Avrupa Konseyi Belgelere Erişim Özgürlüğü Sözleşmesi Karşısında Türkiye'de Bilgi Edinme Hakkı

Özet: Günümüzde bireyler devlet faaliyetleri konusunda daha fazla bilgilenme ihtiyacı hissetmektedirler. Kişisel veya toplumsal bir konuda bireylerin bilgilenme taleplerinin karşılanması temel bir hak olarak kabul edilmektedir. Devletlerin kendi iç hukuklarında benimsedikleri bilgi edinme hakkı ulusüstü kurumların da ilgi alanındadır. Avrupa Kon- seyi, bilgi edinme hakkı konusunda aldığı çeşitli tavsiye kararlarından sonra bu hakkı bir sözleşmede bütüncül şekilde düzenlemiştir. Çalışma, Avrupa Konseyi Belgelere Eri- şim Özgürlüğü Sözleşmesi karşısında Türkiyedeki bilgi edinme hakkının durumunu in- celemektedir. Bu bağlamda Türkiyedeki bilgi edinme hakkının sözleşmede benimsenen çerçeveyle karşılaştırılması yapılarak iki mevzuat arasındaki benzerlik ve farklılıklar ortaya konulmuştur. Bilgi edinme hakkının kapsamı, içeriği, istisnaları ve yöntemi ko- nusunda değerlendirmeler yapılarak Türkiyede ve sözleşmede benimsenen anlayışlara ilişkin bulgular tartışılmıştır.

The Council of Europe Convention on Access to Official Documents Vis A Vis the Turkish Law on the Right to Information

Abstract: Nowadays, individuals require even more information regarding state activi- ties. Responding requests for government-held information in individual and social is- sues are being regarded as a basic right. Legislations considering the right to access in- formation in national level have become an important issue for supra-national estab- lishments as well. After adopting several recommendations about the right to infor- mation, the European Council has signed a convention collecting this right in a unified document. This study examines the Council of Europe Convention on Access to Official Documents vis-a-vis the Turkish Law on the Right to Information. In this regard, we compare the Turkish Law with the norms adopted in the Convention in an attempt to find out the similarities and differences between the two official documents. In this study, we discuss the basic findings in the Turkish Law and the European Convention together with the scope, content, methods, and exceptions of the right to access infor- mation.

