Van Milletvekili İbrahim Arvas’ın Biyografisi ve Türkiye Büyük Millet Meclisi’ndeki Faaliyetleri

Cumhuriyetin ilan edildiği 1923’ten 1950’ye kadar olan dönemde Van milletvekilliği yapmış olan İbrahim Arvas’ın biyografisi ve özellikle mecliste yapmış olduğu faaliyetler makalenin konusunu teşkil etmektedir. Bununla beraber İbrahim Bey, 1923-1950 yılları arasında tüm dönemlerde milletvekilliği yapmış olsa da III ve IV. dönemler (Hakkâri) ile V. dönemde mecliste söz (teklif, önerge) almadığından dolayı çalışmada bu dönemlere yer verilmemiştir. Çalışmanın kaynak materyalini, başta İbrahim Bey’in hatıralarını kaleme aldığı “Tarihi Hakikatler” adlı eseri olmak üzere resmi belgeler, Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Zabıt Cerideleri ve Tutanak Dergileri ile çeşitli araştırma eserleri oluşturmaktadır. Çalışmada elde edilen sonuçlar ise; Van ve Hakkâri vilayetlerinin milletvekilliğini yapmış olan İbrahim Bey’in özellikle son döneminde oldukça aktif bir çalışma sergileyerek bölgenin elzem olan ihtiyaçlarının giderilmesi için elinden geleni yaptığı görülmektedir. Bu bağlamda birçok kez meclis konuşmalarına sözlü olarak katıldığı gibi bazı konularda da teklif ve soru önergesi vererek meclis çalışmalarının şekillenmesinde etkin bir rol oynamıştır. Bununla beraber çalışmada İbrahim Bey’in II, VI, VII ve VIII. dönemlerdeki tüm çalışmaları incelenerek meclisteki tüm faaliyetleri aktarılmaya çalışılmıştır

Anahtar Kelimeler:

İbrahim Arvas, Biyografi, Van, Hakkâri, TBMM.

Biography of Ibrahim Arvas Who is Member of Parliament From Van and His Activities In Grand National Assembly of Turkey

Biography of Ibrahim Arvas who was member of parliament from 1923 when the republic declared to 1950 and his activities is subject of the article. However he was member of parliament from 1923 to 1950, 3rd, 4th and 5th terms aren’t handled because he never proposed a motion in mentioned terms. The main source of this study is Tarihi Hakikatler by Ibrahim Arvas and beside, official documents, Grand National Assembly of Turkey recordings and record journals are used. Conclusions show that Ibrahim Arvas, a member of parliament from Hakkâri and Van did his best for region’s needs. In this context by proposing lots of motions and offering question proposals he helped parliament’s studies to reshape. At the same time his all works in parliament will be handled this study by examining Ibrahim Arvas’s 2nd, 4th, 7th and 8th terms activities.

Keywords:

Ibrahim Arvas, Biography, Van, Hakkâri, Parliament.,

PDF

___

TBMM (Türkiye Büyük Millet Meclisi Arşivi) TBMM TD. VII/17, B. 58, (21.5.1945). TBMM TD. VII/17, B. 59, (22.5.1945). TBMM TD. VII/20, B. 13, (18.12.1945). TBMM TD. VII/20, B. 18, (25.12.1945). TBMM TD. VII/21, B. 29, (28.1.1946). TBMM TD. VIII/10, B. 45, (20.2.1948). TBMM TD. VIII/13, B. 5, (12.11.1948). TBMM TD. VIII/14, B. 18, (13.11.1948). TBMM TD. VIII/14, B. 22, (22.12.1948). TBMM TD. VIII/14, B. 23, (24.12.1948). TBMM TD. VIII/14, B. 25, (29.12.1948). TBMM TD. VIII/15, B. 26, (3.1.1949). TBMM TD. VIII/15, B. 31, (13.1.1949). TBMM TD. VIII/15, B. 32, (14.1.1949). TBMM TD. VIII/15, B. 36, (24.1.1949). TBMM TD. VIII/16, B. 42, (7.2.1949). TBMM TD. VIII/16, B. 50, (23.2.1949). TBMM TD. VIII/16, B. 52, (25.2.1949). TBMM TD. VIII/16, B. 53, (26.2.1949). TBMM TD. VIII/16, B. 54, (27.2.1949). TBMM TD. VIII/23, B. 35, (27.1.1950). TBMM TD. VIII/24, B. 45, (13.2.1950). TBMM TD. VIII/24, B. 46, (14.2.1950). TBMM TD. VIII/24, B. 48, (16.2.1950). TBMM TD. VIII/24, B. 49, (17.2.1950). TBMM TD. VIII/24, B. 51, (20.2.1950). TBMM TD. VIII/24, B. 53, (22.2.1950). TBMM TD. VIII/24, B. 54, (23.2.1950). TBMM TD. VIII/24, B. 55, (24.2.1950). TBMM TD. VIII/24, B. 56, (25.2.1950). TBMM TD. VIII/25, B. 57, (1.3.1950). TBMM TD. VIII/25, B. 68, (20.3.1950). TBMM TD. VIII/25, B. 69, (21.3.1950). TBMM TD. VIII/25, B. 71, (23.3.1950). TBMM TD. VIII/7, B. 12, (28.11.1947). TBMM TD. VIII/8, B. 20, (22.12.1947). TBMM TD. VIII/8, B. 25, (28.12.1947). TBMM TD. VIII/8, B. 26, (29.12.1947). TBMM ZC. II/7, İ. 11, (13.3.1340/1924). TBMM ZC. II/7, İ. 6, (8.3.1340/1924). TBMM ZC. II/8/1, İ. 38, (15.4.1340/1924). TBMM ZC. VI/21, İ. 8, (26.11.1941). TBMM ZC. VI/22, İ. 16, (15.12.1941). TBMM ZC. VI/23, İ. 33, (30.1.1942). TBMM ZC. VI/27, İ. 78, (7.8.1942). TBMM ZC. VII/11, İ. 78, (30.6.1944). Tercüman-ı Hal Kâğıdı, Sicil No:193. Telif ve İnceleme Eserler ALİKILIÇ, D., “Arvas ve Arvasilerin Van Gölü Havzasındaki Etkinlikleri”, II. Van Gölü Havzası Sempozyumu, 2007, 257-264. ARVAS, İ., Tarihi Hakikatler, İstanbul: Biyografi Net, 2007. ARVAS, T. Z., “Şeyhan Medresesi ve Seyyid Abdülhakim Arvasi”, I. Uluslararası Zap Havzası Uleması Sempozyumu 27-29 Nisan, II. Cilt. İstanbul: Hakkâri Üniversitesi Yayınları, 2018: 377-388. BİNARK, İ., Türk Parlamento Tarihi VII. Dönem (8 Mart 1943-5 Ağustos 1946), I. Cilt. Ankara: TBMM Kültür, Sanat ve Yayın Kurulu Yayınları No: 133, 2009. ÇOKER, F., Türk Parlamento Tarihi, TBMM – IV. Dönem (1931-1935), II. Cilt. Ankara: Türkiye Büyük Millet Meclisi Vakfı Yayınları No: 12, 1996. ÇUFALI, M., Türk Parlamento Tarihi, TBMM – VIII. Dönem (1946-1950), III. Cilt. Ankara: TBMM Kültür, Sanat ve Yayın Kurulu Yayınları No: 146, 2012. GÖRDEBİL, O., “Abdülkahim Arvasi’nin er-Riyazü’t-Tasavvufiyye İsimli Eseri”, Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi, 2011. GÜNAY, Ş. Ş., Türk Parlamento Tarihi, TBMM – VI. Dönem (3 Nisan 1939-15 Ocak 1943), V. Cilt. Ankara: Türkiye Büyük Millet Meclisi Vakfı Yayınları No: 39, 2004. GÜNEŞ, İ., Türk Parlamento Tarihi, TBMM – V. Dönem (1935-1939), II. Cilt. Ankara: Türkiye Büyük Millet Meclisi Vakfı Yayınları No: 26, 2001. ÖZTÜRK, K., Türk Parlamento Tarihi, TBMM – II. Dönem (1923-1927), III. Cilt. Ankara: Türkiye Büyük Millet Meclisi Vakfı Yayınları No: 3, 1994. ÖZTÜRK, K., Türk Parlamento Tarihi, TBMM – II. Dönem (1927-1931), III. Cilt. Ankara: Türkiye Büyük Millet Meclisi Vakfı Yayınları No: 10, 1994. SYKES, M., The Caliphs’ Last Heritage: A Short History of The Turkish Empire, London: Macmillan and Company, 1915. Abdurrahman Arvas ile yapılan röportaj,(03.04.2019). https://www.tbmm.gov.tr/eyayin/GAZETELER/WEB/MAZBATALAR/TBMM/d05/HT_192_1_5.pdf(01.05.2019).