Kültegin ÖGEL, Rabia BİLİCİ, Gönül GÜVENÇ BAHADIR, Alp MAÇKAN, Nazlı ORHAN, Olcay TUNA

Denetimli serbestlikte, sigara, alkol madde bağımlılığı tedavi programı (SAMBA) uygulamasının etkinliği

Amaç: Bu araştırmanın amacı, denetimli serbestlik kapsamında zorunlu tedavi nedeniyle sağlık kurumlarına gönderilen madde kullanıcılarında yapılandırılmış bir tedavi programının tedavi süreci üstündeki etkisini araştırmaktır. Yöntem: Erenköy Ruh ve Sinir Hastalıkları Hastanesi AMATEM Kliniği'ne denetimli serbestlik kapsamında gönderilen 214 madde kullanıcısı, ardışık olarak araştırmaya alınmıştır. Madde kullanıcılarına Sigara, Alkol Madde Bağımlılığı Tedavi Programı (SAMBA) uygulanmıştır. Uygulama öncesi ve sonrası Bağımlılık Profil İndeksi Klinik Formu (BAPİ-K) ve Bilgi Değerlendirme Anketi uygulanmıştır. On beş günde bir olmak üzere altı kez SAMBA programına katılmışlar ve programa her katıldıklarında idrar testleri yapılmıştır. Altı hafta boyunca izlenmiş ve idrar testleri yapılmıştır. SAMBA programına bir kez katılmayanlar ve bir kez idrar testinde madde çıkanlar tedaviye uyumsuz olarak değerlendirilmiştir. Bulgular: Örneklemin %62.8'i (s=76) SAMBA programını tamamlamış, %33.1'inde (s=40) idrar testi sonucu pozitif olarak değerlendirilmiştir. Programı tamamlamayanlarda idrar testinin pozitif çıkma riski, tamamlayanlara göre 9 kat fazla (Odds oranı 9.02) bulunmuştur. Uygulama öncesi ve sonrası puanlar karşılaştırıldığında, BAPİ toplam, madde isteği, depresyon ve anksiyete puanlarının düştüğü; maddeyi bırakma motivasyon alt ölçeği puanının ise yükseldiği saptanmıştır. Bilgi Değerlendirme Anketi puanlarında da istatistiksel olarak anlamlı bir artış gözlenmiştir. Başlangıçta madde isteği ve heyecan arama davranışı puanı yüksek olanlarda, programı tamamlama oranı düşüktür. Sonuç: SAMBA programının denetimli serbestlik nedeniyle tedaviye yönlendirilen madde kullanıcılarında tedaviye uyumu artırıcı bir etken olduğu, madde isteği ve heyecan arama davranışı olan kullanıcıların yapılandırılmış bir tedavi programını tamamlama konusunda risk taşıdıkları gösterilmiştir.

The effectiveness of the tobacco, alcohol and drug dependence treatment program (SAMBA) on drug users in probation

Objective: In this research, the aim is that searching the effectiveness of a structured treatment program over treatment process on substance abusers, who are sent to medical institutions because of compulsory treatment within the scope of probation. Methods: Two hundred and fourteen substance users who were sent to Erenköy Mental Health and Neurological Diseases Hospital AMATEM Clinic within the scope of probation have been taken under research, consecutively. The tobacco, alcohol and drug dependence treatment program (SAMBA) has been applied to substance users. Before and after application, Addiction Profile Index Clinic Form (BAPI-K) and a questionnaire to assess knowledge of drug users about addiction has been applied. They have attended the SAMBA program, once in 15 days, 6 times in total and they have all been made urine tests at each time. Urine tests have been made for 6 weeks. People who have not participated in the program once or in whose urine tests substance has been found once have been considered as incompatible with treatment. Findings: The 62.8% of the sample (n=76) have completed the SAMBA program; the urine test results of 33.1% of them (n=40) have been evaluated as positive. The risk that having positive urine test results on those who did not complete the program, has been found nine times more (odds ratio 9.02) than those who completed. When scores are compared before and after implementation; while leaving the substance motivation subscale scores has been increased, BAPI total, craving, depression and anxiety scores have been found to be decreased. Also a statistically significant increase in the Knowledge Assessment Survey scores has been observed. Those who have high scores of craving and noveltyseeking behavior initially, have lower rate of completing the program. Conclusion: It has been shown that SAMBA program is an increasing factor for adherence to treatment on substance users, who were directed to treatment because of probation, users who have craving and novelty-seeking behavior carry a risk about completing structured treatment program.

