Çocuk dergileri üzerine bir içerik analizi: bilim çocuk ve national geographic kids
Öz: Bu çalışmada çocuklara temel bilimsel kavramların kazandırılması amacıyla Türkiye’de yayımlanan Bilim Çocuk ve National Geographic Kids dergileri incelenmiştir. Çalışma bu dergilerin ilköğretim programında yer alan fen ve teknoloji dersi amaç ve kazanımlarını ne ölçüde desteklediğni ve bu dergilerin içeriklerinin çocuklara yönelik hazırlanan bilgilendirici eserlerde bulunması gereken özellikleri ne ölçüde karşılayabildiğini ortaya çıkarmayı amaçlamaktadır. Bilim Çocuk ve National Geographic Kids dergilerinin 2008 yılında yayımlanan tüm sayıları araştırmanın veri kaynakları olarak kullanılmış ve içerik analizine tabi tutulmuştur. Bu amaçla MEB Fen ve Teknoloji öğrenme alanları altındaki kazanımlar incelenmiş, dergilerdeki konuların bu kazanımlara bağlı ünitelerle ilişkileri saptanmış, dergilerin özellikleri çocuklara yönelik hazırlanan bilgilendirici eserlerde bulunması gereken özellikler (Huck, Kiefer, Hepler & Hickman, 2004) ile karşılaştırılarak bu özellikleri karşılama düzeylerine bakılmıştır.
A content analyis of children’s magazines: bilim çocuk, and national geographic kids
Abstract: In this study, two science magazines published in Turkey, aimed to give the basic science concepts for children, Bilim Çocuk and National Geographic Kids were examined. Considered to be at the level of primary education, these magazines were evaluated in search of the answers; to what extend the coverage of these magazines supports the objectives and achievements of primary education science and technology curriculum? and to what extend the informative content of these magazines meet the criteria of informational texts for children? For the analysis of data, first all issues of the magazines published in 2008 were examined in terms of the Ministry of National Education’ objectives and achievements of primary education science and technology curriculum to identify the relationship with the content of magazines, then content of these magazines analyzed to decide what extend they meet the criteria (Huck, Kiefer, helper & Hickman , 2004) of informational texts for children.
___
Atılgan, O. (2003). Bilgi İletişim teknolojilerinde sayısal uçurum. Türk Kütüphaneciliği, 1(17). 37‐42.Avşaroğlu, S., Deniz, M. E. ve Kahraman, A., (2005). Teknik öğretmenlerde yaşam doyumu iş doyumu ve mesleki tükenmişlik düzeylerinin incelenmesi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 14, 115‐129.
Baltaş, A. ve Batlaş, Z. (1993). Stres ve başa çıkma yolları. İstanbul: Remzi Kitabevi.
Baysal, A. (1995). Lise ve dengi okul öğretmenlerinde tükenmişliğe etki eden faktörler, Yayımlanmamış doktora tezi, DEÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
Belacastro, P. A. (1982). Burnout and its relationship to teachers somatic complaints and illnesses. Psychological Reports, 50, 1045‐1046.
Budak, G. ve Sürgevil, O. (2005). Tükenmişlik ve tükenmişliği etkileyen örgütsel faktörlerin analizine ilişkin akademik personel üzerine bir uygulama. D.E.Ü.İ.İ.B.F. Dergisi, 20(2), 95‐108.
Cemaloğlu, N. ve Erdemoğlu‐Şahin, D. (2007). Öğretmenlerin mesleki tükenmişlik düzeylerinin farklı değişkenlere göre incelenmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 15(2), 465‐484.
Çimen, S. (2007). İlköğretim öğretmenlerinin tükenmişlik yaşantıları ve yeterlik algıları. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Kocaeli Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmit.
Doğan, D., Duman, D. ve Seferoğlu, S. S. (2011). e‐Öğrenme ortamlarında toplumsal buradalığın artırılması için kullanılabilecek iletişim araçları. XIII. Akademik Bilişim Konferansı (AB11), 2‐4 Şubat 2011, İnönü Üniversitesi, Malatya.
Dolunay, A. B., & Piyal, B. (2003). Öğretmenlerde bazı mesleki özellikler ve tükenmişlik. Kriz Dergisi, 11(1), 35‐48.
Dorman, J. (2003). Testing a model for teacher burnout. Austrian Journal of Educational & Developmental Psychology, 3, 35‐47.
DPT (2009). Kalkınma planları (1–9). Ankara: T.C. Başbakanlık Devlet Planlama Teşkilatı Müsteşarlığı. [Çevrim‐içi: http://ekutup.dpt.gov.tr/plan/plan.asp], Erişim tarihi: 10.10.2010.
Dworkin, A. G. (2001). Perspectives on teacher burnout and school reform. International Education Journal, 4(2), 69‐78.
