DEHB'li çocuklarda ve annelerinde duygu düzenlemenin araştırılması

Giriş: Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu (DEHB), çocukluk çağında en sık görülen nörogelişimsel bozukluklardan biridir. DEHB tanısı konan çocuklarda sosyal alandaki bozulmanın ve davranış sorunlarının duygu düzenleme becerilerinde güçlük ile ilişkili olabileceği önceki çalışmalarla ortaya konmuştur. Anne-baba ile ilgili etkenler çocuğun duygularını düzenleme yeteneği açısından önemlidir. Bu çalışmada DEHB olgularındaki ve annelerindeki duygu düzenleme becerilerinin kontrollerle karşılaştırılması amaçlanmıştır. Yöntem: Çalışmaya 6-12 yaşları arasında 62 DEHB'li ve DEHB grubu ile yaş ve cinsiyet olarak eşletirilmiş hastanenin diğer kliniklerine başvuran 62 çocuk katılmıştır. DEHB tanısı ve eşlik eden bozuklukları ortaya koymak için Okul Çağı Çocukları için Duygulanım Bozuklukları ve Şizofreni Görüşme Çizelgesi-Şimdi ve Yaşam Boyu sürümü (ÇDGŞG-ŞY) kullanılmıştır. Klinik Global İzlenim Ölçeği-Hastalık Şiddeti (CGI-S) DEHB'nin şiddetini ölçmek için kullanılmıştır. Çalışmaya katılan DEHB olguları tedavi görmemektedir. Duygu Ayarlama Ölçeği (DAÖ) ve Çocuklar için Davranış Değerlendirme Ölçeği (ÇDDÖ), çocukların duygularını düzenlemesini ve davranış profilini incelemek için kullanılmıştır. Annelerin duygularını düzenlemesini değerlendirmek için Duygu Düzenleme Güçlüğü Ölçeği (DDGÖ) kullanılmıştır. Sonuçlar: Olgu ve kontrollerin sosoyodemografik özellikleri farksızdır. DEHB tanılı çocuklar ÇDDÖ alt ölçeklerinden depresyon, anksiyete, saldırgan davranışlar, düşünce sorunları, sosyal sorunlar, dikkat sorunları alanlarında daha fazla zorluk yaşamaktadırlar. Anneler için uygulanan DDGÖ'nün amaçlar, stratejiler, dürtüler ve kabul etmeme DEHB grubunda istatistiksel olarak anlamlı düzeyde yüksek bulunmuştur. DEHB grubunun kontrol grubuna göre duygusal değişkenlik puanları daha yüksekken, duygu düzenleme puanları daha düşüktür. Tartışma: DEHB genellikle ergenlik ve erişkinlik döneminde de süren ve birçok alanda işlev kaybına neden olan bir bozukluktur. Eğer duygu düzenleme becerileri ile DEHB arasındaki ilişki iyi anlaşılırsa, DEHB ve duygu düzenleme güçlüğünün tedavisi daha kolay yapıbilir.

Evaluating emotional regulation in children with ADHD and their mothers

Objective: Attention deficit hyperactivity disorder (ADHD) is one of the most common childhood neurodevelopmental disorder. Due to prior studies, emotion dysregulation can cause externalizing behavior problems and social impairment. Parental factors are important for children's emotional regulation. We aimed to evaluate emotional dysregulation in children with ADHD and their mothers comparing with controls. Methods: The study group consisted of 62 children (6-12 years old) diagnosed with ADHD. The control group (62 children) comprised patients of other clinics at hospital and was matched for gender and age to the ADHD patients. The Kiddie Schedule for Affective Disorders and Schizophrenia for School Aged Children-Present and Lifetime Version (K-SADS-PL) was used to diagnose ADHD and allowed comorbidities. We evaluated disorder severity at the time of assessment using the Clinic Global Impression Scale (CGI-S). All patients were treatment-naive. Emotional Regulation Checklist (ERC) and child behavior checklist (CBCL) were used to examine children emotional regulation and behavioral profiles. Difficulties in Emotion Regulation Scale (DERS) was used to indicate maternal emotional dysregulation status. Results: There was no significant difference between sociodemographic data of two groups. Children with ADHD had difficulties in anxiety, social functioning, thought problems, attention, agression and rule breaking areas of CBCL. Mothers of children with ADHD had higher scores in all goals, impulsivity, strategies, and nonacceptance subscales of DERS. Emotional lability scores were statistically significant higher in ADHD group. Conclusion: ADHD generally continues into adolescence and adulthood and multiple functional impairments can be occured due to ADHD. If the relationship between emotion regulation and ADHD is understood well, treatment of ADHD and emotion dysregulation will be provided easily. Further studies are needed for improving treatment of ADHD and emotion dysregulation