___

Akıllıoğlu, Tekin (1990), Yönetimde Açıklık-Gizlilik ve Bilgi Alma Hakkı, I.Ulusal İdare Hukuku Kongresi, 2. Kitap Kamu Yönetimi, Ankara, s.805-821. Akıllıoğlu, Tekin (1981), Bireyin Yönetsel İşlemler Karşısında Korunması ve Yönetim Hukukumuz Amme İdaresi Dergisi, Cilt:14, Sayı: 3, s.37-56. Chevallier, Jacques (2011), De Ladministration Démocratique A La Démocratique Administrative, Revue Française dAdministration Publique, No:137-138, s.217- 227. Cottier, Bertil (2002), Les Leçons des Expériences Etrangéres, Tanquerel, Thierry- ve Bellanger, François (Ed.), LAdministration Transparente, Helbing&Lichtenhahn, Bale, Genéve, s.91-112. Delaunay, Bénédicte (2004), Le Cas Particulier des Collectivités Locales: Analyse A Partir De LExemple de la Région Centre, İFSA/CADA (Ed.), Transparence et Secret, , Colloque pour le XXV eme anniversaire de la loi du 17 juillet sur laccés aux documents administratifs, La Documentation Française, Paris, s. 99-111. Edel, Frédéric (2011), La Convention du Conseil de LEurope sur LAccés aux Docu- ments Publics: Premier Traité Consacrant Un Droit Général dAccés aux Documents Administratifs, Revue Française dAdministration Publique, No:137-!38, s.59-78. Eisenmann, Charles (1982), Cours D.E.S. 1954-1955, L.G.D.J., Paris. Eken, Musa (2005), Yönetimde Şeffaflık Teori-Uygulama, Sakarya Kitabevi, Adapazarı. Eken, Musa (1996), Bilgi Edinme Hakkı, İnsan Hakları Yıllığı, Cilt: 17-18. s.61-75. Eroğul, Cem (1991), Devlet Yönetimine Katılma Hakkı, İmge Yayınevi, Ankara. Fındıklı, Remzi (1996), Yönetimde Açıklık-Açık Yönetim, Türk İdare Dergisi, S.426. s.103-110. Gözaydın, İştar (1998), Yönetimde Şeffaflık Üzerine Notlar, Başbakanlık İdari Usul Kanunu Hazırlığı Sempozyumu Bildiriler, T.C. Başbakanlık Basımevi, Ankara, s.124-129. Jacque, Jean Paul (2011), Le Droit A Une Bone Administration Dans La Charte des Droits Fondamentaux de LUnion Européenne, Revue Française dAdministration Publique, No:137-!38, s.79-83. Kaya, Cemil (2005), İdare Hukukunda Bilgi Edinme Hakkı, Seçkin Yayıncılık, Ankara. Lasserre, Bruno.-Lenoir, Noelle.- Stirn Bernard (1987), La Transparence Administrati- ve, PUF, Paris. Laubadere, M. André de (1977), Chronique Générale de Législation, Actuailité Juri- dique Droit Administratif (AJDA), 20 Avril 1977, s.202-217. Öberg, Ulf (2004), LExemple Suédois, İFSA/CADA (Ed.), Transparence et Secret, , Colloque pour le XXV eme anniversaire de la loi du 17 juillet sur laccés aux docu- ments administratifs, La Documentation Française, Paris, s. 135-142. Özay, İl Han (1996), Günışığında Yönetim, Alfa, İstanbul. Önder, Ayhan (2010), Şeffaf Devlette Bilgi Edinme Hakkı ve Sınırları, XII Levha, İstan- bul. Özkan, Gürsel (2004), Demokratik Yönetimin Birinci Adımı: Bilgi Edinme Hakkı, Tür- kiye Kamu-Sen, Ankara. Şengül, Ramazan (2008a), Bilişim Çağında Şeffaf Yönetim, Nobel Yayıncılık, Ankara. Şengül, Ramazan.- Es, Muharrem.- Nohutçu Ahmet (2008b), Kamu Yönetiminde Bilgi Edinme Birimlerinin İşlevselliği Üzerine Bir Alan Araştırması, Uluslararası Bilgi, Ekonomi ve Yönetim Kongresi, Vol.II, Kocaeli, s.1203-1212. TESEV (2004), Bilgi Edinme Hakkı Değerlendirme Raporu, http://www.tesev.org.tr/etkinlik/Bilgi_Edinme_Hakki_%20Rapor.doc 02.12.2005. Toprak Karaman, Zerrin (2000), Yönetim Stratejilerindeki Gelişmeler, Türk İdare Dergisi, S.426. s.37-53. Yıldırım, Ramazan (1998), İdare Hukuku Açısından Bilgi Edinme Hak ve Özgürlüğü, İdari Usul Kanunu Hazırlığı Uluslar arası Sempozyumu Bildiriler, T.C. Başbakanlık Basımevi, Ankara, s.227-238.. Zengin, Mehmet Ali (2012), Türk Hukukunda Bilgi Edinme Hakkının Sınırları, Adalet Yayınevi, Ankara. (https://wcd.coe.int/com.instranet.InstraServlet?command=com.instranet.CmdBlobGet &InstranetImage=600643&SecMode=1&DocId=673734&Usage=2, 12.03.2012). (https://wcd.coe.int/ViewDoc.jsp?id=262125&Site=CM, 12.03.2012). (http://conventions.coe.int/Treaty/Commun/ChercheSig.asp?NT=205&CM=8&DF=&C L=FRE, 20.03.2012).