KASTAMONU'DAN DERLENEN MASALLAR VE MAX LÜTHİ YÖNTEMİNE GÖRE BİR DEĞERLENDİRME

Masallar en eski sözlü anlatım türlerinden biridir ve önemli bir kültür aktarıcısıdır. Hem evrensel hem de yerel motiflerle bezenmiş bu anlatılar halk biliminin de en eski araştırma alanlarından biridir. Masallar üzerine çalışmalar önceleri derleme çalışmaları ile sınırlıyken daha sonra derlenen metinler üzerinde incelemelere ve tasnif çalışmalarına dönüşmüştür. Grimm Kardeşler’den başlayarak günümüze kadar gelen bu çalışmalarla masalların kaynağı, yapısı, motifleri, işlevi ve muhtevası gibi pek çok konuya açıklık getirilmeye çalışılmıştır. Bu doğrultuda kuramlar ve yöntemler ortaya çıkmıştır. Masalların anlam ve işlevi üzerine çalışan Max Lüthi de bu araştırmacılardan biridir. Lüthi masalları; tek boyutluluk, yüzeysellik, soyut biçim, tecrit ve her şeye bağlılık, yüceltme ve dünyayı kapsama olmak üzere beş maddede analitik bir incelemeye tâbî tutar. Bu çalışmada Kastamonu yöresinden derlenen yedi masal Lüthi yöntemine göre incelenmiş ve bu yönteme göre masalların anlam ve işlevleri tespit edilmiştir.