Tıbbi Söylem ve İktidar: Medyada Diyet-Zayıf lık-Sağlıkİlişkisi Etrafında Bedenin Denetimi

Toplumsal yapıda ve kültürel değerlerde ortaya çıkan değişimler, bedenin görünümüne ilişkinalgılara da yansır. Bunun en önemli göstergesi günümüz tüketim toplumunda bireylere çeşitli araçlaryardımıyla yeni bedensel formların dayatılmasıdır. Tıp ve medya birbiriyle işbirliği içinde kişilere nasılbeslenmeleri gerektiği, nasıl form da kalınacağı ve nasıl sağlıklı olunacağına ilişkin çeşitli disiplin stratejileri sunmaktadır. Konusunda uzman olan kişilerce ve tıbbi güç yardımıyla sunulan stratejiler, bireylertarafından uygulamaya konulmakta ve tıbbın popülerleşerek tüketim kültürünün vazgeçilmez araçlarındanbiri haline gelmesini, gündelik hayatımızın tıbbileşmesini sağlamaktadır. Bu çalışma medyada bedenselformlara ilişkin üretilen tıbbi söylemler üzerinde durmayı amaçlamaktadır. Bu amaç doğrultusunda Hürriyet, Posta gazetelerinin sağlık köşelerinde düzenli yazan Osman Müftüoğlu, Ender Saraç ve Radikalekonuk yazar olarak katılan Serap Güzelin köşe yazıları nitel içerik analizi kullanılarak çözümlenmiştir.Söz konusu bu yazılarda zayıflık-sağlık-diyet arasında nasıl bir ilişki kurulduğu, sağlık-zayıflık eksenindebedene dayatılan disiplin stratejileri ve bunların amaçlarının neler olduğu analiz edilmeye çalışılmıştır.

Medical Discourse and Power: The Media and the "Diet-Thinness-Health " Relationship Surrounding Body Control

Changes in social structure and cultural values also reflect perceptions on the appearence of thebody. The most important indicator of this situation is to impose new physical forms by means of variousmediums in the consumerist society. Medicine and media offer various discipline strategies regardinghow to be nourished, how to stay in shape and how to be healthy. Strategies offered by specialists and viamedical power are being applied by individuals; these strategies also turn the medicine into an integralpart of the consumption culture and thus bring about medicalization of daily life. This study aims to focuson the medical discourses concerning bodily forms on media. For that purpose, the columns of OsmanMüftüoğlu and Ender Saraç who write regularly on the health column of the newpapers named Hürriyet,Posta and Radikal, and Serap Güzel who also occasionally writes on Radikal analysed by using qualitative content analyse. The issues of diverse discipline strategies imposed on the body through medicalknowledge, the aims of these strategies and, the relationship between thinnesshealth-diet is sought to beclarified within these columns.

