Kayseri ilinde yetişen ceviz ( juglans regia l.) genotiplerinde fenolojik özelliklerin ve yan dal verimlerinin belirlenmesi
Kayseri ili merkezi ve ilçelerinde yürütülen bu çalışmada, tohumdan yetiştirilen ceviz popülâsyonlarında yapılan seleksiyon çalışmalarında belirlenen 50 adet tip üzerinde ilkbahar geç donları bakımından önem taşıyan bazı fenolojik özellikler belirlenmiştir. İki yıl süren çalışma sonucunda ilk yapraklanmanın 4 -27 Nisan, erkek ve dişi çiçek açma dönemlerinin ise 17 Nisan 14 Mayıs tarihleri arasında olduğu tespit edilmiştir. Yapraklanma ve çiçeklenme dönemleri bakımından tipler arasında önemli bir varyasyon belirlenmiştir. Tiplerin 36sının dikogami, 2 4ünün homogami özelliği gösterdiği; dikogami görülen tiplerin 21in de protandri, 15in de protogini özelliği bulunduğu saptanmıştır. Ceviz tiplerinde yan dal verimleri ise %10 -90 arasında değişmiştir.
Determination of phenological characters and lateral bud fruitfulness in walnut (juglans regia l.) genotypes growing in Kayseri province
The present study was conducted in Kayseri province center and towns for two years and selections were made from walnut population grown from seed. Phenological characteristics significant for spring frosts were identified in 50 walnut genotypes. The first foliation was observed between 4 -27 April and , male and female blooming between blooming between 17 April-14 May. A significant variation was observed between the genotypes in terms of foliation and bloomin g periods. 36 of genotypes showed dichogamy and 24 showed homogamy. Between the dichogamous ones 21 had protandry, 15 had protogyny character. Lateral bud fruitfulness of walnut genotypes varied between 10 -90%.
___
- Akça, Y., 1993. Gürün Cevizlerinin (Juglans regia L.) Seleksiyon Yolu ile Islahı Üzerinde Araştırmalar. Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi (Yayınlanmamış), Van.
- Akça, Y., 2005. Ceviz Yetiştiriciliği. Tarım ve Köyişleri Bakanlığı Yayın Daire Bşk. Matbaası, Ankara, 239 s.
- Akça, Y., Köroğlu, E. 2005. İskilip ceviz populasyonu içerisinde üstün özellikli ceviz tiplerinin seleksiyon yolu ile ıslahı. Bahçe, 34 (1): 41 48.
- Atefi, A., 2001 . Comparison of some promosing I ranian walnut clones and foreign varieties. Acta Horticultura, 544: 51 -59.
- Bayazit, S., 2000. Hatay Yöresi Cevizlerinin Seleksiyon Yoluyla Islahı Üzerine Araştırmalar. Mustafa Kemal Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Hatay, 93 s.
- Bayazit, S. 2011. Bazı Ceviz ( Juglans regia L.) Genotiplerinin Yayladağı (Hatay) Koşullarındaki Fenolojik Özellikleri ve Yan Dal Verimliliği. Atatürk Üniv. Ziraat Fak. Derg., 42 (2): 95 -102.
- Beyhan, O., 1993. Darende Cevizlerinin ( Juglans regia L.) Seleksiyon Yolu ile Islahı Üzerinde Araştırmalar. Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi (Yayınlanmamış) Van.
- Demir, Z., 2007. Siirt Yöresinde Doğal Olarak Yetişen Cevizlerin ( Juglans regia L.) Seleksiyonu. Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi (Yayınlanmamış), Van.
- Doğan, A., Gün, A., Oğuz, H.İ,, Aşkın, M.A. 2005. Bayındır (İzmir) yöresinde selekte edilen bazı ümitvar ceviz ( Juglans regia L.) tiplerinde meyve özelliklerinin belirlenmesi. Bahçe, 34 (1): 117 121.
- FAO, 2012 . Faostat. Statistic Database http://faostat.fao.org/site/567/ DesktopDefault.aspx?PageID=567#ancor (Erişim Tarihi:10.03.2013)
- Germain, E., 1986. Walnut Breeding in France. Survey and Outloo k. Plant Breeding Abst. 056 - 11067.
- Kaymaz, Ö., 2005. Hizan (Bitlis) Merkez İlçe Cevi z (Juglans regia L.) Popülasyonlarında Ümitvar Genotiplerin Seleksiyonu Üzerine Bir Araştırma. Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi ( Yayınlanmamış), Van.
- Küden, A., Kaska, N., Türemiş, N., 1995. Walnut selection in middle Taurus Mountains. 3. International Walnut Congress, 13 - 16 June, 1995, Alçobaço, Portugal
- Mc Granahan, G., Leslie, C., 1991. Walnuts. (Ed: James N. Moore & James R. Ballington Jr. Acta Horticulturae, 290: 905- 953 pp.
- Muradoğlu, F., 2005. Hakkari Merkez ilçe ve Ahlat (Bitlis) Yöresinde Tohumdan Yetişmiş Ceviz (Juglans regia L.) Popülasyonunda Genetik Değişkenlik ve Ümitvar Genotiplerin Seleksiyonu. Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi (Yayınlanmamış) Van, 157 s.
