Okulöncesi öğretmenlerinin engelli öğrencilerin kaynaştırılmasına yönelik bilgilendirilmelerinin kaynaştırmaya ilişkin görüşlerinin değişmesindeki etkililiği

Bu araştırmada, okulöncesi öğretmenlerinin engellilerin kaynaştırılması konusunda bilgilendirilmelerinin kaynaştırmaya ilişkin görüşlerinin değişmesindeki etkililiğini belirlemek amacıyla öntest‐sontest kontrol gruplu deneysel bir çalışma gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın çalışma grubunu, 2008‐2009 eğitim‐öğretim yılı Isparta İli merkez ilçede bulunan bağımsız anaokulları ve ilköğretim okulları bünyesindeki anasınıflarında görev yapan 86 okul öncesi öğretmen arasından seçkisiz atama yöntemi ile seçilen 60 okulöncesi öğretmeni oluşturmaktadır. Araştırma verileri, Stoiber, Gettinger ve Goetz (1998) tarafından geliştirilen “My Thinking About Inclusion Scale/ MTAI”, Dalğar ve Şahbaz (2011) tarafından Türkçe’ye uyarlanan “Kaynaştırma Hakkında Düşüncelerim/KHD” ölçeği ile toplanmıştır. Araştırma sonucunda, okulöncesi öğretmenlerinin engellilerin kaynaştırılmasına ilişkin görüşlerinin olumlu olduğu ve görüşleri arasında anlamlı bir fark olmadığı bulunmuştur.

The effectiveness of ınforming the preschool teachers about ınclusion of disabled students upon changing their opinions towards ınclusion education

In this research, an experimental study having pre‐test, post test control group was carried out to determine the effectiveness of informing the preschool teachers about the inclusion of disabled students upon changing their opinions towards inclusion education. The population of this study consist of 60 preschool teachers chosen by random assignment for sample, among 86 preschool teachers working at the kindergartens and preschool classes of primary schools in the central town of Isparta in 2008‐2009 educational year. The scales of “My Thinking About Inclusion Scale/MTAI”, developed by Stoiber, Gettinger and Goetz (1998), were collected as “My Thinking About Inclusion Scale/MTAI” which was adapted to Turkish by Dalğar and Şahbaz (2011). At the end of the research it was found out that preschool teachers having participated in the research have positive opinions towards inclusion of disabled students and there is not a meaningful difference among their opinons.

___

Agran, M., Snow, K. ve Swaner, J. (1999). A survey of secondary level teachers opinions on community‐based instruction and inclusive education. Journal of the Association for Persons with Severe Handicaps, 24 (1), 58‐62.

Akçamete, G. ve Kargın, T. (1994). Hizmet içi eğitim programının öğretmenlerin işitme özel gereksinimlilere yönelik tutumlarına etkisi. Özel Eğitim Dergisi, 1 (4), 13–19.

Antonak, R. F. ve Larrivee, B. (1995 ). Psychometric analysis and revision of the opinions relative to mainstreaming scale. Exceptional Children, 62 (2),

Aral, N., Kandır, A. ve Yaşar, M. (2002). Okul öncesi eğitimde farklı yaklaşımlar okul öncesi eğitim ve okul öncesi eğitim programı. (1. Basım) İstanbul: Ya‐Pa Yayınları

Artan, İ. ve Uyanık‐Balat, G. (2003). Okul öncesi eğitimcilerinin entegrasyona ilişkin bilgi ve düşüncelerinin incelenmesi. Kastamonu Eğitim Fakültesi Dergisi, 11 (1 ), 65‐80.

Atay, M. (1995). Özel gereksinimli çocukların normal yaşıtları ile birlikte eğitim aldıkları kaynaştırma programlarına karşı öğretmen tutumları üzerine bir inceleme. Yayımlanmamış doktora tezi. Ankara: Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü.

Avcı, N. (1999). Normal sınıf öğretmenlerinin zihinsel engelli çocukların kaynaştırılmalarına ilişkin tutumlarını ve yeterliliklerini değiştirmede farklı eğitim tekniklerinin etkisinin karşılaştırılması. Yayımlanmamış doktora tezi. Ankara: Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.

Avramidis, E., Bayliss, P. ve Burden, J. (2000). A survey into mainstream teachers’ attitudes towards the inclusion of children with special educational needs in ordinary school in one local educational authority. Educational Psychology. 20, 193‐213.

Avramidis, E., ve Norwich, B. (2002). Teachers’ attitudes towards integration/inclusion: A review of literature. European Journal of Special Needs Education. 17(2), 129–147.

