Amaç: Sinüs pnömatizasyonu; sinüs hacmini artıran fizyolojik bir süreçtir. Diş hekimliğinde, maksiller posterior bölgeye uygulanacak dental tedavilerde, maksiller sinüste alveolar pnömatizasyon varlığının ve diş köküsinüs ilişkisinin doğru bir şekilde değerlendirilmesi olası komplikasyonların önüne geçeceğinden dolayı önemlidir. Bu yüzden bu çalışma, klinikte sık tercih edilen panoramik görüntülemenin, konik ışınlı bilgisayarlı tomografiye (KIBT) kıyasla alveoler pnömatizasyon ve diş kökü- sinüs ilişkisini belirlemedeki sensitivite, spesifite ve tanısal doğruluk değerini tespit etmeyi amaçlamıştır. Ayrıca, bu çalışmanın amacı KIBT görüntüleme ile, Türk sub-populasyonundaki pnömatizasyon prevalansı ve alveoler pnömatizasyonların sinüs patolojileriyle ilgili olası ilişkilerini değerlendirmektir. Gereç ve Yöntem: 600 maksiller sinüs görüntüsü panoramik radyografi ve KIBT ile incelendi. Maksiller sinüslerde alveolar pnömatizasyon, mukozal kalınlaşma ve diğer patolojilerin varlığı ile posterior diş kökleri ile sinüs tabanı arasındaki ilişki kaydedildi. Bulgular:Hastaların %81,3’ünde alveolar pnömatizasyon, %63’ünde mukozal kalınlaşma ve %31,7’sinde diğer patolojiler tespit edildi. Yaş grupları arasında pnömatizasyon ve diş kökü-sinüs ilişkisi açısından istatistiksel olarak anlamlı farklılık (p<0,05) olduğu görüldü. Hastaların dişli ve dişsiz olma durumunun pnömatizasyon üzerinde etkili olduğu (p˂0,05) saptandı. Sonuçlar: Panoramik radyografiler özellikle dişin sinüse komşu olduğu durumlarda olmak üzere, diş köklerini sinüslerle daha ilişkili seviyede göstermektedir. Bu yüzden hekim bazen gereksiz bir perforasyon beklentisine girse de, bu durum hasta açısından bir risk oluşturmaz. Panoramik radyografi diş kökü-sinüs ilişkisinin değerlendirilmesinde kullanılabilir ancak kesin tanı için KIBT tercih edilmelidir.
Aim: Sinus pneumatization; is a physiological processthat increases the volume of sinus. In dentistry, evaluationcorrectly of presence the alveolar pneumatizationof maxillary sinus and relations between tooth root andthe sinus floor is important because of prevent possiblecomplications in dental treatments to be applied to posteriorregion. Therefore, this study aimed to identify thesensitivity, specificity and diagnostic accuracy of usuallypreferred panoramic radiography in dental clinics; indetecting alveolar pneumatization and the relations betweendental roots and sinus floor compared to CBCT.Additionally, the aim of this study is to evaluate the prevalenceof pneumatization in the Turkish sub-populationand possible associations with sinus pathologies withCBCT imaging.Materials and Method: 600 maxillary sinus images wereexamined with 'panoramic radiography and CBCT’. Inthe maxillary sinuses; alveolar pneumatization, mucosalthickening and the presence of other pathologies andthe relations between posterior tooth roots and sinusfloor were recorded.Conclusions: Alveolar pneumatization in 81.3% of patients,mucosal thickening in 63% and other pathologiesin 31.7% of patients was found. There was a statisticallysignificant difference between age groups in terms ofpneumatization and relation between tooth root and sinusfloor (p<0.05). Presence or absence of posterior teethwas effective on pneumatization (p<0.05).Panoramic radiographs show tooth roots more closelyrelated to the sinuses, especially when tooth root is adjacentto sinus. So dentist sometimes anticipates an unnecessaryperforation risk, but this condition doesn’t pose arisk for the patient. Therefore panoramic radiography canbe used to evaluate the relation between tooh root andsinus floor, but CBCT should be preferred for definite diagnosis. ">