PDF

___

Aslan, D., & Yeşildal, N. (2003). Halk Sağlığı Bakış Açısıyla Adolesanlarda Beslenme . STED, 12 (10), 386-389.
Baudrillard, J. (2008). Tüketim Top lumu. Çev.: Hazal Deliceçaylı, & Ferda Keskin. İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
Bauman, Z. (2002). Modernite, Postmodernite ve Etik. Doğu Batı, 19, 52-61.
Conrad, P. (1992). Medicalization and Social Control. Annual Review of Sociology , 18, 209-232.
Conrad, P., & Schneider, J. W. (1992). Deviance and Medicalization. Philadelphia: Temple University Press.
Conrad, P. (2007). Medicalization of Society . Baltimor: The Johns Hopkins University Press.
Çabuklu Y. (2004). Postmodern Top lumda Kriz ve Siyaset. İstanbul: Kanat Yayınları.
Erdoğan, İ. (2008). Haber Çerçeveleme: Kuram ve Tipoloji . Marmara İletişim, 13, 35-52.
Erdoğan, İ. (2009). Türkiyede Medya Gündeminin Belirlenmesinde Baskı Gruplarının Rolü: Avrupa Birliği Müzakere Süreci Örneği. Civilacademy, 7 (3), 27-53.
Fiske, J. (1999). Pop üler Kültürü Anlamak. Çev.: Süleyman İrvan. Ankara: Ark Yayınları.
Foucault, M. (1993). Cinselliğin Tarihi. Çev.: Hülya Tufan. İstanbul: Afa Yayınları.
Foucault, M. (2005). Özne ve İktidar. Seçme Yazılar - 2. Yay. Haz. Filiz Keskin. Çev: Işık Ergüden, & Osman Akınhay. İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
Foucault, M. (2001). Top lumu Savunmak Gerekir. Çev.: Şehsuvar Aktaş. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
Foucault, M. (2003). İktidarın Gözü - Seçme Yazılar 4. Çev.: Ferda Keskin, & Işık Ergüden. İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
Foucault, M. (2005). Entelektüelin Siyasi İşlevi - Seçme Yazılar - 1. Çev.: Ferda Keskin. İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
Giddens, A. (2010). Modernite ve Bireysel Kimlik. Çev.: Ümit Tatlıcan. İstanbul: Say Yayınları.
Giet, S. (2006). Özgürleşin! Bu Bir Emirdir, Kadın ve Erkek Dergilerinde Beden. Çev.: İdil Engindeniz. İstanbul: Dharma Yayınları.
Grogan, S. (1999). Body Image: Understanding Body Dissatisf action in Men, Women and Children. Florence: Routledge .
Illich, I. (1995). Sağlığın Gaspı. Çev.: Süha Sertabiboğlu. İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
Işık, E. (1998). Beden ve Top lum Kuramı. İstanbul: Bağlam Yayınları.
Keskin, F. (2005) Özne ve İktidar. Seçme Yazılar - 2, 11-24. Yay. Haz: Filiz Keskin. Çev.: Işık Ergüden, & Osman Akınhay. İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
Nazlı, A. (2005). Bir Tüketim Nesnesi Olarak Beden: Tüketim Kültürü İçinde Kadın Bedeni. Global Çağda Feminizm ve Kimlik Uluslar Arası Paneli. İzmir: Ege Üniversitesi Sosyoloji Bölümü. 23 Kasım.
Odabaşı, S. (2005). Modern Beden Kültüründe güzellik Salonlarının Yeri: Ankara Örneği. Top lum ve Bilim, 104, 153-181.
Odabaşı, S. (2008). Medyada Beden Politikalarının Temsili. Kültür ve İletişim, 11 (1), 53-72.
Oğuz, G. Y. (2005). Bir Güzellik Miti Olarak İncelik ve Kadınlarla İlgili Beden İmgesinin Televizyonda Sunumu. Selçuk İletişim Dergisi, 45 (95), 3137.
Özcan, B. (2007). Geç Kapitalist Tüketim Toplumunun Tüketici Kimliklerine, Ev Sahipliği Yapan Meta Beden. E-Journal of New World Sciences Academy, 2 (3).
Pedersen, S. (2010). Female Form in the Media: Body Image and Obesity. Fat Matteres f rom Sociology to Science. Ed. G. Tsichlia, & A. Johnstone. 5-12. Cumbria: M&K Publishing.
Revel, J. (2005). Michel Foucault Güncelliğin Bir Ontoloj isi. Çev.: Kemal Atakay. İstanbul: Otonom Yayıncılık.
Saguy, A. C., & Gruys K. (2010). Morality and Health: News Media Constructions of Overweight and Eating Disorders. Social Problems, 57 (2), 231-250.
Sert, M. (2002). Spor Dünyasında Beden-İktidar İlişkisi. Top lum Bilim Futbol Özel Sayısı, 16, 101117.
Sezgin, D. (2011). Tıbbileştirilen Yaşam Bireyselleştirilmiş Sağlık. İstanbul: Ayrınıtı Yayınları.
Smith, P. (2007). Kültürel Kuram. İstanbul: Babil Yayınları.
Soykan, Ö. N. (1996). Beden Fenomenolojisi İçin Düşünceler, Beden Politikasının Bir Yüzü Spor. Varlık Dergisi, 1064, 54-59.
Sözen, E. (1999). Söylem. İstanbul: Paradigma Yayınları.
Turner, B. S. (2008). Body and Society . London: Sage Publications.
Turner, B. S. (2011). Tıbbi Güç ve Top lumsal Bilgi. Çev.: Ümit Tatlıcan. Bursa: Sentez Yayınları.
Yüksel Akıncı, A. (2008). Filmlerde Bedeni Dönüştürme Aracı Olarak Plastik Cerrahinin Kullanımı. İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, 31, 131-1.
İnternet Erişimleri
Güzel, S. (2010, Nisan 20). Sağlıklı Beslenme Alışkanlığı Ömür Boyu Sürmeli . http://www.radikal .com.tr/Radikal.aspx?aType=RadikalYazar&Date=20.04.2010&ArticleID=992412
Güzel, S. (2010, Mart 23). Kilo Verme de Gerçekçi Yaklaşımlar. http://www.radikal.com.tr /Radikal.aspx?aType=RadikalYazar&Date=23.3.2010&ArticleID=987160&CategoryID=96
Saraç, E. (2010, Mart 20). Sıçrayarak Zayıfla. (http://www.posta.com.tr/yasam/guzellikvebakim/Yazar HaberDetay/Sicrayarak_zayifla.htm?ArticleID=23222
Müftüoğlu, O. (2010, Nisan 26). Kolesterolle Savaşta Sathı Müdaf aa Yapın http://www.hurriyet.com. tr/ yazarlar/14528595.asp?&hid=14529464
Müftüoğlu, O. (2010, Nisan 15). En Sağlıklı Diyet Hangisi?. http://www.hurriyet.com.tr/magazin/ yazarlar/14423790.asp
Müftüoğlu, O. (2010, Mart 24). Avrupanın en Şişmanıyız!. http://www.hurriyet.com.tr/magazin/ yazarlar/14198531.asp
Müftüoğlu, O. (2010, Nisan 3). Gİ Diyeti Neden Faydalı. http://www.hurriyet.com.tr/magazin/yazarlar/ 14302893_p.asp
Müftüoğlu, O. (2010, Mart 28). Diyet Gazisi Olmayın. http://hurarsiv.hurriyet.com.tr/goster/ShowNew.aspx?id=14233147