___

  • American Psychiatric Association 'Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders. 5th ed., Washington, DC: American Psychiatric Press, 2013.
  • Biederman J, Faraone SV. Attention deficit hyper- activity disorder. Lancet 2005; 366:237-248.
  • Maedgen JW, Carlson CL. Social functioning and emotional regulation in the attention deficit hyper- activity disorder subtypes. J Clin Child Psychol 2000; 29:30-42.
  • Melnick SM, Hinshaw SP. Emotion regulation and parenting in ADHD and comparison boys: Link- ages with social behaviors and peer preference. J Abnorm Child Psychol 2000; 28:73-86.
  • Parker JDA, Majeski SA, Collin VT. ADHD symp- toms and personality: Relationships with the five- factor model. Pers Indiv Differ 2004; 36:977-987.
  • Barkley RA. Deficient emotional self-regulation: A core component of attention-deficit/hyperactivity disorder. Journal of ADHD & Related Disorders 2010; 1:5-37.
  • Shaw P, Stringaris A, Nigg J, Leibenluft E. Emo- tion dysregulation in attention deficit hyperactivity disorder. Am J Psychiatry 2014; 171:276-293.
  • Gross JJ. Antecedent and response-focused emotion regulation: Divergent consequences for experience, expression, and physiology. J Pers Soc Psychol 1998; 74:224-237.
  • Gross JJ, Thompson RA. Emotion regulation: Conceptual foundations. JJ Gross (Ed.), New York: Guilford Press, 2007, p.3-24.
  • Thompson RA. Emotion regulation: A theme in search of definition. Monogr Soc Res Child Dev 1994; 59:25-52.
  • Callaghan BL, Tottenham N. The Neuro-environ- mental loop of plasticity: a cross-species analysis of parental effects on emotion circuitry develop- ment following typical and adverse caregiving. Neuropsychopharmacology [Epub ahead of print]
  • Dickstein D, Leibenluft E. Emotion regulation in children and adolescents: Boundaries between normalcy and bipolar disorder. Dev Psychopathol 2006; 18:1105-1131.
  • Erhardt D, Hinshaw S. Initial sociometric impres- sions of attention-deficit hyperactivity disorder and comparison boys: Predictions from social behav- iors and from nonbehavioral variables. J Consult Clin Psychol 1994; 62:833-842.
  • Guevremont DC, Dumas MC. Peer relationship problems and disruptive behavior disorders. Journal of Emotional and Behavior Disorders 1994; 2:64-72.
  • Pelham WE, Bender ME. Peer relationships in hyperactive children: Description and treatment. Advances in Learning & Behavioral Disabilities 1982; 1:365-436.
  • Melnick SM, Hinshaw SP. Emotion regulation and parenting in AD/HD and comparison boys: Link- ages with social behaviors and peer preference. J Abnorm Child Psychol 2000; 28:73-86.
  • Saunders B, Chambers SM. A review of the literature on attention-deficit hyperactivity disorder children: Peer interactions and collaborative learn- ing. Psychology in the Schools 1996; 33:333-340.
  • Landau S, Moore LA. Social skill deficits in chil- dren with attention-deficit hyperactivity disorder. School Psychology Review 1991; 20:235-251.
  • Henker B, Whalen CK. Hyperactivity and attention deficits. Am Psychol 1989; 44:216-223.
  • Kaufman J, Birmaher B, Brent D, Rao U, Flynn C, Moreci P, et al. Schedule for affective disorders and schizophrenia for school-age children-pre- sent and lifetime version (K-SADS-PL): initial reli- ability and validity data. J Am Acad Child Adolesc Psychiatry 1997; 36:980-988.
  • Gökler B, Ünal F, Pehlivantürk B, Kültür EÇ, Akde- mir D, Taner Y. Okul çağı çocukları için duygula- nım bozuklukları ve şizofreni görüşme çizelgesi- şimdi ve yaşam boyu şekli-Türkçe uyarlamasının geçerlik ve güvenirliği. Çocuk ve Gençlik Ruh Sağlığı Dergisi 2004; 11:109-116.