- Oğuz H.İ., Aşkın, A. 2007. Ermenek yöresi cevizlerinin ( Juglans regia L.) seleksiyon yoluyla ıslahı üzerine bir araştırma. YYÜ Zir. Fak. Tar. Bil. Der. 17(1): 21 28, Van.
- Oğuz, H.İ., Muradoğlu, F., Yıldız, K., 2003. Bitlis ili Hizan ilçesi cevizlerinin seleksiyon yoluyla ıslahı. IV. Ulusal Bahçe Bitkileri Sempozyumu: 232 - 233. Antalya.
- Ölez, H., 1971. Marmara Bölgesi cevizlerinin (Juglans regia L.) seleksiyon yolu ile ıslahı üzerinde araştırmalar ve ceviz ağaçlarında verim potansiyelinin tespiti için geliştirilmiş bir metod. Atatürk Bahçe Kültürleri Araştırma ve Eğitim Merkezi Dergisi. 4(3 -6 -9 -12): 7- 30, Yalova.
- Özkan, Y. , 1993. Tokat Merkez İlçe Cevizlerinin Seleksiyon Yoluyla Islahı Üzerinde Araştırmalar. Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi (Yayınlanmamış), Van, 123 s.
- Serr, E.F., 1962. Selecting suitable walnut varieties, California Agricultural Experimant Station, Leaf 144, Davis, California.
- Sütyemez, M., 1998. Kahramanmaraş Bölgesinde Ceviz (Juglans regia L.) Seleksiyonu ve Seçilmiş Bazı Tipler in Döllenme Biyolojileri Üzerine Araştırmalar.Çukurova Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi (Yayınlanmamış), 379 s.
- Şahinbaş, T. , 2001. Çatak ve Yöresi Cevizlerinin Seleksiyon Yolu İle Islahı Üzerine Araştırmalar. Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi (Yayınlanmamış) Van.
- Şen, S. M. , 1980. Kuzey Doğu Anadolu ve Doğu Karadeniz Bölgesi Cevizlerinin ( Juglans regia L.) Seleksiyon Yolu İle Islahı Üzerinde Araştırmalar. Atatürk Üniversitesi, Ziraat Fakültesi Bahçe Bitkileri Bölümü, Doçentlik Tezi, Erzurum, 140 s.
- Şen, S.M., 1986. Ceviz Yetiştiriciliği. Eser Matbaası Samsun. 229 -232.
- Şen, S.M., 2011. Ceviz Yetiştiriciliği, Başak Matbaacılık, Ankara, 220 s.
- Şen, S.M., Tekintaş, F. E., 1992. A Study on the selection of Adilcevaz walnut. Acta Horticulturae, 317: 171 174.
- Şimşek, M., Osmanoğlu, A. 2010. Mazıdağı (Mardin) Yöresindeki Doğal Cevizlerin ( Juglans regia L.) Seleksiyonu. YYÜ Tar. Bil. Der. 20 (2): 131 137.
- Taşkın, Y., 2004. Şemdinli ve Yüksekova Yöresi Cevizlerinin (Juglans regia L.) Seleksiyon Yolu ile Islahı Üzerine Araştırmalar. Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi (Yayınlanmamış) Van.
- Yarılgaç, T., 1997. Gevaş Yöresi Cevizlerinin (Juglans regia L.) Seleksiyon Yolu ile Islahı Üzer inde Araştırmalar. Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi (Yayınlanmamış) Van, 152 s.
- Yarılgaç, T., Balta, M.F., Oğuz H.İ, Kazankaya A 2005. Muş Yöresi Cevizlerinin ( Juglans regia L.) Seleksiyonu. Bahçe 34 (1): 109115.
- Yaviç, A., 2000. Bahçesaray Yöresel Cevizlerinin (Juglans regia L.) Seleksiyon Yolu ile Islahı Üzerine Araştırmalar. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi (Yayınlanmamış), Van.
- ISSN: 1304-2653
- Başlangıç: 2015
- Yayıncı: Alata Bahçe Kültürleri Araştırma Enstitüsü
Sayıdaki Diğer Makaleler
Duran ŞİMŞEK, HASAN PINAR, Nedim MUTLU
Bazı Sofralık kayısı genotiplerinin çiçek tozu canlılık ve çimlenme düzeylerinin belirlenmesi
Mustafa BİRCAN, HASAN PINAR, MUSTAFA ÜNLÜ
Sergen koşullarda aşılı crimson tide çeşidi karpuzlarda kalite parametrelerindeki değişimler
Veysel ARAS, AHMET ERHAN ÖZDEMİR, HALİT YETİŞİR, ELİF ÇANDIR, ZEHRA GÜLER, Ömer ASLAN, Durmuş ÜSTÜN, Özay BALTAER, MUSTAFA ÜNLÜ
Sefa POLATÖZ, TURGUT YEŞİLOĞLU
Evaluating mycorrhizal dependency of some p epper genotypes during seedling stage