Murray Bookchin’in Toplumsal Ekoloji Kavrayışı Üzerine Eleştirel Bir Değerlendirme

Bu çalışma, ekolojik düşüncenin güçlü simalarından biri olan Murray Bookchin’in toplumsal ekoloji kavrayışının eleştirel bir değerlendirmesini yapmayı amaçlamaktadır. Bookchin’in toplumsal ekoloji düşüncesi, modern krize yanıt olarak insan merkezli olmayan doğalcı yaşam tasavvurlarını yüceltiltme eğilimi sergileyen ekolojik hareketlerin keskin bir eleştirisi niteliği taşır. Bookchin’in eleştirel düşünce mirasının değerini teslim etmekle birlikte bu çalışmada, düşünürün temel tezleri üzerinden hareketle toplumsal ekolojinin belli başlı teorik zafiyetleri tartışmaya açılmaya çalışılmıştır. Bu kapsamda; Bookchin’in toplumsal ekoloji kavrayışı, birbirini bütünleyen altı farklı tema altında eleştirel bir analize tabi tutulmuştur. Bu eleştirel temalar şunlardır: Evrimsel retorikteki ikircim, emek kategorisinin eklemleyici işlevi, birinci ve ikinci doğa ayrımı, tarihsel/ toplumsal dönüşümde özne, ekolojik topluma geçiş ve son olarak özgürlük ile iktidar arasındaki çekişme.

A Critical Review of Murray Bookchin’s Understanding of Social Ecology

This study aims to present a critical review of Murray Bookchin’s understanding of social ecology, one of the rigorous figures of ecological thought. Bookchin’s idea of social ecology is a sharp criticism of ecological movements that tend to glorify nonhuman-centered naturalistic imaginations of life in response to the modern crisis. While recognizing the value of Bookchin’s critical thought heritage, in this study, the main theoretical weaknesses of social ecology are tried to be discussed through the main theses of the author. In this context; Bookchin’s understanding of social ecology was subjected to a critical analysis under six different themes that complement each other. These critical themes are: the ambivalence in evolutionary rhetoric, the articulating function of the labor category, the distinction between first and second nature, the subject in historical/ social transformation, the transition to ecological society, and finally the agonism between freedom and power

___

  • Angus, I. (2013). “In defense of Murray Bookchin”. (Book Review on Andy Price’s Book Recovering Bookchin: Social Ecology and the Crises of Our Time), https:// climateandcapitalism.com/2013/10/30/defense-murray-bookchin/ (28.02.2020).
  • Bookchin, M. (1987). The Modern Crisis. Montreal: Black Rose Books.
  • Bookchin, M. (1994). Özgürlüğün Ekolojisi: Hiyerarşinin Ortaya Çıkışı ve Çözülüşü. İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
  • Bookchin, M. (1996a). Ekolojik Bir Topluma Doğru. İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
  • Bookchin, M. (1996b). Toplumsal Ekolojinin Felsefesi: Diyalektik Doğalcılık Üzerine Denemeler. İstanbul: Kabalcı Yayınları.
  • Bookchin, M. (1999a). Kentsiz Kentleşme: Vatandaşlığın Yükselişi ve Çöküşü. İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
  • Bookchin, M. (1999b). Toplumu Yeniden Kurmak. İstanbul: Metis Yayınları.
  • Bookchin, M. (2015a). The Next Revolution. London: Verso,
  • Bookchin, M. (2015b). Geleceğin Devrimi: Halk Meclisleri ve Doğrudan Demokrasi. (Haz. D. Bookchin ve B. Taylor), (Çev. İ. Yıldız ve S. Torlak). Ankara: Dipnot Yayınları.
  • Clark, J. (1998). “Municipal Dreams: A Social Ecological Critique of Bookchin’s Politics”. Social Ecology After Bookchin. (Ed. A. Light), 137-191. New York: Guilford Press.
  • Derrida, J. (1999). “Différance”. Toplumbilim Dergisi. (Çev. Önay Sözer). Derrida Özel Sayısı, 49-61.
  • Dodds, J. (2011). Psychoanalysis and Ecology at the Edge of Chaos: Complexity Theory, Deleuze|Guattari and Psychoanalysis for a Climate in Crisis. London: Routledge.
  • Eckersley R. (1989). “Green Politics and the New Class: Selfishness or Virtue?”. Political Studies, 37(2), 205-223. https://doi.org/10.1111/j.1467-9248.1989. tb01479.x (28.02.2020).
  • Foucault, M. (1980). Power/Knowledge: Selected Interviews and Other Writings. (Ed. C. Gordon). New York: Pantheon.
  • Foucault, M. (2011). Özne ve İktidar. (Çev. Işık Ergüden-Osman Akınhay). İstanbul: Ayrıntı Yayınları, Üçüncü Bas.
  • Fox, W. (1989). “The Deep Ecology-Ecofeminism Debate and Its Parallels”. Environmental Ethics, 11(1), 5-25.
  • Howells C. (1998). Derrida. Cambridge: Polity Press.
  • İnce, M. (2014). Çağdaş Siyaset Felsefesinde Agonistik Politika. Ankara: Atıf Yayınları.
  • Kovel, J. (1993). “The Marriage of Radical Ecologies”, Environmental Philosophy: From Animal Rights to Radical Ecology. (Ed. M. Zimmerman). Englewood Cliffs, New Jersey: Prentice Hall, 406-417.
  • Laclau, E. ve Mouffe, C. (2001). Hegemonya ve Sosyalist Strateji. İstanbul: İletişim Yayınları.
  • Marx, K. (1986). Kapital, C. I. (Çev. Alaattin Bilgi). Ankara: Sol Yayınları.
  • Marx, K. (1990). Kapital, C. III. (Çev. Alaattin Bilgi). Ankara: Sol Yayınları.
  • Morris, B. (2018). “Review Article: The Reformist Anarchism of John Clark”. Anarchist Studies, 26(2), 80-94.
  • Önder, T. (2003). Ekoloji, Toplum ve Siyaset. Ankara: Odak Yayınevi.
  • Önder, T. (2002). “Toplumsal Ekoloji Üzerine Bir İnceleme”. Türkiye Günlüğü, 70. Portwood-Stacer, L. (2013). Lifestyle Politics and Radical Activism. Bloomsbury Publishing: USA.
  • Price, A. (2012). Social Ecology and the Crises of Our Time. Porsgrunn: New Compass Press.
  • Rudy, A. ve Light A. (1995). “Social Ecology and Social Labor: A Consideration and Critique of Murray Bookchin”. Capitalism Nature Socialism. 6(2), 75-106.
  • Žižek, S. (2012). Less Than Nothing: Hegel and the Shadow of Dialectical Materialism. London, Brooklyn: Verso.
  • Žižek, S. (2010). Living in the End Times. London, Brooklyn: Verso.
  • Zupancic, A. (2018). Cinsellik Nedir? Ankara: Metis.