Batu, S. (1998). Özel gereksinimli öğrencilerin kaynaştırıldığı bir kız meslek lisesindeki öğretmenlerin kaynaştırmaya ilişkin görüş ve önerileri. Yayımlanmamış doktora tezi. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.

Baykoç‐Dönmez, N. Avcı, N. ve Arslan, N. (1997). İlköğretim kurumu öğretmenlerinin engellilere ve kaynaştırmaya ilişkin bilgi ve görüşleri. 4. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresinde sunulan bildiri. Eskişehir. Bradfield, R. H., Brown, J., Kaplan, P., Rickert, E., ve Stannard, R. (1973). The special child in the regular classroom. Exceptional Children, 39, 384‐390.

Bradley, D. ve West, F. (1994). Staff training for the inclusion of students with disabilities: Visions from school‐based educators. Teacher Education and Special Education, 17, (2). 117‐128.

Çağlar, D. (1979). Geri zekâlı çocuklar ve eğitimi. Ankara Üniversitesi Eğitim Fakültesi Yayınları Ankara. No: 82

Dalğar, G. ( 2011). Kaynaştırma hakkında düşüncelerim ölçeği. Yayımlanmamış Ölçek Geliştirme Çalışması. Burdur. Ertunç, E. N. (2008) Evaluation of information levels about integration and attitudes towards students of physical education teachers working at the second levels of primary schools that employ integrated education. Unpublished Postgraduate Thesis, Gazi University, Ankara.

Gözün, Ö. ve Yıkmış, A. (2003). Öğretmen adaylarının kaynaştırma konusundaki bilgilendirilmelerinin kaynaştırmaya yönelik tutumlarının değişimindeki etkililiği. XII. Ulusal Özel Eğitim Kongresi Bildirileri, Eskişehir: Karatepe Yayınları.

Hoover, J. J. ve Cessna, K. (1984). Preservice teachers’ attiudes toward mainstreaming prior to student teaching. Exceptional Children, 35 (4), 49‐51.

Hudson, F., Reisnerg, L. E. ve Wolf, R. (1983). Changing teachers’ perceptions of mainstreaming,. Teacher Education and Special Education, 6 (1), 18‐25.

Johson, A. (1980). The effects of in‐service training in preparation for mainstreaming. Journal for Special Educators, 17, 10‐13.

Johnson, A. ve Cartwright, C. (1979). The roles of information and experience in improving teachers’ knowledge and attitudes about mainstreaming. Journal of Special Education, 13, 453‐462.

Kaya, İ. (2005). Anasınıfı öğretmenlerinin kaynaştırma (entegrasyon) eğitimi uygulamalarında yeterlilik düzeylerinin değerlendirilmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Konya: Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimleri Enstitüsü.

Lambe, J.ve Bonesb, R. (2007) The effect of school‐based practice on student teachers’ attitudes towards inclusive education in Northern Ireland. Journal of Education for Teaching, 33 ( 1), 99–113.

Larrivee, B. (1981). Effects of inservice training intensity on teacher’s attitudes toward mainstreaming. Exceptional Children, 48, 34‐39.

Leyser, Y., Abrams, P. ve Lipscomb, E. (1982). Modifying attitudes of prospective elementatry school teachers toward mainstreaming. Journal of Special Educators, 18 (4), 1–10

Lewis, R. B, ve Doorlag D. H. (1987). Teaching special student in the mainstreaming, (2. Baskı). Colombus: Merill Publishing Company.

Mdikana, A., Ntshangase S. ve Mayekiso T. (2007). Pre‐servıce educators’ attitudes towards inclusıve educatıon. University of the Witwatersrand. Internatıonal Journal of Specıal Educatıon, 22 (1).

MEB. (1993). 14. Milli eğitim şurası okulöncesi eğitim komisyon raporu. MEB Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı Şura Sekreterliği. 27‐29 Eylül Ankara: MEB Yayınları.

MEB. (1997). 573 sayılı özel eğitim hakkında kanun hükmünde kararname. 06.06.1997. http://mevzuat.meb.gov.tr/html/104.html

MEB. (2006). Özel eğitim hizmetleri yönetmeliği. Resmî Gazete. 31.05.2006/261847. http://mevzuat.meb.gov.tr/html/26184_0.html

MEB. (2006). Okul öncesi eğitim programı (36‐72 aylık çocuklar için). http://ooegm.meb.gov.tr/program/program%20kitabi.pdf

Miller, J., Strain, S., Mckinley, J., Heckathorn, K., ve Miller, S. (1993). Preschool placament decisions: Are they of future placement? policy and practice in eraly childhood special education series. Educational Resources Information Center. 3‐9

Naor, M. ve Milgram, R. M. (1980). Two preservice strategies for preparing regular class teachers for mainstreaming. Exceptional Children, 47, 126‐129.

