Sosyo-Kültürel Özellikler Bağlamında Erken Evlilikler: Ağrı Örneği

Erken evlilik ya da çocuk evlilikler günümüzde sorun olarak tanımlanması gereken toplumsal bir olaydır. Ataerkil ve geleneksel toplum yapısına sahip toplumlarda erken evlilikler geleneğe dönüştürülerek meşrulaştırılmaktadır. Buradan hareketle bu araştırma, erken evliliklerde sosyo-kültürel yapının etkisini ele almaktadır. Araştırmanın amacı, Ağrı ilinde erken evlilik yapmış kadın ve erkeklerin anlatılarından hareketle erken evliliğin gerçekleşmesinde içinde bulunulan toplumun sosyo-kültürel özelliklerinin etkisini ortaya koymaktır. Bu çerçevede çalışma Ağrı ilinde 8 kadın, 8 erkek olmak üzere toplam 16 katılımcı ile gerçekleştirilmiştir. Araştırmada nitel araştırma yöntemi ve derinlemesine görüşme tekniği kullanılmıştır. Görüşmeler, katılımcılarla yüz yüze gerçekleştirilmiştir. Araştırma gerçekleştirilirken literatürde, erken evlilik üzerine yapılan çalışmaların “kadın” temelli olduğu görülmüştür. Bu araştırmada ise erken evliliklerin hem “kadın” hem de “erkek”ler açısından ele alınması araştırmanın önemini arttırmaktadır. Diğer yandan araştırma, erken evlilikler açısından sosyo-kültürel yapının belirleyiciliğini göstermesi bakımından da önem taşımaktadır. Araştırma sonucunda erken evliliklerin sosyokültürel yapıda hakim olan ataerkillik, gelenek-görenekler, eğitimsizlik, ekonomik durumun düşük olması, dini inançlar gibi nedenlerle gerçekleştirildiği ve eğitimsizlik, çocuk istismarı, ebeveyn rollerinin benimsenememesi, geçimsizlik, şiddet, boşanma gibi sonuçlara neden olduğu görülmüştür.

Early Marriages in Terms of their Socio-Cultural Features: Sample from Ağrı

Early marriage or child marriages is social phenomenon that should be defined as a problem today. In societies with patriarchal and traditional social structure, early marriages are legitimized by becoming traditions. Thus, this study deals with the impact of socio-cultural structure in early marriages. The aim of this study is to reveal the effects of socio-cultural characteristics of the society in early marriages, based on the narratives of women and men who had married early in Ağrı. In this context, the study was carried out with a total of 16 participants, 8 female and 8 male. Qualitative research method and in-depth interview technique were used in the study. The interviews were conducted face to face with the participants. It was observed that the studies in the literature on early marriage were based on women. In this study, handling early marriages in terms of both “women” and “men” increases importance of the research. On the other hand, research is important in terms of demonstrating the determinism of sociocultural structure in early marriages. As result of the research, it was seen that early marriages are carried out reasons such as patriarchy, traditions, lack of education, low economic status and religious beliefs, and they cause results like lack of education, child abuse, lack of parental roles, incompatibility, violence and divorce.

