Özden ŞÜKRAN ÜNERİ, EJDER AKGÜN YILDIRIM, CANAN TANIDIR, Tuğçe AYTEMİZ

Sosyal anksiyete bozukluğu olan ergenlerde psikodramanın kullanımı

Amaç: Çalışmamızda sosyal anksiyete bozukluğu olan ergenlerde psikodrama grup tedavi uygulamalarının özelliklerinin, uygulamaların güçlü ve zayıf yönlerinin incelenmesi, ergenlere yönelik psikodrama grubu modelinin oluşturulması amaçlanmıştır. Yöntem: Çalışmamıza İstanbul ilinde bir eğitim ve araştırma hastanesi çocuk ve ergen psikiyatrisi polikliniğine başvuran, sosyal anksiyete bozukluğu tanısı konan ve çalışmaya katılmaya istekli olan 16-18 yaş grubundaki ergenler alınmıştır. Zeka geriliği, psikotik bozukluk, otizm spektrum bozukluğu olan ergenler çalışmaya alınmamıştır. Grup 10 olgu uygulamaya katılmayı kabul edince başlatılmış, oturumlar haftada bir gün, yaklaşık 1.5-2 saat sürecek şekilde planlanmıştır. Sonuçlar: Sosyal anksiyete bozukluğu olan ergenlerle psikodrama tekniği kullanılarak yapılan bu grup terapisi uygulamasında toplam 14 oturum yapılmıştır. Oturumların süresi, grubun çalıştığı konuya ve gereksinmelerine göre 70-150 dakika arasında gerçekleşmiştir. Süreçte gruba devam etmekle ilgili sorunların olduğu gözlenmiştir. Grup oturumları en çok 8 en az 2 grup üyesinin katılımı ile yapılmıştır. Grup üyesi sayısının az olduğu oturumlarda yardımcı yöneticilerin grup üyesi gibi rol alarak oyunlara katılımının hem grup oyunlarının etkin bir şekilde sürdürülmesini sağladığı, hem de çekingen kişilik özellikleri olan grup üyelerinin girişkenliğini artırdığı gözlenmiştir. Ayrıca yardımcı yöneticilerin katıldığı grup oyunlarında grup üyelerinin spontanitesinin ve yaratıcılıklarının arttığı görülmüştür. Oyuncak gibi sembolik öğelerin kullanılması gençlerin duygu anlatımını kolaylaştırmıştır. Tartışma: Sosyal anksiyete bozukluğu olan ergenlerle yapılan psikodrama uygulamalarında devam sorunları dikkate alınarak grup süreçlerinin sürekliliğini sağlamak amacıyla en az iki yardımcı terapistin olması ve grup tedavisine başlamadan önce grup üye sayısının en az 10-12 kişi olarak planlanması uygun olacaktır. Gençlerin ilgi duyacağı konuları içeren, sembolik öğelerin sık kullanıldığı, haftalık uygulamaların yeğlenmesi yararlı olacaktır.

Using the psychodrama in adolescents with social anxiety disorder

Objective: In this study we aimed to investigate the properties and strong and weak parts of the psychodrama group therapy techniques in adolescents with social anxiety disorder and tried to create a psychodrama group therapy model for adolescents. Methods: The group consists of adolescents aged 16-18 years old who were diagnosed with social anxiety disorder in the child and adolescent psychiatry outpatient clinic of a research hospital for psychiatric and neurologic disorders in İstanbul and who were volunteer to join the group. The adolescents with a psychotic disorder, autism spectrum disorder or mental retardation were not included in the study. The group was started when the number of volunteer adolescents have reached ten and group meetings were planned as once a week lasting 1.5 or 2 hours. Results: In this group therapy programme using psychodrama techniques, totally 14 sessions were done. The total time of sessions have changed between 70 and 150 minutes according to the needs of the group and the related topic. Minimum 2 group members and maximum 8 group members attended to the group sessions. We observed in the meetings with low attendance, co-therapists' acting and taking roles as group members maintained the group permanency and increased the assertiveness of the inhibited group members. Also we observed that spontaneity and creativity increased if the co-therapists joined the group games. Using symbolic items like toys facilitated the expression of emotions in this group for the adolescents. Discussion: While using psychodrama with adolescents with social anxiety disorder in order to minimize the problems of low attendance and warrant the group permanency it is useful to conduct the group with at least two co-therapists and to begin with more than ten or twelve group members at the beginning. Groups should be conducted weekly and interest areas of adolescents should be taken into account while preparing group games and symbolic items should be used often.

