Milli Mücadele Döneminde Bolu Hilal-İ Ahmer Cemiyeti

Hilal-i Ahmer Cemiyeti, Osmanlı Devleti’nin son döneminde kurulmuş en önemli yardım derneğidir. I.Dünya Savaşı’ndan sonra Milli Mücadele yıllarında da kıt imkanlarla orduya hizmet etmeye devam etmiştir. Cephede yaralı asker ve subayların bakımı için çalışan cemiyet Milli Mücadele döneminde ülke genelinde yeniden teşkilatlanarak, halkın yardımlarıyla faaliyetlerini sürdürmüştür. Milli Mücadele döneminde Bolu Hilal-i Ahmer Cemiyeti de 31 Aralık 1920’de yeniden bir oluşuma giderek faaliyet göstermeye başlamıştır. Gerede, Mudurnu, Düzce gibi ilçelerde de örgütlenmeye gidilerek şubeler açılmıştır. Kadın ve erkek şubeleri ayrı ayrı faaliyet gösterirken kadınlar Bolu Hilal-i Ahmer Hanımlar Şubesi adı altında düzenlediği yardım kampanyalarıyla öne çıkmışlardır. Bolu Hilal-i Ahmer Cemiyeti dini toplantılar, müsamereler, konserler düzenleyerek hem halkı bilinçlendirmiş hem de topladığı bağışlarla Milli Mücadeleye önemli bir destek sunmuştur. Bu çalışmada; Milli Mücadele tarihinde daha çok Türkiye Büyük Millet Meclisi’nin açılışına karşı çıkan isyanlarla anılan Bolu’da ülkenin kurtuluşu için halkın büyük destek verdiği Bolu Hilal-i Ahmer Cemiyeti’nin faaliyetleri ve bunların dönemin basınına yansımaları irdelenmiştir.

BOLU RED CRESCENT ASSOCIATION DURING WAR OF INDEPENDENCE

Red Crescent is the most important support association founded during the last period of the Ottoman Empire. The association continued to support the army its scanty means and facilities during the War of Independence after the World War I with. The association working for the care of the wounded soldiers in the front –lines, was reorganized during the War of Independence and continued its activities with the support of the public. Bolu Red Crescent Association underwent a new formation during the War of Independence period in December, 31, 1920 and started its activities. Organizations were set up in districts such as Gerede, Mudurnu and Düzce and new branches were opened. Branches for females and males continued their activities separately and Bolu Red Crescent Association Women’s Branch became prominent with their aid campaigns. By organizing religious meetings, shows and concerts, Bolu Red Crescent Association both created awareness in the community and provided a generous support for the War of Independence through the donations they collected. The study aims to investigate the activities of Bolu Red Crescent Association supported by the public to save the country and their importance in Bolu, a city that is mostly remembered with the uprising against the foundation of The Grand National Assembly. The period’s reflections in press are also examined.

___

  • Açıksöz Gazetesi Bolu Gazetesi
  • ÇAPA, Mesut, Kızılay [Hilal-i Ahmer] Cemiyeti (1914-1925) Türkiye Kızılay Derneği Yayınları, Ankara, 2009. Dertli Gazetesi
  • Hâkimiyet-i Milliye Gazetesi
  • http://arsiv.kizilay.org.tr/arsiv.php
  • KARAL AKGÜN, Seçil -Murat Uluğtekin, Hilal-i Ahmer’den Kızılay’a, Kızılay Yayınları, Ankara, 2000.
  • Milli Mücadelede Hilal-i Ahmer, (Haz:İsmail Hacıfettahoğlu, Türkiye Kızılay Derneği Yayınları, Ankara, 2007.
  • Nuri Doğan, “Hilal-i Ahmer”, Bolu Gazetesi, 10 Şubat 1921, Sayı:332, s.3.
  • Oğuz, “Türk Kadını”, Dertli Gazetesi, 13 Kanunuevvel 1336, Sayı: 37, s.1.
  • ÖZDEMİR, Nuray, “Mili Mücadele Döneminde Bolu Belediye Başkanı İlyaszade Hafız Hakkı Bey’in Çalışmaları”, Uluslararası Köroğlu Bolu Tarihi ve Kültürü Sempozyumu Bildirileri, Bolu 2011, s.509-510.
  • ÖZDEMİR, Nuray, “Milli Mücadelede Kadın Desteği: Bolu Müdafaa-ı Vatan Gazi Kadınlar Cemiyeti”, Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt:2011-2, Sayı:23, s.49-63.
  • SARIHAN, Zeki, Kurtuluş Savaşı Kadınları, Cem Web Ofset, Ankara, 2006.
  • SARIKOYUNU, Ali, “Zonguldak ve Havalisinden Kuva-yı Milliye’ye Yapılan Yardımlar ve Temin Edilen Gelirler”, Atatürk Yolu, Yıl:5, Sayı:10 (Kasım 1992), s.227-242.