Buna göre 31 bedensel belirti bozukluğu, 16 hastalık anksiyetesi bozukluğu ve üç konversiyon bozukluğu hastası çalışmaya alınmıştır. Herhangi bir ruhsal veya bedensel hastalığı olmayan 100 gönüllü sağlıklı kontrol grubunu oluşturmuştur. Bedensel Belirti Ölçeği ve Düzey 2 Bedensel Belirti Ölçeği dışında en yaygın kullanılan özbildirim ölçeği olan Sağlık Anksiyetesi Ölçeği (SAÖ) birlikte geçerlilik için kullanılmıştır. Güvenilirlik analizlerinde içsel tutarlılık katsayısı ve madde-toplam puan korelasyon analizi, geçerlilik analizlerinde ise açıklayıcı faktör analizi, birlikte geçerlilik için Pearson Korelasyon Analizi kullanılmıştır. Ölçeğin özgüllük ve duyarlılığını saptamak amacıyla ROC analizi yapılmış ve eğrinin altında kalan alanın 0.90'ın üzerinde olması anlamlı kabul edilmiştir. Bulgular: Araştırma grubunun yaş ortalaması 29.0±11.9 yıldır ve %61.3'ü (s=92) kadındır. Grubun %63.3'ü yüksekokul mezunu, %19.3'ü ilkokul mezunu, %10.7'si lise mezunudur. Hasta grubunun hastalık süresi 17.4±11.8 yıldır. Düzey 2 Bedensel Belirti Ölçeğinin içsel tutarlılığı 0.83, madde-toplam puan korelasyon katsayıları 0.26-0.62 arasında bulunmuştur. Bedensel Belirti Ölçeğinin içsel tutarlığı 0.96, madde-toplam puan korelasyon katsayıları 0.89-0.92 arasında bulunmuştur. Düzey 2 Bedensel Belirti Ölçeğinin açıklayıcı faktör analizinde tek faktörlü çözüm elde edilmiştir ve özdeğeri 4.67'dir, varyansın toplam %31.16'sını açıklamaktadır. Düzey 2 Bedensel Belirti Ölçeğinin maddelerinin faktör yükleri 0.41-0.78 arasında, SAÖ ile korelasyon analizinde katsayı r=0.59 olarak hesaplanmıştır. Bedensel Belirti Ölçeği'nin SAÖ ile korelasyon analizinde katsayı r=0.83 olarak hesaplanmıştır. ROC analizi sonucunda eğri altında kalan alan Düzey 2 Bedensel Belirti ölçeği için 0.92, Bedensel Belirti Ölçeği için ise 0.98 olarak bulunmuştur. Sonuç: Bu bulgularla Düzey 2 Bedensel Belirti Ölçeğinin ve Bedensel Belirti Ölçeğinin Türkçe için güvenilir ve geçerli olduğu gösterilmiştir.

Reliability and validity of Turkish Form of Somatic Symptom Scale and Level 2 Somatic Symptom Scale

Objective: This study is to demonstrate the reliability and validity of the Turkish form of Somatic Symptom Scale and Level 2 Somatic Symptom Scale developed according to DSM-5 criteria. Methods: This study was carried out with patients with a diagnosis of any somatic symptom disorder according to DSM-5 criteria who are under treatment in Celal Bayar University Faculty of Medicine Psychiatry Inpatient or Outpatient Clinics. Patients with any mental disease according to DSM-5 criteria except for somatic symptom disorders and patients who have physical or neurological disease requiring continuous treatment were excluded. Accordingly, 31 patient with somatic symptom disorder, 16 patients with illness anxiety disorder and three patients with conversion disorder were included. As the healthy control group 100 volunteers without any mental or physical disease were included. Beside Somatic Symptom Scale and Level 2 Somatic Symptom Scale, the most widely used self-rated scale, Health Anxiety Inven-tory (HAI) was used for concurrent validity. In reliability analysis internal consistency coefficient and item-total correlation analysis; in validity analyses factor analysis and correlation analysis with the Pearson Correlation Analysis (PCA) was performed. ROC analysis was conducted to determine sensitivity and specificity of the scale and area under the curve above 0.90 is considered as statistically significant. Results: The mean age of the study group was 29.0±11.9 years and 61.3% of the sample group (n=92) were female. 63.3% of the group were college graduates, 19.3% primary school graduates, 10.7% is also high school graduates. Disease duration of patient group was 17.4±11.8 years. The internal consistency of the Level 2 Somatic Symptom Scale was 0.83 and, item-total correlation coefficients of the Level 2 Somatic Symptom Scale were between 0.26 and 0.62. The internal consistency of the Somatic Symptom Scale was 0.96 and, item-total correlation coefficients of the Somatic Symptom Scale were between 0.89 and 0.92. In the exploratory factor analysis of Level 2 Somatic Symptom Scale, single-factor solution was obtained and the eigenvalue was 4.67, explaining 31.16% of the total variance. Factor loadings of the items were between 0.41 and 0.78. Coefficient of correlation analysis with HAI was calculated as r=0.59. Coefficient of correlation analysis of Somatic Symptom Scale with HAI was calculated as r=0.83. According to ROC analysis, the area under the curve was found as 0.92 for Level 2 Somatic Symptom Scale, and 0.98 for Somatic Symptom Scale. Conclusion: These findings have been shown that the Somatic Symptom Scale and Level 2 Somatic Symptom Scale are reliable and valid for Turkish.