___

  • Anık M. & Barlin R. (2017). “Türkiye’de Çocuk Gelinler Sorunu: Balıkesir Örneği”. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi 6/3 (2017) 1827-1841.
  • Aydemir E. (2011). “Evlilik Mi Evcilik Mi? Erken ve Zorla Evlilikler Çocuk Gelinler”. Uluslararası Stratejik Araştırmalar Kurumu Sosyal Araştırmalar Merkezi, USAK Rapor No: 11.
  • Aydın D. & Akay B. (2017). “Hemşirelik Öğrencilerinin Erken Evlilik ve Çocuk Gelinler Hakkındaki Görüşlerinin Belirlenmesi”. Clinical and Experimental Health Sciences 7 (2017) 39-44.
  • Bates L. M., Joanna M. & Sidney R. S. (2007). “Women’s Education and the Timing of Marriage in the Next Generation: Evidence From Rural Bangladesh”. Studies in Family Planning 38/2 (2007) 101-112.
  • Bindik S. (2012). Sosyolojik Açıdan Kadınlarda Erken Yaşta Evlilik (Nevşehir İli Derinkuyu İlçesi Örneği. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Nevşehir Üniversitesi, Nevşehir 2012.
  • Birleşmiş Milletler (1989). Birleşmiş Milletler Çocuk Haklarına Dair Sözleşmesi. Kaynak: http://cocukhaklari.barobirlik.org.tr/dokuman/mevzuat_uamevzuat/birlesmismilletler.pdf
  • Boran P., Gülçay G., Devecioğlu E. & Eren T. (2013). “Çocuk Gelinler”. Marmara Medical Journal 26 (2013) 58-62.
  • Burcu E., Yıldırım F., Sırma Ç. S. & Sanıyaman S. (2015). “Çiçeklerin Kaderi: Türkiye’de Kadınların Erken Evliliği Üzerine Nitel Bir Araştırma”. Bilig 73 (2015) 63-98.
  • Burcu-Sağlam E. (2018). “Araştırma Yöntem ve Teknikleri”. Eds. E. Burcu-Sağlam, A. ÖğünBoyacıoğlu & A. Gelgeç-Bakacak, Sosyoloji (2018) 99-136. Ankara.
  • Çocuk Koruma Kanunu. (2005). Türkiye Cumhuriyeti, 5395 (9501-9514-1). Kaynak: http://www. mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.5395.pdf
  • Erdoğan D. (n. d.). Türkiye’de Çocuk Gelinler Sorunu. Kaynak: http://www.academia.edu/6459715/ Turkiyede_Cocuk_Gelinler_Sorunu
  • Gezer-Tuğrul Y. (2018). “Erken Yaşta Evlendirilen Kadınların Evlilik Süreçleri, Deneyimleri ve Sonraki Yaşamları Üzerine Nitel Bir Çalışma”. Sosyoloji Notları 2 (2018) 2-38.
  • Hervish A. & Feldman-Jacobs, C. (2011). Who Speaks for Me. Population Reference Bureau Policy Brief. le Strat Y., Dubertret C. & le Foll B. (2011). “Child Marriage in the United States and Its Association with Mental Health in Women”. Pediatrics 128/3 (2011) 524-530.
  • Moss J. J. (1965). “Teenage Marriage: Crossnational Trends and Sociological Factors in the Decion of When to Marry”. Acta Sociologica 8/1-2 (1965) 98-117. Source: https://journals.sagepub.com/doi/pdf/10.1177/000169936500800109
  • Orçan M. & Kar M. (2008). “Türkiye’de Erken Yaşta Yapılan Evlilikler ve Risk Algısı: Bismil Örneği”. Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi 14/14 (2008) 97-111.
  • Ova N. (2014). “Türkiye’de Yazılı Basında ‘Çocuk Gelinler’in Temsili”. Selçuk Üniversitesi İletişim Fakültesi Akademik Dergisi 8/2 (2014) 238-262.
  • Özcebe H. & Biçer B. K. (2013). “Önemli Bir Kız Çocuk Ve Kadın Sorunu: Çocuk Evlilikler”. Türk Pediatri Arşivi Dergisi 48 (2013) 86-93.
  • Raj A. & Boehmer U. (2013). “Girl Child Marriage and Its Association with National Rates of HIV, Maternal Health, and Infant Mortality Across 97 Countries”. Violence Against Women 19 (2013) 536-551.
  • Raj A., Gomez C. S. & Silverman J. G. (2011). “Multisectoral Afghan Perspectives on Girl Child Marriage: Foundations for Change Do Exist in Afghanistan”. Violence Against Women 20/10 (2011) 1-17.
  • Şen H. (2014). “Çocuk Evliliklere Teoriden Bakmak”. Ed. H. Şen, Çocuk Gelinler: Evcilikten Evliliğe (2014) 25-44. Ankara.
  • Tan-Eren G. (2017). Erken Evliliği Deneyimleyen Kadınların Evliliğe İlişkin Düşüncelerinin SosyoKültürel Temeli: Ardahan Örneği. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Hacettepe Üniversitesi, Ankara 2017.
  • TBMM. (2010). Erken Yaşta Evlilikler Hakkında İnceleme Yapılmasına Dair Rapor. Kaynak: https://www.tbmm.gov.tr/komisyon/kefe/docs/komisyon_rapor.pdf
  • Türk Ceza Kanunu. (2004). Türkiye Cumhuriyeti, Türk Ceza Kanunu. 5237. Kaynak: https://www.tbmm. gov.tr/kanunlar/k5237.html
  • Türk Medeni Kanunu. (2001). Türkiye Cumhuriyeti, Türk Medeni Kanunu. 4721 (8049-8210). Kaynak: http://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.4721.pdf
  • United Nations Children’s Fund (UNICEF). (2001). Early Marriage: Child Spouses. Florence 2001.
  • United Nations Children’s Fund (UNICEF). (2005). Early Marriage A Harmful Traditional Practice: A Statistical Exploration. New York 2005.
  • Source: http://www.unicef.org/publications/files/Early_Marriage_12.lo.pdf
  • United Nations Children’s Fund (UNICEF). (2005). Early Marriage: Child Spouses. Florence 2005.
  • United Nations Children’s Fund (UNICEF). (2006). Child Protection Information Sheets.
  • Source: http://www.unicef.org/protection/files/Child_Marriage.pdf
  • United Nations Children’s Fund (UNICEF). (2014). The State of the Worlds Children 2014: Every Child Counts. New York 2014.
  • United Nations Population Found (UNFPA). (2012). Marrying Too Young: End Child Marriage. New York 2012.
  • Yüksel H. & Yüksel M. (2014). “Çocuk İhmali ve İstismarı Bağlamında Türkiye’de Çocuk Gelinler Gerçeği”. Çankırı Karatekin Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 5/2 (2014) 1-24.
  • Yüksel-Kaptanoğlu İ. & Ergöçmen B. A. (2012). “Çocuk Gelin Olmaya Giden Yol”. Sosyoloji Araştırmaları Dergisi 15/2 (2012) 128-161.