İnternet Alışverişlerinde Algılanan Tüketici Risklerinin Online Satın Alma Davranışı Üzerine Etkisi: Türkiye-İran Karşılaştırması

İnternet günümüzde insan yaşamının büyük ve önemli bir parçasını oluşturmaktadır. Teknolojinin hızla gelişmesi ile birlikte tüketicilerin ve işletmelerin etkileşim boyutu da değişmiştir. İnternetin insan hayatını bu denli etkilemesinden sonra internet üzerinden alışveriş yapan tüketicilerin davranış ve tutumları işletmeler açısından daha önemli hale gelmiştir. Çalışmanın amacı da Türkiye ve İran’da yaşayan internet üzerinden alışveriş yapan tüketicilerin algıladıkları risklerin satın alma davranışlarına etkisini ölçmektir. Ayrıca demografik özelliklerine göre ayrışan gruplarda risk algısı düzeyinin farklı olup olmadığı da araştırılmıştır. Konuya yönelik kavramsal açıklamalardan sonra internet alışverişlerinde algılanan tüketici risklerinin, online satın alma davranışı üzerine etkisi, Türkiye-İran’da yaşayan örneklem grup üzerinden belirlenmeye çalışılmıştır. Araştırmada veri toplama yöntemi olarak anket yöntemi uygulanmıştır. Bu doğrultuda Türkiye’de 448, İran’da ise 409 kişiden online olarak anket yöntemi ile veri toplanmış ve sonuçları analiz edilip yorumlanmıştır. Çalışma kapsamında Türkiye ve İran’da yaşayan tüketicilerin internet alışverişlerindeki risk algıları ve bu algıların alışverişlerine olan etkisi belirlenmiştir. Türkiye’de internet üzerinden alışveriş yapan tüketicilerin, algılanan zaman riskinin ve finansal risklerin satın alma davranışına etkisi olduğu sonucuna ulaşılırken, algılanan ürün ve psikolojik-sosyal risklerin satın alma davranışına etkisi olmadığı sonuçlarına varılmıştır. İran’da ise algılanan finansal, zaman ve psikolojik-sosyal risklerin satın alma davranışına etkisi olduğu görülürken, algılanan ürün riskinin satın alma davranışına etkisi olmadığı ortaya çıkmıştır.

The Effect of Perceived Consumer Risks on Purchasing Behavior in Internet Shopping: Comparison of Turkey-Iran

The internet has been the largest and the most important part of human life. With the rapid development of the technology, the interaction between consumers and businesses has also changed. As the internet has affected human life so much, the behavior and attitudes of the consumers who shop on the internet have become more important for businesses. The purpose of the study is to measure the effects of perceived risk on the online purchasing behavior of consumers who lives in Iran and Turkey. Furthermore, it was investigated whether there is a significant difference between groups on the basis of demographic characteristics such as age, education level and income status with regards to risk perception. The survey method was implemented as the method of research. Surveys were filled by 448 people in Turkey, and 409 in Iran via online surveys and the results were analyzed and discussed. Within the study, in Turkey, consumers who shop on the internet perceived time risk and financial risks have an impact on purchasing behavior, perceived product and psychological-social risks have no effect on purchasing behavior. While in Iran, perceived financial risk, time risk and psychological-social risks have an impact on purchasing behavior, it was concluded that perceived product risk had no effect on purchasing behavior.

