Panoptikon, İngiliz filozof Jeremy Bentham’ın 1785 yılında tasarladığı hapishane mimarisinin bir modelidir. Tasarımın şekli, mahkûmları yani oradaki bireyleri gözetlemeye izin vermektedir. ‘Pan’ kelimesinin anlamı olan bütün ve gözlemlemek anlamına gelen ‘opticon’ kelimelerinden türemiştir. Bu model, çok katlı ve tek odalı hücrelerden oluşan bir halka üzerine kurulmaktaydı. Burada bulunan her hücrenin, halkanın iç kısmına açılan kapısı bulunmakta ve halkanın dış cephesindeki duvarda ise birer pencere vardı. Halkanın ortasında mahkûmlardan tamamen gizlenmiş bir şekilde gözlemcilerin yer aldığı bir nöbet kulesi bulunmaktaydı. Bu şekildeki Panoptikon’un temel ilkesi, bireylerin saklanacak hiçbir yerinin kalmamasıydı. Bentham’a göre, gözlenen her bir mahkûm, yanlış bir şey yaptığında ceza alacağını bildiği için ve hangi aralıklarla gözlemlendiğini bilmediği için kurallara uymaktan başka çaresi yoktu. Bu bağlamda artık günümüz dünyası da Panoptikon haline gelmiştir. Yeni iletişim teknolojileri sayesinde veriler, kolayca ulaşılır hale gelerek şeffaf bir görünüm kazanmıştır. Bu çalışmada, Panoptikon’da olduğu gibi günümüzde gözetleme aracı olan alışveriş siteleri ve sosyal medya ortamları incelenmiştir. Çalışmanın amacı, bu sanal ortamların özelinde yeni iletişim teknolojilerinin aslında nasıl bir gözetleme kulesine dönüştüğünü nitel veri analizi yöntemi ile ele almaktır.