Nizamioğlu. N. (2006). Sınıf öğretmenlerinin kaynaştırma uygulamalarındaki yeterlikleri. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Bolu: Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.

Özbaba, N. (2000). Okul öncesi eğitimcilerin ve ailelerin özel eğitim muhtaç çocuklar ile normal çocukların kaynaştırtmasına karşı tutumları. Yayımlanmış yüksek lisans tezi İstanbul: Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.

Sargın, N. (2001). Anasınıfı öğretmenlerinin kaynaştırma programı çerçevesinde zihin özürlü çocuklara yönelik tutumları. XI. Ulusal Özel Eğitim Kongresi, Eskişehir: Eğitim Kitapevi, 91–98.

Schulz, J. B., Carpenter, C. D. ve Turnbull, A. P. (1991). Mainstreaming exceptional students: a guide for classroom teachers (3rd Ed.). Boston: Allyn and Bacon Inc.

Scruggs, T. E. ve Mastropieri, M. A. (1996). Teacher perceptions of mainstreaming/inclusion 1958‐1995: A research synthesis. Exceptional Children, 63 (1), 59‐74.

Soodak, L, Podell, D. M. ve Lehman, L. (1998). Teacher, students and school attributes as predictors of teachers’ responses to inclusion. The Journal of Special Education. 31, 480‐497.

Sucuoğlu, B. ve Diken, İ. H. (1999). Sınıfında zihin engelli çocuk bulunan ve bulunmayan sınıf öğretmenlerinin zihin engelli çocukların kaynaştırılmasına yönelik tutumlarının karşılaştırılması. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 2 (3), 25‐39.

Şahbaz, Ü. (1997). Öğretmenlerin özürlü çocukların kaynaştırılması konusunda bilgilendirilmelerinin kaynaştırmaya ilişkin tutumlarının değişmesindeki etkililiği. Yayımlanmış yüksek lisans tezi, Bolu: Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.

Şahbaz, Ü. (2007). Comparing the opinions of counsellor teachers and classroom teachers about the integration of students with disabilities II. National PCG Congress Statements, İzmir‐Çeşme : 17‐19.10.

Şahbaz, Ü. (2008). Comparison of teachers’ views on integration of disabled students. 2nd International Conference on Special Education “Sharing knowledge & experience around the world” Marmaris, Muğla‐Turkey. 18‐21 June,

Şahbaz, Ü. ve Peker S. (2008). Comparison of school counselors’ views on inclusion in different cities. 2nd International Conference on Special Education “Sharing knowledge & experience around the world” Marmaris, Muğla‐Turkey. 18‐21 June.

Temel, F. (2000). Okul öncesi eğitimcilerin özel gereksinimlilerin kaynaştırılmasına ilişkin görüşleri. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 18, 148‐155.

Türkoğlu, Y. K. (2007). İlköğretim okulu öğretmenleriyle gerçekleştirilen bilgilendirme çalışmalarının öncesi ve sonrasında öğretmenlerin kaynaştırmaya ilişkin görüşlerinin incelenmesi. Yayımlanmış yüksek lisans Tezi, Eskişehir: Anadolu üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.

Uysal, A. (1995). Öğretmen ve okul yöneticilerinin zihin engelli çocukların kaynaştırılmasında karşılaşılan sorunlara ilişkin görüşleri. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimleri Enstitüsü.

Uysal, A. (2004). Kaynaştırma uygulaması yapan öğretmenlerin kaynaştırmaya ilişkin görüşleri. Ahmet Konrot (Editör). Özel Eğitimden Yansımalar. Ankara: Kök Yayıncılık.

Van Reusen, A.K., Shosho, A.R. ve Bonker, K.S. (2000). High school teacher’s attitudes toward inclusion. High School Journal, 84 (2) 7‐20.

Varlıer, G. (2004). Okul öncesi eğitim öğretmenlerinin kaynaştırmaya uygulamasına ilişkin görüşleri. Yayımlanmış yüksek lisans tezi, Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.

Vaughn, J, Schumm, J, Jallad, B, Slusher, J ve Saumell, L. (1996). Teachers’ views of inclusion. Learning Disabilities Research and Practice. 11, 96‐106.

Yıkmış, A., Şahbaz, Ü. ve Peker S. (1997). Hizmetçi eğitim programlarının öğretmenlerin kaynaştırmaya yönelik tutumlarına etkisi. V. Özel Eğitim Günleri Bildiri Kitabı, Eskişehir: Karatepe Yayınları.