Cumhuriyet Döneminde Sıtma İle Mücadele ve Yasal Düzenlemeler (1923-1946)
Türkiye
Cumhuriyeti, kuruluşunun hemen ardından birçok enfeksiyonel hastalıkla mücadele
etmek zorunda kalmıştır. Bu hastalıklar arasında en önemlilerden biri de
sıtmadır. Anadolu’nun coğrafî yapısı, sıtmanın yayılmasında etkili olmuştur. Ayrıca
temel geçim kaynağının tarım ve hayvancılık olması da hastalığa sebep olan
önemli etkenlerden biridir. Bu nedenle cumhuriyetin ilanından sonraki dönemde,
salgın hastalıklara karşı önemli adımlar atılmıştır. En önemli mücadele
sahalarından biri de sıtmanın etkisini yoğun bir biçimde gösterdiği bölgeler
olmuştur. Bu makalenin amacı, Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluşundan hemen sonra
sıtmaya karşı verilen mücadeleyi genel hatları ile ele almaktır. Çalışmamızın
esas kısmını yasal düzenlemeler oluşturmaktadır. Bunun dışında, hastalığa karşı
alınan diğer önlemlere de yer verilmiştir. Makale hazırlanırken; meclis
konuşmaları, arşiv belgeleri ve Resmî Gazete temel alınmıştır.
Fight Against Malaria In The Republican Period And Legal Regulations (1923-1946)
The Republic of Turkey had to deal with many infectious diseases
immediately after its establishment. Malaria is one of the most important ones
among these diseases. Geographical structure of Anatolia was very effective in
the spread of malaria. Moreover, the main means of livelihood was agriculture
and animal husbandry, which also were important factors causing the disease. Therefore,
important steps have been taken against epidemic diseases in the period
following the proclamation of the republic. One of the most important areas of
struggle is the areas where malaria intensifies.The purpose of this article is
to deal with the fight against malaria after the establishment of the Republic
of Turkey. Legal regulations form the main part of our study. Also, other
measures taken against the disease are included. Parliamentary speeches,
archival documents and the Official Newspaper are mainly used when preparing
this article.
___
- AKDUR, R., “Sıtma”, Sağlık Bakanlığı Sıtma Savaş Daire Başkanlığı, https://sbu.saglik.gov.tr/Ekutuphane/kitaplar/sitma.pdf,(25.06.2019).
- AKPINAR, A., ÖZCAN, M., “Türkiye‟de Sıtma Mücadelesinin Önemli Tanığı: Milaslı İsmail Hakkı ve Sıtma Hakkında Kimler Neler Biliyor‟ Risalesi”, Konuralp Tıp Dergi-si 10, sy. 2 (2018): 235-243.
- AYDIN, E., “Türkiye’de Sıtma Savaşı Ve Sıtma Örgütünün Tarihi”, Tarihsel Süreçte Anadolu’da Sıtma, Ed. Şükran Köse, Çağrı Büke, Fevzi Çakmak, Eren Akçiçek, Ankara: Buhasder Yayınları, 2017, 161-196.
- ÇAKIRÇOBAN, İ., “İkinci Dünya Savaşı’nda Türkiye’de Bulaşıcı Hastalıklarla Mücadele”, Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi, 2010.