[PDF] Maksiller sinüste alveolar pnömatizasyon ve ilişkili faktörlerin panoramik ve kıbt görüntüleme yöntemleri ile değerlendirilmesi | [PDF] Evaluation of alveolar pneumatization in maxillary sinus and related factors by panoramic and CBCT imaging methods
Amaç: Sinüs pnömatizasyonu; sinüs hacmini artıran fizyolojik bir süreçtir. Diş hekimliğinde, maksiller posterior bölgeye uygulanacak dental tedavilerde, maksiller sinüste alveolar pnömatizasyon varlığının ve diş köküsinüs ilişkisinin doğru bir şekilde değerlendirilmesi olası komplikasyonların önüne geçeceğinden dolayı önemlidir. Bu yüzden bu çalışma, klinikte sık tercih edilen panoramik görüntülemenin, konik ışınlı bilgisayarlı tomografiye (KIBT) kıyasla alveoler pnömatizasyon ve diş kökü- sinüs ilişkisini belirlemedeki sensitivite, spesifite ve tanısal doğruluk değerini tespit etmeyi amaçlamıştır. Ayrıca, bu çalışmanın amacı KIBT görüntüleme ile, Türk sub-populasyonundaki pnömatizasyon prevalansı ve alveoler pnömatizasyonların sinüs patolojileriyle ilgili olası ilişkilerini değerlendirmektir. Gereç ve Yöntem: 600 maksiller sinüs görüntüsü panoramik radyografi ve KIBT ile incelendi. Maksiller sinüslerde alveolar pnömatizasyon, mukozal kalınlaşma ve diğer patolojilerin varlığı ile posterior diş kökleri ile sinüs tabanı arasındaki ilişki kaydedildi. Bulgular:Hastaların %81,3’ünde alveolar pnömatizasyon, %63’ünde mukozal kalınlaşma ve %31,7’sinde diğer patolojiler tespit edildi. Yaş grupları arasında pnömatizasyon ve diş kökü-sinüs ilişkisi açısından istatistiksel olarak anlamlı farklılık (p<0,05) olduğu görüldü. Hastaların dişli ve dişsiz olma durumunun pnömatizasyon üzerinde etkili olduğu (p˂0,05) saptandı. Sonuçlar: Panoramik radyografiler özellikle dişin sinüse komşu olduğu durumlarda olmak üzere, diş köklerini sinüslerle daha ilişkili seviyede göstermektedir. Bu yüzden hekim bazen gereksiz bir perforasyon beklentisine girse de, bu durum hasta açısından bir risk oluşturmaz. Panoramik radyografi diş kökü-sinüs ilişkisinin değerlendirilmesinde kullanılabilir ancak kesin tanı için KIBT tercih edilmelidir. ">
Amaç: Sinüs pnömatizasyonu; sinüs hacmini artıran fizyolojik bir süreçtir. Diş hekimliğinde, maksiller posterior bölgeye uygulanacak dental tedavilerde, maksiller sinüste alveolar pnömatizasyon varlığının ve diş köküsinüs ilişkisinin doğru bir şekilde değerlendirilmesi olası komplikasyonların önüne geçeceğinden dolayı önemlidir. Bu yüzden bu çalışma, klinikte sık tercih edilen panoramik görüntülemenin, konik ışınlı bilgisayarlı tomografiye (KIBT) kıyasla alveoler pnömatizasyon ve diş kökü- sinüs ilişkisini belirlemedeki sensitivite, spesifite ve tanısal doğruluk değerini tespit etmeyi amaçlamıştır. Ayrıca, bu çalışmanın amacı KIBT görüntüleme ile, Türk sub-populasyonundaki pnömatizasyon prevalansı ve alveoler pnömatizasyonların sinüs patolojileriyle ilgili olası ilişkilerini değerlendirmektir. Gereç ve Yöntem: 600 maksiller sinüs görüntüsü panoramik radyografi ve KIBT ile incelendi. Maksiller sinüslerde alveolar pnömatizasyon, mukozal kalınlaşma ve diğer patolojilerin varlığı ile posterior diş kökleri ile sinüs tabanı