Farklı Çörek Otu (Nigella sativa L.) Genotiplerinin Kışlık Ekim Koşullarında Verim ve Verim Öğelerinin Araştırılması

Bazı çörek otu genotiplerinin (popülasyon/çeşit) kışlık ekimde verim ve verim öğelerini tespit etmeyi amaçlayan bu araştırma, Uşak ekolojik şartlarında 2017-2018 yılı üretim sezonunda yürütülmüştür. Tesadüf blokları deneme desenine göre üç tekerrürlü olarak kurulan araştırmada materyal olarak 4 çörek otu popülasyonu (Uşak, Hatay, Diyarbakır ve Burdur) ile Çameli çeşidi kullanılmıştır. Çalışmada genotiplerin bitki boyu, bitki başına dal sayısı, bitki başına kapsül sayısı, kapsül başına tohum ağırlığı, bin tohum ağırlığı ve tohum verimi incelenmiştir. Varyans analizi sonucunda, incelenen tüm parametreler üzerine genotiplerin etkisi istatistiki açıdan önemli bulunmuştur. Çalışmada incelenen genotiplerin bitki boyu 30.23-35.77 cm, bitki başına dal sayısı 4.07-5.25 adet, bitki başına kapsül sayısı 2.87-4.70 adet, kapsül başına tohum ağırlığı 0.23-0.37 g, bin tohum ağırlığı 2.45-3.35 g ve tohum verimi 66.55-119.26 kg da-1 arasında belirlenmiştir. En yüksek tohum verimi (119.26 kg da-1) Hatay genotipinden elde edilmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Çörek otu, Nigella sativa L., popülasyon, çeşit, kışlık ekim

Comparison of Yield and Yield Components of Different Black Cumin (Nigella sativa L.) Genotypes Sown in Winter Period

In this study, it was aimed to determine the effect of different genotypes (population / variety) on yield and yield components of black cumin sown in winter period. The field experimentals of the study, conducted under Uşak ecological conditions during the 2017-2018 production season, were established in randomized complete block design with 3 replications. In this research, 4 black cumin populations (Uşak, Hatay, Diyarbakır ve Burdur) and Çameli variety were used as plant materials. In the study, plant height, number of branches per plant, number of capsules per plant, seed weight per capsule, 1000 seed weight and seed yield of the genotypes were examined. As a result of variance analysis, genotypes showed statistically significant effect on all parameters examined. The plant height, number of branches per plant, number of capsules per plant, seed weight per capsule, 1000 seeds weight and seed yield of the black cumin genotypes were determined as 30.23-35.77 cm, 4.07-5.25, 2.87-4.70, 0.23-0.37 g, 2.45-3.35 g and 66.55-119.26 kg da-1, respectively. As a result of the study, the Hatay genotype was the prominent genotype with the highest seed yield (119.26 kg da-1).

Keywords:

