Değişik azot dozlarının floradan toplanan karabaş kekik (Thymbra spicata var.spicata L.)'in bazı agronomik ve kalite özellikleri üzerine etkisi

Bu çalışmada, Güneydoğu Anadolu Bölgesinde yayılış gösteren karabaş kekiğin kültüre alınarak uygun azot dozunun belirlenmesine çalışılmıştır. Çalışmada bitki boyu, yeşil herba verimi, drog herba verimi, drog yaprak verimi, uçucu yağ oranı ve uçucu yağ verimi gibi özellikleri incelenmiştir. Araştırma sonucunda, bitki boyu 24,0-34,0 cm, yeşil herba verimi 1222,4-1738,6 kg/da, drog herba verimi 274,4-440,7 kg/da, drog yaprak verimi 194,3-319,0 kg/da, uçucu yağ oranı % 1,00-3,25 ve uçucu yağ verimi 3,06-8,71 kg/da arasında değişmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Güneydoğu Anadolu Bölgesi, Türkiye, flora, tarımsal özellikler, azot, uçucu yağ bitkileri

Effects of different doses of nitrogen on some agronomic and quality characters of thyme (Thymbra spicata var.Spicata L.) collected from flora.

In this study, we aimed to determine suitable nitrogen doses of thyme (Za'tar) spread naturally in South-eastern Anatolia, Turkey by taking it into cultivation. In the research, plant height, fresh herba yield, drog herba yield, drog folia yield, essential oil rate and essential oil yield were investigated. According to findings of the research, plant height values varied between 34.0-24.0 cm, fresh herba yield between 1738.6-1222.4 kg/da, drog herba yield between 440.7-274.4 kg/da, drog folia yield between 319.0-194.3, essential oil rate between 3.25-1.00 % and essential oil yield between 8.71-3.06 kg/da.

Keywords:

Southeast Anatolian Region, Turkey, flora, agronomic characteristics, nitrogen, essential oil plants,

PDF

___

Anonim, 2000. Başbakanlık Devlet Meteoroloji İşleri Genel Müdürlüğü, 2000. Diyarbakır Meteoroloji İstasyonu Rasat Verileri. Diyarbakır.
Arslan, N., B. Gürbüz ve S. Özcan. 2000. Türkiye'de doğal bitkilerin kullanımı ve ticareti. Ekin Dergisi Nisan-Haziran. Yıl: 4. Sayı: 12.
Aydın, S., Y. Öztürk, Y. ve K. H. C. Başer. 1997. Kekik (Origanum onites) uçucu yağının kardiyovasküler sistem üzerine etkisi. XI. Bitkisel İlaç Hammaddeleri Toplantısı, Ankara Üniversitesi Eczacılık Fakültesi. 22-24 Mayıs 1996 Ankara. 333-33:8.
Baytop, T. 1984. Türkiye'de bitkiler ile tedavi. İstanbul Ü. Yayınları. No: 3255. Eczacılık Fakültesi. No. 40. İstanbul.
Burkardt-Sischka, S. 1989. EinfhuB ökologischer faktoren auf qualiteat und quantiteat des atherischen öles bei einigen Lamiaceen. Dipl.-Biologin. Stuttgart, pp. 115.
Davis, P. H- 1982. Labiatae. Flora of Turkey and the East Aegean Islands. Cilt No:17. University Press Edinburg.
Kastner, G. 1969. The depence of yield and quality of thyme grown as a two-year crop on the date of harvesting and the cutting height in the autum of the year of sowing. Pharmazie.24, 226-35, 274-90, 350-7.
Kıvanç, M., ve A. Akgül. 1988. Escherchia coli'nin değişik sıcaklıklarda çoğalması üzerine farklı dozlardaki karabaş kekiğin (Thymbra spicata L.) engelleyici etkisi. Doğa Türk Tarım ve Ormancılık Dergisi. 12:3,248-252.
Kokkini, S., D. Vokou, and R. Karousou. 1989. Essential oil yield of Lamiaceae plants in Greece. Medicinal and Aromatic Plants Short Course Notes. Kriti-Greece 1-12.
Tanker, M. ve F. İlisulu. 1984. Türkiye'de kekik olarak kullanılan bitkilerden Thymbra spicata var. spicata. Doğa Bilim Dergisi. 1:8. 104-107.
Tansı, S. 1991. Karabaş kekik (Thymbra spicata L.)'de drog verimi ile ekolojik, ontogenetik ve morfogenetik varyabilitenin araştırılması. Çukurova Üni. Fen Bilimleri Ens. Tarla Bitkileri Ana Bilim Dalı. Doktora Tezi. 153 s.
Tümen, G., N. Ermin, T. Özek, M. Kürkçüoğlu ve K. H. C. Başer. 1994. Composition of essential oils from two varieties of Thymbra spicata L. J. Essent. Oil Res. 6. 463-468:
Tüzün, H. 1986. Türkiye'de tıbbi bitkilerin yetiştirme imkanları ve faydaları. VI. Bitkisel İlaç Hammaddeleri Toplantısı. 16-19 Mayıs 1986. Ankara.