Avrupa Birliği’ne Üyelik Sürecinde Türkiye’de Arazi Bankacılığı

Tarım arazilerinin korunması ve tarımsal üretimin artırılabilmesi için birçok ülkede arazi bankacılığı sistemi uygulanmaktadır. Üye ülkelerde Avrupa Birliği’nin çevre koruma hedefleriyle bütünleştirilmiş ortak tarım politikalarının kurumsal yapısının en önemli parçalarından birisi arazi bankalarıdır. Özellikle Birliğin tarımsal üretimde başı çeken ülkeleri olan Fransa, Hollanda ve İspanya’da başarılı örneklerini gördüğümüz arazi bankacılığı uzunca bir süredir Türkiye’de de tartışılmaya ve üzerinde çalışılmaya başlanmıştır. Bu çalışmada, bu ülkelerdeki arazi bankalarının yapıları, işleyişleri, görev ve yetkileri incelenecek; Türkiye’de arazi bankacılığının hukuki dayanakları, kurumsal temelleri ile kurulmaya çalışılan bu yapının önünde duran sorunlar tartışılacaktır.

Land Banking in Turkey in the European Union Accession Process

Several country use Land Banking system to protect agricultural lands an to increase agricultural production. One of the most important part of the organizational structure of European Union’s common agricultural policies’ which is integrated with environmental protection goals, are land banks. Land Banking which is seen successful examples at countries that lead agricultural production in European Union such as France, Netherland and Spain, also been disscussed in Turkey for a long time. In this article, Land Banks which is seen in countries counts above are analyzed from the point of organizational structures, operation, obligations and authority and legal and organizational basis of Land Banking in Turkey.

