ETİK DIŞI DAVRANIŞLARI ÖNLEME MEKANİZMASI OLARAK YAPTIRIMLAR VE KAMU GÖREVLİLERİ ETİK KURUL KARARLARININ YAYIMLANMASI

Hesap verebilir ve şeffaf bir kamu yönetiminin yapılandırılması ve daha kaliteli bir hizmet sunumunun sağlanabilmesi için etik ilke ve değerlere son yıllarda daha çok vurgu yapılmakla birlikte hemen tüm yönetimlerde etik sorunlara ve etik dışı davranışlara rastlanılmaktadır. Etik dışı davranışları önlemeyi sağlayan en etkili yollardan biri de yaptırımlardır. Bu nedenle ülkelerin siyasal-yönetsel yapı ve kültürlerine göre etik davranış ilkelerinin/kodlarının ihlali halinde maddi ve manevi yaptırımlar gündeme gelmektedir. Ülkemizde etik alanındaki ilk düzenlemeleri yapan 5176 sayılı Kanun metninde açıkça belirtilmemekle birlikte, Kamu Görevlileri Etik Kurul kararlarının Resmi Gazetearacılığıylakamuoyunaduyurulmasıtekyaptırımolarak değerlendirilmiştir. Bu yaptırımın yeterince etkin ve caydırıcı olmadığına ilişkin görüşlerin aksine, kişilerin "teşhir" edilmesi sonucunu doğuran ağır bir yaptırım olduğu gerekçesiyle Anayasa Mahkemesi bu Kanun hükmünü iptal etmiştir. İptal kararının ardından kamuda etik ihlallerinin önlenmesini temin etmek ve etik bilincini arttırmak amacıyla Kurul değişik arayışlar içine girmiştir.

SANCTIONS AS A MECHANISM TO PREVENT UNETHICAL BEHAVIOR AND PUBLICATION OF THE DECISIONS OF THE COUNCIL OF ETHICS FOR PUBLIC OFFICIALS

In recent years, although the ethical principles and values to structure an accountable and transparent public administration and to provide much better services have been emphasized, some ethical problems and unethical behaviors are still encountered at almost all administrative bodies. One of the most effective ways of preventing unethical behaviors is the sanction mechanisms. Therefore, in the event of infringement of ethical behavior principles/codes in relation to political-administrative infrastructure and culture of countries, effective material and moral sanctions become a current issue.Although it is not explicitly stated in Act No. 5176, which has made first arrangements regarding ethics in Turkey, disclosure of the resolutions of the Council of Ethics for Public Officials to the public in Turkey through the official gazette is deemed to be the only sanction. Contrary to the belief that this Law is ineffective and not deterrent enough in nature, Constitutional Court annulled the concerning provision on the grounds that it is a too severe to "expose" people to public.Followingthiscancellation,theCouncilofEthicsembarkedonadiversified quest to prevent ethical infringements in public and to promote ethical consciousness.

