Adile Aşkın KURT, Betül ULUUYSAL

İlköğretim bilgisayar laboratuarlarının ergonomik ilkelere göre incelenmesi: Eskişehir ili örneği

Bu araştırmanın amacı, ilköğretim okullarındaki bilgisayar laboratuarlarının ergonomikilkelere uygunluğunun incelenmesidir. Bu amaçla, daha önceden Türkçe’ye çevrilmiş olan“Bilgisayarlı Çalışma Ortamlarında Ergonomi Uyum Ölçeği” kullanılmış ve Eskişehir’debulunan 30 ilköğretim okulunun bilgisayar laboratuarları OSHA ergonomik ilkelere göreincelenmiştir. Araştırma; çalışma pozisyonu, oturma araçları, giriş aygıtları, görüntülemebirimleri, çalışma alanı ve genel olmak üzere altı farklı boyutta gerçekleştirilmiştir.Araştırma sonucunda bilgisayar laboratuarlarının yeterli teknik ekipmana sahip ve çalışırdurumda olduğu ancak çalışma pozisyonu ve oturma pozisyonu alt boyutlarında önemlieksiklikler olduğu görülmüştür. Elde edilen değerlere göre var olan durumlarıniyileştirilmesine yönelik önerilerde bulunulmuştur.

Evaulation of elementary school computer laboratories with respect to ergonomic principles: Eskisehir case

This study aims to evaluate the computer laboratories according to appropriateness of theergonomic principles in the primary schools. US-OSHA Ergonomic Evaluation Checklistwas used and 30 different elementary schools’ computer laboratories were evaluated inEskişehir. The results were examined according to the dimensions of position whileworking, sitting position, input devices, place of monitors, working areas and general.Research results showed that computer labs have adequate technical equipment but thedeficiencies in the dimensions of position while working and sitting positions were foundto be significant. According to the research results some suggestions are offered toimprove computer labs’.

PDF

___

Akgül, M. K. ve Yıldırım, F. (1995). Eğitim araçlarının kullanımında ergonomik ölçülerin önemi. 5. Ergonomi Kongresi'nde sunulan bildiri. İstanbul.
Aksoy, U.T. ve Keleşoğlu, Ö. (2004). Fırat üniversitesi teknik eğitim fakültesi atölyelerinin ergonomik özelliklerinin incelenmesi. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 14 (2), 167-173.
Alkan, C. (1983). Eğitimde ergonomi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 16 (1), 197-206.
Aykal, D.F. ve Aydın, D.Ç. (2010). Hastane yapılarında yaşlı kullanıcıların ergonomisine uygun yatay ve düşey sirkülasyon alanları tasarımı (D.Ü.E.A.H. poliklinik bölümü örneği). Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 33.
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, (23 Aralık 2003). Ekranlı araçlarla çalışmalarda sağlık ve güvenlik önlemleri hakkında yönetmelik. Resmi Gazete, Sayı: 25325.
Cengizhan, C.(2002). İstanbul Anadolu yakası ilköğretim okullarındaki bilgisayar laboratuarlarının yerleşim planları ve ergonomik kriterler açısından incelenmesi. 10. Ulusal Ergonomi Kongresi'nde sunulan bildiri. Uludağ Üniversitesi, Bursa.
Erdoğan Y., Erkoç M.F., Şakar Ç.(2007). Kadıköy ilçesindeki ilk, orta ve yüksek öğretim kurumlarındaki bilgisayar laboratuarlarının Osha ergonomik kriterlerine göre incelenmesi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 6 (20), 83-94.
Gök H., Gürol M. (2002). Zaman ve ergonomik açıdan ilköğretim okul binalarının kullanım durumu (Elazığ ili örneği), Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 12(2), 263 – 273.
Gönen, E., & Kalınkara, V. (1993). Üniversiteye devam eden kız öğrencilerin boyutsal ölçülerinin incelenmesi. 4. Ergonomi Kongresi Bildirileri Kitabı, 93-107.
Güler, Ç. (2001). Ergonomiye giriş. http://www.hm.gov.tr/pdf/kitaplar/css45.pdf adresinden 21 Haziran 2010 tarihinde indirilmiştir.
İnandı, T. Ve Akyol, İ. (2008). Bilgisayar kullanımı ile ilgili sağlık sorunları. http://www.kurumsalhaberler.com/bilgikurdu/bultenler/bilgisayar-kullanimi-ile-ilgili-saglik-sorunlari adresinden 6 Kasım 2010 tarihinde indirilmiştir.
Karasar, N. (1999). Bilimsel araştırma yöntemi (9. Basım). Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
Koca, B., Akın, G. ve Gültekin, T.(2001). Ergonomik tasarımlarda el antropometrisi ve veri analizi. 8. Ulusal Ergonomi Kongresi'nde sunulan bildiri. Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir, 240-248.
Orhun, H.H. (2009). Bilgisayar ekranları sağlığımızı tehdit ediyor mu? http://www.populermedikal.com/saglikguvenlik/bilgisayar.asp adresinden 7 Kasım 2010 tarihinde indirilmiştir.
Parlak, N. (1990). Neden eğitim ergonomisi?. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 23(2), 769-774.
Tamer, S.L. ve Koç, M. (2010). Bilgisayar laboratuarlarının fiziksel ergonomik kriterler açısından değerlendirilmesi: Süleyman Demirel Üniversitesi örneği. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 7 (1), 720-745.
Tunay, M., Melemez, K. ve Dizdar, E.N. (2005). Yüksek öğrenimde kullanılan okul sıra ve masalarının antropometrik tasarımı (Bartın Orman Fakültesi Örneği). Teknoloji, 8 (1), 93-99.
Yurtyapan, H.(2008). Eğitim kurumlarında ergonomik düzenlemeler ve çocuklar için ergonomi. http://www.mpm.org.tr/Docs/anahtaragustos2008.pdf adresinden 23 Haziran 2010 tarihinde indirilmiştir.
Yücel, A., Vaizoglu, S. ve Güler, Ç.(2006). Bilgisayar ergonomisi. http://saglik.tr.net/ak_05_0203.shtml adresinden 17 Aralık 2009 tarihinde indirilmiştir.
Yüvel, A. Vaizoglu, S. ve Güler, Ç.(2004). Klavyem, stetoskopum ve ben. Sürekli Tıp Eğitimi Dergisi, 13 (11), 435-436. http://www.ttb.org.tr/STED/sted1104/klavyem.pdf adresinden 6 Kasım 2010 tarihinde indirilmiştir.