PDF

___

1. Taneli Y. Sosyal fobi ve özgül fobi. A Soykan Aysev, Y Işık Taner (Eds.), Çocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları, İstanbul: Golden Print, 2007, s.475-492.
2. Burstein M, He J-P, Katta G, Albano AM, Avenevoli S, Merikangas KR. Social phobia and subtypes in the national comorbidity survey-adolescent supplement: prevalence, correlates, and comorbidity. J Am Acad Child Adolesc Psychiatry 2011; 50:870-880.
3. İzgiç F, Akyüz G, Doğan O, Kuğu N. Social phobia among university students and its relations to selfesteem and body image. Can J Psychiatry 2004; 49:630-634.
4. Evren C. Sosyal anksiyete bozukluğu ve alkol kullanım bozuklukları. Psikiyatride Güncel Yakla- şımlar 2010; 2:473-515.
5. Fföjd S, Ranta K, Kaltiala-Heino R, Marttunen M. Associations of social phobia and general anxiety with alcohol and drug use in a community sample of adolescents. Alcohol Alcohol 2011; 46:192- 199.
6. Köroğlu E. Sosyal fobi. Klinik Uygulamada Psikiyatri Tanı ve Tedavi Kılavuzları. Ankara: HBY Basım Yayın, 2009.
7. Beesdo-Baum K, Knappe S, Fehm L, Höfler M, Lieb R, Hofmann SG, et al. The natural course of social anxiety disorder among adolescents and young adults. Acta Psychiatr Scand 2012; 126:411-425.
8. Reynolds S, Charlotte Wilson C, Joanne Austin J, Hooper L. Effects of psychotherapy for anxiety in children and adolescents: A meta-analytic review. Clin Psychol Rev 2012; 32:251-262.
9. Altınay D. Çocuk Psikodraması. İstanbul: Sistem Yayıncılık, 2009.
10. Kalkan Oğuzhanoğlu N, Özdel O. Yaşlılık, huzurevi ve yaşam yolculukları bir psikodrama grup çalış- ması. Türk Psikiyatri Derg 2005; 16:124-132.
11. Hoag JM, Burlingame MG. Evaluating the effectiveness of child and adolescent group treatment: A meta-analytic review. J Clin Child Psychol 1997; 26:234-246.
12. Gökler B, Gökler I. Çocuk ve ergenlerde grup psikoterapisi ve psikodrama. A Soykan Aysev, Y Işık Taner (Eds.), Çocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları, İstanbul: Golden Print, 2007, s.893- 915.
13. Karataş Z, Gökçakan Z. Psikodrama teknikleri kullanılarak yapılan grup uygulamalarının ergenlerde saldırganlığı azaltmadaki etkisinin incelenmesi. Türk Psikiyatri Derg 2009; 20(4):357-366.
14. Yıldırım EA. Sosyal fobide psikodrama: Hasta gruplarında terapistin sorumluluğu. 7. İstanbul Psikodrama Günleri (16-17 Mart 2013, İstanbul), Sözel sunum, 2013, İstanbul.
15. Özer Danış G. Meme Kanseri Olan Kadınlarda Travma Sonrası Büyüme: Psikodramatik Bir Yaklaşım. Yayımlanmamış Psikodrama Tezi, Ankara, Dr. Abdülkadir Özbek Psikodrama Enstitüsü, 2011.
16. Gruber K, Heimberg RG. Sosyal Anksiyete İçin Bilişsel Davranışçı Tedavi Paketi. (Çev. AB Büyükdere), WT Roth, ID Yalom (Eds.), Anksiyete Terapisi, İkinci baskı, İstanbul: Prestij Yayınları, 2012.
17. Yıldırım EA. Psikiyatri Asistanlarının Cinsel Terapiler Eğitiminde Psikodrama Yöntemleri Bir Model Çalışması. Yayımlanmamış Psikodrama Tezi, İstanbul, Dr. Abdulkadir Özbek Psikodrama Enstitüsü, 2006.
18. Özbek A, Leutz GA. Psikodrama: Grup Psikiyatrisinde Sahnesel Etkileşim (Yayına Hazırlayan ÜH Okyayuz). İkinci basım, Abdülkadir Özbek Psikodrama Enstitüsü Yayını, Ankara: Ayrıntı Basımevi, 2003.
19. Korkmaz Çetin S. Gençlik Birimine Başvuran Sorunlu Ergenlerle Bir Psikodrama Çalışması. Yayımlanmamış Psikodrama Tezi, İzmir, Dr. Abdülkadir Özbek Psikodrama Enstitüsü, 2008.
20. Yalom I. Kısa Süreli Grup Terapileri. Z İyidoğan Babayiğit (Çev.), İstanbul: Kabalcı Yayınevi, 2003.
21. Moreno WJ, Beck AT. Psychodrama and CBT. Yayımlanmamış Psikodrama Tezi, Avustralya, Australian and New Zealand Psychodrama Association, 2009.
22. Hamamcı Z. Integrating psychodrama and cognitive behavioural therapy to treat moderate depression. The Arts in Psychotherapy 2006; 33:199- 207.