İsmail ALASERHAT, Adnan CANBAY, Özkan BOZBEK, İşıl ÖZDEMİR

Kavun bitkisinde (Cucumis melo L.) bulunan Aphis gossypii Glover, 1877 (Hemiptera: Aphididae)’nin popülasyon yoğunluğunun belirlenmesi

Öz Bu çalışma, 2014-2016 yıllarında Erzincan iline bağlı Merkez ve Üzümlü ilçeleri, bu ilçelere bağlı kasaba ve köylerde açık alanda yetiştiriciliği yapılan kavun bitkisinde yoğun olarak bulunan yaprakbiti türü olan Aphis gossypii Glover, 1877 (Hemiptera: Aphididae)’nin popülasyon yoğunluğunu belirlemek amacıyla yapılmıştır. Bu amaçla Erzincan ili Merkez ve Üzümlü ilçelerinde kavun bitkisinin yetiştirilen birer tarlada, fide döneminden hasat döneminin sonuna kadar olan dönemde haftada bir kez örnekleme yapılmıştır. Tarlanın değişik yerlerinden tesadüfen 20 bitki seçilmiş; bitkilerin alt, orta ve üst kısımlarından birer yaprak olmak üzere toplam 60 yaprak alınarak laboratuvara getirilmiş ve laboratuvarda stereo mikroskop altında ergin ve ergin öncesi dönemlerinin sayımları gerçekleştirilmiştir. Böylece yaprak başına düşen yaprakbiti sayısı belirlenmiştir. Çalışma sonucunda A. gossypii’nin kavun bitkisi üzerinde ilk olarak 24.06.2015 (0.1 adet/yaprak) ve 08.06.2016 (0.23 adet/yaprak) tarihleri arasında görüldüğü belirlenmiştir. Ayrıca A. gossypii popülasyonun 03.09.2015 (6.27 adet/yaprak) ve 13.07.2016 (22.5 adet/yaprak) arasında pik yaptığı da tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Pamuk yaprak biti, popülasyon yoğunluğu, kavun, Erzincan

PDF

___

Anonim 2002. Örtüaltı Sebze Yetiştiriciliğinde Entegre Mücadele Teknik Talimatı. Tarım ve Ormancılık Bakanlığı, Tarımsal Araştırmalar ve Politikalar Genel Müdürlüğü Yayınları, Ankara, 141 s.
Anonim 2008. Zirai Mücadele Teknik Talimatları. Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı, Tarımsal Araştırmalar ve Politikalar Genel Müdürlüğü Yayınları, Ankara, Cilt 3: 322 s.
Anonim 2017. Bitkisel Üretim İstatistikleri. T.C. Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü, https://biruni.tuik.gov.tr Anonim 2018a. Kavunun faydaları. https://www.faydalarizararlari.com/kavununfaydalari/ (Erişim tarihi: 28.03.2018).
Anonim 2018b. Kavun karpuz hastalık ve zararlıları ile mücadele. https://www.tarim.gov.tr (Erişim tarihi: 25.06.2018).
Bayram, Y., 2013. Pamuk Yaprakbiti, Aphis gossypii Glover (Hemiptera: Aphididae)'nin Farklı Karpuz Çeşitlerinde Bazı Biyolojik Parametreleri, Popülasyon Dalgalanması, Doğal Düşmanların Tespiti ve Etkinliklerinin Belirlenmesi. Dicle Üniv. Fen Bilimleri Ens., Doktora Tezi, Diyarbakır, 95 s.
Blackman, R.L., Eastop, V.F., 1984. Aphids on the World’s Crops: An Identification Guide. A Wiley. Intenscience Publication, 466 p.
Blackman, R.L., Eastop, V.F., 1994. Aphids on the World’s Trees: An Identification and Information Guide. CAB International. Department of Entomology the Natural History Museum, London, England, 986+16
Blackman, R.L., Eastop, V.F., 2000. Aphids on The World’s Crops: An Identification Guide. Second Edition. A Wiley. The Natural History Museum Intenscience Publication, London, England, 414 p.
Blackman, R.L., Eastop, V. F., 2006. Aphids of the World's Herbaceous Plants and Shrubs; An Identification and Information Guide, John Wiley, USA, 1439 p.
Blackman, R.L., Eastop, V.F., 2018. Aphids of the world’s plants; an online identification and information guide. http://www.aphidsonworldsplants.info/ Introduction.htm (Access date 28.03.2018).
Bodenheimer, F.S., Swirski, E., 1957. The Aphidodea of the Middle East. The Weizmann Science Press of Israel, Jerusalem, Israel, 378 p.
Canbay, A., Bozbek, Ö., Alıcı, H., Çakırbay, İ.F., 2011. Erzincan ili örtüaltında yetiştirilen domates ve hıyarlarda görülen zararlı türlerin tespiti ve popülasyon gelişimi. Bitki Koruma Bülteni, 51 (2): 119-146.
Düzgüneş, Z., 1980. Küçük Arthropodların Toplanması, Saklanması ve Mikroskobik Preparatların Hazırlanması. T.C. Gıda-Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı, Zirai Mücadele ve Zirai Karantina Genel Müdürlüğü, Ankara, 77 s.
Holman, J., 2009. Host Plant Catalog of Aphids Palaearctic Region. Academy of Sciences of the Czech Republic Press, Branišovská, 1215 p.
Karley, A.J., Parker, W.E., Pitcford, J.W., Douglas, A.E., 2004. The mid-season crash in aphid populations: Why and how does it occur? Ecological Entomological, 29: 383-388.
Shaposhnikov, G.K., 1964. Suborder Aphidinea-Plant lice. (In Keys to the Insects of the European Part on the USSR. Editör: G. Bei-Bienko. 616-799 pp.
Tuatay, N., Remaudiere, G., 1964. Premiere contribution au catalogue des Aphididae (Hemiptera) de la Turquie. Rev. Path. Vegveale et D’entomologie Agricole de France, 43 (4): 243–278.
Vuonga P.T., Kimb, J., Songb, Y., 2001. The seasonal occurrence of the two aphid species, Myzus persicae and Aphis gossypii, and their natural enemies on vegetable crops in Chinju, Korea. Journal of Asia-Pacific Entomology, 4 (1): 41–44.