Black cumin, Nigella sativa L., population, variety, winter sowing,

PDF

___

Akgören, G. (2011). Bazı Çörek Otu (Nigella sativa L.) Popülasyonlarının Tarımsal Özellikleri. Yüksek Lisans Tezi, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, Eskişehir.
Anonim, (2019a). Türkiye İstatistik Kurumu. Dış Ticaret İstatistikleri. https://biruni.tuik.gov.tr/disticaretapp/disticaret.zul? param1=25¶m2=0&sitcrev=0&isicrev=0&sayac=5802
Anonim, (2019b). Türkiye İstatistik Kurumu. Bitkisel Üretim İstatistikleri. https://biruni.tuik.gov.tr/medas/?locale=tr
Baloch, M.S., Shah, I.T.H., Nadim, M.A., Khan, M.I., Khakwani, A.A. (2010). Effect of Seeding Density and Planting Time on Growth and Yield Attributes of Wheat. The Journal of Animal & Plant Sciences, 20(4), 239-240.
Baydar, H. (2013). Tıbbi, Aromatik ve Keyf Bitkileri Bilimi ve Teknolojisi. Süleyman Demirel Üniversitesi Ziraat Fakültesi, Yayın No: 51, Isparta.
Baytöre, F. (2011). Bazı Çörek Otu (Nigella sativa L.) Popülasyonlarının Verim ve Verim Kriterlerinin Belirlenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Namık Kemal Üniversitesi, Tekirdağ.
Can, M. (2020). Çörek Otu Tarımında Üretici Davranışlarının Belirlenmesi, Sorunlar ve Çözümler: Uşak İli Örneği. Ziraat Mühendisliği, 370, 18-33 .
Gün, M. (2012). Kutsal Tohum (Nigella sativa): Çörek Otunun İyileştirici Etkisine İlişkin Bazı Bilgiler. Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi Lokman Hekim Tıp Tarihi ve Folklorik Tıp Dergisi, 2(1), 43-46.
İnan, M., Kırpık, M., Çelik, A., Büyük, G. (2014). Adıyaman Koşullarında Yazlık-Kışlık Kolza (Brassica sp.) Çeşitlerinde Verim ve Verim Öğelerinin Belirlenmesi. Türk Tarım ve Doğa Bilimleri Dergisi , 1(1), 79-84.
İnan, M. (2020). Yarı Kurak Koşullarda Ekim Zamanlarının Çörek Otu (Nigella sativa L.) Verim ve Verim Özelliklerine Etkisi. Türk Tarım ve Doğa Bilimleri Dergisi, 7(1), 32-37.
Kara, N., Katar, D., Baydar, H. (2015). Yield and Quality of Black Cumin (Nigella sativa L.) Populations: The Effect of Ecological Conditions, Turk J Field Crops, 20(1), 9-14.
Khan, M.A., Han-chun Chen, H.C.H., Tania, M., Zhang, D.Z. (2011). Anticancer Activities of Nigella sativa (Black Cumin). African Journal of Traditional, Complementary and Alternative Medicines, 8 (S), 226-232.
Kılıç, C., Arabacı, O. (2016). Çörek Otu (Nigella sativa L.)'nda Farklı Ekim Zamanı ve Tohumluk Miktarının Verim ve Kaliteye Etkisi. Adnan Menderes Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 13(2), 49-56.
Koşar, İ., Özel, A. (2018). Çörek Otu (Nigella sativa L.) Çeşit ve Popülasyonlarının Karakterizasyonu: I. Tarımsal özellikler. Harran Tarım ve Gıda Bilimleri Dergisi, 22(4), 533-543.
Öz, A. (2014). Farklı Ekim Zamanı, Sıra Aralığı ve Ekim Sıklığının Çemen’in (Trigonella Foenumgraecum L.) Verim ve Bazı Verim Unsurları Üzerine Etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, Eskişehir.
Özel, A., Demirel, U., Güler, İ., Erden, K. (2009). Farklı Sıra Aralığı ve Tohumluk Miktarlarının Çörek Otunda (Nigella sativa L.) Verim ve Bazı Tarımsal Karakterlere Etkisi. Harran Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 13(1), 17-25.
Paşa, C. (2008). Kışlık ve Yazlık Ekimin Aspir (Carthamus tinctorius L.) Bitkisinin Verimi Ve Bitkisel Özelliklerine Etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Namık Kemal Üniversitesi, Tekirdağ.
Randhawa, M. A. (2008). Black Seed, Nigella sativa, Deserves More Attention. J Ayub Med Coll Abbottabad, 20(2), 1-2.
Saraç, S. (2019). Çörek Otu (Nigella Sativa L.) Bitkisinde Kışlık Ekim Zamanında Sıra Arası Mesafe ile Ekim Normunun Verim ve Bazı Kalite Kriterlerine Etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Tekirdağ Namık Kemal Üniversitesi, Tekirdağ.
Sultana, S., Das, B., Chandra Rudra, B., Das, G., Banaz Alam, M.D. (2018). Effect of Date of Sowing on Productivity of Black Cumin. International Journal of Current Microbiology and Applied Sciences, 7(1), 1796-1800.
Taqi, H. (2013). Samsun Koşullarında Bazı Çörek Otu (Nigella sativa L.) Popülasyonlarında Önemli Tarımsal ve Kalite Özelliklerinin Belirlenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Samsun.
Tavas, N., Katar, N., Aytaç, Z. (2014). Eskişehir Ekolojik Koşullarında Yetiştirilen Çörek Otu (Nigella Sativa L.)’nda Verim, Verim Özellikleri ve Sabit Yağ Bileşenleri. II.Tıbbi Aromatik Bitkiler Sempozyumu, s. 623-629, Yalova.
Tektaş, E., 2015. Harran Ovası Koşullarında Birim Alandaki Tohum Sayısının Çörek Otu (Nigella sativa L.)’nun Verim ve Bazı Bitkisel Özelliklerine Etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Harran Üniversitesi, Şanlıurfa.
Thilakarathna, R.C.N., Madhusankha, G.D.M.P., Navaratne, S.B. (2018). Morphological Characteristics of Black Cumin (Nigella sativa) Seeds. Chemistry Research Journal, 3(3), 40-45.
Tonçer, Ö., Kızıl, S. (2004). Effect of Seed Rate on Agonomic and Technologic Characters of Nigella sativa L. International Journal of Agiculture and Biology, 6(3), 529-532.
Turan, Y.S. (2014) Fosfor Dozlarının Çörek Otunun (Nigella sativa L.) Verim ve Kalitesine Etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Eskişehir Osman Gazi Üniversitesi, Eskişehir.
Wajs, A., Bonikowski, R., Kalemba, D. (2008). Composition of Essential Oil from Seeds of Nigella sativa L. Cultivated In Poland. Flavour and Fragrance Journal, 23, 126-132.
Woo, C.C., Kumar, A.P., Sethi, G., Tan, K.H. (2012). Thymoquinone: Potential Cure for İnflammatory Disorders and Cancer. Biochem Pharmacol, 83, 443-445.