arasındaki ilişki kaydedildi. Bulgular:Hastaların %81,3’ünde alveolar pnömatizasyon, %63’ünde mukozal kalınlaşma ve %31,7’sinde diğer patolojiler tespit edildi. Yaş grupları arasında pnömatizasyon ve diş kökü-sinüs ilişkisi açısından istatistiksel olarak anlamlı farklılık (p<0,05) olduğu görüldü. Hastaların dişli ve dişsiz olma durumunun pnömatizasyon üzerinde etkili olduğu (p˂0,05) saptandı. Sonuçlar: Panoramik radyografiler özellikle dişin sinüse komşu olduğu durumlarda olmak üzere, diş köklerini sinüslerle daha ilişkili seviyede göstermektedir. Bu yüzden hekim bazen gereksiz bir perforasyon beklentisine girse de, bu durum hasta açısından bir risk oluşturmaz. Panoramik radyografi diş kökü-sinüs ilişkisinin değerlendirilmesinde kullanılabilir ancak kesin tanı için KIBT tercih edilmelidir.
Aim: Sinus pneumatization; is a physiological processthat increases the volume of sinus. In dentistry, evaluationcorrectly of presence the alveolar pneumatizationof maxillary sinus and relations between tooth root andthe sinus floor is important because of prevent possiblecomplications in dental treatments to be applied to posteriorregion. Therefore, this study aimed to identify thesensitivity, specificity and diagnostic accuracy of usuallypreferred panoramic radiography in dental clinics; indetecting alveolar pneumatization and the relations betweendental roots and sinus floor compared to CBCT.Additionally, the aim of this study is to evaluate the prevalenceof pneumatization in the Turkish sub-populationand possible associations with sinus pathologies withCBCT imaging.Materials and Method: 600 maxillary sinus images wereexamined with 'panoramic radiography and CBCT’. Inthe maxillary sinuses; alveolar pneumatization, mucosalthickening and the presence of other pathologies andthe relations between posterior tooth roots and sinusfloor were recorded.Conclusions: Alveolar pneumatization in 81.3% of patients,mucosal thickening in 63% and other pathologiesin 31.7% of patients was found. There was a statisticallysignificant difference between age groups in terms ofpneumatization and relation between tooth root and sinusfloor (p<0.05). Presence or absence of posterior teethwas effective on pneumatization (p<0.05).Panoramic radiographs show tooth roots more closelyrelated to the sinuses, especially when tooth root is adjacentto sinus. So dentist sometimes anticipates an unnecessaryperforation risk, but this condition doesn’t pose arisk for the patient. Therefore panoramic radiography canbe used to evaluate the relation between tooh root andsinus floor, but CBCT should be preferred for definite diagnosis. ">
Maksiller sinüste alveolar pnömatizasyon ve ilişkili faktörlerin panoramik ve kıbt görüntüleme yöntemleri ile değerlendirilmesi
Amaç: Sinüs pnömatizasyonu; sinüs hacmini artıran fizyolojik bir süreçtir. Diş hekimliğinde, maksiller posterior bölgeye uygulanacak dental tedavilerde, maksiller sinüste alveolar pnömatizasyon varlığının ve diş köküsinüs ilişkisinin doğru bir şekilde değerlendirilmesi olası komplikasyonların önüne geçeceğinden dolayı önemlidir. Bu yüzden bu çalışma, klinikte sık tercih edilen panoramik görüntülemenin, konik ışınlı bilgisayarlı tomografiye (KIBT) kıyasla alveoler pnömatizasyon ve diş kökü- sinüs ilişkisini belirlemedeki sensitivite, spesifite ve tanısal doğruluk değerini tespit etmeyi amaçlamıştır. Ayrıca, bu çalışmanın amacı KIBT