Demet SAĞLAM AYKUT, Evrim ÖZKORUMAK, Ersagun KARAGÜZEL

Antipsikotikler, klorpromazin ve tekrarlayan priyapizm: Bir olgu üzerinden gözden geçirme

Priyapizm, ağrılı ereksiyon ile karakterize ürolojik acil bir durumdur. Etiyolojisi çoklu ve çeşitlidir. Tüm priyapizm olgularının %95'ini iskemik priapizm oluşturmaktadır. Bu olguların %60'ında bir neden bulunamazken, %40'ında hematolojik hastalıklar, ilaç kullanımı öyküsü, malignite veya nörolojik hastalık öyküsü olabilmektedir. Priyapizm ile ilişkisi en çok gösterilen ilaçlar antipsikotikler, antidepresanlar, antikoagülanlar ve antihipertansiflerdir. Priyapizm olgularının %15-26'sında etken olarak antipsikotik ajanlar suçlanmış olmasına rağmen, ilaç kaynaklı priyapizmin düzeneği tam olarak bilinmemektedir. Bununla birlikte psikotropik ajanların periferal alfa-1 bloke edici aktiviteleri veya merkezi serotonin benzeri aktiviteleri priyapizm tablosundan sorumlu tutulmaktadır. Fenotiyazin grubu antipsikotik ajanlardan olan klorpromazin ve tiyoridazin, en yüksek alfa adrenerjik afiniteye sahip olup priyapizm ile ilişkileri en çok bildirilen antipsikotiklerdir. Klorpromazin, yüksek alfa-1 antagonistik aktiviteye sahip olan bir antipsikotiktir, farklı dozlarda ve farklı kullanım sürelerindeki klorpromazin kullanımı ile ortaya çıkan priyapizm olguları bildirilmiştir. Bu olgu sunumunda, şizoaffektif bozukluk tanısı ile izlenmekte olan hastada ortaya çıkan priyapizm tablosu kas içi klorpromazin kullanımı ile ilişkilendirilmiş olup, bu bağlamda ilaç yan etkilerine karşı klinisyenin duyarlılığını artırmak amacıyla literatürdeki klorpromazin ve diğer antipsikotik ilaçlar ile ilişkili priyapizm olguları ve priyapizmle ilişkili öngörücü etkenler gözden geçirilmiş, yeterli psikiyatrik ve tıbbi öykü alınması, yan etki kayıtlarının düzenli tutulmasının önemi vurgulanmıştır.

Antipsychotics, chlorpromazine and recurrent priapism: a review over a case

Priapism is a rare urological emergency characterized by painful erection exceeding 4-6 h and generally occurring independently of sexual desire and sexual relations. The etiology is broad and various. The ischemic type represents 95% of all cases of priapism. No cause is determined in 60% of cases of ischemic priapism, while hematological diseases, a history of drug use, malignity or a history of neurological disease can be identified in 40%. The drugs most commonly associated with priapism are antipsychotics, antidepressants, anticoagulants and antihypertensives. Although antipsychotic agents are implicated in 15-26% of cases of priapism, the mechanism involved in drug-associated priapism is unclear. The peripheral alpha-1 blocking activities of psychotropic agents or central serotonin-like activities are, however, implicated. The phenothiazine group antipsychotic agents chlorpromazine and thioridazine have the highest alpha adrenergic activity and are the antipsychotics most reported in association with priapism. Chlorpromazine is an antipsychotic with high alpha 1 antagonistic activity, and cases of priapism associated with use of chlorpromazine at varying doses and for varying durations have been reported. In this case report, the priapism in the patient with schizoaffective disorder is associated with intramuscular enjection of chlorpromazine, in this regard the priapism cases and predictive factors in the literature is reviewed for the aim of increasing the sensivity of clinican across the adverse effects of drugs and the importance of adequate psychiatric history and medical history taking and registering adverse effects of drugs is emphasized.

PDF

___

1. Salonia A, Eardley I, Giuliano F, Hatzichristou D, Moncada I, Vardi Y, et al. European Association of Urology Guidelines on Priapism. Eur Urol 2014; 65(2):480-489.

2. Shahrbabaki EM, Sabzevari L. Early onset priapism under chlorpromazine and risperidone therapy. Iran J Psychiatry Behav Sci 2011; 5(2):139-42.

3. Jackson JC, Torrence CL. Quetiapine-induced priapism requiring frequent emergency admissions: a case report. Urology Case Reports 2015; 3:1-2.

4. Chen EY, Lee As. Narcoleptic induced priapism, hepatotoxicity and subsequent impotence in a patient with depressive psychosis. Br J Psychiatry 1990; 157:759-762.

5. Mutlu N, Ozkurkcugil C, Culha M. Priapism induced by chlorpromazine. Int J Clin Pract 1999; 53:152-153.

6. Kilciler M, Bedir S, Sumer F, Davanc M, Peker AF. Priapism in a patient receiving long-term chlorpromazine therapy. A case report. Urol Int 2003; 71:127-128.

7. Ginory A, Nguyen M. A Case of Priapism with Risperidone. Case Rep Psychiatry 2014; 24:1573.

8. Sood S, James W, Bailon M. Priapism associated with atypical antipsychotic medications: a review. Int Clin Psychopharmacol 2008; 23:9-17.

9. Penaskovic KM, Haq F, Raza S. Priapism during treatment with olanzapine, quetiapine, and risperidone in a patient with schizophrenia: a case report. Prim Care Companion J Clin Psychiatry 2010; 12(5):2.

10. Anderson F, Schmedt N, Weinmann S, Willich SN, Garbe E. Priapism associated with antipsychotics: role of alpha 1 adrenoceptor affinity. J Clin Psychopharmacol 2010; 30(1):68-71.

11. Sinha P, Garg A. Use of amisulpride in treating adolescent onset schizophrenia associated with stuttering priapism induced by multiple antipsychotics. Asian Journal of Psychiatry 2016; 19:85-86.