Tuğba KAFADAR, Cemil ÖZTÜRK, Ahmet KATILMIŞ

FARKLI ÜLKELERİN SOSYAL BİLGİLER ÖĞRETİM PROGRAMLARININ DEĞERLER EĞİTİMİ BOYUTUNDA KARŞILAŞTIRILMASI

Öz Karşılaştırmalı eğitim araştırmalarının temel alanlarından biri, benzer ve/veya farklı ortam ve süreçlerde gelişen eğitim sistemlerinin belli bir zaman dilimindeki durumlarını mukayese etmektir. Bu araştırmada, üç ülkede Türkiye, ABD ve Fransa uygulanmakta olan sosyal bilgiler ve muadili derslerin ahlak-vatandaşlık eğitimi öğretim programları değerler öğretimine ilişkin unsurlar bakımından karşılaştırmak amaçlanmaktadır. Araştırma nitel araştırma yaklaşımına göre tasarlanmış olup, araştırma bulguları doküman analizi aracılığıyla elde edilmiştir. Araştırmanın çalışma grubu amaçlı örnekleme yöntemlerinden ölçüt örneklemesine göre belirlenmiştir. Araştırma sonuçlarına göre; program vizyonlarında sıklıkla Türkiye ve ABD New York ’de; özyönelim-düşünce, Fransa’da ise özyönelim-davranış. Genel amaçlarda ise; sıklıkla Türkiye’de; evrenselcilik-ilgi, güvenlik-toplumsal, ABD New York ’da geleneksellik, Fransa ‘da evrenselcilik-ilgi, uyma-kişilerarası, program içeriklerinde ise; Türkiye ve ABD New York sıklıkla; geleneksellik nadiren ise uyma-kişilerarası, güvenlik-kişisel, Fransa ise evrenselcilik-ilgi nadiren ise; güvenlik-kişisel kategorilerinde değerlerin yer aldığı saptanmıştır. Öğrenme-öğretme sürecinde; ABD New York ve Fransa’da sıklıkla; değer açıklama, Türkiye’de ise değer analizi; nadiren ise, Türkiye ile Fransa’da ahlaki muhakeme; ABD New York ’da ise gözlem yoluyla değer öğretim yaklaşımına yer verildiği tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Türkiye, ABD New York, Fransa, Sosyal bilgiler, Değerler eğitimi, Karşılaştırmalı eğitim