görüntüleme ile, Türk sub-populasyonundaki pnömatizasyon prevalansı ve alveoler pnömatizasyonların sinüs patolojileriyle ilgili olası ilişkilerini değerlendirmektir. Gereç ve Yöntem: 600 maksiller sinüs görüntüsü panoramik radyografi ve KIBT ile incelendi. Maksiller sinüslerde alveolar pnömatizasyon, mukozal kalınlaşma ve diğer patolojilerin varlığı ile posterior diş kökleri ile sinüs tabanı arasındaki ilişki kaydedildi. Bulgular:Hastaların %81,3’ünde alveolar pnömatizasyon, %63’ünde mukozal kalınlaşma ve %31,7’sinde diğer patolojiler tespit edildi. Yaş grupları arasında pnömatizasyon ve diş kökü-sinüs ilişkisi açısından istatistiksel olarak anlamlı farklılık (p
Evaluation of alveolar pneumatization in maxillary sinus and related factors by panoramic and CBCT imaging methods
Aim: Sinus pneumatization; is a physiological processthat increases the volume of sinus. In dentistry, evaluationcorrectly of presence the alveolar pneumatizationof maxillary sinus and relations between tooth root andthe sinus floor is important because of prevent possiblecomplications in dental treatments to be applied to posteriorregion. Therefore, this study aimed to identify thesensitivity, specificity and diagnostic accuracy of usuallypreferred panoramic radiography in dental clinics; indetecting alveolar pneumatization and the relations betweendental roots and sinus floor compared to CBCT.Additionally, the aim of this study is to evaluate the prevalenceof pneumatization in the Turkish sub-populationand possible associations with sinus pathologies withCBCT imaging.Materials and Method: 600 maxillary sinus images wereexamined with 'panoramic radiography and CBCT’. Inthe maxillary sinuses; alveolar pneumatization, mucosalthickening and the presence of other pathologies andthe relations between posterior tooth roots and sinusfloor were recorded.Conclusions: Alveolar pneumatization in 81.3% of patients,mucosal thickening in 63% and other pathologiesin 31.7% of patients was found. There was a statisticallysignificant difference between age groups in terms ofpneumatization and relation between tooth root and sinusfloor (p
1. Sharan A, Madjar D. Maxillary sinus pneumatization following
extractions: a radiographic study. Int J Oral Maxillofac
Implants 2008; 23: 48-55.
2. Lee J-E, Jin S-H, Ko Y, Park J-B. Name of journal: World
Journal of Clinical Cases ESPS Manuscript No: 10592
Columns: Minireview Evaluation of anatomical considerations
in the posterior maxillae for sinus augmentation.
3. Wagner F, Dvorak G, Nemec S, Pietschmann P, Figl M,
Seemann R. A principal components analysis: how pneumatization
and edentulism contribute to maxillary atrophy.
Oral Diseases 2017; 23: 55-61.
4. Scuderi AJ, Harnsberger HR, Boyer RS. Pneumatization
of the paranasal sinuses: normal features of importance
to the accurate interpretation of CT scans and MR images.
AJR Am J Roentgenol 1993; 160: 1101-1104.
5. Baykara M. ve ark., Maxillary Sinus Aplasia. Tübitak,
2002.
6. Hauman C, Chandler N, Tong D. Endodontic implications
of the maxillary sinus: a review. Int Endod 2002; 35:
127-141.
7. Stuart C. White MJP. Oral Radiology Principles and Interpretation.
7th ed. 2014.
8. Hassan BA. Reliability of periapical radiographs and orthopantomograms
in detection of tooth root protrusion
in the maxillary sinus: correlation results with cone beam
computed tomography. J Oral & Maxillofac Res 2010; 1:
e6.
