XBRL İLE FİNANSAL KODLAMADA TÜRKİYE’NİN HAZIRBULUNUŞLUK SEVİYESİ ÜZERİNE BİR İNCELEME

Türkçeye Genişletilebilir İşletme Raporlama Dili olarak çevrilen XBRL (eXtensible Business Reporting Language), 50’den fazla ülkede kullanılmaktadır. İş raporlarını dijital ortama dönüştürmenin bir yolu olarak kullanılan XBRL, muhasebe süreci içerisinde yer alan finansal bilgilerin muhasebe ilkelerine veya muhasebe standartlarına uygun bir şekilde raporlanmasına imkân sunmaktadır. Bu raporların her bir bilgi kullanıcısının istediği şekil ve çıktı formatında oluşturulması XBRL’nin en önemli özelliklerinden biridir. Ülkemizde 2003 yılından itibaren başlatılan XBRL uyum çalışmaları günümüzde halen devam etmekte olup her geçen gün yeni hizmetlerle karşımıza çıkmaktadır. Çalışma, XBRL ile finansal kodlamada Türkiye’nin Hazırbulunuşluk Seviyesini belirlemek ve mevcut durumu hakkında bilgi sağlamak amacıyla hazırlanmıştır. Bu amaçla oluşturulan anket, Türkiye’de hizmet veren ve yaygın olarak kullanılan muhasebe paket programlarını hazırlayan şirketlere uygulanmıştır. Çalışmanın sonucunda muhasebe yazılım firmalarının teknik alt yapısı, personel yapısı, personel tercihi gibi bilgilere ulaşılırken XBRL’nin tanınırlığı, XBRL ile uyumlu program talep seviyesi ve bu taleplere cevap verme dereceleri ile mevcut programların ve gelecekte çıkarılması düşünülen programların XBRL’ye uygunluk durumu tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler:

xml, xbrl, finansal kodlama

AN EXAMINATION ON TURKEY'S READINESS LEVEL ON THE XBRL FINANCIAL ENCODING

XBRL (eXtensible Business Reporting Language) translated into Turkish as Genişletilebilir İşletme Raporlama Dili, XBRL is used in more than 50 countries (XBRL: D. A. 20.09. 2019). XBRL, which is used as a way of converting business reports to digital environment, enables the reporting of financial information in the accounting process in accordance with accounting principles or accounting standards. One of the most important features of XBRL is that these reports are produced in the format and output format requested by each information user. XBRL compliance studies started in our country since 2003 are still in progress and new services are coming up with each passing day. Working in XBRL, and financial coding to determine Turkey's readiness levels and is intended to provide information about the current situation. The questionnaire created for this purpose, serving in Turkey and has been applied to prepare a widely used accounting software company. As a result of the study, information such as technical infrastructure, personnel structure, personnel preference of accounting software companies were obtained. XBRL's recognition, XBRL-compliant program demand level and degree of response to these demands, and the availability of existing programs and programs to be issued in the future have been identified.

Keywords:

xml, xbrl, financial coding,

PDF

___

Blankespoor, Elizabeth - Brian P. Miller - Hal D. White (2014). “Initial Evidence on the Market Impact of the XBRL mandate”. Review of Accounting Studies. C. 19, S. 4, s. 1468-1503.
Bonson, Enrique - Virgina Cortijo - Tomas Escobar (2009). Towards the Global adoption of XBRL Using International Financial Reporting Standards (IFRS). International Journal of Accounting Information Systems. S. 10, s. 46-60.
Deran, Ali - Ayşe Gül Hatipoğlu (2009). “Sürekli Güncellenebilen Kapsamlı Bir Finansal Veri Tabanı Aracı Olarak XBRL (Extensible Business Reporting Language; Genişleyebilir İşletme Raporlamadili) ve Finansal Raporlama Üzerindeki Etkisinin Değerlendirilmesi”. Sosyal Ekonomik Araştırmalar Dergisi. C.8 S.16, s. 37-58.
Dong, Yi - Oliver Zhen Li - Yupeng Lin - Chenkai Ni (2016). “Does Information-Processing Cost Affect Firm-Specific Information Acquisition? Evidence from XBRL Adoption”. Journal Of Financial And Quantitative Analysis. S. 51, No. 2, s. 435-462.
Eni, Lucian Cristian - Pavel Nâstase (2013). “Considerations On The Use Of XBRL During The Financial Audit Missions: Approach Of A Model”. Economic Computation & Economic Cybernetics Studies & Research. C. 47, S. 3, s. 17-36.
Gelir İdaresi Başkanlığı (2015). e- Defter Uygulama Klavuzu V1.0. Ankara http://edefter.gov.tr/dosyalar/kilavuzlar/e-DefterUygulamaKilavuzu_(V_1.6)_03.01.2018.pdf Erişim Tarihi: 16.04.2018
http://www.edefter.gov.tr/edeftermevzuat.html Erişim Tarihi: 13.04.2018
http://www.efatura.gov.tr/earsivhakkinda.html Erişim Tarihi: 16.04.2018
http://www.efatura.gov.tr/ebilethakkinda.html Erişim Tarihi: 16.04.2018
http://www.efatura.gov.tr/efaturahakkinda.html Erişim Tarihi: 16.04.2018
http://www.efatura.gov.tr/eirsaliyehakkinda.html Erişim Tarihi: 16.04.2018
http://www.efatura.gov.tr/emustahsilhakkinda.html Erişim Tarihi: 16.04.2018
http://www.efatura.gov.tr/esmmhakkinda.html Erişim Tarihi: 16.04.2018
http://www.kgk.gov.tr/DynamicContentDetail/5159/TMS-Taksonomisi Erişim Tarihi: 13.04.2018
https://ebeyanname.gib.gov.tr/ebeyannameHazirlamaKilavuzu.html Erişim Tarihi: 13.04.2018
https://www.aicpa.org/interestareas/frc/accountingfinancialreporting/xbrl/backgroundofxbrl.htm Erişim Tarihi 24.03.2018
https://www.xbrl.org/news/xbrl-international-approves-jurisdiction-in-turkey/ Erişim Tarihi :24.04.2018
https://www.xbrl.org/the-consortium/about/membership-list/ Erişim Tarihi 24.04.2018
https://www.xbrl.org/the-standard/what/an-introduction-to-xbrl/ Erişim Tarihi 24.04.2018
https://xbrl.us/home/filers/sec-reporting/taxonomies/ Erişim Tarihi: 24.04.2018
Karasioğlu, Fehmi - Oya Eryiğin (2005). “Finansal Raporlama ve XBRL (Genişletilebilir Kurumsal Raporlama Dili)”. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi. C.10 V.2, s. 133-152.
Kathy, S. Pollock - C. Papiernik Janet (2001). “XBRL: A New Common Language For Business Information Reporting”. Ohio CPA Journal. C. 60, S. 1 s. 38-41
Moore, David- CICA - Gerald Trites (2002). Audit & Control Implications of XBRL. Toronto: The Canadian Institute of Chartered Accountants. http://www.youscribe.com/BookReader/Index/525178/?documentId=496301 Erişim Tarihi 06.04.2018
Perdana, Arif - Alastair Robb - Fiona Rohde (2015). “An Integrative Review and Synthesis of XBRL Research in Academic Journals”. Journal of Information Systems. C. 29, No.1, s. 115-153.
Pinsker, Robert (2003). “XBRL Awareness in auditing: A Sleeping Giant?”. Managerial Auditing Journal. C. 18 S. 9, s. 732-736.
Rezaee, Zabihollah. - Charles Hoffman (2001). XBRL: Standardized Electronic Financial Reporting. http://go.galegroup.com/ps/anonymous?id=GALE%7CA78403695&sid=googleScholar&v=2.1&it=r&linkaccess=fulltext&issn=00205745&p=AONE&sw=w&authCount=1&isAnonymousEntry=true. Erişim Tarihi: 23.03.2018
Simecek, Monika K. - Tassilo Pellegrini (2016). “Financial Reporting Trends And Adoption Of XBRL Among Austrian Listed Companıes”. Studies In Modern Society. Šiaurės Lietuvos Kolegija. s. 240-251.
Suwardi, Andreas - Valentina Tohang (2017). “An Analysis of XBRL Adoption Towards Systemic Risk of Financial Institutions Listed in NYSE”. Australasian Accounting, Business and Finance Journal. C. 11, S. 4, s. 23-38.
Tokatlı, Erkan. (2013). XBRL (Geliştirilebilir İşletme Raporlama Dili)’nin Muhasebe Bilgi Sistemine Etkileri. Yüksek lisans tezi. İstanbul: Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Valentinetti, Diego. - Michele A. Rea, (2012). “IFRS Taxonomy and financial reporting practices: The case of Italian listed companies”. International Journal of Accounting Information Systems. S. 13, s. 163-180.
Wang, Tawei. - Jia-Lang Seng (2014). “Mandatory Adoption of XBRL and Foreign Institutional Investors’ Holdings: Evidence from China”. Journal Of Informatıon Systems. C. 28, No.2, s. 127-147.
Yardımcıoğlu, Mahmut. - Özlem Özer (2011). “Genişletilebilir İşletme Programlama Dili (XBRL)”. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi İİBF Dergisi. C. 1, S. 2, s. 79-106.
Yıldırım, Meriç - Jale Sağlar (2014). “Finansal Tabloların Sunumunda XBRL Kullanımı: ABD Örneği ve Türkiye’de Uygulanabilirliği”. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. C. 14, S.4, s. 69-82
Yoon, Hyungwook.- Hangung Zo - Andrew P. Ciganek (2011). “Does XBRL adoption reduce information asymmetry?”. Journal of Business Research. S. 64, s. 157-163.