  • Achenbach TM. Manual for the child behavior checklist 4-18 and 1991 Profile. University of Vermont, Department of Psychiatry, Burlington VT, 1991.
  • Achenbach TM, Dumenci L Advances in empiri- cally based assessment: revised cross-informant syndromes and new DSM-oriented scales for the CBCL, YSR, aemotion dysregulationnd TRF: comment on Lengua, Sadowksi, Friedrich, and Fischer (2001). J Consult Clin Psychol 2001; 69:699-702.
  • Erol N, Şimşek Z. Okul çağı çocuk ve gençler için
  • davranış değerlendirme ölçekleri el kitabı. Ankara: Mentis Yayıncılık, 2010.
  • Gratz KL, Roemer L. Multidimensional assess- ment of emotion regulation and dysregulation: Development, factor structure, and initial valida- tion of the difficulties in emotion regulation scale. J Psychopathol Behav Assess 2004; 26:41-54.
  • Rugancı RN, Gençöz T. Psychometric properties of a Turkish version of the Difficulties in Emotion Regulation Scale. J Clin Psychol 2010; 66:442- 455.
  • Kapçı EG, Uslu RI, Akgün E, Acer D. İlköğretim
  • çağı çocuklarında duygu ayarlama: Bir ölçek uyarlama çalışması ve duygu ayarlamayla ilişkili etmenlerin belirlenmesi. Çocuk ve Gençlik Ruh Sağlığı Dergisi 2009; 16:13-20.
  • Shields A, Cicchetti D. Emotion regulation among school-age children: the development and valida- tion of a New Criterion Q-Sort Scale. Dev Psychol 1997; 33:906-916.
  • Guy W. Clinical Global Impression (CGI). ECDEU Assesment Manual for Psycopharmacology, Revised, National Institute of Mental Health, 1976.
  • Walcott CM, Landau S. The Relation between Disinhibition and Emotion Regulation in Boys with Attention Deficit Hyperactivity Disorder. J Clin Child Adolesc Psychol 2004; 33:772-782.
  • Keser N, Kapçı EG, Özer A. Çocuklarda dikkat
  • eksikliği ve hiperaktivite bozukluğunun incelen- mesi: Aracı ve etkileşim değişkenleri ile bir model testi. Yeni Symposium Dergisi 2012;50:13-23
  • Campos JJ, Mumme DL, Kermoian R, Campos RG. A functionalist perspective on the nature of emotion. Monogr Soc Res Child Dev 1994; 59:284-303.
  • Stansbury K, Zimmermann LK. Relations among child language skills, maternal socialization of emotion regulation, and child behavior problems. Child Psychiatry Hum Dev 1999; 30:121-142.
  • Valiente C, Eisenberg N. Parenting and children's adjustment: the role of children's emotion regula- tion. DK Snyder, JA Simpson, JN Hughes (Eds.), USA: American Psychological Association, 2006, p.123-142.
  • Valiente C, Eisenberg N, Fabes RA, Shepard SA, Cumberland A, Losoya SH. Prediction of chil- dren's empathy-related responding from their effortful control and parents' expressivity. Dev Psychol 2004; 40:911-926.
  • Wong MS, McElwain NL, Halberstadt AG. Parent, family, and child characteristics: associations with mother- and father-reported emotion socialization practices. J Fam Psychol 2009; 23:452-463.
  • Jones S, Eisenberg N, Fabes RA, MacKinnon DP. Parents' reactions to elementary school children"s negative emotions: relations to social and emotio- nal functioning at school. Merrill-Palmer Quarterly 2002; 48:133-159.
  • Chang L, Schwartz D, Dodge KA, McBride-Chang C. Harsh parenting in relation to child emotion regulation and aggression. J Fam Psychol 2003; 17:598-606.
  • Banks T, Ninowski JE, Mash EJ, Semple DL. Par- enting behavior and cognitions in a community sample of mothers with and without symptoms of attention-deficit/hyperactivity disorder. J Child Fam Stud 2008; 17:28-43.
  • Cassano M, Perry-Parrish C ve Zeman J. Influ- ence of gender on parental socialization of chil- dren's sadness regulation. Social Development 2007; 16:210-231.
