OKUL DIŞI ÖĞRENME ORTAMININ ÖĞRENCİLERİN GDO İLE İLGİLİ GÖRÜŞLERİNE ETKİSİNİN İNCELENMESİ

Bu çalışmada okul dışı öğrenme ortamına yapılan ziyaret öncesi ve sonrasında öğrencilerin GDO hakkındaki görüşlerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Bu çalışma sosyobilimsel bir konu hakkında öğrencilerin görüşlerini ortaya çıkaran betimsel bir araştırmadır. Araştırmaya 2014-2015 eğitim-öğretim yılında bir ortaokulda öğrenim görmekte olan toplam 21 yedinci sınıf öğrencisi katılmıştır. Araştırma sürecinde TÜBİTAK Marmara Araştırma Merkezine bir ziyaret düzenlenmiştir. Çalışmanın verileri araştırmacı tarafından geliştirilen GDO’ya yönelik açık uçlu soru formundan elde edilmiştir. Bu veri toplama aracı ziyaret öncesinde ve sonrasında olmak üzere iki kez uygulanmıştır. Elde edilen veriler içerik analizi ile analiz edilmiştir. Çalışma sonucunda öğrencilerin GDO’nun öncelikli olarak üretimi kolaylaştırmaya katkı sağladığı için yararlı olduğunu, insan sağlığı üzerine yaratabileceği olumsuz etkilere dayalı olarak ise zararlı olduğunu düşündükleri tespit edilmiştir. Ayrıca uygulama öncesinde ve sonrasında öğrencilerin çoğunluğunun GDO’ların insanlar, hayvanlar ve bitkiler üzerinde pozitif etkilerine dayalı ifadelere daha fazla yer verdiği belirlenmiştir. Öğrencilerin okul dışı öğrenme ortamına yapılan ziyaret sonrasında var olan görüşlerini daha ayrıntılı ve yeni bilgiler ekleyerek ifade ettikleri sonucuna ulaşılmıştır. Bu çalışmaya ek olarak; geleceğin yetişkinleri ve karar mercileri olacak olan ortaokul öğrencilerinin nükleer santral, küresel ısınma, alternatif enerji kaynakları gibi sosyobilimsel konular hakkında bilgi düzeylerini ve düşüncelerini tespit etmeye yönelik çalışmalar yapılabilir.

Anahtar Kelimeler:

Genetiği Değiştirilmiş Organizmalar (GDO), Sosyobilimsel Konular, Okul dışı öğrenme ortamları

AN ANALYSIS OF THE EFFECT OF OUT-OF-SCHOOL LEARNING ENVIRONMENT ON THE OPINIONS OF STUDENTS ABOUT GENETICALLY MODIFIED ORGANISMS (GMO’S)

In this study it is aimed to determine the opinions of students about GMOs before and after trip was conducted out-of-school learning environment. This is a descriptive study revealing the opinions of the students on a socio-sceintific issue. Total 21 seventh grade students attending a middle school during 2014-2015 academic year participated in the study. During the research process, field trips were organized to TUBITAK Marmara research center. The data of the research was gathered with a open-ended question form about GMOs developed by the researcher. This data collection tool was applied to students before and after the field trip. The data from open-ended questionnaire were analyzed with content analysis method.The results of the study revealed that the students think while GMOs are beneficial as it helps the production, they are harmful due to the threats on human health.It was found out that most of students expressed that GMOs have positive effects on people, animals and plants both before and after trip. It is observed that,after their visit to out-of-school learning environment, students not only start expressing themselves in a more detailed way, but also they come up with new information. In addition to this study; studies could be done in order to determine the level of knowledge and ideas of and middle school students, who are future adults and decision makers about socio-scientific subjects such as nuclear power plants, global warming, alternative energy sources.

Keywords:

Genetically Modified Organisms (GMO’s), Socio-Scientific Issues, Out-of-School Learning Environments,

