Kurgusal Nitelikli Çocuk Kitapları ve Karakter Eğitimi

Kurgusal nitelikli çocuk kitaplarındaki hayvan karakterler özelinde verilen iletilerin tespit edildiği çalışma, doküman analizi deseniyle yapılmıştır. Çalışmanın örneklemini oluşturabilmek amacıyla ilkin çocuk edebiyatı alanında yazılmış ders kitapları gözden geçirilmiş, bu kitaplarda yer alan fabl ve masal başlığı altında bu türle uğraşan, ağırlıklı olarak bu türde eser veren yazarların isimleri tespit edilerek bir liste oluşturulmuştur. Sonrasında bu liste iki çocuk edebiyatı uzmanına gönderilerek eser seçimi ile ilgili uzmanların görüşleri alınmıştır. Nihayetinde Bestami Yazgan, Tarık Dursun K. ve Refik Durbaş'ın hayvan karakterli kurgularından bir seçme yapılmıştır. Seçilen kitaplar sonraki süreçte okunarak kodlanmıştır. Hayvan karakterler özelinden pek çok iletinin verildiği çalışmada daha çok akılla ilgili iletilerin öne çıktığı görülmüş, duygu temelli iletilerin geri planda kaldığı bir eksiklik olarak tespit edilmiştir. Karakter eğitimi bağlamında düşünüldüğünde ise kurgularda hayvan karakterler aracılığıyla pek çok olumlu iletinin çocuk okura aktarıldığı, az da olsa incelenen eserlerde çocuk okurun olumsuz davranışlar sergilemesine neden olabilecek iletilere yer verildiği belirlenmiştir

Children's Fiction Books and Character Education

This present study determining the messages with the animal characters in children's fiction books was conducted with the case study design. To form the sample of the study, firstly textbooks written in the children's literature were reviewed and a list was created by determining the names of the authors writing in the categories of fable and fairy tale, and mainly by creating works about them. Then, the list was sent to two experts in the field of children' literature, and their ideas were collected on the selection of the works. Finally, a selection was formed with the animal fictions of Bestami Yazgan, Tarık Dursun K. and Refik Durbaş. These selected books were coded in the next step. It was found that messages mostly containing issues on wisdom in addition to many messages came to the forefront with the animal characters and feeling-based messages were neglected in these works. Within the scope of character education, it was also observed that while many positive messages were transferred to the reader with animal characters in the fictions, few negative messages which can cause children readers showing negative behaviors were encountered in the works.

