Beyza ERKOÇ, Sayra LOTFİ, Mehmet Zafer DANIŞ

GÖNÜLLÜ SESLİLİĞİ ÜZERİNE NİCEL BİR ARAŞTIRMA

İş gören sesliliği, bir kuruluşun işleyiş sürecinin her aşamasında, çalışanlarının fikirlerini, düşüncelerini rahatça söyleyebilmeleri ve yaşanılan problemlerin çözümü için önerilerini rahatça dile getirebilmeleri ile ilişkili bir kavramdır. Sivil Toplum Kuruluşları anlam ve işleyiş bakımından diğer kuruluşlardan farklılaşmaktadır. Sivil Toplum Kuruluşlarında görev alan kişilerin hizmetlerini gönüllülük esasına göre yapıyor olmaları nedeni ile iş gören sesliliği kavramı yerine gönüllü sesliliği kavramı tercih edilmiştir. Bu çalışma ile sivil toplum kuruluşlarında görev alan gönüllülerin seslilik düzeylerinin tespit edilmesi, gönüllü sesliliğinin demografik özelliklere göre farklılaşıp farklılaşmadığının ortaya çıkartılması ve sosyal hizmet bakış açısı ile sonuçların ele alınarak öneriler geliştirilmesi amaçlanmıştır. Araştırma 12.08.2020- 10.09.2020 tarihleri arasında, Yalova ilinde hizmet veren farklı sivil toplum kuruluşlarında gönüllü olarak hizmet veren kişilere yönelik olarak gerçekleştirilmiştir. Araştırma kapsamında 219 gönüllüye ulaşılmıştır. Araştırma analizi SPSS 22.0 paket programı ile yapılmıştır. Yapılan analizler sonucunda katılımcıların gönüllü sesliliği düzeyinin yüksek düzeyde olduğu tespit edilmiştir (3,88 ± 0,74). Yine araştırmaya göre katılımcıların cinsiyetine, yaşına, medeni durumuna ve iş durumuna göre gönüllü sesliliği düzeylerinin istatistiksel olarak farklılık göstermediği (p>0,05), eğitim durumuna göre gönüllü sesliliği düzeylerinin istatistiksel olarak farklılık gösterdiği belirlenmiştir (p<0,05).

Anahtar Kelimeler:

Gönüllülük, Gönüllü Sesliliği, İş Gören Sesliliği, Sivil Toplum Kuruluşu

A QUANTITATIVE STUDY ON VOLUNTEER VOICE

Employee voice is a concept related to employees’ ability to express their opinions and thoughts comfortably and express their suggestions for solving the problems experienced at every stage of the operation process of an organization. Non-Governmental Organizations differ from other organizations in terms of meaning and functioning. Since the people working in Non-Governmental Organizations perform their services on a voluntary basis, the concept of volunteer voice was preferred instead of the concept of employee voice. The present study aimed to determine the voice levels of volunteers working in non-governmental organizations to reveal whether the volunteer voices differ on the basis of demographic characteristics, and to develop recommendations by addressing the results with a social work perspective. The research was conducted between 08.12.2020 and 09.10.2020 with a focus on the people volunteered in different non-governmental organizations serving in Yalova. 219 volunteers were participated in the research. SPSS 22.0 package program was used in the data analysis. As a result of the analysis, it was detected that the voluntary vocalism level of the participants was high (3.88 ± 0.74). Similarly, it was determined in this study that the volunteer voice levels of the participants did not differ statistically on the basis of their gender, age, marital status and job status (p> 0.05), while the voluntary voice levels differ statistically according to education level (p <0.05).