PDF

___

Atsan, T. ve Kaya, E.T. (2008). Genetiği Değiştirilmiş Organizmaların (GDO) Tarım ve İnsan Sağlığı Üzerine Etkileri. Uludağ Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 22(2), 1-6.
Bakioğlu, B. ve Karamustafaoğlu, O. (2014). Okul Dışı Ortamlarda Fen Eğitimi: Diyaliz Merkezine Teknik Bir Gezi. Turkish Journal of Teacher Education, 3(2),15-26.
Bartley, J. E., Mayhew, L. M., & Finkelstein, N. D. (2009, November). Promoting children’s understanding and interest in science through informal science education. AIP Conference Proceedings (Vol. 1179, No. 1, s. 93-96). AIP.
Bilen, K. ve Özel, M. (2012). Üstün Yetenekli Öğrencilerin Biyoteknolojiye Yönelik Bilgileri ve Tutumları. NEF-EFMED,6(2), 135-152.
Chin, C-C. (2004). Museum Experience: a Resource for Science Teacher Education. International Journal of Science and Mathematics Education, 2, 63-90.
Creswell, J.W. (2008). Educational research planning, conducting, and evaluating qualitative research. (3rd Ed.). NJ: Pearson Education.
Çelik, B. (2006). Özel ve Resmi İlköğretim Okullarında Çalışan Eğitim Yöneticilerinin Algılanan Liderlik Özelliklerinin İncelenmesi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Yeditepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Çelik, V. ve Balık, T.D. (2007). Genetiği Değiştirilmiş Organizmalar. Erciyes Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 23(1-2), 13-23.
Çetiner S. (2005). Türkiye ve Dünyada Tarımsal Biyoteknoloji ve Gıda Güvencesi: Sorunlar ve Öneriler. GDO Bilgi Platformu. http://www.inovasyon.org/pdf/S.Cetiner.Inovasyon.org.pdf adresinden 25 Kasım 2017 tarihinde edinilmiştir.
Çinici, A., Özden, M., Akgün, A., Gülmez, H., ve Demirtaş, F. (2013). 8. Sınıf Öğrencilerinin Genetiği Değiştirilmiş Organizmalar (GDO) hakkındaki Bilgi Düzeyleri ve Biyoteknolojiye Yönelik Tutumlarının İncelenmesi. Adıyaman Üniversitesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 3(2), 94-115.
Demir, A. ve Pala, A. (2007). Genetiği değiştirilmiş organizmalara toplumun bakış açısı. Hayvansal Üretim, 48(1), 33-43.
Demir, B. ve Düzleyen, E. (2012). İlköğretim 8. Sınıf Öğrencilerinin GDO Bilgi Düzeylerinin İncelenmesi. X. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi Özet Kitabı. Niğde Üniversitesi Eğitim Fakültesi, Niğde.
Ergin, I., Gürsoy, T.Ş., Öcek, A.Z. ve Çiçekoğlu, M. (2008). Sağlık Meslek Yüksekokulu öğrencilerinin genetiği değiştirilmiş organizmalara dair bilgi tutum ve davranışları. TAF Preventive Medicine Bulletin, 7 (6), 503-508.
Ergin, S. Ö. ve Yaman, H. (2013). Genetiği Değiştirilmiş Gıdalar ve İnsan Sağlığı Üzerine Etkileri. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 2(2), 1-14.
Falk, J.H. ve Dierking, L. D. (2000). Learning From Museums: Visitors Experiences and the Making of Meaning. Lanham: AltaMira Press.
Goldston, M. J. ve Downey, L. (2013). Your Science Classroom: Becoming An Elementary/Middle School Science Teacher. Los Angeles, CA: Sage Publications.
Harris, R. (1998). Introduction to decision making. Vanguard University Of Southern California, California, USA.
Kaynar, P. (2009). Genetik Olarak Değiştirilmiş Organizmalar (GDO)’a Genel Bir Bakış. Türk Hijyen ve Deneysel Biyoloji Dergisi, 66(4), 177-185.
Kılınç, A., Kartal, T., Eroğlu, B., Demiral, Ü., Afacan, Ö., Polat, D., ... & Görgülü, Ö. (2013). Preservicescienceteachers’ efficacyregarding a socioscientificissue: A beliefsystemapproach. Research in ScienceEducation, 43(6), 2455-2475.
Kim, H., ve Kim, M., (2003). Consumer attitudes and acceptance of genetically modified organisms in Korea. International Journal of Consumer Studies, 27 (3), 245-246.
Kisiel, J. (2013). Introducing Future Teachers to Science beyond the Classroom. Journal of Science Teacher Education, 24(1), 67-91. DOI 10.1007/s10972-012-9288-x
Koçak, N., Türker, T., Kılıç, S., Hasde, M. (2010) Tıp fakültesi öğrencilerinin genetiği değiştirilmiş organizmalar hakkındaki bilgi, tutum ve davranışlarının belirlenmesi. Gülhane Tıp Dergisi, 52, 198-204.
Kulaç İ, Ağırdil Y, Yakın M. (2006). Sofralarımızdaki Tatlı Dert, GDO ve Halk Sağlığına Etkileri. Türk Biyokimya Dergisi, 31(3),151-155.MEB (2017). Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı, Fen Bilimleri Dersi Öğretim Programı (İlkokul ve Ortaokul 3, 4, 5, 6, 7 ve 8. Sınıflar). Ankara: MEB Yayınları.
Melber, L. H. ve Abraham, L. M. (1999). Beyond the Classroom: Linking with Informal Education. Science Activities, 36 (1), 3-4. DOI:10.1080/00368129909601027
