Aspir (Carthamus tinctorius L.) Bitkisinde Zigotik Embriyoları İçeren Tohum Taslaklarının Kültürü ile Melez Islah Hatlarının Geliştirilmesi

Bu araştırmada Aspir (Carthamus tinctorius L.) bitkisinde melezlemeden sonraki 12. günde zigotik embriyoları içeren tohum taslaklarının kültürü ile Aspirde ıslah sürecinin kısaltılması hedeflenmiştir. Araştırmada Dinçer, Remzibey-05 ve Balcı Aspir çeşitleri kullanılmış olup, yarı diallel melezleme yöntemine göre melezleme yapılmıştır. Melezlemede genel başarı oranı %48,55 oranında gerçekleşmiş olup, araştırma süresince toplam 150 tabladan 584 adet tohum taslağı kültüre alınmıştır. Sonuç olarak kültüre alınan embriyolarda meydana gelen rejenerasyon bakımından en yüksek başarı oranı M5519 besi ortamından elde edilirken (%15,82), bunu MSD4 (%13,43), ve LS2,5 besi ortamları (%6,21) takip etmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Aspir, Emriyo kültürü, Tohum Taslağı Kültürü, Melezleme

Development of Hybrid Breeding Lines by Immature Seeds Culture Containing Zygotic Embryos of Safflower (Carthamus tinctorius L.) Plant

In this study, the shortening of the breeding period was targeted in safflower (Carthamus tinctorius L.) by zygotic immature seeds culture on the 12th day after hybridization. Dinçer 5-118, Remzibey-05 and Balcı varieties were used in this study and the hybridizations were done according to half-diallel hybridization method. The general success rate was 48.55% in hybridization and 584 numbers zygotic immature seeds were cultured from 150 receptacle during the study. As a result, the highest success rate of regeneration in cultured embryos was obtained from M5519 medium (15.82%) followed by MSD4 (13.43%) and LS2.5 mediums (6.21%). As a result, hybrid seed production can be achieved by using the embryo or zygotic immature seeds culture technique in the safflower and the breeding process can be shortened. Based on these results, the nutrienth media, used for embryo culture, should not be including hormones such as BAP and 2.4-D. If the growth regulators are added after seed germination and the plant is obtained, will be increase success rate.

PDF

___

Culpan, E. ve Arslan, B. 2017. Aspir Bitkisinde (Carthamus tinctorius L.) Islah Çalışmaları. International Congress of the New Approaches and Technologies for Sustainable Development September 21-24, 2017 Isparta / TURKEY https://www.researchgate.net/profile/Emrullah_Culpan/publication/320449850_Breeding_Studies_on_Safflower_Carthamus_tinctorius_L/links/59e5f92ea6fdcc1b1d97022f/Breeding-Studies-on-Safflower-Carthamus-tinctorius-L.pdf
Dajue L. and H. H. Mündel 1996. Safflower, promoting the conservation and use of underutilized and neglected crops. 7. Institute of Plant Genetics and Crop Plant Research, Gatersleben/International Plant Genetic Resources Institute, Rome, Italy (ISBN92-9043-297-7). 85 pp. https://www.bioversityinternational.org/fileadmin/_migrated/uploads/tx_news/Safflower__Carthamus_tinctorius_L._498.pdf
FAO 2008. http://www.fao.org/faostat/en/#data/QC . Erişim Tarihi: 07.04.2018.
Golkar, P. 2014. Breeding improvements in safflower (Carthamus tinctorius L.): A review. Australian Journal of Crop Science, 8(7):1079-1085. http://www.cropj.com/golkar_8_7_2014_1079_1085.pdf
Kayaçetin, F., Katar, D. ve Arslan, Y. 2012. Aspir (Carthamus tinctorius L.)’in Döllenme Biyolojisi ve Çiçek Yapısı. Tarla Bitkileri Merkez Araştırma Enstitüsü Dergisi, 21 (2): 75-80. http://dergipark.gov.tr/download/article-file/118431
Malik, S.I., Rashid, H., Yasmin, T. and Minhas, N.M. 2003. Effect of 2,4- dichlorophenoxyacetic Acid on Callus Induction from Mature Wheat (Triticum aestivum L.) Seeds. International Journal of Agriculture & Biology. 1560–8530/06–1–156–159. https://www.researchgate.net/publication/242453014_Effect_of_24-dichlorophenoxyacetic_Acid_on_Callus_Induction_from_Mature_Wheat_Triticum_aestivum_L_Seeds
Öztürk Ö., Akınerdem, F., Bayraktar, N. ve Ada, R. 2007. Konya koşullarında bazı aspir çeşitlerinin verim, verim unsurları ve yağ oranlarının incelenmesi. I. Ulusal Yağlı Tohumlu Bitkiler ve Biyodizel Sempozyumu, 191-202, 28-31 Mayıs, Samsun.
Singh, R.J. 2007. Genetic resources, chromosome engineering and crop improvement. CRC Press Inc. Boca Raton, Florida, USA.Uysal, N., Baydar, H. ve Erbaş S. 2006. Isparta Populasyonundan Geliştirilen Aspir (Carthamus tinctorius L.) Hatlarının Tarımsal ve Teknolojik Özelliklerinin Belirlenmesi. Süleyman Demirel Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi 1(1):52-63. edergi.sdu.edu.tr/index.php/zfd/article/download/204/103
Zheng, M.Y. and Konzak, C.F. 1999. Effect of 2,4-dichlorophenoxyacetic acid on callus induction and plant regeneration in anther culture of wheat (Triticum aestivum L.). Plant Cell Reports, November 1999, Volume 19, Issue 1, pp 69–73. https://link.springer.com/article/10.1007/s002990050712