___

  • Agwu, E. (2015). Analysis of obstacles to uptake of internet banking services in Nigeria. Research Journal of Business and Management, 2(1), 99-114.
  • Akçaoğlu, E. (2012). Ulusal ve uluslararası perspektiften elektronik ticaretin vergilendirilmesi. Ankara: Mali Akademi Yayınları.
  • Akpunar, E. (2017). Türkiye'de elektronik dış ticaretin gelişimi ve istihdam ilişkisi. Harran Maarif Dergisi, 2(2), 18-32.doi: 10.22596/2017.0202.18.32
  • Archer, N. ve Yuan, Y. (2000). Managing business to business relationships throughout the ecommerce procurement life cycle. Internet Research: Electronic Networking Applications and Policy, 10(5), 385-395.
  • Alzola, L. M. ve Robaina, V. P. (2006). Tangibility as a quality factor in electronic commerce b2c. Managing Service Quality: An International Journal, 16, 320-338.
  • Bhatnagar, A., Misra, S. ve Rao, H. R. (2000). On risk, convenience, and internet shopping behavior. Communications of the ACM, 43(11), 98-105.
  • Carlo, L. D (1997). On the meaning and use of kurtosis. Psychological Methods, 292-307.
  • Cesur, Z. ve Tayfur, G. (2015). İnternet alışveriş davranışında algılanan tüketici riskleri: Üniversite öğrencileri üzerinde bir araştırma. Electronic Journal of Vocational Colleges, 5(1), 19-33.doi: 10.17339/ejovoc.92103
  • Chaffey, D. (2009). E-Bussines and E-Commerce management strategy, implementation and practice. London: Pearson Education Limited.
  • Çetin, A. ve Çitli, Z. Z. (2012). Elektronik sigortacılıkta E-İmza. Para ve Sermaye Piyasaları Dergisi, 2(2), 1-19.
  • Diker, A. ve Varol, A. (2013). E-Ticaret ve güvenlik. 1st International Symposium on Digital Forensics and Security (ISDFS’13), (s. 29-33). Elazığ.
  • F.Rayport, J. ve Jaworski, B. J. (2002). Introduction to E-Commerce (s. 5). içinde Boston: Mc Graw-Hill/Irwin Marketspace.
  • Forstyhe, S., Liu, C., Shannon, D. ve Gardner, L. C. (2006). Development of a scale to measure perceived benefits and risks of online shopping. Journal of Interactive Marketing , 20(2), 55-75.
  • Gülenç, İ. ve Karagöz, B. (2008). E-Lojistik ve Türkiye’de E-Lojistik uygulamaları. Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (15), 73-91.
  • Groeneveld, R. A. ve Meeden, G. (1984). Measuring skewness and kurtosis. The Statistician, 33(4), 391-399.
  • Hsu, S.-H. ve Bayarsaikhan, B.-E. (2012). Factors influencing on online shopping attitude and intention of mongolian consumers. The Journal of International Management Studies, 7(2), 167-176.
  • Hopkins, K. D. ve Weeks, D. L. (1990). Tests for Normality and Measures of Skewness and Kurtosis: Their Place in Research Reporting. Educational and Psychological Measurement, 50(4), 717-729.
  • Kehoe, M. (2002). The role of perceived risk and consumer trust ın relation to online shopping and security. Phd Thesis. The Role Of Perceived Risk and Consumer Trust In Relation To Online Shopping and Security, PhD Dissertation, UMI. Florida State University.
  • Küçükyılmazlar, A. (2006, Şubat). Elektronik ticaret rehberi. İstanbul Ticaret Odası, 11.
  • Liao, Z. ve Cheung, M. T. (2001). Internet based e-shopping and consumer attitudes. Information And Mangement, 38(5), 299-306.
  • Mathur, N. (2015). Perceived risks towards online shopping an empirical study of Indian customers. International Journal of Engineering Development and Research, 3(2), 296-300.
  • Mankan, E. (2011). E-Tİcaret. İzmir: İlya İzmir Yayın Evi.
  • Moors, J. (1986). The meaning of kurtosis: Darlington reexamined. The American Statistician, 40(4), 283-284.
  • Nunnaly, J. C. (1967). Psychometic theory. New York: McGraw-Hill.
  • Pi, S.-M. ve Sangruang, J. (2011). The perceived risks of online shopping in Taiwan. Social Behavior and Personality, 39(2), 275-285.
  • Semiz, B. B. ve Altunışık, R. (2016). Pazarlama araştırmalarında likert tipi ölçeklerin özelliklerinin cevaplama tarzları üzerindeki etkilerinin incelenmesi. Bartın Üniversitesi İ.İ.B.F Dergisi, 7(14), 577-598.
  • Suresh, A. M. ve Shashikala, R. (2011). Identifying factors of consumer perceived risk towards online shopping in India. 3rd International Conference on Information and Financial Engineering (s. 336-341). Singapore : IACSIT Press.
  • Watson, R. T., Berthon, P., Pit, L. F. ve Zinkhan, G. M. (2007). Electronic commerce: The strategic perspective. Harcourt College Publishers.
  • Z.K Zhang, K. ve Benyoucef, M. (2016). Consumer behavior in social commerce: A literature review. Decision Support Systems, 86, 95-108.
  • Zheng, L., Favier, M., Huang, P. ve Coat, F. (2012). Chinese consumer perceıved risk and risk relıevers ın e-shoppıng for clothing.Journal of Electronic Commerce Research, 13(3), 255-274.