  • Eisenberg N, Fabes RA, Shepard SA, Guthrie IK, Murphy BC, Reiser M. Parental reactions to chil- dren's negative emotions: Longitudinal relations to quality of children's social functioning. Child Dev 1999; 70:513-534.
  • Yap MB, Allen NB, Ladouceur CD. Maternal soci- alization of positive affect: The impact of invalida- tion on adolescent emotion regulation and depres- sive symptomatology. Child Dev 2008; 79:1415- 1431.
  • Jaffe M, Gullone E, Hughes EK. The roles of temperamental dispositions and perceived par- enting behaviours in the use of two emotion regu- lation strategies in late childhood. J Appl Dev Psychol 2010; 31:47-59.
  • McDowell DJ, Kim M, O'neil R, Parke RD. Chil- dren's emotional regulation and social compe- tence in middle childhood: The role of maternal and paternal interactive style. Marriage Fam Rev 2002; 34:345-364.
  • Morris AS, Silk JS, Steinberg L, Sessa FM, Avenevoli S, Essex MJ. Temperamental vulnera- bility and negative parenting as interacting predic- tors of child adjustment. J Marriage Fam 2002; 64:461-471.
  • Durukan İ, Erdem M, Türkbay T, Cöngöloğlu MA.
  • Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu olan çocukların klinik belirtilerinin annelerinin öfke düzeyleri ve öfke ifade tarzları ile ilişkisi. Gülhane Tıp Dergisi 2009; 51:101-104.
  • Durukan İ, Erdem M, Tufan AE, Cöngöloğlu A,emotion dysregulationemotion dysregulation emotion dysregulation Yorbık Ö, Türkbay T. DEHB olan çocukların anne- lerinde depresyon ve anksiyete düzeyleri ile kullanılan başa çıkma yöntemleri: Bir ön çalışma. Anadolu Psikiyatri Derg 2008; 9:217-223.
  • Öztürk M, Sayar K, Güveli M, Uğurad I, Acar B,
  • Solmaz M. Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu olan çocukların annelerinde depresyon ve anksi- yete düzeyleri. Düşünen Adam Psikiyatri ve Nöro- lojik Bilimler Dergisi 2000; 13:170-174.
  • Barkley RA. Behavioral inhibition, sustained atten- tion and executive functions: Constructing a uni- fying theory of ADHD. Psychol Bull 1997; 121:65- 94.
  • Kanay A, Girli A. Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu olan 9-13 yaş grubu ilköğretim öğrenci- lerinin uyumsal davranışları, benlik kavramı ve akademik başarıları arasındaki ilişkiler. Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fakültesi Dergisi 2008; 23:184-191.
  • Biederman J, Petty CR, Day H, Goldin RL, Spen- cer T, Faraone SV, et al. Severity of the aggres- sion/anxiety-depression/attention (A-A-A) CBCL profile discriminates between different levels of deficits in emotional regulation in youth with ADHD. J Dev Behav Pediatr 2012; 33:236-243.
  • Spencer TJ, Faraone SV, Surman CB, Petty C, Clarke A, Batchelder H, et al. Toward defining deficient emotional self-regulation in children with attention-deficit/hyperactivity disorder using the Child Behavior Checklist: a controlled study. Postgrad Med 2011; 123:50-59.
  • Surman CB, Biederman J, Spencer T, Miller CA, McDermott KM, Faraone SV. Understanding defi- cient emotional self-regulation in adults with atten- tion deficit hyperactivity disorder: a controlled study. Atten Defic Hyperact Disord 2013; 5:273- 281.
  • Macklem GL. Practitioner's Guide to Emotion Regulation in School-emotion dysregulationemotion dysregulationAged Children. First ed., NY: Springer Science Business Media, LLC, 2008.
  • Martel MM. Research review: a new perspective on attention-deficit/hyperactivity disorder: emotion dysregulation and trait models. J Child Psychol Psychiatry 2009; 50:1042-1051.
Anadolu Psikiyatri Dergisi-Cover
  • ISSN: 1302-6631
  • Yayın Aralığı: Yılda 6 Sayı
  • Başlangıç: 2000
  • Yayıncı: -
Sayıdaki Diğer Makaleler

