Türkiye Muz Alanlarında Yeni Bir Zararlı, Portakal güvesi [Cryptoblabes gnidiella Milliere, 1867 (Lepidoptera: Pyralidae)]
Bu çalışma; 2020 yılında Mersin İli Silifke ve Erdemli ilçesi muz alanlarında yürütülmüştür. Çalışmada;Portakal güvesi, Cryptoblabes gnidiella Milliere (Lepidoptera: Pyralidae)’nın muz alanlarındaki (örtüaltı veaçıkta) bulaş durumunun ve zarar şeklinin belirlenmesi amaçlanmıştır.Çalışma sonucunda; Türkiye’de daha önce varlığı bilinen, ancak muzda konukçu olarak kaydı bulunmayan C.gnidiella’nın ülkemiz muzlarında zararlı olduğu bu çalışma ile saptanmış olup, konukçu düzeyinde ilk kayıtniteliğindedir. Çalışmada, C. gnidiella larvasının genellikle muz hevenkleri (dal) üzerinde, tarak veparmaklarında beslendiği belirlenirken, larvanın muz meyvelerinde (parmak) delikler açarak çürümesine,dolayısıyla kalite ve ürün kaybına neden olduğu gözlenmiştir
A New Pest of Banana Orchards of Turkey, Honeydew moth [Cryptoblabes gnidiella Milliere, 1867 (Lepidoptera: Pyralidae)]
This study has been conducted in banana cultivated areas in Silifke and Erdemli Districts of Mersin in 2020. The infestation and damage types of Honeydew moth [Cryptoblabes gnidiella Milliere (Lepidoptera: Pyralidae) were aimed to determine during this study. Consequently; C. gnidiella, which has not detected on banana as a pest, has been reported as a pest earlier in Turkey. According to results of this study, C. gnidiella was first reported as a pest on banana. In addition, larvae of C. gnidiella fed with bunch and fruits and cause hole damages on banana fruits. These holes caused decay on fruits therefore the quality and yield loss were determined on banana orchards.
___
- Anonim, 2016. Cryptoblabes gnidiella. http://download.ceris.purdue.edu/file/3064 Erişim tarihi: 02.11.2020. 13 pp.
- Botton, M., Soria S.J., Hickel E.R., 2003. Uvas Viníferas Para Processamento em Regiões de Clima Temperado (in Spanish). Embrapa Uva e Winho. Sistema de Produção, 4: 32 pp.
- Elekçioğlu, N., Ölçülü M., 2014. Portakal güvesi [Cryptoblabes gnidiella Milliere (Lep.: Pyralidae)’nin Trabzon hurması (Diospyros kaki L.)’nda Zarar şekli ve Zarar Oranı. Türkiye V. Bitki Koruma Kong., Antalya, 03-05 Şubat 2014, 96 s.
- İyriboz, N., 1941. Pamuk Hastalıkları. Ziraat Vekaleti Neşriyatı. No: 237, Mahsul Hast. No: 1 (III. Baskı), Ankara, 57 s.
- Lazarov, A., Grigonov P., 1961. Karantina na Rastenijata. Zemiz dat, Sofia, 258 p.
- Nizamlıoğlu, K., 1962. Türkiye Ziraatine Zararlı Olan Böcekler ve Mücadelesi (BölümIII.). Koruma Tarım İlaçları A. Ş., İstanbul, 34 s.
- Öztop, A., Kıvradım M., Tepe S., 2002. Antalya İli Nar Üretim Alanlarında Bulunan Zararlılar ile Bunların Parazitoitlerinin ve Predatörlerinin Belirlenmesi ve Popülasyon Değişiminin İzlenmesi. T.C. Tarım ve Köyişleri Bakanlığı, Tarımsal Araştırmalar Genel Müdürlüğü, Proje No: Bs-99-06-09-130, Sonuç Raporu (Yayınlanmamış), Ankara, 16 s.
- Öztürk, N., 2010. Doğu Akdeniz Bölgesi Nar ve Turunçgil Alanlarında Zararlı Portakal güvesi, Cryptoblabes gnidiella Milliere (Lep.: Pyralidae)’nın Mücadelesine Esas Bazı Biyolojik Özelliklerinin Belirlenmesi. Çukurova Ünv. Fen Bilimleri Enst., Bitki Koruma Anabilim Dalı, Balcalı, Sarıçam-Adana, 108 s.
- Öztürk, N., Ulusoy M.R., 2010. Doğu Akdeniz Bölgesi Nar ve Turunçgil Bahçelerinde Zararlı Portakal güvesi [Cryptoblabes gnidiella Milliere (Lep.: Pyralidae)]’nin Yaygınlık Durumu ve Zarar Şekli. Ç. Üniversitesi Fen ve Mühendislik Bilimleri Dergisi, 23 (3): 199-208.
- Öztürk, N., Ulusoy M.R., 2011a. Doğu Akdeniz Bölgesi Turunçgil Bahçelerinde Portakal güvesi, Cryptoblabes gnidiella Milliere (Lep.: Pyralidae)’nın Ergin Popülasyon Değişimi. Bitki Koruma Bülteni, 51 (1): 17-32.
- Öztürk, N., Ulusoy, M.R., 2011b. Doğu Akdeniz Bölgesi’nde Portakal güvesi [Cryptoblabes gnidiella Milliere (Lep.: Pyralidae)]’nin Konukçuları ve Nardaki Zarar Oranının Belirlenmesi. Bitki Koruma Bülteni, 51 (3): 231-238.
- Öztürk, N., Ulusoy, M.R., 2011c. Doğu Akdeniz Bölgesi’nde Portakal güvesi [Cryptoblabes gnidiella Milliere (Lep.: Pyralidae)]’nin Konukçuları ve Nardaki Zarar Oranının Belirlenmesi. Bitki Koruma Bülteni, 51 (3): 231-238.
- TUİK, 2019. Bitkisel üretim istatistikleri. https://biruni.tuik.gov.tr Erişim tarihi: 18.12.2019.
- Ulucan Şahin, A., 2019. Yerli muzlar dünya standartlarında. Türk Tarım ve Orman Dergisi, Kasım-Aralık, 2019. http://www.turktarim.gov.tr Erişim tarihi: 03.11.2020.
- Uygun, N., Kayapınar A., 1993. Güney Anadolu Bölgesi’ndeki Muzlarda Yeni Bir Zararlı, Mısır koçankurdu, Sesamia nonagrioides Lefebvre (Lep.; Noctuidae). Türk. Entomol. Derg., 17 (1): 33-40.
- Uygun, N., Ulusoy M.R., Karaca İ., Satar S., 2010. Meyve ve Bağ Zararlıları (ISBN: 978-605-397-067-5, III. Baskı). Özyurt Matbaacılık, Adana, 347 (111-112) s.
- Yayla, M., 2020. Muz yaprakbiti, Pentaloia nigronervosa (Coquerel) (Hem.: Aphididae). Biyolojik Mücadele Araşt. Enstitüsü tarafından Gıda ve Kontrol Genel Müdürlüğü’ne sunulan 16.07.2020 tarihli rapor (yayınlanmamış), 1 s.