9. Eggesbø H. Radiological imaging of inflammatory lesions
in the nasal cavity and paranasal sinuses. European
Radiol 2006; 16: 872-888.
10. Kronemer KA, McAlister W. Sinusitis and its imaging
in the pediatric population. Pediatric Radiol 1997; 27:
837-846.
11. Diş Hekimliğinde Radyolojinin Esasları. 1 ed. İstanbul
2017.
13. Pelinsari LJ, Moura RCP, de Carvalho MV, de Souza
EAP, Ricordo MF, Campolina RHM. Anatomic variations
and lesions of the maxillary sinus detected in cone beam
computed tomography for dental implants. Clin Oral Imp
Res 2012; 23: 1398-1403.
14. Sánchez-Pérez A, Boracchia AC, López-Jornet P, BoixGarcía
P. Characterization of the Maxillary Sinus Using
Cone Beam Computed Tomography. A Retrospective Radiographic
Study. Implant Dent 2016; 25: 762-769.
15. Göçmen G, Borahan MO, Aktop S, Dumlu A, Pekiner
FN, Göker K. Effect of Septal Deviation, Concha Bullosa
and Haller’s Cell on Maxillary Sinus’s Inferior Pneumatization;
a Retrospective Study. Open Dent J 2015; 9: 282.
16. Borahan MO, Keser G. Paranazal Sinüslerin Benign
Lezyonları. Turkiye Klinikleri Journal Oral and Maxillofac
Radiol-Special Topics. 2017; 3: 149-157.
17. Raghav M, Karjodkar FR, Sontakke S, Sansare K. Prevalence
of incidental maxillary sinus pathologies in dental
patients on cone-beam computed tomographic images.
Contemp Clin Dent 2014; 5: 361-365.
18. Lawson W, Patel ZM, Lin FY. The development and
pathologic processes that influence maxillary sinus pneumatization.
Anatomical Record 2008; 291: 1554-1563.
19. Shahidi S, Zamiri B, Danaei SM, Salehi S, Hamedani S.
Evaluation of anatomic variations in maxillary sinus with
the aid of cone beam computed tomography (CBCT) in a
population in south of Iran. J Dent 2016; 17: 7.
20. Kilic C, Kamburoglu K, Yuksel SP, Ozen T. An assessment
of the relationship between the maxillary sinus floor
and the maxillary posterior teeth root tips using dental
cone-beam computerized tomography. Eur J Dent 2010;
4: 462-467.
21. Lu Y, Liu Z, Zhang L, et al. Associations between maxillary
sinus mucosal thickening and apical periodontitis
using cone-beam computed tomography scanning: a retrospective
study. J Endod 2012; 38: 1069-1074.
22. Dental CT Third Eye in Dental Implants. 1 ed. India
2013.
23. Phothikhun S, Suphanantachat S, Chuenchompoonut
V, Nisapakultorn K. Cone-beam computed tomographic
evidence of the association between periodontal
bone loss and mucosal thickening of the maxillary sinus.
J Periodontol 2012; 83: 557-564.
24. Sheikhi M, Pozve NJ, Khorrami L. Using cone beam
computed tomography to detect the relationship between
the periodontal bone loss and mucosal thickening
of the maxillary sinus. Dent Res J 2014; 11: 495-501.
25. Lopes LJ, Gamba TO, Bertinato JV, Freitas DQ. Comparison
of panoramic radiography and CBCT to identify
maxillary posterior roots invading the maxillary sinus.
Dentomaxillofac Radiol 2016; 45: 20160043.
26. Abubekir Harorlı HMA, Saadettin Dağistan. Dişhekimliği
Radyolojisi. Erzurum 2006.
27. Langland O, Langlais R. Principles of dental imaging.
[USA]: Lippincott W. Wilkins; 1997.