PDF

___

Akatay, A. (2008). Gönüllü Kuruluşların İnsan Kaynakları Sorunlarına Eğitsel Bir Çözüm. Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Girişimcilik ve Kalkınma Dergisi, 3(1), ss.115-137.
Arslan, A. ve Yener, S. (2016). İşgören Sesliliği Ölçeğinin Türkçe’ye Uyarlanması Çalışması. Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 14(1), ss.173-191.
Bedeian, A.G. and Premeaux, S.F. (2003). Breakingthe Silence: The Moderating Effects of Self-Monitoring in Predicting Speakingup in the Workplace. Journal of Management Studies, 40, ss.1537–1562.
Beşikci, S. ve Kuzucanlı, G. (2019). Dijital Platformda Kadın Hareketleri Üzerine Bir İnceleme. Ulakbilge Sosyal Bilimler Dergisi, 42, ss.799- 809.
Betil, İ. (2008). Sivil Toplum ve Kurumların Sosyal Sorumlulukları. Girişimcilik ve Kalkınma Dergisi, 3(1), ss.71-79.
Burris, E.R. and Detert, J.R. (2007). Leadership Behavior and Employee Voice: Is the Door Really Open?.Academy of Management Journal,50, ss.869–884.
Büyükbeşe, T., Okun, O. ve Sayın, B. (2017). İş Gören Sesliliğinin Demografik Değişkenler Açısından Değerlendirilmesi: Çokuluslu Bir Örneklem Üzerinde Çalışma. International Journal of Academic Value Studies, 3(9), ss.309-322.
Çakıcı, A. (2008). Örgütlerde Sessiz Kalınan Konular, Sessizliğin Nedenleri ve Algılanan Sonuçları Üzerine Bir Araştırma. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 17(1), 117-134.
Çakmakçı, C. ve Çetin, Ş. (2012). Çalışan Sesliliği Ölçeğini Türkçe’ye Uyarlama Çalışması. KHO Bilim Dergisi, 22(2), ss.1-19.
Derin, N. (2017). İşyerinde Kişiler Arası Güven ile İş gören Sesliliği Arasındaki İlişkide Psikolojik Rahatlığın Aracılık Rolü. Yönetim Bilimleri Dergisi, 15(30), ss.51-68.
Dundon, T., Wilkinson, A., Marchington, M., and Ackers, P. (2004). The Meanings and Purpose of Employee Voice. The International Journal of Human Resource Management, 15(6), ss.1149-1170.
Durak, İ. (2014). Örgütsel Sessizliğin Demografik ve Kurumsal Faktörlerle İlişkisi: Öğretim Elemanları Üzerine Bir Araştırma. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 28 (2), 2014, ss.89-108.
Ercan, H. (2002). Türkiye’de Sivil Toplum Tartışmaları Üzerine. Cumhuriyet Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 26(1), ss.69-79.
Göktaş-Kulualp, H. (2016). Çalışan Sesliliği ile Bazı Kişisel ve Örgütsel Özellikler Arasındaki İlişkinin Belirlenmesi: Öğretim Elemanları Üzerine bir Araştırma. Ege Akademik Bakış, 16(4), ss.745-761.
Karakurt-Tosun, E. (2007). Avrupa Birliğine Üyelik Sürecinde Türkiye’de Yerel Yönetimler ve Sivil Toplum Kuruluşları. Paradoks, Ekonomi, Sosyoloji ve Politika Dergisi, 3(2), ss.1-16.
Kaya, Ö. (2008). Sivil Toplum Kuruluşları ve Kalkınma. Yeterlilik Tezi, T.C. İçişleri Bakanlığı Dernekler Dairesi Başkanlığı, Ankara.
Köstepen, A. ve Özmutaf, N. M. (2018). STK’larda Üyelerin Gönüllü Hakları Çerçevesinde Gönüllülüğe Yönelik Algılarının Belirlenmesi Üzerine İzmir İlinde Bir Araştırma. Uluslararası İktisadi ve İdari İncelemeler Dergisi, (17. UİK Özel Sayısı), ss.813-826.
Le Pine, J. A. ve Van Dyne, L. (1998). Helping and Voice Extra-Role Behaviors: Evidence of Construct and Predictive Validity. Academy of Management Journal, 41(1), ss.108-119.
Mesmer-Magnus, J. R. And Viswesvaran, C. J. (2005). Whistleblowing in Organizations: An Examination of Correlates of Whistleblowing Intentions, Actions, andRetaliation. Journal of Business Ethics, 62(3), ss.277-297.
Milliken F. J. andMorrison, E. W. (2000). Organizational Silence: a Barrierto Change and Development in a Pluralistic World. Academy of Management Review, 25(4), ss.706-725.
Morrison, E. W. (2011). Employee Voice Behavior: Integration and Directions for Future Research. Academy of Management Annals, 5(1), ss.373-412.
Oral-Ataç, L. (2020). Çalışan Sesliliğinin Öncülleri ve Sonuçları: Türkiye Örnekleminde Gerçekleştirilen Araştırmalar Bağlamında İlgili Yazının Genel Değerlendirmesi ve Bir Meta-Analiz Çalışması. İşletme Araştırmaları Dergisi, 12(2), ss.1739-1755.
Köstepen, A., ve Özmutaf, N. M. (2018) Stk’larda Üyelerin Gönüllü Hakları Çerçevesinde Gönüllülüğe Yönelik Algılarının Belirlenmesi Üzerine İzmir İlinde Bir Araştırma. Uluslararası İktisadi ve İdari İncelemeler Dergisi, ss.813-826.
Ramanujam, R. ve Tangirala, S. (2008). Exploring Nonlinearity in Employee Voice: The Effects of Personal Control and OrganizationalI Dentification. Academy of Management Journal,51, ss.1189–1203.
Salur, S. ve Yener, S. (2017). Güdüleyici Dil ve İç Girişimcilik Arasında İşgören Sesliliğinin Aracı Rolü. Mediterranean Journal of Humanities, 2, ss.453-466.
Sivil Toplumcunun El Kitabı. (2004). Sivil Toplum Geliştirme Programı. Yerel Sivil Girişimler Projesi, Ankara.
Şehitoğlu, Y. (2012). İşgören Sesliliği, Nedenleri ve Boyutları Teorik Bir Çerçeve. Karadeniz Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 4, ss.30-38.
Talas, M. (2011). Sivil Toplum Kuruluşları ve Türkiye Perspektifi. Türklük Bilimi Araştırmaları, (29), ss.387-401.
Türk Dil Kurumu, (TDK) (2019). www.tdk.gov.tr., Erişim Tarihi: 04.09.2020.
Van Dyne, L. , Ang, S., and Botero, I. C. (2003). Conceptualizing Employee Silence and Employee Voice as Multidimensional Constructs. Journal of Management Studies, 40(6), ss.1359-1392.
Yener, S. (2017). Psikolojik Rahatlık Algısının İş Gören Sesliliği ve Takım İşbirliği Arasındaki İlişkinde Aracı Değişken Rolü. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 19(2), ss.187-190.
Yener, S. (2018). İşgören Sesliliğinin Tükenmişlik ve Bilgi Uçurma Arasındaki İlişkide Düzenleyici Rolü. Yönetim Bilimleri Dergisi, 16(32), ss.217-236.
Yumuşak, S. (2008). Performans Değerlemesinin Etkinliğine Etki Eden Faktörlerin Tespitine Yönelik Alan Araştırması. Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 6(10), ss.44-62.