Miles, M. B. ve Huberman, M. A. (1994). An Expanded Sourcebook Qualitative Data Analysis. London: Sage Publication.
Nuangchalerm, P. (2010). Engaging Students to Perceive Nature of Science through Socioscientific Issues-Based Instruction. European Journal of Social Sciences, 13 (1), 34-37
Oğur, S., Aksoy, A. ve Yılmaz, Z. (2017). Üniversite Öğrencilerinin Genetiği Değiştirilmiş Organizmalar Ve Gıdalar Hakkındaki Bilgi Düzeyleri Ve Tutumları: Bitlis Eren Üniversitesi Örneği. Journal of FoodandHealth Science,3(3), 97-108.
Oulton, C.,Dillon, J. ve Grace, M. M. (2004). Reconceptualizing the Teaching of Controversial Issues. International Journal of Science Education, 26 (4), 411-423. DOI:10.1080/0950069032000072746.
Özden, M., Akgün, A., Çinici, A., Gülmez, H. ve Demirtaş F. (2013). 8. Sınıf Öğrencilerinin Genetiği Değiştirilmiş Organizmalar (GDO) Hakkındaki Bilgi Düzeyleri ve Biyoteknolojiye Yönelik Tutumlarının İncelenmesi. Adıyaman Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi, 3(5), 94-115. http://www.adyufbd.com/OncekiSayilarDetay.aspx?Sayi=5 adresinden erişilmiştir.
Paoletti, C., Flamm, E., Yan, Meek, S., Recnkens, S., Fellous, M. ve Kuiper, H. (2008). GMO Risk Assessment Around the World: Some Examples. Trends in Food Science & Technology, 19,570-578.
Patton, M. Q. (2014). Nitel araştırma ve değerlendirme yöntemleri. (Çev. M. Bütün ve S. B. Demir). Ankara: Pegem.
Pereira, R., Pinho, R., Lopes, L., Antunes, S.C., Abrantes, N. & Gonçalves, F. (2006). Helping teachers to use urban natural areas for science teaching and environmental education. Fresenius Environmental Bulletin, 15(11), 1467-1473.
Prokop, P.,Leškova, A., Kubiatko, M. ve Diran, C. (2007). Slovakian Students’ Knowledge of and Attitudes toward Biotechnology. International Journal of Science Education, 29 (7), 895-907.DOI:10.1080/09500690600969830
Ramey-Gassert, L. (1997). Learning Science beyond the classroom. The Elementary School Journal, 4, 433-450.
Randler, C., Kummer, B. & Wilhelm, C. (2012). Adolescent learning in the zoo: Embedding a non-formal learning environment to teach formal aspects of vertebrate biology. Journal of Science Education and Technology, 21(3), 384-391. doi.org/10.1007/s10956-011-9331-2
Ratcliffe, M. ve Grace, M. (2003). Science education for citizenship: Teaching socioscientific issues. England: Open UniversityPress.
Sanders, D. L. (2007). Making public the private life of plants: The contribution of ınformal learning environments. International Journal of Science Education, 29(10), 1209-1228. doi.org/10.1080/09500690600951549
Shaow, A. (2002). ‘It Just Goes Against The Grain.’ Public Understandings of Genetically Modified (GM) Food in The UK. Public Understanding of Science, 11, 273-291.
Soh, T. M. T. ve Meerah, T. S. M. (2013). Outdoor Education: An Alternative Approach in Teaching and Learning Science.Asian Social Science, 9(16),1-8.
Sönmez, A. (2011). Fen ve Teknoloji Öğretmen Adaylarının Gdo’lu Besinler Hakkındaki Bilgileri, Risk Algıları, Tutumları ve Böyle Bir Konunun Öğretimine Yönelik Öz Yeterlilikleri. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Ahi Evran Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü.
Şahin, F. ve Hacıoğlu, Y. (2010). Bilimsel Tartışma Destekli Örnek Olayların 8. Sınıf Öğrencilerinin “Kalıtım ” Konusunda Kavram Öğrenmelerine ve Okuduğunu Anlama Becerilerine Etkisi. International Conference on New Trends in EducationandTheirImplications, Antalya.
World Health Organization (WHO), (2005). Modern foodbiotechnology, humanhealthanddevelopment: An Evidence- basedStudy. http://www.who.int/foodsafety/publications/modern-food-biotechnology/en/ adresinden 25 Kasım 2017 tarihinde edinilmiştir.
Yanaz, S. (2003). Genetiği Değiştirilmiş Organizmalar Konusu ve Cartagena Biyogüvenlik Protokolü. Dış Ticaret Dergisi, 28, 116-126.
Yavuz Topaloğlu, M. (2016). Sosyobilimsel konulara dayalı okul dışı öğrenme ortamlarının öğrencilerin kavramsal anlamalarına ve karar verme becerilerine etkisi. (Yayımlanmamış doktora tezi). Sakarya Üniversitesi, Sakarya.
Yavuz Topaloğlu, M. ve Balkan Kıyıcı, F. (2017). Ortaokul Öğrencilerin Hidroelektrik Santrali Hakkındaki Görüşleri. Journal of Kirsehir Education Faculty, 18(1), 159-179.
Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2011). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. (8.Baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
Yin, R., K. (2011). Oualitative Research from Start to *Finish, A Division of Guilford Publications, New York.