PDF

___

Adler, A. (2001). İnsan tanıma sanatı (K. Şipal, Çev.). İstanbul: Say Yayınları.
Akkiprik, G. B. (2007). Genel lise öğretmenlerine göre karakter eğitimi yoluyla öğrencilere kazandırılacak değerler: Çok boyutlu bir araştırma . Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, İstanbul: Yeditepe Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
Almerico, G. M. (2014). Building character through literacy with children's literature. Research in Higher Education Journal , 26, 1 - 13.
Arıcı, A. F. ve Ungan, S. (2014). Çocuk edebiyatı. T. Şimşek (Ed.), Çocuk edebiyatı türleri ve çocuk eğitimine katkıları (ss.215 - 324). Ankara: Grafiker Yayınları.
Arthur, J. (2003). Character education in British education policy. Journal of Research in Character Education. 1 (1). 43 - 58.
Arthur, J., & Revell, L. (2005). Character formation in schools and the education of teachers. Canterbury: Christ Church University College.
Bakdemir, A. (2010). İlköğretim ve ortaöğretimde görev yapan öğretmenlerin ahlak ve karakter eğitimi konusundaki algı, tutum ve eğitimsel uygulamaları . Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Tokat: Gaziosmanpaşa Üniversitesi Sosyal bilimler Enstitüsü.
Battistich, V. (2005). Character education, prevention and positive youth development. Wa shington: Character Education Partnership.
Berkowitz, M, W. & Grych, J, H. (2000). Early character development and education. Early Education & Development , 11 (1), 55 - 72.
Bohlin, K. E. (2005). Teaching character education thorough literaure, USA: Routledg e.
Bowen, Glenn A. (2009). Document analysis as a qualitative research method. Qualitative Research Journal,9(2),27-40.
Burke, C. L. & Copenhaver, J. G. (2004). Animals as people in children's literature. Language Arts , 81 (3), 205-213.
Çağlayan, A. (2 005). Ahlak pusulası, ahlak ve değerler eğitimi. İstanbul: DEM yayınları.
Demirel, Ş., Uludağ, M. E., Seven, S., Çeçen, M. A. (2011). Edebî metinlerle çocuk edebiyatı. Ş. Demirel (Ed.), Edebî metinlerle çocuk edebiyatında türler (ss. 141-370). Ankara: Pegem A Yayıncılık.
Dervişcemaloğlu, B. (2014). Ortaokul düzeyinde bir fabl inceleme örneği. Turkish Studies, 9/9, 475-488.
Doğanay, A. (2007). Sosyal bilgiler öğretimi. C. Öztürk (Ed.), Değerler eğitimi (ss. 226-257). Ankara: Pegem A Yayıncılık.
Ekşi, H. (2003). Temel insani değerlerin kazandırılmasında bir yaklaşım: Karakter eğitimi programları. Değerler Eğitimi Dergisi, 1 (1), 79-96.
Ekşi, H. ve Katılmış, A. (2011). Karakter eğitimi. Ankara: Nobel Yayınları.
Erdal, K. ve Gökmen, A. (2010). Çocuklara verdiği dersler açısından La Fontaine'nin fablları. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 3 (10), 259-271.
Fırat, H. (2012). La Fontaine'in fabllarında güçlü -zayıf ilişkisi. Türkiyat Araştırmaları Dergisi, 32, 115-132.
Freeman, G. G. (2014). The implementation of character education and children's literature to teach bullying characteristics and prevention strategies to preschool children: An action research project. Early Childhood Educ , 42, 305 - 316.
Gibbs, L. J. & Earley, E. J. (1994). Using chi ldren's literature to develop core values. Bloomington: Phi Delta Kappa Educational Foundation.
Healea, C. (2006). Character education with resident assistants: A model for developing character on college campuse. The Journal of Education , 186 (1), 65 - 77.
Karatay, H. (2007a). Değer aktarımı açısından yerli ve yabancı çocuk edebiyatı ürünleri . 38. ICANAS, Uluslararası Asya ve Kuzey Afrika Çalışmaları Kongresi'nde sunulmuştur. Ankara.
Karatay, H. (2007b). Dil edinimi ve değer öğretimi sürecinde masalın önemi ve işlevi. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi , 5 (3), 463 - 475.
Karatay, H. (2011). Karakter eğitiminde edeb î eserlerin kullanımı. Turkish Studies , 6 (1), 1439 - 1454.
Karatay, H., Destebaş ı, F. ve Demirbaş, M. (2015). Çocuk edebiyatı ürünlerinin 6, 7 ve 8. sınıf öğrencilerinin karakter gelişimine etkisi. Erzincan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi Türkçe Öğretimi Özel Sayısı , ÖS (II), 123 - 140.
Katipoğlu, B. (2012). Din psikoloji si açısından kişilik ve karakter analizi. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi , 23 (5), 341 - 348.
Kılınç, M. (2011). İlköğretim hayat bilgisi programı karakter eğitimi boyutunun öğrencilerin tipik performanslarına dayalı olarak değerlendirilmesi: Kırşeh ir örneği . Yayımlanmamış doktora tezi, Erzurum: Atatürk Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
Klein - Ezell, C., Ezell, D., Stanley, S. P. & Powell, S. E. (2014). Character education using children's literature, puppets, magic tricks and balloon art. Inte rnational Journal of Humanities and Social Science. 4 (14), 1 - 15.
Kurudayıoğlu, M., Baş, B. ve Aytan, N. (2013). 7. sınıf Türkçe ders kitaplarındaki hikâyelerin karakter eğitimi açısından incelenmesi. Ana Dili Eğitimi Dergisi , 1 (4), 22 - 37.
Lintner, T. (20 11). Using "Exceptional" children's literature to promete character education in elementary social studies classrooms. The Social Studies , 102, 200 - 203.
Lockwood, A. L. (1997). Character education: Controversy and consensus. California: Corwin Press. Merri am, S. B. (2013). Nitel araştırma: Desen ve uygulama için bir rehber (Çev. Ed. S. Turan). Ankara: Nobel Yayınları.
Nur, İ. H. (2013). Mesnevide hayvan karakterleri. AVKAE Dergisi , 3 (1), 18 - 30.
O'Sullivan, S. (2004). Books to live by: Using children's lit erature for character education. The Reading Teacher , 57 (7). 640 - 645.
Oğuzkan, F. A. (2010). Çocuk edebiyatı. Ankara: Anı Yayınları.
Orhan, A. (2013). Hayat bilgisi dersi programının karakter eğitimi açısından öğretmen ve öğrenci perspektiflerine göre değerlendirilmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Sivas: Cumhuriyet Üniversitesi Eğitimi Bilimleri Enstitüsü.
Sınar, A. (2007). Çocuk edebiyatı. İstanbu l: Morpa Kültür Yayınları.
Sırrı, V. (2015). Karakter eğitimi: Dün, bugün, yarın. Tarih Kültür ve Sanat Araştırmaları Dergisi , 4 (1) , 121 - 144.
Tok, M. (2012). Mesnevideki masalların farklılığı ve eğitimsel işlevi. Dil ve Edebiyat Eğitimi Dergisi , 4. 42 - 57.
Uğurlu, S. B. (2013). Resimli çocuk kitaplarında hayvan karakter kullanımı. Turkish Studies , 8 (4) , 1381 - 1393.
Ungan, S. (2006). Fabl türünün çocuk edebiyatındaki yeri ve günümüzde bu türden yararlanma olanakları. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bil imler Dergisi . 14, 105 - 114.
Yalçın, A. ve Aytaş, G. (2008). Çocuk edebiyatı. Ankara: Akçağ Yayınları.
Yıldırım, A ve Şimşek, H. (2011). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
Yıldırım, M. (2012). Kısa anlatı türleri. Konya : Çizgi Kitabevi Yayınları.