Ersin YAVUZ, Tahsin AVCI, Abdullah Emre ÇAĞLAR

Sosyal Güvenlik Kurumları Açısından İllerin Analizi: MOORA Yöntemi

Bu çalışmanın amacı, Türkiye’deki 81 ili sosyal güvenlikle ilgili çeşitli rasyoları baz alarak etkinliklerine göre analiz etmektir. Çalışmada analize tabi tutulan değişkenler şunlardır: Sosyal güvenlik kapsamının il nüfusuna oranı, sosyal güvenlik kapsamındaki aktif çalışanların il nüfusuna oranı ve iş yeri sayısı çıktı olarak, sosyal güvenlik kapsamındaki bakmakla yükümlü tutulanların il nüfusuna oranı ve sosyal güvenlik kapsamındaki emeklilerin il nüfusuna oranı ise girdi olarak ele alınmaktadır. Çalışmada etkinlik analizi ise MOORA Yöntemleri ile yapılmaktadır. Bu yöntemi diğer çok kriterli karar verme tekniklerinden ayıran özellik yeni bir yöntem olması, basitlik, matematiksel işlemlerin miktarının az olması ve güvenilir olmasıdır. Çalışmada elde edilen bulgular incelendiğinde iki faklı yöntemle yapılan sıralamada ilk beş sırada yer alan illerin genellikle aynı olduğu görülmektedir. Bu iller; İstanbul, Ankara, İzmir, Antalya ve Bursa’dır. Bu illerde işgücü ve iş yeri sayısının fazla olması, etkinliği artırmaktadır. Nüfusun kalabalık olmadığı, çalışan sayısının az olduğu küçük şehirlerin ise sıralamada sonlarda yer aldığı sonucuna varılmaktadır. Ülkemizde üretimin ve hizmetin en fazla olduğu bu büyük şehirlerin sıralamada ilk beşte yer alması analizin sonuçlarının güvenilirliğini ortaya koymaktadır.

Anahtar Kelimeler:

Sosyal Güvenlik Kurumu, MOORA yöntemi, Etkinlik

PDF

___

AKTEPE, A., ERSÖZ, S. (2014). AHP-VIKOR ve MOORA Yöntemlerinin Depo Yeri Seçim Probleminde Uygulanması, Endüstri Mühendisliği Dergisi, 25(1-2), 2-15. BALEŽENTİS, A., BALEŽENTİS, T., BRAUERS, W. K. M. (2012). Personnel Selection Based on Computing with Words and Fuzzy MULTIMOORA, Expert Systems with Applications, 39(9), 7961-7967.
BRAUERS, W. K. M., GİNEVİČİUS, R., PODVEZKO, V. (2010). Regional Development in Lithuania Considering Multiple Objectives by the MOORA Method, Technolo¬gical and Economic Development of Economy, 16(4), 613–640.
BRAUERS, W. K. M., ZAVADSKAS, E. K. (2006). The MOORA Methodand Its Application to Privatization in a Transition Economy, Control and Cybernetics, Systems Research Institute of the Polish Academy of Sciences, 35(2), 445–469.
BRAUERS, W. K. M., ZAVADSKAS, E. K., PELDSCHUS, F., TURSKIS, Z. (2008). Multi-Objective Optimization of Road Design Alternatives with an Application of the MOORA Method, ISRARC, 26-29 June, 541-548.
CHAKRABORTY, S. (2011). Applications of the MOORA Method for Decision Making in Manufacturing Environ¬ment, The International Journal of Advanced Manufac¬turing Technology, 54(9-12), 1155-1166.
DAS, M. C., SARKAR, B., RAY, S. (2013). On the Performance of Indian Technical Institutions: a Combined SOWIA-MOORA Approach, Opsearch, 50(3), 319-333.
ERSÖZ, F., ATAV, A. (2011). Çok Kriterli Karar Verme Problemlerinde MOORA Yöntemi”, KHO Savunma Bilimleri Enstitüsü Harekat Araştırması.
GADAKH., V. S. (2011). Application of MOORA Method for Parametric Optimization of Milling Process, International Journal of Applied Engineering Research, Vol: 1(4).
GÖKBAYRAK, Ş. (2010). Türkiye’de Sosyal Güvenliğin Dönüşümü, Çalışma ve Toplum, 25(2), 141-162.
GÜVERCİN, C. H. (2004). Sosyal Güvenlik Kavramı ve Türkiye'de Sosyal Güvenliğin Tarihçesi, Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Mecmuası, 57(02).
LEVENT, R. (2013), Dünyada ve Türkiye’de Sosyal Güvenliğin Gelişimi, İş ve Sosyal Güvenlik Mevzuat-Bilgi-Kültür-Haber Platformu, 23 Şubat 2013 Yazısı, http://www.isvesosyalguvenlik.com/dunyada-ve-turkiyede-sosyal-guvenligin-gelisimi/ (Erişim Tarihi: 02.08.2017).
KARANDE, P., CHAKRABORTY, S. (2012). “Application of Multi-Objective Optimization on the Basis of Ratio Analysis (MOORA) Method for Materials Selection,” Materials and Design, 37, 317-324.
ÖZÇELİK, G., ATMACA, H. E. (2014). Satın Alma Süreci İçin MOORA Metodu İle Tedarikçi Seçimi Problemi, III. Ulusal Lojistik ve Tedarik Zinciri Kongresi, 15-17 Mayıs 2014, Trabzon.
SOSYAL SİGORTALAR KURUMU (1999). İstatistik Yıllığı, Sosyal Sigortalar Kurumu Sincan Matbaası. Ankara 2000: 2-13.
STANUJKIC, D., MAGDALINOVIC, N., STOJANOVIC, S., JOVANOVIC, R. (2012). Extension of Ratio System Part of MOORA Method for Solving Decision-Making Problems with Interval Data, Informatica, 23(1), 141-154.
TEPE, S., GÖRENER, A. (2014). Analitik Hiyerarşi Süreci ve MOORA Yöntemlerinin Personel Seçiminde Uygulanması, İstanbul Ticaret Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi, 13(25), 1-14.
TURE, H. KOÇAK, D., DOĞAN, S. (2017). Multi-MOORA Yöntemi İle Ülke Riski Değerlendirmesi, Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 18/3, 824-844.
YILDIRIM, B. F., ÖNAY, O. (2013). Bulut Teknolojisi Firmalarının Bulanık AHP–MOORA Yöntemi Kullanılarak Sıralanması, Yönetim: İstanbul Üniversitesi İşletme İktisadi Enstitüsü Dergisi, 24(75), 59-81.