PDF

___

1. CTE. http://www.cteds.adalet.gov.tr/menusayfalari/bilgibankasi/istatis tik/2015/mayis_2015.pdf
2. Zorlu N, Türk H, Manavgat Aİ, Karadaş B, Gülseren Ş. Denetimli serbestlik uygulaması kapsamında başvuran hastalarda sosyodemografik, klinik özelliklerin ve alkol kullanım bozukluğu sıklığının geriye dönük değerlendirilmesi. Anadolu Psikiyatri Derg 2011; 12:253-257.
3. Akpınar A, Şalış O, Aksoy UM. Evaluation of the probation results of 2010 in Samsun mental health hospital and the compliance with treatment in individuals referred from the centers outside of the city center of Samsun. Düşünen Adam 2013; 26:46-54.
4. Kelly SM, O’Grady KE, Jaffe JH, Gandhi D, Schwartz RP. Improvements in outcomes in methadone patients on probation/parole regardless of counseling early in treatment. J Addict Med 2013; 7:133-138.
5. Prendergast M, Greenwell L, Farabee D, Hser Y. Influence of perceived coercion and motivation on treatment completion and re-arrest among substance abusing offenders. J Behav Health Serv Res 2009; 36:159-176.
6. Bilici R, Yazıcı E, Tufan AE, Mutlu E, İzci F, Uğurlu GK. Motivation for treatment in patients with substance use disorder: personal volunteering versus legal/familial enforcement. Neuropsychiatr Dis Treat 2014; 10:1599-1604.
7. Ada Ş, Peker A. Tedavi ve denetimli serbestlik tedbiri uygulamasının etkililiğinin incelenmesi (Sakarya ili örneği). Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 2012; 16:425-438.
8. Uğurlu GK, Bilici R. Six-week cannabis-free period rates with probation treatment program: a retrospective cohort study. J Subst Use 2014; 1-5.
9. Ögel K, Koç C, Karalar B, Başabak A, Aksoy A, İşmen M, et al. Effectiveness of an addiction treatment program called SAMBA: a pilot study. Bulletin of Clinical Psychopharmacology 2011; 21 (Suppl.2):150-151.
10. Ögel K, Evren C, Karadağ F, Gürol TD. Bağımlılık Profil Indeksi’nin (BAPİ) geliştirilmesi, geçerlik ve güvenilirliği. Türk Psikiyatri Dergisi 2012; 23:264- 273.
11. Ögel K, Başabak A, Koç C, Aksoy A, Karadayı G. Psychometric properties of differentforms of the Addiction Profile Index (BAPİ). Bulletin of Clinical Psychopharmacology 2011; 21(Suppl.2):151.
12. Ögel K, Koç C, Başabak A, İşmen M, Görücü S. Bağımlılık Profil Indeksi Klinik Formunun (BAPİ- K) geliştirilmesi: Geçerlik ve güvenilirlik çalışması. Bağımlılık Dergisi (baskıda).
13. Ögel K, Koç C, Aksoy A, Başabak A, Evren C. Sigara, Alkol ve Madde Bağımlılığı Tedavi Programı (SAMBA). İstanbul: Yeniden Yayınları, 2012.
14. Caudy MS, Tang L, Wooditch A, Taxman FS. Short-term trajectories of substance use in a sample of druginvolved probationers. J Subst Abuse Treat 2014; 46:202-213.
15. Roque L, Lurigio AJ. An outcome evaluation of a treatment readiness group program for probationers with substance use problems. J Offender Rehabil 2009; 48:744-757.
16. Zilberman ML, Tavares H, el-Guebaly N. Relationship between craving and personality in treatment-seeking women with substance-related disorders. BMC Psychiatry 2003; 3:1.
17. Chakravorty S, Kuna ST, Zaharakis N, O’Brien CP, Kampman KM, Oslin D. Covariates of craving in actively drinking alcoholics. Am J Addict 2010; 19:450-457.
18. Lee DC, Perkins KA, Zimmerman E, Robbins G, Kelly TH. Effects of 24 hours of tobacco withdrawal and subsequent tobacco smoking among low and high sensation seekers. Nicotine Tob Res 2011; 13:943-954.
19. Leeman RF, Corbin WR, Fromme K. Craving predicts within session drinking behavior following placebo. Pers Individ Dif 2009; 46:693-698.
20. Doran N, Cook J, McChargue D, Spring B. Impulsivity and cigarette craving: Differences across subtypes. Psychopharmacology (Berl) 2009; 207:365-373.
21. Kahler CW, Spillane NS, Metrik J, Leventhal AM, Monti PM. Sensation seeking as a predictor of treatment compliance and smoking cessation treatment outcomes in heavy social drinkers. Pharmacol Biochem Behav 2009; 93:285-290.
22. Hser Y, Huang D, Brecht M, Li L, Evans E, Contrasting trajectories of heroin, cocaine and methamphetamine use. J Addict Dis 2008; 27:13.
23. Prendergast M, Huang D, Hser Y. Patterns of crime and drug use trajectories in relation to treatment initiation and 5-year outcomes: An application of growth mixture modeling across three datasets. Eval Rev. 2008; 32:59-82.
24. Stevens SJ, Estrada B, Murphy BS, McKnight KM, Tims F. Gender difference in substance use, mental health, and criminal justice involvement of adolescents at treatment entry and at three, six, 12 and 30 month follow-up. J Psychoactive Drugs 2004; 36:13-25.