WHO YAŞAM KALİTESİ ÖLÇEĞİ KISA FORMUNUN (WHOQOL-BREF) ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNE KAZAKÇA GEÇERLİK VE GÜVENİRLİK ÇALIŞMASI

Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) yaşam kalitesini; bireylerin yaşamdaki konumlarını yaşadıkları kültür ve değer sistemleri bağlamında, hedefleri, beklentileri, standartları ve ilgileri ile bağlantılı olarak algılaması olarak tanımlamaktadır. Araştırmaların çoğunda yaşam kalitesi; mutluluk, doyum, uyum olarak tanımlanmıştır ve yaşam kalitesi kavramı; yaşam doyumu, yaşam memnuniyeti ve mutluluk ile eş anlamlı olarak kullanılmıştır. Bu araştırmanın amacı WHO Yaşam Kalitesi Ölçeği Kısa Formunun (WHOQOL-Bref) Kazakça versiyonunun geçerliliği ve güvenilirliğini sınamaktır. Bu amaç doğrultusunda çalışmaya 208’i erkek (%40.9), 301’i kadın (%59.1) olmak üzere toplam 509 öğrenci gönüllü olarak katılmıştır. Ölçek 27 madde ve 5 alt boyuttan (Genel Sağlık, Fiziksel Sağlık, Psikolojik Sağlık, Sosyal İlişkiler, Çevre) oluşmaktadır. Verilerin analizinde envanterin yapı geçerliliğine ilişkin olarak Doğrulayıcı Faktör Analizi iç tutarlılığın belirlenmesi için ise, Cronbach Alfa güvenilirlik analizi kullanılmıştır. Doğrulayıcı faktör analiz sonuçlarında, uyum iyiliği indeks değerleri, x2/sd(x2=936.08, sd=289)=3.23, GFI=0.88, CFI=0.86, NFI=0.80, RMSEA=0.66, SRMR=0.52, RMR=0.47, olarak belirlenmiştir. Envanterin iç tutarlılık kat sayılarının ise, 0.60 ile 0.90 arasında değiştiği belirlenmiştir. Sonuç olarak, ‘WHO yaşam kalitesi ölçeği kısa formunun (WHOQOL-Bref)’ üniversite öğrencileri için Kazakça versiyonunun geçerli ve güvenilir bir ölçüm aracı olduğu söylenebilir.

Anahtar Kelimeler:

Kazakistan, Dünya Sağlık Örgütü, üniversite, öğrenci, yaşam kalitesi, geçerlik, güvenirlik.

Determination of the Validity and Reliability of the World Health Organization's Healthy Lifestyle Scale in the Kazakh Version based for University Students

The World Health Organization defines quality of life as people's perception of their position in life in the context of their cultural, value system in relation to their goals, expectations, standards and interests (World Health Organization, 1997). In many studies, quality of life has been defined as happiness, contentment, and stability, and the concept of quality of life has been used as a synonym for life satisfaction, content of life, and happiness. Nevertheless, life satisfaction, which is one of the most important determinants of quality of life, is individualistic in nature. The aim of the current study is to verify the validity and reliability of the WHO short form of quality of life (WHOQOL – Bref) in the Kazakh language. In this context, a total of 509 students, 208 men (40.9%) and 301 women (59.1) volunteered for the study. The scale consisted of 27 items and 5 smaller criteria (general health, physical health, psychological health, social relationships, and the environment). In the analysis of the study, a confirmatory factor analysis was used regarding the structural suitability of the inventory, and Cronbach Alpha reliability analysis was used to determine internal compliance. In conclusion, we can say that the «WHO brief form of quality of life (WHOQOL-Bref) in Kazakh» is a valid and reliable assessment tool.

Keywords:

Kazakhstan, World Health Organization, university, student, life quality, validity, reliability.,

PDF

___

1. Aydıner Boylu, A. ve Paçacıoğlu, B. (2016). Yaşam kalitesi ve göstergeleri [Quality of life and its indicators]. // Akademik Araştırmalar ve Çalışmalar Dergisi, 8(15), 137–150. [in Turkish]
2. Long P.H. (1960). On the quantity and quality of life. // Medical Times. 88, 613-619.
3. Pınar Bölüktaş, R. (4 Mayıs 2012). Türkiye’de Hemşirelik Alanında Yaşam Kalitesi [Quality of Life in the Field of Nursing in Turkey]. // Cerrahi Bakım ve Yaşam Kalitesi Sempozyumu, Manisa. 5-10. [in Turkish]
4. Tekkanat, Ç. (2008). Öğretmenlik Bölümünde Okuyan Öğrencilerde Yaşam Kalitesi ve Fiziksel Aktivite Düzeyleri [Quality of Life and Physical Activity Levels of Students Studying in the Teaching Department]. Yüksek Lisans Tezi, Pamukkale Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Denizli. 158. [in Turkish]
5. Eyili, M. Ç. (2017). Kadınlarda Fiziksel Aktivitenin Yaşam Kalitesi ve Sağlık Üzerine Etkisi [The Effect of Physical Activity on Quality of Life and Health in Women]. Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara. 25-26. [in Turkish]
6. Conrad İ., Matschinger H., Riedel-Heller S., Gottberg C. and Kilian R. (2014). The psychometric properties of the German version of the WHOQOL-OLD in the German population aged 60 and older. // Health and Quality of Life Outcomes, 12 (1), 1-15.
7. Al-Fayez G. and Ohaeri J.U. (2011). Profile of subjective quality of life and its correlates in a nation-wide sample of high school students in an Arab setting using the WHOQOL-Bref. // BMC Psychiatry, 11:71. 1-12.
8. Hasanah C.İ., Naing L. and Rahman A. (2003). World Health Organization Quality of Life Assessment: Brief Version in Bahasa Malaysia. // The Medical journal of Malaysia, 58:1. 79-88.
9. Izutsu T., Tsutsumi A., Islam A., Matsuo Y., Yamada H.S., Kurita H. and Wakai, S. (2005). Validity and reliability of the Bangla version of WHOQOL-BREF on an adolescent population in Bangladesh. // Quality of Life Research, 14: 1783-1789.
10. Berlim M.T., Pavanello D.P., Caldieraro A.K. and Fleck P.A. (2005). Reliability and validity of the WHOQOL BREF in a sample of Brazilian outpatients with major depression. // Qual Life Res, 14: 561-564. 11. Chien C., Wang J., Yao G., Hsueh İ. and Hsieh C. (2009). Agreement Between the WHOQOL-BREF Chinese and Taiwanese Versions in the Elderly. // Formos Med Assoc, 108:2. 164-169.
12. Noerholm V., Groenvold M., Watt T., Bjorner J.B., Rasmussen N.A. and Bech P. (2004). Quality of life in the Danish general population-normative data and validity of WHOQOL-BREF using Rasch and item response theory models. // Quality of Life Research 13: 531-540.
13. Saxena S., Chandiramani K. and R. Bhargava R. (1198). WHOQOL-Hindi: A questionnaire for assessing quality of life in health care settings in India. // The National Medical Journal Of India, 11:4. 160-165.
14. Trompenaars F. J., Masthoff E.D., Van Heck G.L., Hodiamont P.P. and Vries J.D. (2005). Content validity, construct validity, and reliability of the WHOQOL-Bref in a population of Dutch adult psychiatric outpatients. // Qual Life Res, 14: 151–160.