Piaget'nin Genetik Epistemolojisi, Carnap ve Mantık ile Matematiğin Temelleri Sorunu

Jean Piaget yalnızca bilişsel gelişim psikolojisinin bir öncüsü değildi. Aynı zamanda yeni bir epistemoloji yaklaşımı olan genetik epistemoloji yaklaşımın da geliştiricisiydi. Genetik epistemoloji yaklaşımı, yani epistemolojik sorunlara genetik yaklaşım, psikolojiye daha yakın bir epistemolojiyi teklif eder. Piaget'ye göre bu yeni yaklaşımı geliştirmesinin gerekçesi, bilgi kuramcılarının bilimsel verileri, daha özelde empirik psikolojinin verilerini yeterince göz önünde bulundurmamasıdır. Böylece epistemolojinin sorunlarına getirilen klasik çözüm önerileri sıklıkla spekülatif niteliklidir. Piaget'nin bu eleştirisine gerekçe olarak sunduğu en önemli örneklerden biri mantıksal pozitivistlerin mantığın ve matematiğin dile veya dilsel uzlaşıma dayandığı savıdır. Piaget'ye göre bu sav bilimsel verilerle çelişen spekülatif nitelikli bir iddiadan başka bir şey değildir. Bu çalışmada, Piaget'nin mantıksal pozitivistlere yönelttiği bu eleştiri değerlendirilmekte ve haksız olduğu savunulmaktadır. Bunun nedeni mantıksal pozitivistlerin söz konusu tezinin bir normatif epistemoloji tezi olduğu ve genetik epistemoloji yaklaşımının, mantığın ve matematiğin temelleri sorununun normatif boyutunu göz önünde bulundurmamış olmasıdır.

Piaget's Genetic Epistemology, Carnap and Logic and the Problem of the Foundations of Mathematics

Jean Piaget was not only a pioneer of cognitive developmental psychology. He was also the founder of genetic epistemology, which is a new approach to epistemology. The genetic epistemology approach, or the genetic approach to epistemology, offers a kind of epistemology that is closer to psychology. The justification for this new approach, according to Piaget, is the low usage of data provided by empirical psychology in epistemological inquiries. In this way, classical solutions to epistemological problems are generally speculative in nature. One of the examples, which Piaget shows as a justification for this claim, is the logical positivist thesis that logic and mathematics depend upon or are derived from the language or from linguistic conventions. According to Piaget, this thesis is nothing but a speculative claim contradicting scientific data. In this study, this criticism made by Piaget against logical positivism is analyzed and it is argued that it is unjustified. This is because the thesis of logical positivism is a normative thesis in nature and the genetic epistemology approach misses the normative aspect of the problem of the foundations of logics and mathematics.

PDF

___

Aslan H. (2006). "Doğrulanabilirlik İlkesi". Felsefe Ansiklopedisi. Cilt IV. Ankara 2006.
Bueno O. (2010). "Philosophy of Logic". Ed. Fritz Allhoff, Philosophies of Sciences. Oxford 2010.
Carnap R. (1936). "Testability and Meaning". Philosophy of Science 3/4 (Ekim 1936) 419-471.
Carnap R. (1939). "Foundations of Logic and Mathematics". International Encyclopedia of Unified Science 1/3 (1939) 1-71.
Carnap R. (1966 [1935]). "Rejection of Metaphysics". Ed. Morris Weitz, 20th-Century Philosophy: The Analytic Tradition (1966) 206-219. New York.
Carnap R. (2001 [1934]). The Logical Syntax of Language. London 2001.
Kornblith H. (2010). "Naturalized Epistemology". Eds. Jonathan Dancy, Ernest Sosa & Matthias Steup, A Companion to Epistemology. Oxford 20102.
Popper K. (2002 [1959]). Logic of Scientific Discovery. London 2002.
Piaget J. & Beth E. W. (1966). Mathematical Epistemology and Psychology. Dordrecht 1966.
Piaget J. (1970). Genetic Epistemology. New York 1970.
Priest G., Tanaka K. & Weber Z. (2015) "Paraconsistent Logic". Ed. N. Z. Edward, The Stanford Encyclopedia of Philosophy. Source: http://plato.stanford.edu/archives/spr2015/entries/logicparaconsistent/ Quine W. V. O. (1992). Pursuit of Truth. Cambridge 19922.
Quine W. V.O. (1969). "Epistemology Naturalized". Ontological Relativity and Other Essays (1969).New York.
Rescorla M. (2015) "Convention". Ed. N. Z. Edward, The Stanford Encyclopedia of Philosophy. Source: http://plato.stanford.edu/archives/sum2015/entries/convention
Russell B. (1904). "Meinong's Theory of Complexes and Assumptions (I.)". Mind 13/50 (April 1904) 204-219.
Siegel H. (1978). "Piaget's Conception of Epistemology". Educational Theory 28/1 (1978) 16-22.