Kadın Gazetecilerde Mesleki Tükenmişlik ve Yaşam Doyumu
Günümüzde çalışan kadın sayısı artmıştır. Ancak görülmektedir ki kadınlardan iş yaşamının gerekliliklerinin yanı sıra ev-aile yaşamının gerekliliklerini de yerine getirmesi beklenmektedir. Bu noktada devreye giren toplumsal cinsiyet kavramının kadına yüklediği roller, kadının tüm bunlarla başa çıkarken bazı psikolojik sıkıntılar yaşamasına da yol açmaktadır. Kişinin yaşam doyumunu yani yaşama karşı yönelimini etkileyebilen tükenmişlik sendromu da bunlardan biridir. Bu araştırmanın amacı kadın gazetecilerin mesleki tükenmişlik düzeyleri ile yaşam doyumu arasındaki ilişkinin incelenmesidir. Bu nedenle araştırma ilişkisel tarama türünde gerçekleştirilmiştir. Yapılan analizler sonucunda görülmüştür ki çalışmaya katılan kadın gazetecilerin mesleki tükenmişlik düzeyleri (duygusal tükenme, duyarsızlaşma ve kişisel başarısızlık alt boyutları da dahil olmak üzere) yüksek ve yaşam doyum düzeyleri ise düşüktür. Tükenmişliğin yaşam doyumu üzerindeki anlamlı etkisinin tükenmişliğin hangi alt boyutundan kaynaklandığını bulmak için yapılan çoklu regresyon analizine ile duygusal tükenme alt boyutunun yaşam doyumu üzerinde etkisi olduğu ortaya konmuştur.
Burnout and Life Satisfaction in Female Journalists
Today, the number of working women has increased. However, it is seen that women as well as the necessity of a working life is expected to fulfill the requirements of the household-family life. The concept of gender imposes some roles on women. This may lead to some psychological troubles for women. Burnout syndrome is one of them, which can affect the life satisfaction of the person, that is, their direction towards life. The aim of this research was to examine the relationship between the occupational burnout levels and the life satisfaction of female journalists. For this reason, this research was conducted in the form of relational screening. As a result of the analysis that was made, it was found that female journalists have high occupational burnout levels and low life satisfaction levels. Multiple regression analysis was performed to determine which subscale of burnout has a significant effect upon life satisfaction. It was shown that the emotional exhaustion sub-dimension has an effect upon life satisfaction.
___
- Akın A. (2007). "Toplumsal Cinsiyet Ayrımcılığı ve Sağlık". Toplum Hekimliği Bülteni 26/2 (2007) 1-9.
- Alpsoy İ. (2016). Erzurum Yerel ve Yaygın Basın Kuruluşlarında Çalışan Kadın Gazeteciler Üzerine Bir Alan Araştırması. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Atatürk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Erzurum 2016.
- Avdullahu A. (2015). Medyada Kadın İşgücü ve Cinsiyetçilik: Kosova'daki Kadın Gazeteciler Örneği. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Ege Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir 2015.
- Avşaroğlu S., Deniz M. E. & Kahraman A. (2005). "Teknik Öğretmenlerde Yaşam Doyumu ve Mesleki Tükenmişlik Düzeylerinin İncelenmesi". Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 14 (2005) 115-129.
- Aybay Y. (2006). "Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nde Kadın Gazetecilerin Konumu". Küresel İletişim Dergisi I (2006) 1-24.
- Barut Y. & Kalkan M. (2002). "Ondokuz Mayıs Üniversitesi Öğretim Elemanlarının Tükenmişlik Düzeylerinin İncelenmesi". Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 44 (2002) 66-77.
- Center for Disease Control. (2006). "Have a Stressful Job? You Must Have an Ulcer...Right?". Available at: http://www.cdc.gov/ulcer/myth.htm
- Çelik M. (2016). "Tükenmişilik Yaşam Doyumu ve İş Yükü İlişkisi: Denizli'de Faaliyet Gösteren Muhasebe Meslek Mensupları Üzerine Bir Araştırma". Süleymen Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi 21/4 (2016) 1139-1152.
- Delano A. (2003). "Women Journalists: What's the Difference". Journalism Studies 4/2 (2003) 273-286.
- Diener E., Emmons A. R., Larsen J. R. & Sharon G. (1985). "The Satisfaction with Life Scale". Journal of Personality Assesment 49/1 (1985) 71-75.
- Doğan A., Demir R. & Türkmen E. (2016). "Rol Belirsizliğinin, Rol Çatışmasının ve Sosyal Desteğin Tükenmişiliğe Etkisi: Devlet ve Vakıf Üniversitelerinde Çalışan Akademik Personelin Tükenmişlik Düzeylerinin Karşılaştırılması". Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi 30/1 (2016) 37-67.
- DPÖ (2015). http://www.devplan.org/Isgucu/2015.pdf Ergin C. (1995). "Akademisyenlerde Tükenmişlik ve Çeşitli Stres Kaynaklarının İncelenmesi". Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi 12/1-2 (1995) 37-50
- Freudenberger N. J. (1974). "Staff Burnout". Journal of SocialIssues 30 (1974) 159-165.