PDF

___

Ackerman, S. R. (1999). Corruption and Government. Cambridge University Press, Cambridge.
Anayasa Mahkemesi (2010). Anayasa Mahkemesi'nin E:2007/98, K: 2010/33 Sayılı Kararı,
Avrupa Birliği Bakanlığı (2014). Avrupa Birliği Komisyonu Tarafından Yayınlanan Türkiye 2014 Yılı İlerleme Raporu. Ankara.
Berkman, Ümit ve Mahmut Arslan (2009). Dünyada ve Türkiye'de İş Etiği ve Etik Yönetimi. TÜSİAD Yayınları.
Berkman, Ümit (2010). "Yolsuzlukla Mücadelede Yeni Strateji Arayışı: Devlet Merkezli Yaklaşımdan Toplum ve Paydaş Merkezli Stratejiye Yöneliş". İş Ahlakı Dergisi. 3 (6): 11-34.
Cevizci, Ahmet (2014). Etik, Ahlak Felsefesi. Referans Kitaplar. İstanbul: Say Yayınları.
Cumhuriyet (2009). "Etik Kurul ve Teşhir". 5 Kasım 2009. http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/diger/97162/Etik_Kurul_ve_T eshir....html#, Erişim: 12.02.2015.
Eryılmaz, Bilal (2011). "Bir Yöneticinin, Bir Kurumun Etik Davranması Yetmez, Tüm Kişi ve Kurumların Etik Davranması Gerekir". Söyleşi. Güncel Mevzuat Dergisi. Ocak. 71-81
Eryılmaz, Bilal, Hale Biricikoğlu (2011). "Kamu Yönetiminde Hesap Verebilirlik ve Etik". İş Ahlakı Dergisi. 7: 19-45.
İllinois İnstitute of Technology (2003). "Codes of Ethics Collection, Values and Ethics Code for the Public Sector". http://ethics.iit.edu/ecodes/node/5522, Erişim: 12.01.2015.
Kamu Görevlileri Etik Kurulu Kurulması ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun (25 Mayıs 2004). Resmi Gazete, 25486.
Kamu Görevlileri Etik Kurulu (2015). Faaliyet Raporları: 2011-2015 Yılları. 15.03.2015. Erişim:
GAB (2014), "Standards of Conduct". Government Accountability Board, State of Wisconsin. http://gab.wi.gov/ethics/standards, Erişim: 15.10 .2014. Kamu Denetçiliği Kurumu (2015). "Karar Örnekleri". http://www.ombudsman.gov.tr/content_list-393-karar- ornekleri.html, Erişim: 09.03.2015.
Kamu Görevlileri Etik Kurulunun 11.02.2011 tarih ve 2011/14 sayılı kararı.
Kamu Görevlileri Etik Kurulunun 15.03. 2012 tarih 2012/18 sayılı kararı.
Köprü, Burcu (2007). Türk Kamu Yönetiminde Etik Değerlerden Sapma ve Yönetsel Yozlaşma. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Ankara: Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
National Public Service Ethics Act (2007). http://www.cas.go.jp/jp/seisaku/hourei/data/npsea.pdf, 12.01.2015. Erişim
NTVMSNBC (2012). "Başbakan Erdoğan'a 13 Bin Euro Maaş Sorusu". http://www.ntvmsnbc.com/id/25351608, Erişim: 25.04.2014.
OEIG (2011). Ethics and Integrity: Annual Report, Fiscal Year 2010. Office of Executive Inspector General for the Agencies of the Illınois Governor. Chicago.
OGE (2014). "Enforcement". The U.S. Office of Government Ethics http://www.oge.gov/Topics/Enforcement/Enforcement/, 18.11.2014. Erişim:
Ömürgönülşen, Uğur (2010). "Etik Yaptırımlar ve Uluslararası Deneyim". Etik Kültürünün Geliştirilmesinde Kamu Yönetimi - Özel Sektör İşbirliği http://www.etik.gov.tr/duyurular/digerleri/2010/25mayis/etikhaftasi _2010_semp.htm, Erişim: 23.07.2014. Sunumu
Robinson, SL ve Bennett RJ (1995). "A Typology Of Deviant Workplace Behaviors: A Multimensional Scaling Study." Academy Of Management Journel. 38 ( 2): 555-572.
Russell, Bertrand (2014). Etik, Toplum ve Siyaset. Çev. Funda Sezer, İstanbul: Say Yayınları.
Star (2010). "Etik Kurulu bürokratların korkulu rüyası". 29 Ocak.
Stroll, A. (2013). "Ethics". Etik Kuramları, Der. ve Çev. Mehmet Türkeri. 2. Baskı. Ankara: Lotus Yayınları,
Takada, Yuji (2012). "System Of Ethıcs Of Publıc Servants In Japan", http://www.unafei.or.jp/english/pdf/PDF_GG5_Seminar/GG5_Advi ser6.pdf,Erişim: 14.011.2014.
Tarhan, R. Bülent (2006). Yolsuzlukla Mücadele Mevzuatı: Kanunlar, Yönetmelikler, Uluslararası Sözleşmeler, Eylem Planları. Yolsuzlukla Mücadele Kitapları-3. Ankara: TEPAV
TBMM (2004). Tutanak Dergisi, 22. Dönem, 2. Yasama Yılı, Cilt: 50, 92. Birleşim, http://www.tbmm.gov.tr/tutanaklar/TUTANAK/TBMM/d22/c050/t bmm22050092.pdf, Erişim: 12.09.2014.
TBMM (2012). "Yazılı Soru Önergesine İlişkin Cevap". http://www2.tbmm.gov.tr/d24/7/7-7632sgc.pdf, Erişim: 18.11.2014.
Thompson, D. F. (1985). "The Possibility of Administrative Ethics", Public Administration Review. 45: 555-561.
Transparency International (2012). "National Integrity System Assessment, Netherlands". http://www.integriteitoverheid.nl/fileadmin/BIOS/data/Publicaties/ Downloads/TI-NL-NIS-report.pdf, Erişim: 14.09.2014.
Yılmaz, Ömer, Merter Akıncı ve Gökhan Erkal (2014). "Yolsuzluk ve İktisadi Büyüme ilişkisi: OECD ve AB Ülkeleri üzerine Panel Sınır Testi Analizi". Sayıştay Dergisi. Ocak-Mart, 92: 143-162.
Yüksel, Cüneyt (2005). Devlette Etikten Etik Devlete: Kamu Yönetiminde Etik, Kavramsal çerçeve ve Uluslararası Uygulamalar. Cilt 1. İstanbul: TÜSİAD.
Yüksel, Cüneyt (2005a). Devlette Etikten Etik Devlete: Kamu Yönetiminde Etik, Yasal Alt Yapı, Saydamlık ve Ayrıcalıklar, Tespit ve Öneriler. Cilt 2. İstanbul: TÜSİAD.
Yüksel, Cüneyt (2010). Devlette Etik, Dünyada ve Türkiye'de Kamu Yönetiminde Etik, Yasal Altyapı ve Uluslararası Uygulamalar. 1. Baskı. İstanbul: Boğaziçi Üniversitesi Yayınları.