FARKLI ÜLKELERİN SOSYAL BİLGİLER ÖĞRETİM PROGRAMLARININ DEĞERLER EĞİTİMİ BOYUTUNDA KARŞILAŞTIRILMASI

PDF

___

Akbaş, O. (2004). Türk milli eğitim sisteminin duyuşsal amaçlarının ilköğretim II. kademedeki gerçekleşme derecesinin değerlendirilmesi (Doktora tezi, Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara).https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/ adresinden edinilmiştir.
Baloğlu Uğurlu, N. (2014). Important values of American and Turkish students. Eurasian Journal of Educational Research, 55, 91-108. Retrieved from https://eric.ed.gov/?id=EJ1060473
Begley, P., & Leonard, P. (Eds.). (2005). The values of educational administration: A book of readings. London and NewYork: Routledge Falmer.
Benninga, J. S., Berkowitz, M. W., Kuehn, P., & Smith, K. (2003). The relationship of character education implementation and academic achievement in elementary schools. Journal of Research in Character Education, 1(1), 19-32. Retrieved from https://search.proquest.com/openview/9a3a533ddc8d8a61f0cab25140cbbe6f/1?pqorigsite=gscholar&cbl=27598
Carlson, S., Johnson, J., & Swift, V. (2000). Improving student social skills through character education. (Master Theses, Saint Xavier University). https://eric.ed.gov/?id=ED444925 adresinden edinilmiştir.
Cheung, C. K., & Lee, T. Y. (2010). Improving social competence through character education. Evaluation and Program Planning, 33(3), 255-263. Retrieved from http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0149718909000858
Demirhan İşcan, C. (2007). İlköğretim düzeyinde değerler eğitimi programının etkililiği. (Doktora Tezi. Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara).https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/ adresinden edinilmiştir.
Dilmaç, B., Bozgeyikli, H., & Çıkılı, Y. (2008). Öğretmen adaylarının değer algılarının farklı değişkenler açısından incelenmesi. Değerler Eğitimi Dergisi, 6 (16), 69-91.
Doğanay, A. (2006). Değerler eğitimi. İçinde: C. Öztürk (Edt), Hayat bilgisi ve sosyal bilgiler öğretimi Ankara: Pegem-A Yayıncılık.
Doğanay, A. (2008). Çağdaş sosyal bilgiler anlayışı ışığında yeni sosyal bilgiler programının değerlendirilmesi. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 17 (2), 77-96.
Duer, M., Parisi, A., & Valintis, M. (2002). Character education effectiveness (Master Theses, Saint Xavier University). https://eric.ed.gov/?id=ED471100 adresinden edinilmiştir.
Ekşi, H. & Katılmış, A. (2016). Uygulama örnekleriyle değerler eğitimi. Ankara: Nobel Yayıncılık.
Evans, R. W. (2004). The social studies wars: What should we teach the children? New York: Teachers College Press.
Güngör, E. (1993). Değerler psikolojisi. Amsterdam: Hollanda Türk Akademisyenler Birliği Vakfı Yayınları.
Halstead, J. M. (1996). Values and values education in schools. J. M. Halstead, & M. J.Taylor (Eds.), Values in education and education in values (1-14). London and Washington: Routledge Falmer Haydon, G. (2007). Values for educational leadership. Sage Publishing.
Hertzberg, H. W. (1981). Social studies reform 1880-1980. SSEC Publications, 855 Broadway, Boulder, CO 80302. Retrieved from https://eric.ed.gov/?id=ED211429
Hogan, M. G. (1996). Increasing the responsibility levels of fourth grade gifted children by promoting positive character traits and caring behaviors (Doctorate Theses, Nova Southeastern University). https://eric.ed.gov/?id=ED399716 adresinden edinilmiştir.
Huitt, W. (2004). Moral and character development. Educational psychology interactive. Valdosta, GA: Valdosta State University. Retrieved from http://www.edpsycinteractive.org/
Katılmış, A. (2010). Sosyal bilgiler derslerindeki bazı değerlerin kazandırılmasına yönelik bir karakter eğitimi programının geliştirilmesi (Doktora Tezi, Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul). https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/ adresinden edinilmiştir.
Lovat, T., Toomey, R., & Clement, N. (2010). International research handbook on values education and student wellbeing. Dordrecht: Springer.
Merey, Z., Kuş Z. & Karatekin, K. (2012). Türkiye ve ABD ilköğretim sosyal bilgiler öğretim programlarının değerler eğitimi açısından karşılaştırılması. Educational Sciences: Theory & Practice, 12 (2) [Ek Özel Sayı/Supplementary Special Issue],1613-1632.
Merriam, S. B. (2009). Qualitative research. A guide to design and implementation. San Francisco: JosseyBass.
Miles, M. B., & Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis: An expanded sourcebook. Sage Publications.
Miller, T. W., Kraus, R. F., & Veltkamp, L. J. (2005). Character education as a prevention strategy in school-related violence. Journal of Primary Prevention, 26 (5), 455-466. Retrieved from https://link.springer.com/chapter/10.1007/978-0-387-77119-9_19
Oğuz, E. (2012). Views of pre-service teachers on values and value education. Educational Sciences: Theory and Practice, 12 (2), 1309-1325. Retrieved from https://eric.ed.gov/?id=EJ987847
Öztürk, C. (2009). Sosyal bilgiler: Toplumsal yaşama disiplinlerarası bir bakış. C. Öztürk (Edt.). Sosyal bilgiler öğretimi demokratik vatandaşlık eğitimi İçinde(1-31). Ankara: Pegem A Yayıncılık.
Paterson, R. W. K. (2010). Values, education and the adult. London and New York: Routledge.
Patton, M. Q. (2002). Qualitative research& Evaluation Methods. United States of America: Sage Publications
Prencipe, A. (2001). Cildren’s reasoning about the teaching of values(Master Thesis, University of Toronto, Toronto, USA).https://tspace.library.utoronto.ca/bitstream/1807/16604/1/MQ58877.pdf adresinden edinilmiştir.
Rokeach, M. (1973). The nature of human values. New York: Free Press
Schwartz, S.H. (1992). Universals in the content and structure of values: Theoretical advances and empirical tests in 20 countries. Advances in experimental social psychology, 25(1), 1-65.Retrieved from https://www.researchgate.net/profile/Shalom_Schwartz
Schwartz, S. H., Melech, G., Lehmann, A., Burgess, S., Harris, M., & Owens, V. (2001). Extending the cross-cultural validity of the theory of basic human values with a different method of measurement. Journal of cross-cultural psychology, 32(5), 519-542. Retrieved from https://www.researchgate.net/profile/Shalom_Schwartz
Schwartz, S.H., Cieciuch, J., Vecchione, M., Davidov, E., Fischer, R., Beierlein, C., … Konty, M. (2012). Refining the theory of basic individual values. Journal of personality and social psychology, 103, 663-688. Retrieved from https://www.researchgate.net/profile/Shalom_Schwartz
Tay, B. (2013). The views of prospective social studies and classroom teachers about values and values education. Educational Research and Reviews, 8(9), 560-567. Retrieved from https://eric.ed.gov/?id=EJ1017226
Ülken, H.Z. (2001). Bilgi ve değer. İstanbul: Ülken Yayınları.
Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2011).Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
https://ttkb.meb.gov.tr/www/ogretim-programlari/icerik/72 adresinden 12/06/2017 tarihinde erişilmiştir.
http://www.p12.nysed.gov/ciai/socst/frameworkhome.html adresinden 12/06/2017 tarihinde erişilmiştir.
http://www.education.gouv.fr/pid25535/bulletin_officiel.html?cid_bo=90158 adresinden 12/06/2017 tarihinde erişilmiştir.