- George D. & Mallery M. (2010). SPSS for Windows Step by Step: A Simple Guide and Reference. Boston 2010.
- Gürel E. B. & Gürel E. (2015). "Muhasebe Meslek Mensuplarının Mesleki Tükenmişlik Düzeyinin Yaşam Doyumu Üzerine Etkisi". Muhasebe ve Denetime Bakış 44 (2015) 37-47.
- Heppner P. P., Wampold B. E. & Kivlighan D. M. (2013). Psikolojik Danışmada Araştırma Yöntemleri. Ankara 2013.
- İrvan S. (2006). "Kıbrıslı Türk Gazetecilerin Etik ve Mesleki Değerleri". Küresel İletişim Dergisi 1 (2006) 1-14.
- Jung J. & Kim Y. (2012). "Causes of Newspaper Firm Employee Burnout in Koreaandits Impact on Organizational Commitment and Turnover Intention". The International Journal of Human Resource Management (2012) 1-16.
- Karaman D. (2006). Türk Basınında Kadın Gazetecilerin Yönetim Kademelerinde Temsili. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul 2006.
- KAYAD (2010). "Kıbrıs'ın Kuzey Kesiminde Kadınların Profili". Kaynak: http://kayadcommunitycenter. com/KadinProfili.pdf
- Kılıç A. (2013). Türk Basınında Kadın Gazetecilerin Yönetim ve Üretim Kademelerindeki Konumu. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul 2013.
- Köker S. (1991). Normal ve Sorunlu Ergenlerin Yaşam Doyumu Düzeylerinin Karşılaştırılması. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Üniversitesi, Ankara 1991.
- Maslach C. & Jackson S. E. (1981). "The Measurement of Experienced Burnout". Journal of Occupational Behavior 2 (1981) 99-113.
- Maslach C. & Goldberg J. (1998). "Prevention of Burnout: New Perspectives". Appliedand Preventive Psychology 7 (1998) 63-74.
- Pavot W., Diener E., Colvin C. R. (1991). "Further Validation of the Satisfaction with Life Scale: Evidence Forthe Cross-Method Convergence of Well-Being Measures". J. Personality Assessment 57/1 (1991) 149-161.
- Polatçı S., Ardıç K. & Türkan G. (2014). "Bağlılık Boyutlarının Tükenmişlik Boyutları Üzerindeki Etkisinin İncelenmesi". Yönetim ve Ekonomi 21/2 (2014) 281-292.
- Reinardy S. (2009). "Female Journalists More Likely to Leave Newspapers". Newspaper Research Journal 30/3 (2009) 42-57.
- Şahin, F.S. (2013). "Kuzey Kıbrıs'ta Sarı Basın Kartı Sahibi Gazetecilerin Mesleki Tükenmişlik Düzeyi". 8. Uluslararası Kıbrıs Araştırmaları Kongresi Bildiri Kitabı (2013) 197-212.
- Tabachnick, B.G. & Fidell, L.S. (2013). Using Multivariate Statistics. Pearson 2013.
- Tekbıyık A. (2015). "İlişkisel Araştırma Yöntemi". Kuramdan Uygulamaya Eğitimde Bilimsel Araştırma Yöntemleri (2015) 99-114. Ankara.
- Uslan Ü. Y. (2016). "Kamu Çalışanlarının İş Doyumu, Yaşam Doyumu ve Tükenmişilik Düzeylerinin Bazı Sosyo-demografik Unsurlara Göre Değerlendirilmesi". Journal of Human Sciences 13/2 (2016) 3354-3372. Doi:10.14687/jhs.v13i2.3983.
- Ünal S., Karlıdağ R. & Yoloğlu S. (2001). "Hekimlerde Tükenmişlik ve İş Doyumu Düzeylerinin Yaşam Doyumu Düzeyleri ile İlişkisi". Klinik Psikiyatri Dergisi 4 (2001) 113-118.
- Yıldırım G. (2016). "Okul Öncesi Öğretmenlerinin Meslekten Tükenmişlik ve Psikolojik Yılmazlık Düzeyi İlişkisi". Electronic Turkish Studies 11/14 811-826. Doi: http://dx.doi.org/10.7827/Turkish Studies.9722.
- Yılmaz A. & Ekici S. (2003). "Örgütsel Yaşamda Stresin Kamu Çalışanlarının Performansına Etkileri Üzerine Bir Araştırma". Celal Bayar Üniversitesi İİBF Yönetim ve Ekonomi Dergisi 10/2 (2003) 1-19.
- Yumak G. G. & Demiralay T. (2016). "Serbest Muhasebeci ve Mali Müşavirlerin İş Stresi Tükenmişlik Sendromu ve İş-Aile Yaşam Dengesi Arasındaki İlişkinin İncelenmesi". Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi 15/58 (2016) 917-938. Doi:10.17755/esosder.87776.