SUÇA SÜRÜKLENEN ÇOCUKLAR HAKKINDA HAZIRLANAN SOSYAL İNCELEME RAPORLARININ MAHKEME KARARLARINA ETKİSİ

Bu çalışmada Ankara 1. Çocuk Mahkemesinde, suça sürüklenen çocuklar hakkında, yargılama esnasında sosyal çalışma görevlileri tarafından hazırlanan sosyal inceleme raporları incelenmiş olup, raporlarda önerilen tedbirlerin mahkeme kararlarında dikkate alınıp alınmadığı ortaya koyulmaya çalışılmıştır. Araştırma nicel araştırma yöntemiyle yürütülmüş ve bu kapsamda Ankara 1. Çocuk Mahkemesinde 2010 yılında yargılanan ve sosyal inceleme raporu hazırlanan 486 çocuğun 372 dava dosyası belgesel tarama yöntemiyle incelenmiştir. Yapılan incelemede suça sürüklenen çocukların sosyo demografik özellikleri, aile özellikleri, suça sürüklenen çocukların işledikleri suç türü, suça sürüklenen çocuklar hakkında sosyal inceleme raporlarında önerilen tedbirler, çocuk mahkemesi tarafından suça sürüklenen çocuklar hakkında yargılama sonunda verilen kararlar ile suça sürüklenen çocuklar hakkında verilen tedbir kararları incelenmiştir. Araştırma sonucunda, sosyal inceleme raporlarında, sosyal çalışma görevlileri tarafından, suça sürüklenen çocuklar için önerilen tedbirlerin mahkeme tarafından verilen tedbir kararlarında yeterince dikkate alınmadığı ortaya konulmuştur. Sosyal inceleme raporlarında suça sürüklenen çocuklar için toplam 601 tedbir önerisinde bulunulduğu, çocuk mahkemesince 62 tedbir kararının verildiği görülmüştür. Bu durum sosyal inceleme raporlarının çocuk adalet sisteminde işlevselliğinin az olduğunu, mahkemece sosyal inceleme raporlarında yer alan tedbir önerilerine yeterince itibar edilmediğini göstermektedir. 

The Effect of Social Inquiry Reports Prepared About Children/Juveniles Driven to Crime on Court Decisions

In this research, social inquiry reports prepared by professionals, who are working in Ankara 1st Child Courts about the child driven to crime, have been examined. The aim is to put forward whether the cautions advised in the reports are taken into account in the decisions of courts. The study has been conducted with quantitative research methods, and in this frame 372 court files of 486 prosecuted children whose social inquiry reports prepared in Ankara 1st Child Court in 2010 have been examined through documentary analysis. In this analysis, socio demographic features, family features, type of crime, measures suggested in the social inquiry reports, judge decisions and measure decisions about child/juvenile driven to crime have been examined. Findings obtained from these analyses indicate that measures suggested by professionals have not been taken adequately into consideration in the decisions of courts. In addition 601 measure suggestions were advised for the child driven to crime and 62 measure decisions were agreed by child court. Its shows that social inquiry reports have less of functionality in child justice system and measure suggestions are not sufficiently taken into consideration. 

___

  • Adalet Bakanlığı İç Denetim Birimi Başkanlığı İnceleme Raporu. (2012). Hazırlayan: İbrahim Demirtaş, http://www.icdenetim.adalet. gov.tr/faaliyet/yayinlanan_rapor/2012-3pdf Erişim Tarihi 17 Haziran 2013.
  • Birleşmiş Milletler Çocuk Adalet Sisteminin Uygulanması Hakkında Asgari Standart Kurallar (Pekin (Bejing) Kuralları). 29 Kasım 1985.
  • Bottoms, A. ve A. Stelman (1988). Social inquiry reports. Aldershot: Gower.
  • Çocuk Koruma Kanunu, 5395 Sayılı. 3/7/2005. Resmi Gazete 15/7/2005 Sayı: 25876
  • Çocuk Koruma Kanununun Uygulanmasına İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik. Adalet Bakanlığı, Resmi Gazete Tarihi: 23/12/2006 Sayısı: 26386
  • Çocuk Koruma Kanununa Göre Verilen Koruyucu ve Destekleyici Tedbir Kararlarının Uygulanması Hakkında Yönetmelik, 24/12/2006 Tarih ve 26386 Sayılı Resmi Gazete. Duverger, M.(1973). Sosyal bilimlere giriş: Metodoloji açısından. Çev. Ünsal Oskay. Ankara, Bilgi Yayınevi.
  • Karasar, N. (1999). Bilimsel Araştırma Yöntemi. Nobel Yayın Dağıtım, 9.Basım, Ankara.
  • Öntaş, Ö. (2004). Çocuk Hakları ve Sosyal Hizmetin Güçlendirme Yaklaşımı Bağlamında Suça Yönelen Çocuk Polis İlişkisi. Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyal Hizmet Anabilim Dalı Doktora Tezi. Ankara.
  • Rummel, J.F.(1964). An introduction to research procedures in education. Second Edition. Harper and Row.
  • Siegel L.J. ve J.J. Senna (1981). Juvenile delinquency. New York: West Publishing.
  • Südütemiz, O (2009). İstanbul Kartal Çocuk Ağır ve Çocuk Mahkemelerine sunulan sosyal inceleme raporlarının değerlendirilmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi Adli Tıp Enstitüsü Anabilim Dalı.
  • Tarımeri, N. (2007). Çocuk Koruma(ma) Kanunu, Kitap 1, Çocuk ve Gençlik Koruma Sistemi ve Uygulamalarına Bakış ve Tespitler. Ankara: SABEV Yayını, Sosyal Çalışma Dizisi:14
  • Tarımeri, N. (2008). Çocuk Koruma(ma) Kanunu, Kitap 1, Çocuk ve Gençlik Koruma Sistemi ve Uygulamalarına Bakış ve Tespitler. Ankara: SABEV Yayını, Sosyal Çalışma Dizisi:20
  • Tata, C., Halliday, S., Hutton, N. Ve McNeill, F. (2007). ‘To inform and advise’ The interpretation and use of presentence reports in the sentencing process. Paper Presented to the Annual Conference of the International Society for the Reform of the Criminal Law 2007: 20th Anniversary Conference. http://www.isrcl.org/Papers/2007/Tata.pdf.
  • Tomanbay, İ. (2011). Avrupa Birliği ülkelerinde çocuk koruma anlayışı ve Türkiye’deki Çocuk Koruma Kanunu. Suça Sürüklenen ve Mağdur Çocuklar, Edit. Süleyman Hançerli, Bilal Sevinç, Cüneyt Gürer ve Muzaffer Cihat Öner. SABEV Yayını, ANKARA. Sayfa: 17-31
  • TÜİK İstatistikleri (2010). http://www.tuik. gov.tr
  • Uluğtekin, S. (2004). Çocuk mahkemeleri ve sosyal inceleme raporları. Türkiye Barolar Birliği Yayınları:71, ANKARA.
  • Uluğtekin, S.(2011). Çocuk adalet sisteminde sosyal inceleme raporlarının yeri ve önemi. Suça Sürüklenen ve Mağdur Çocuklar, Edit. Süleyman Hançerli, Bilal Sevinç, Cüneyt Gürer ve Muzaffer Cihat Öner. SABEV Yayını, ANKARA. Sayfa: 211-230