İkinci Ürün Organik Soya Üretiminde Büyükbaş Hayvan Gübresinin Farklı Dozlarının Verim ve Verim Unsurlarına Etkisi

Soya {Glycine max (L.) Merill} içerdiği yağ, protein, karbonhidrat ve mineral maddeler ile önemli bir besin kaynağı olmakla birlikte pek çok sanayi koluna hammadde sağlayan önemli bir endüstri bitkisidir. Ayrıca sürdürülebilir tarımın sağlanması, çevrenin korunması ve kimyasal gübre kullanımının azaltılmasında organik tarım, önemli bir unsurdur. Soya baklagil bitkisi olması dolayısıyla köklerindeki rhizobium bakterileri sayesinde, toprağa azot ve organik madde sağlamakta ve tarımın sürdürülebilirliğini kolaylaştırmaktadır. Bu çalışma yarı kurak iklimin organik tarım koşullarında, soyanın verim ve verim unsurlarına, organik büyükbaş hayvan gübresi dozlarının etkisini araştırmak amacıyla yürütülmüştür. Çalışmada; Adasoy Soya (Glycine max [L.] Merill) çeşidine ikinci ürün koşullarında organik büyükbaş hayvan gübresi 0, 500, 1000, 1500 ve 2000 kg/ha dozlarında uygulanmıştır. Çalışma tesadüf blokları deneme desenine göre 3 tekerrürlü olarak 2013 ve 2014 yıllarında yürütülmüştür. Çalışmadan elde edilen iki yıllık birleştirilmiş varyans analiz sonuçlarına göre; verimin 1678.9-2611.8 kg/ha; bitki boyunun 87.00-112.00 cm; bitkide dal sayısının 3.04-6.28 adet/bitki; ilk bakla yüksekliğinin 7.68-12.81 cm; bakla sayısının 103.83-138.66 adet/bitki; protein oranının % 39.31-41.74; 100 tane ağırlığının 12.49-15.28 g ve yağ oranının % 20.51-21.91 arasında değiştiği saptanmıştır. Korelasyon analizleri neticesinde verim ile; bitkide dal sayısı (r=0.4964*), bakla sayısı (r=0.4964*) ve 100 tohum ağırlığı (r=0.5782**) arasında olumlu ve önemli korelasyonlar olduğu tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Soya, Büyükbaş hayvan gübresi, Glycine max (L.) Merill., Organik Tarım, Soya

The Effects of Different Doses of Cattle Manure on Yield and Yield Components as Second Crop Organic Soybean Production

Soybean {Glycine max (L.) Merill} is not only an important food source containing fat, protein, carbohydrate and minerals but also an important industrial plant providing raw material for many industries. Organic farming is an important element for sustainability of farming, protection of environment, and reduction of chemical fertilizers usage. Soybean, like other legumes, has rhizobium bacteria in its roots providing nitrogen and organic materials which facilitate the sustainability of organic farming. This study was conducted with the aim of researching the effects of the organic cattle manure doses on yield and yield elements of soybean under semi-arid climatic conditions in organic farming. In this study, organic cattle manure with the doses of 0, 500, 1000, 1500 and 2000 kg ha-1 were applied to Adasoy Soybean [Glycine max (L.) Merill] cultivar under the second crop conditions. There search was conducted according to the random blocks experimental design with three replications during 2013 and 2014. In results obtained from the two-years study determined that the seed yield varied between 1678.9 and 2611.8 kg ha-1; plant height varied between 87.00 and 112.00 cm; number of branches per plant varied between 3.04 and 6.28; first pod height varied between 7.68 and 12.81 cm; number of pod per plant varied between 103.83 and 138.66 per plant-1; protein ratio varied between 39.31% and 41.74%; 100 seeds weight varied between 12.49 g and 15.28 g; and oil ratio varied between 20.51% to 21.91%. According to the results of correlation analysis, positive and important correlations between seed yield with number of branches per plant (r=0.4964**), and number of pod per plant (r=0.4964*) and 100 seeds weight (r=0.5782**) were observed.