___

1. Lipowsky ZJ. Somatization: the concept and its clinical application. Am J Psychiatry 1988; 145:1358-1368.

2. Amerikan Psikiyatri Birliği. Amerikan Psikiyatri Birliği. Ruhsal Bozuklukların Tanısal ve Sayımsal Elkitabı, beşinci baskı. E Köroğlu (Çev. Ed.), Ankara: Hekimler Yayın Birliği, 2013.

3. Regier DA. Somatic presentations of mental disorders: refining the research agenda for DSM-V. Psychosom Med 2007; 69:827-828.

4. Tomenson B, Essau C, Jacobi F, Ladwig KH, Leiknes KA, Lieb R, et al. EURASMUS Population Based Study Group. Total somatic symptom score as a predictor of health outcome in somatic symptom disorders. Br J Psychiatry 2013; 203:373-380.

5. American Psychiatric Association. Online Assessment Measures. (Erişim tarihi: 18.01.2017), http://www.psychiatry.org/psychiatrists/practice/ds m/educational-resources/assessment-measures

6. Aydemir Ö, Kırpınar İ, Satı T, Uykur B, Cengisiz C. Sağlık Anksiyetesi Ölçeği'nin Türkçe için Güvenilirlik ve Geçerlilik Çalışması. Nöropsikiyatri Arşivi 2013; 50:325-331.

7. Güleç H, Sayar K, Güleç MY. Bedensel Duyumları Abartma Ölçeği Türkçe Formunun Geçerlik ve Güvenirliği. Düşünen Adam: Psikiyatri ve Nörolojik Bilimler Dergisi 2007; 20:16-24.
Anadolu Psikiyatri Dergisi-Cover
  • ISSN: 1302-6631
  • Yayın Aralığı: Yılda 6 Sayı
  • Başlangıç: 2000
  • Yayıncı: -
Sayıdaki Diğer Makaleler

Birincil polidipsi ve bipolar bozukluk birlikteliği: HPA aks disfonksiyonunun işareti olabilir mi?

Yasin Hasan BALCIOĞLU, Simge KIRLIOĞLU SEREN, Emine Füsun ÖZDEMİR, Fatih ÖNCÜ

Antipsikotikler, klorpromazin ve tekrarlayan priyapizm: Bir olgu üzerinden gözden geçirme

Demet SAĞLAM AYKUT, Evrim ÖZKORUMAK, Ersagun KARAGÜZEL

Yineleyen diyabetik ketoasidoz benzeri belirtiler ve yapay hiperglisemi, diyabet tip I ve Munchausen sendromu birlikteliği: Olgu sunumu

Mitra NİAFAR, Habib ERENSOY, Sepideh TAHSINI TEKANTAPEH

DSM-5 Psikoz Ölç eği Türkçe Formunun geçerliliği ve güvenilirliliği

Ahmet HERDEM, ÖMER AYDEMİR, Didem SÜCÜLLÜOĞLU DİKİCİ

Zuklopentiksol dekanoat kullanımından sonra gelişen hipertansif kriz: Depo antipsikotiklere başlamadan önce oral formu başlamanın önemi

Behice HAN ALMIŞ, Mehmet Hakan TAŞOLAR, Mustafa ÇELİK

DSM- 5 Klinisyen Tarafından Puanlanan Otizm Spektrum ve Toplumsal İletişim Bozukluğu Şiddeti Ölçeği Türkçe Formunun geçerlili ği ve güvenilirliği

Orkun AYDIN, ÖMER AYDEMİR, Fikret Poyraz ÇÖKMÜŞ

Okul öncesi yaş grubunda bipolar bozukluk: Üç olgu ve izleme süreçleri

Ayşe KUTLU, Handan ÖZEK ERKURAN

Mirtazapin kullanımına bağlı galaktore: Bir olgu sunumu

FARUK KILIÇ, M. Murat KULOĞLU

DSM- 5 İkinci Düzey Öfke Ölçeği Türkçe Formunun geçerliliği ve güvenilirliği

Emine Özge ÇÖLDÜR, ÖMER AYDEMİR, Siğnem ÖZTEKİN

DSM- 5 Depresyon Ölçeği Türkçe Formunun geçerliliği ve güvenilirliği

Didem SÜCÜLLÜOĞLU DİKİCİ, Kadir AŞÇIBAŞI, ÖMER AYDEMİR