Evers, W. J. G., Brouwers, A., & Tomic, W. (2002). Burnout and self‐efficacy: A study on teachers’ beliefs when implementing an innovative educational system in Nedherlands. British Journal of Educational Psychology, 72(2), 227‐244.
Farber, B. A. (1984). Stress and burnout in suburban teachers. Journal of Educational Research, 77(6), 325‐332.
Farber, B. A. (1984). Teacher burnout: Assumptions, myths and issues. Teacher College Record, 86(2), 321‐330.
Farber, B. A. (2000). Introduction: Understanding and treating burnout in a changing culture. Psychotherapy in Practice, 56(5), 589‐594.
Freudenberger, H. J. (1974). Staff burnout. Journal of Social Issues, 30(1), 159‐165.
Friedman, I. A. (2003). Self efficacy and burnout in teaching: The importance of interpersonal‐relations efficacy. Social Psychology of Education, 6, 191‐215.
Gündüz, B. (2005). İlköğretim öğretmenlerinde tükenmişlik. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1(1), 152‐166.
Gündüz, B. (2006). Öğretmenlerde akılcı olmayan inançların kişisel ve mesleki değişkenlere göre incelenmesi. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 7(11), 75‐95.
Güneri, O. Y. ve Özdemir, Y. (2003). Sınıf yönetiminde öz yeterliğin, medeni durumun, cinsiyetin ve öğretmenlik deneyiminin öğretmen tükenmişliğindeki rolü. VII. Ulusal Psikolojik Danışma ve Rehberlik Kongresi, İnönü Üniversitesi, 9‐11 Temmuz 2003, Malatya.
Hock, R. (1988). Professional burnout among public school teachers. Public Personnel Management, 17(2), 12‐16.
Holmberg, B. (1995). Theory and practice of distance education (2nd Edition). New York, NY: Routledge.
Huberman, A. M., & Vanderberghe, R. (1999). Introduction ‐ Burnout and the teaching profession. In R. Vandenberghe A. & M. Huberman (Eds). Understanding and preventing teacher burnout, 1‐11. Cambridge: Cambridge University Pres.
Iwanicki, E. F. (1983), Toward understanding and alleviating teacher burnout, Theory into Practice, 22 (1), 27‐32.
Kabakçı, I. ve Odabaşı, H. F. (2007). Bilgisayar öğretmenlerinin ilk çalışma yıllarına yönelik mesleki gelişim etkinliği. Uluslararası Öğretmen Yetiştirme Politikaları ve Sorunları Sempozyumu, 12–14 Mayıs 2007, Azerbaycan‐Bakü.
Kaçmaz, N. (2005). Tükenmişlik (Burnout) sendromu. İstanbul Tıp Fakültesi Dergisi, 68(1), 029‐032.
Karakelle, S. ve Canpolat, S. (2008). Tükenmişlik düzeyi yüksek ilköğretim öğretmenlerinin örgencilere yaklaşım biçimlerinin incelenmesi. Eğitim ve Bilim, 33(147), 106‐120.
Kayabaşı, Y. (2008). Bazı değişkenler açısından öğretmenlerin mesleki tükenmişlik düzeyleri. Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 20, 191‐212.
Khan, M. J., Khan, N. A., Bano, M., & Ali, J. (2006). Home‐work stress, burnout, and social support in university teachers. Journal of Law and Society, 34(47), 49‐58.
Kyriacou, C. (2000). Stress‐busting for teachers. Cheltenham, Nelson Thornes. Kyriacou, C. (2001). Teacher stress: Directions for future research. Educational Review, 53(1), 27‐35.
Leh, A. S. C. (2001). Computer‐mediated communication and social presence in a distance learning environment. International Journal of Educational Telecommunications, 7(2), 109–128. [Çevrim‐içi: http://editlib.org/p/8470 and http://www.editlib.org/f/8470], Erişim tarihi: 23.04.2011.
Maraşlı, M. (2005). Bazı özelliklerine ve öğrenilmiş güçlülük düzeylerine göre lise öğretmenlerinin tükenmişlik düzeyleri. Türk Tabipleri Birliği Mesleki Sağlık ve Güvenlik Dergisi, 27‐33. TED Ankara Koleji Vakfı Okulları Danışma ve Rehberlik Merkezi. Maslach, C., & Jackson, S. E. (1985). The measurement of experienced burnout. Journal of Occupational Behavior, 2, 99‐131.
Maslach, C., & Jackson, S. E. (1986). Maslach burnout inventory manual. (2nd ed). Consulting Psychologist Press, Palo Alto. Maslach, C., Schaufeli, W., & Leiter, M. P. (2001). Job burnout. Annual Review of Psychology, 52, 397‐422. [Çevrimiçi: http://www.fss.uu.nl/sop/Schaufeli/154.pdf], Erişim tarihi: 11.10.2010.
Mearns, J., & Cain, E. J. (2003). Relationships between teachers’ occupational stress and their burnout and distress: Roles of coping and negative mood regulation expectancies. Anxiety, Stress and Coping, 16(1), 71‐82.
