Meral AKSOY, Mehmet Akif ŞAHİN, Hande SEVEN, Ayşe Tuğba ŞENGEL, Ayşe ŞAHİN

Genetiği Değiştirilmiş Organizmalar Hakkında Tüketici Bilgisi ve Tercihi

Ankara'nın dört farklı sosyo-ekonomik bölgesinde (Çankaya, Yenimahalle, Abidinpaşa ve Mamak) yaşayan erişkin gönüllü tüketicilerin (19-64 yaş) genetiği değiştirilmiş organizmalar (GDO) hakkında fikirleri ve tercihlerini saptamak amacıyla araştırma yapılmıştır. Katılımcılara soruşturma yöntemiyle anket uygulanmış, hem beslenme durumlarının hem de GDO içermesi olasılı yiyeceklerin alım ve tüketimleri sorulmuştur. Ayrıca antropometrik ölçümleri de alınmıştır. Tüketicilerin genel durumları arasında önemli fark bulunmamasına karşın en fazla sağlık sorununa Mamak'ta rastlanılmıştır. Tatlı gıda tüketimi her bölgede yüksektir. Yağ tercihleri mısırözü, ayçiçeği ve zeytinyağı arasında değişmekte, et ürünleri tüketimi Abidinpaşa'da, balık tüketimi ise Çankaya'da yüksektir. Gazlı içecek tercihi her bölgede yüksek, ancak hazır kahvaltılık tüketimi Çankaya'da ön plandadır. Katılımcılar GDO'lu ürünlerin çeşitli zararları bulunduğuna inandıklarını beyan ederlerken, olasılı GDO yiyecekleri alıp tükettikleri belirtmişlerdir. Çelişkinin yiyeceğin fiyatın öneminden ileri geldiği dikkati çekmiştir. Ankara'daki farklı sosyo-ekonomik düzeydeki tüketicilerin GDO hakkındaki tutumlarının çelişkili olduğu bu verilerde görülmektedir.

Consumer Knowledge and Preference towards Genetically Modified Organisms

The consumer knowledge and attitudes towards genetically modified foods (GMF) among volunteer adults were investigated in different socio-economic regions of Ankara (Çankaya, Yenimahalle, Abidinpaşa and Mamak). A survey containing questions on purchasing and consumption habits of probable GMF was used, and nutritional status of subjects was collected. Their anthropometric measurements were also determined. Although there were no differences between the consumers of general status, the concerns of health problems were found mostly in Mamak. The sweet food and soft drink consumption were high in all areas. Overall, subjects usually preferred olive, corn and sunflower oils. While the preference of consumers in Abidinpaşa was towards meat products, consumers in Çankaya region preferred mostly fish and breakfast cereals. Although the subjects believed in some risk of GMF, they purchased processed items containing GMF. This contradiction was due to the price of foods.The result indicated that the consumers from different socio-economic regions in Ankara had contradicting attitudes towards GMF.

PDF

___

[1] World Health Organisation (WHO), Resmi web sitesi, http://www.who.int/en/
[2] World Health Organisation (WHO), 2009. Food derived from modern technology, Geneva, Italy.
[3] Meseri, R., 2008. Beslenme ve genetii deitirilmi organizmalar (GDO), TAF Prev. Med. Bull. 7(5): 455-460.
[4] ISAAA, 2008. Global Status of commercialized biotechnology/GM Crops. The first 13th years, 1996 to 2008, http://www.isaaa.org.resources/ publications/briefs/39/executivesummary/default.ht ml.
[5] Uzogara, S.G., 2000. The impact of genetic modification of human foods in the 21st century. Biotech. Advan. 18: 179-206.
[6] Kulaç, ., 2006. Soframızdaki tatlı dert, genetii deitirilmi organizmalar ve halk salıına etkileri. Türk Biokimya Derg. 31(3): 151-155.
[7] Çevik, V., Balık, D., 2007. Genetii deitirilmi organizmalar (GDO). Erciyes Üni. Fen Bilim. Enst. Der. 23(1-2): 13-23.
[8] Atsan, Y., 2008. Genetii deitirilmi organizmaların tarım ve insan salıı üzerine etkileri. Uluda Üni. Ziraat Fak. Der. 22(12): 1-6.
[9] Ergün, C., 2003. Salıklı beslenme kavramı ve tüketici algısı üzerine bir çalıma. Bilim Uzmanlık Tezi. Hacettepe Üniversitesi Salık Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
[10] Nicholls, H., 2001. Neck circumference correlates with obesity. Trends Endoc. Metab. 12(8): 339.
[11] WHO, 1998. Measurement change in nutritional status. Geneva, Italy.
[12] Duffey, K.J., Popkin, B.M., 2008. High fructose corn syrup: Is this what's for dinner?, Am. J. Clin. Nut. 1722-1732.
[13] Lusk, J.I., Roosen, J., John, A., Fox, J.A., 2003. Demand for beef from cattle administered growth hormones or fed genetically modified corn: A Comparison of consumers in France, Germany, the United Kingdom and the United States of America. J. Agril. Eco. 81(1): 16-29.
[14] Santerre, C.R., Machtmes, K.L., 2002. The Impact of consumer food biotechnology training on knowledge and attitude. J. Am. Col. Nutr. 21(3): 174-177.
[15] Hallman, W.K., Hebden, W.C., Aquino, H.L., Cuite, C.L., Lang, J.T., 2003. Public perceptions of genetically modified foods: A National study of American knowledge and opinion. Food Pol. Inst. Col., Rutgers-The State Uni. New Jersey, USA.
[16] Çicekçi, O., 2008. lköretim okullarında görevli öretmenlerin transgenetik ürünler konusunda bilgilerinin ve görülerinin belirtilmesi. Yüksek Lisans Tezi. Sakarya Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara, 70s.
[17] Tüketici GDO'lu gıda almak istemiyor, 2007-Eylül 15 http://wwwtumgazeteler.com/haberleri/gfkturkiye/
[18] Bocaletti, S., Nardella, M., 2000. Consumer willingness to pay for pesticide-free fresh fuit and vegetables in Italy. Internal Food and Agribusiness Management Rev. 3(3): 297-310.
[19] Demir, A., Pala, A., 2007. Genetii deitirilmi organizmalara toplumun bakı acısı. Hayvansal Üretim 48(1): 33-43.
[20] Yıldırım, N.A., 2006. Genetii deitirilmi ürünlerin mevcut yapısı ve Adana'daki tüketicilerin bilgi düzeyleri. Bilim Uzmanlıı Tezi. Çukurova Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Adana.
[21] James, JS., 2004. Consumer knowledge and acceptance of agricultural biotechnology vary. California Agriculture 58(2) : 99-105.
[22] http://www.ankara.edu.tr/yazi.php?yad=5993. Eriim tarihi: 12 Ocak 2008
[23] Van der Bergh, J.C., Holley, J.M., 2001. An enviromenta-economics assessment of genetic modification of agricultural crops. Tinbergen Institute Discussion paper TI025/3.
[24] www.geocities.com/yeilanari/transgen.htm
[25] www.tutev.org.tr/ziraat/genetik.doc