Kısıntılı Sulamanın Pamuğun (G. hirsutum L.) Bazı Morfolojik Özelliklerine Etkilerinin Belirlenmesi

Farklı tarla kapasitesi doygunluk derecelerinin (TKDD), pamuk çeşitlerinde bazı morfolojik özelliklere etkilerinin incelendiği bu çalışma, Dicle Üniversitesi Ziraat Fakültesi deneme alanında 2014-2015 yıllarında tesadüf bloklarında bölünmüş parseller deneme desenine göre 3 tekrarlamalı olarak yürütülmüştür. Ana parseller, farklı tarla kapasitesi doygunluk derecelerini (TKDD) (% 100, %80, %60, %40) alt parseller ise pamuk çeşitlerini (Stoneville-453, GW-Teks ve Deltaopal) oluşturmuştur. Çalışmada bitki boyu (cm), gövde çapı (cm), ana kök uzunluğu (cm), yaprak alan indeksi, boy/nod oranı ve pamuk kütlü verimi (kg/da) özellikleri incelenmiştir. 2014-2015 yılları ortalamasına göre pamuk çeşitlerinin ana kök uzunluğu değerleri, 40.25 cm (GW-Teks) ile 43.52 cm (Stoneville-453) arasında; farklı TKDD uygulamalarında ana kök uzunluğu değerleri, 31.15 cm (%100) ile 49.59 cm (%20) arasında değişim göstermiştir. Pamuk kütlü verimi yönünden çeşitler, 301.42 kg/da (GW-Teks) ile 335.71 kg/da (Stoneville-453) arasında; farklı TKDD uygulamaları ise 146.04 kg/da (%20) ile 506.38 kg/da (%80) arasında değişmiştir. Kuraklık stresi koşulları ile ana kök uzunluğu özelliği arasında negatif korelasyon; bitki boyu, boy/nod oranı, gövde çapı, yaprak alan indeksi özellikleri arasında ise pozitif korelasyon saptanmıştır.

Anahtar Kelimeler:

Pamuk, Kısıntılı Sulama, Morfoloji, Pamuk kütlü verimi

Determination of Effects of Deficit Irrigation on Some Morphological Properties of Cotton (G. hirsutum L.)

This study was conducted to investigate the effects of different field capacity saturation degrees (FCSD) on some morphological characteristics of cotton varieties. The experiment was established as split-plot in RCBD with three replications at Dicle University Faculty of Agriculture in 2014-2015. The main parcels, FCSD (100%, 80%, 60%, and 40%) and the sub parcels were cotton varieties (Stoneville-453, GW-Teks, and Deltaopal). In the study, the traits such as plant height (cm), stem diameter (cm), root length (cm), leaf area index, and height/nod ratio and cotton seed yield (kg.da-1) were investigated. According to the average of 2014-2015, the main root length values of cotton varieties were between 40.25 cm (GW-Teks) and 43.52 cm (Stoneville-453); the main root length values of different FCSD applications ranged from 31.15 cm (100%) to 49.59 cm (20%). Cotton varieties in terms of cotton seed yield were changed between 301.42 kg.da-1 (GW-Teks) and 335.71 kg.da-1 (Stoneville-453); in different FCSD applications, ranged from 146.04 kg da-1 (20%) to 506.38 kg.da-1 (80%) Negative correlation was found between drought stress conditions and main root length trait; positive correlation was found between traits such as plant height, height/nod ratio, stem diameter, leaf area index.

Keywords:

Cotton, Restricted irrigation, Morphological, seed cotton yield,

PDF

___

Anonim, 2015. Meteoroloji 15. Bölge Müdürlüğü verileri, 2015. Diyarbakır.
Benedict, C.R. (1984). Physiology. pp. 189-191. In R.J. Kohel and C.F. Lewis, eds. Cotton. American Society of Agronomy, Inc., Crop Science Society of America, Inc., Soil Science Society of America, Inc., Madison, Wisc.
Beyce Ö., Madanoglu K., & Ayla Ç. (1972). Türkiye’de yetiştirilen bazı sulanır mahsullerin su istihlakleri. Merkez Toprak-Su Araştırma Enstitüsü Yayınları Gn. Yayın No:15, Teknik yayın No:12 Ankara.
Cave, J. (2013). Cotton lint yield, fiber quality, and water-use efficiency as influenced by cultivar and irrigation level. Master of Sciences, Texas Tech University, USA. P 192.
Davies, W. J., & Zhang, J. (1991). Root signal sand the regulation of growth and development of plants in drying soil. Annu. Rev. Plant Physiol. Plant mol. Biol. 42, 55–76.
El-Zik, K. M., & Thaxton, P. M. (1989). Genetic Improvement for Resistance to Pests and Stresses in Cotton. In Integrated Pest Management Systems and Cotton Production. John Wiley and Sons. New York.
Hussein, F., Janat, M., Yakoub, A. (2011). Assessment of yield and water use efficiency of drip- irrigated cotton (Gossypium hirsutum L.) as affected by deficit irrigation. Exp. Agri., 9 (1): 121-128. Israel.
Idso, S.B., Jackson, R.D., & Reginato, R.J. (1977). Remote sensing of crop yields. Science 196: 19-25. Jackson, R.D. (1982). Canopy temperature and crop water stress. P 43-85. In: D. Hillel (ed). Advances in irrigation, vol. 1. Academic press, New York.
Kaçar, M.M. (2007). Farklı su ve gübre sistemlerinin pamuk bitkisinde su stres indeksinin değişiminin incelenmesi. Çukurova Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Tarımsal Yapılar ve Sulama Anabilim Dalı. Yüksek Lisans Tezi Adana.
Monti, L.M. (1987). Breeding plants for drought resistance: the problem and its relevance. Pages 1–8 in L. Montiand E. Porceddu, eds. Drought resistance in plants. Physiological and genetic aspects, CEC Publ. EUR 10700 EN. Luxembourg.
Naqvi, S.S.M. (1995). Plant/crop hormones under stress ful conditions. In: Pessarakli, M. (Ed.), Handbook of Plant and Crop Physiology. New York, Basel, Hong Kong. Marcel Dekker, pp: 645-660.
Quisenberry, J. E., Roark, B., McMichael, & B. L. (1982). Use of transpiration decline curves to identify drought-tolerant cotton germplasm. Crop. Sci. 22:918-922.
Radin, J. W., Reaves, L. L., Mauney, J. R., & French, O. F. (1992). Yield enhancement in cotton by frequent irrigations during fruiting. Agron. J. 84, 551–557.
Tarakçıoğlu, I. (2008). Organik Pamuk ve Tekstil Sanayi. İstanbul Ticaret Odası Yayınları Yayın No: 2008-7. İstanbul.
Topcu, T., Yavuz, I., Bleda, E. A., & Altun, Z. (2012). Generation of a broad banduv continuum in high order harmonic generation by spatially in homogeneous fields. Physical Review A, 85(1), 013416.
Türkeş, M., Sümer, U. M., & Çetiner, G. (2000). ‘Küresel iklim değişikliği ve olası etkileri’, Çevre Bakanlığı, Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi Seminer Notları (13 Nisan 2000, İstanbul Sanayi Odası), 7-24, ÇKÖK Gn. Md., Ankara.
Tüzüner, A. (1990). Toprak ve Su Analiz Laboratuvarları El Kitabı. Köy Hizmetleri Genel Müdürlüğü.