Depresyonu olan ergenlerin anne-baba kabul- red algıları ve aile işlevleri açısından incelenmesi

Özlem ŞİRELİ, Ayla AYSEV SOYKAN

Otizm spektrum bozukluğunda yaşam kalitesi diğer kronik hastalıklardan veya sağlıklılardan farklı mıdır?

Önder ÖZTÜRK, Serpil ERERMİŞ, Eyüp Sabri ERCAN, FİGEN GÜLEN, Burge KABUKÇU BAŞAY, Ömer BAŞAY, SEZEN KÖSE, Fatma ÖZGÜN ÖZTÜRK, Hüseyin ALAÇAM, Cahide AYDIN

Gelişim Süreci Odağında Ergenlik Psikolojisi

Asil Ali ÖZDOĞRU, Betül SAĞLAM, Ömer AÇIKGÖZ

EEG complexity and frequency in chronic residual schizophrenia

OĞUZ TAN, SERAP AYDIN, Gökben HIZLI SAYAR, Doğa GÜRSOY

Madde bağımlılığı nedeniyle denetimli serbestlik tedavisine yönlendirilen bireylerde madde kullanım örüntüsü ile göç arasındaki ilişki

Yeşim BABÜR KORKMAZ, A. Ender ALTINTOPRAK, Hande ÇELİKAY, Yeşim KORKMAZ BABÜR, Deniz KABAKÇI

Bir çocukta fluoksetin başlandıktan sonra görsel varsanı

İsmail AKALTUN, Emrullah DÜNDAR

Sosyal anksiyete bozukluğu olan ergenlerde psikodramanın kullanımı

Özden ŞÜKRAN ÜNERİ, EJDER AKGÜN YILDIRIM, CANAN TANIDIR, Tuğçe AYTEMİZ

Rehber öğretmenlerin mesleksel tükenmişliğini azaltmada psikodramanın etkinliği

FÜSUN GÖKKAYA, Osman ÖZDEL

Ecchymosis related fluoxetine in an adolescent girl with trichotillomania (Fluoksetin kullanımı ile oluşan ekimoz: Ergen trikotillomani olgusu)

ŞAFAK ERAY, Duygu MURAT

DEHB'li çocuklarda ve annelerinde duygu düzenlemenin araştırılması

GONCA ÖZYURT, Aynur PEKCANLAR AKAY, YUSUF ÖZTÜRK, Burak BAYKARA, Neslihan İNAL EMİROĞLU