McLellan, H. (1999). Online education as interactive experience: Some guiding models. Educational Technology, 39(5), 36‐42.
Pullis, M. (1992). Analysis of the occupational stress of teachers of the behaviorally disordered: Sources, effects and strategies for coping. Behavioral Disorders, 17(3), 191‐201.
Seferoğlu, S. S. (2004). Öğretmen adaylarının öğretmen yeterlilikleri açısından kendilerini değerlendirmeleri. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 26, 131‐140. [Çevrim‐içi: http://193.140.216.63/200426SÜLEYMAN%20SADİ%20SEFEROĞLU.pdf], Erişim tarihi: 02.10.2010.
Seferoğlu, S. S. (2009). Yeterlikler, standartlar ve bilişim teknolojilerindeki gelişmeler ışığında öğretmenlerin sürekli mesleki eğitimi. Eğitimde Yansımalar IX: Türkiyeʹnin Öğretmen Yetiştirme Çıkmazı Ulusal Sempozyumu, 204‐217.
Seferoğlu, S. S. (2010). Killing two birds with one stone: Establishing professional communication among teachers. Procedia ‐ Social and Behavioral Sciences, 9, 547‐554. [Çevrim‐içi: http://yunus.hacettepe.edu.tr/~sadi/yayin/Seferoglu_Killing‐Two‐Birds.pdf], Erişim tarihi: 02.02.2011
Seferoğlu, S. S., Doğan, D. ve Duman, D. (2011). Toplumsal buradalık algısı ve çevrimiçi ortamlarda bu algının arttırılması. B. B. Demirci, G. T. Yamamoto ve U. Demiray (Ed.) içinde, Türkiye’de e‐öğrenme: Gelişmeler ve uygulamalar II, Bölüm 4, ss. 37‐60. Haziran 2011, İstanbul.
Şahin, D. (2007). Öğretmenlerin mesleki tükenmişlik düzeyi: Ankara ili ilk ve ortaöğretim okulları örneği. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara. Tatar, M., & Horenczyk, G. (2003). Diversity‐related burnout among teachers. Teaching and Teacher Education, 19(4), 397‐408.
Tümkaya, S. (2005). Öğretmenlerin sınıf içi disiplin anlayışları ve tükenmişlikle ilişkisi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi Dergisi, 44, 549‐568.
Türker, P. (2007). İlköğretim 1. kademe öğretmenlerinde algılanan problem davranış düzeyleri ve bazı sosyo demografik değişkenlere göre tükenmişliğin incelenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Çukurova Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü İlköğretim Anabilim Dalı, Adana.
Türkiye Bilişim Şurası (2004). Bilgi toplumuna doğru: Türkiye 2. Bilişim Şurası sonuç raporu. 10‐11 Mayıs 2004, ODTÜ Kültür ve Kongre Merkezi. Ankara: Türkiye Bilişim Şurası.
Türkiye Bilişim Şurası (2002). Bilgi toplumuna doğru: Türkiye 1. Bilişim Şurası sonuç raporu. 10‐12 Mayıs 2002, ODTÜ Kültür ve Kongre Merkezi. Ankara: Türkiye Bilişim Şurası. Unterbrink, T., Hack, A., Pfeifer, R., Buhl‐Grießhaber, V., Müller, U., Wesche, H., Frommhold, M., Scheuch, K., Seibt, R., Wirsching, M., & Bauer, J. (2007). Burnout and effort‐reward‐imbalance in a sample of 949 Germen teachers. International Archives of Occupational and Environmental Health, 80(5), 433‐441. [Çevrim‐içi: http://www.springerlink.com/content/n2m094hn82175320/fulltext.pdf], Erişim tarihi: 05.12.2010.
Yazıcı, H. (2009). Öğretmenlik mesleği, motivasyon kaynakları ve temel tutumlar: Kuramsal bir bakış, Kastamonu Eğitim Dergisi,17(1), 33‐46.
Yılmaz, A. (2005). Eğitim yönetiminde bilgisayarlardan faydalanmanın avantajları ve dezavantajları. Milli Eğitim Üç Aylık Eğitim ve Sosyal Bilimler Dergisi, 33(166). [Çevrim‐içi:: http://yayim.meb.gov.tr/dergiler/166/index3‐ yilmaz.htm], Erişim tarihi: 05.12.2010.
Turan, S. (2002). Teknolojinin okul yönetiminde etkin kullanımında eğitim yöneticisinin rolü. Eğitim Yönetimi, 30, 271‐281.
Yoğun Erçen A. E. (2007). Öğretmenlerin mesleki tükenmişlik düzeyleri: Mersin ilinde karşılaştırmalı bir inceleme. Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 3(34), 1–8.
- ISSN: 1309-0682
- Yayın Aralığı: Yılda 4 Sayı
- Başlangıç: 2008
- Yayıncı: Tayfun Taşbilek