___

  • Başer U., M. Bozoğlu (2019). “Tarımda Arazi Bankacılığı Sistemi”. Turkish Journal of Agricultur-Food Science and Technology, 7(9), 1404-1410.
  • Boratav, K. (2009a). “Tarımsal Fiyatlar, İstihdam ve Köylülüğün Kaderi”. Alpaslan Işıklı’ya Armağan. Ankara: Mülkiyeliler Birliği Vakfı Yayınları, 115-130.
  • Boratav, K. (2009b). “Tarımsal Fiyatlar, İstihdam ve Köylülüğün Kaderi”. Mülkiye, 33(262), 9-23.
  • EU (2004). EU Land Policy Guidelines for support to land policy design and land policy reform processes in developing countries, November 2004 (file:///C:/Users/hp/ Downloads/eu-land-policy-guidelines.pdf (27.06.2020).
  • FAO (2015). Experiences with Land Consolidation and Lan Banking in Central and Eastern Asia After 1989. Rome: FAO.
  • Geray, C. (2011). Dünden Bugüne Kırsal Gelişme Politikaları. Ankara: Phoenix.
  • Keleş R. (1998). Kentbilim Terimleri Sözlüğü. 2. Baskı. Ankara: İmge Kitabevi.
  • Keleş R. (2020). Kentleşme Politikası. 17. Baskı. Ankara: İmge Kitabevi.
  • Köymen, O. (1998). 75 Yılda Köylerden Şehirlere. İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yayınları.
  • Köymen, O. (2009). “Kapitalizm ve Köylülük: Ağalar-Üretenler-Patronlar”. Mülkiye, 33(262), 25-39.
  • Kurt H. (2019). “Türkiye’de Kırsal Kalkınmanın Önemli Bir Boyutu Olarak Tarımsal Arazi Toplulaştırması: Fırsatlar ve Güçlükler”. Kırsal Kalkınma ve Kooperatifçilik. (Ed. A. Mengi ve D. İşçioğlu). Ankara: A.Ü. Ernst Reuter İskan ve Şehircilik Uygulama ve Araştırma Merkezi Yayını, 469-481.
  • Mengi A. ve D. İşçioğlu (2019). “Türkiye’de Ve Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde Kırsal Kalkınmada Köy Yönetimlerinin Değişen Rolü”. Kırsal Kalkınma ve Kooperatifçilik. (Ed. A. Mengi ve D. İşçioğlu). Ankara: A.Ü. Ernst Reuter İskan ve Şehircilik Uygulama ve Araştırma Merkezi Yayını, 1-21.
  • Merlet M. ve R. Levesque (2008). “The SAFERs, An Original Land Market Regulation Mechanism That is Operated by The State And Farmers’ Organisations in France”. Online Knowledge BaseNatural Resource Governance Around the World. https://www.agter.org/bdf/en/index.html (19.06.2020).
  • Mılıćevıć, D. (2014). “Review of existing land funds in European countries”. Geonauka, 2(1), DOI: 10.14438/gn.2014.05.
  • Müller, B. vd. (2018). Land Use Planning and Land Use Management, Trans-UrbanEU-China,Transition towards urban sustainability througt socially integrative cities in EU and in China, EU Report.
  • Sanglier, M., T. Martin, ve V. Rioufol (2017). “Policies and instruments of land market regulations, The SAFER, French land agencies”. Handbook on Legal Tools for Access to land in Europe. https://www.accesstoland.eu/ (19.06.2020).
  • Schou, J. S., ve J. V. Olsen (2019). “Multifunctional Land Consolidation Evaluation From An Agricultural Economics Perspective”. International Farm Management Congress, Launceston, Australia.
  • SBB (2019). Yeni Ekonomi Programı, http://www.sbb.gov.tr/wp-content/ uploads/2019/10/YeniEkonomiProgrami_OVP_2020-2022.pdf (13.05.2020).
  • SBB (2019). Cumhurbaşkanlığı Yıllık Programı, https://www.sbb.gov.tr/wpcontent/uploads/2018/11/2019_Yili_Cumhurbaskanligi_Yillik_Programi.pdf (13.05.2020).
  • SBB (2019). On Birinci Kalkınma Planı (2019-2020), http://www.sbb.gov.tr/wpcontent/uploads/2019/11/ON_BIRINCI_KALKINMA-PLANI_2019-2023.pdf (13.05.2020).
  • T.C. Tarım ve Orman Bakanlığı Tarım Reformu Genel Müdürlüğü Arazi Edindirme Daire Başkanlığı (2019). Atıl Tarım Arazilerinin Üretime Kazandırılması İle Arazi Bankacılığı Kurumsal Altyapı Oluşturma Bölge ve Merkez Çalıştayları Sonuç ve Değerlendirme Raporu. Ankara: Arkadaş Basım San. Ltd. Şti.
  • T.C. Tarım ve Orman Bakanlığı (2019). Faaliyet Raporu, https://www.tarimorman. gov.tr/Konular/Plan-Program-Ve-Faaliyet-Raporlari/faaliyet-raporlar%C4%B1 (27.06.2020).
  • Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (2013). Türkiye Tarım Sektörü Raporu, https://www. tobb.org.tr (25.06.2020).
  • Yomralıoğlu T., M. Çete (2005). “Arazi Yönetimi İlkeleri Türkiye İçin Sürdürülebilir Bir Arazi Politikası”, TMMOB Harita ve Kadastro Mühendisleri Odası 10. Türkiye Harita ve Bilimsel Teknik Kurultayı. 28 Mart-1 Nisan 2005, Ankara.
  • 5273 sayılı Arsa Ofisi Kanunu ve Toplu Konut Kanununda Değişiklik Yapılması ile Arsa Ofisi Genel Müdürlüğünün Kaldırılması Hakkında Kanun, RG. 15.12.2004/ 25671.
  • 5403 sayılı Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanunu, RG. 19.07.2005/25880.
  • 4753 sayılı Çiftçiyi Topraklandırma Kanunu, RG. 15.06.1945/6032.
  • 3083 sayılı Sulama Alanlarında Arazi Düzenlemesine Dair Tarım Reformu Kanunu, RG. 01.12.1984/18592.
  • 5403 sayılı Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanunu, RG. 19.07.2005/25880.
  • 5488 sayılı Tarım Kanunu, RG. 25.04.2006/26149.
  • 6537 sayılı Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanununda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun, RG. 15.05.2014 /29001.
  • Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında 1 Sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi, RG. 10.07.2018/30474.
  • Hazineye ait tarım arazilerin çiftçilere kiraya verilmesi Hazine Taşınmazlarının İdaresi Hakkında Yönetmelik, RG. 19.06.2007/26557.
  • Arazi Toplulaştırması ve Tarla İçi Geliştirme Hizmetleri Uygulama Yönetmeliği, RG. 07.02.2019/30679.
  • https://www.avrupa.info.tr/tr/tarim-ve-kirsal-kalkinma-113 (04.05.2020).
  • https://www.tuik.gov.tr (18.11.2019).
  • https://ec.europa.eu/eurostat (06.06.2020).
  • https://agader.xunta.gal/gl/banco-de-terras (19.02.2020).
  • https://www.safer.fr (19.02.2020).
  • https://www.ikv.org.tr/ikv.asp?ust_id=31&id=244 (27.04.2020).
  • https://www.sozcu.com.tr/2020/ekonomi/devlet-7-ilde-ucretsiz-tarim-arazisi-tahsisedecek-5861511/ (08.06.2020).
  • http://www.turktarim.gov.tr/Haber/353/ciftcilik-yapmak-isteyenlere-arazi-devletten (04.05.2020).
  • https://www.youtube.com/watch?v=33gtvKGwN04 (01.11.2020).
  • https://www.consilium.europa.eu/en/press/press-releases/2020/10/21/council-agrees-itsposition-on-the-next-eu-common-agricultural-policy 01.11.2020).