Keywords:

Soybean, Cattle manure, Glycine max (L.) Merill., Organic Farming, Soybean,

PDF

___

Abdelhamid MT, Horiuchi T, Oba S (2004). Composting of rice straw with oilseed rape cake and poultry manure and its effects on faba bean (Vicia faba L.) growth and soil properties. Bioresource Technolog, 93(2):183-189.
Acar M, Dok M, Caner YK (2006). Comparison Regarding Yield, Cost and Quality Criteria of Soybean Produced by Using Organic Input and Conventional Cultivation Method. In: Türkiye III. Organik Tarım Sempozyumu Bildiriler Kitabı, November 01-04, Yalova, Turkey, pp. 354-364.
Arıoğlu H (1994). Yağ Bitkileri (Soya ve Yerfıstığı) Ç.Ü. Ziraat Fakültesi Ders Kitabı, Adana.
Arıoğlu H (2013). Soya Tarımı, Çukurova Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarla Bitkileri Bölümü.
Bek D, Arıoğlu H (2005). Çukurova koşullarında farklı soya genotiplerinin adaptasyon ve verim potansiyellerinin saptanması. Türkiye VI. Tarla Bitkileri Kongresi, 5-9.
da Silva FD, Amado TJC, Bredemeier C, Bremm C, Anghinoni I, de Faccio Carvalho PC (2014). Pasture grazing intensity and presence or absence of cattle dung input and its relationships to soybean nutrition and yield in integrated crop–livestock systems under no-till. European Journal of Agronomy, 57: 84-91.
Delate K, Cambardella CA (2004). Agroecosystem performance during transition to certified organic grain production. Agronomy Journal, 96(5): 1288-1298.
dos Passos AMA, de Rezende PM, Carvalho ER, Aker AM (2014). Residual Effects of the Organic Amendments Poultry Litter, Farm yard Manure and Biochar on Soybean Crop. Agricultural Sciences, 5(14): 1376. Garcia JM, Blancaver AT (1982). Effect of animal manure on the growth and yield of soybean and physical properties of the soil. J. Agric. Food Nutri., 4:196-212.
Golbitz PED (2006). Soya &Oil seed Bluebook: 2006. Soyatech.
Gupta G, Gardner W (2005). Use of clay mineral (Montmorillonite) for reducing poultry litter leachate toxicity (EC 50). Journal of Hazardous Materials, 118(1): 81-83.
Horwitz W, Chichilo P, Reynolds H (1970). AOAC methods, official method of analysis of the official analytical chemists. Association of Official Analytical Chemists, Washington, DC.
Iqbal S, Mahmood T, Tahira M, Ali M, Anwar M, Sarwar M (2003). Path coefficient analysis in different genotypes of soybean (Glycine max (L) Merril). Pakistan Journal of Biological Science, 6(12): 1085-1087.
İlker E, Tatar Ö, Gökçöl A (2010). Performance of some soybean cultivars under conventional and organic agriculture conditions. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 47 (1):87-96.
İşler N, Çalışkan ME (1998). Gap bölgesi ekolojik koşullarında soyada [Glycine max (L.) Merill] verim ve verime etkili bazı özelliklerin korelasyonu ve path analizi. Tr. J. of Agriculture and Forestry, 22: 1-5.
Reddy DD, Rao AS, Rupa TR (2000). Effects of continuous use of cattle manure and fertilizer phosphorus on crop yields and soil organic phosphorus in a Vertisol. Bioresource Technology, 75(2): 113-118. Rigby D, Cáceres D (2001). Organic farming and the sustainability of agricultural systems. Agricultural Systems, 68(1): 21-40.
Tagoe SO, Horiuchi T, Matsui T (2008). Effects of carbonized and dried chicken manures on the growth, yield, and N content of soybean. Plant and Soil, 306 (1-2): 211-220.
Tanrıverdi M, Yılmaz A, Güvercin RŞ (2000). Harran Ovası Şartlarında İkinci Ürün Olarak Yetiştirilebilecek Bazı Soya Çeşitlerinin [Glycine max (L.) Merill] verim ve Tarımsal Özelliklerinin Belirlenmesi. Harran Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 4:(1-2).
Yılmaz A, Beyyavaş V, Cevheri Cİ, Haliloğlu H (2005). Harran ovası ekolojisinde ikinci ürün olarak yetiştirilebilecek bazı soya [Glycine max (L.) Merill] çeşit ve genotiplerinin belirlenmesi. HRÜ Ziraat Fakültesi Dergisi, 9(2): 55-61.
Yılmaz HA, Efe L (1995). Possibilities of growing of some soybean [Glycine max (L.) Merill] cultivars as a double crop under Kahramanmaras conditions. Turkish Journal of Agriculture and Forestry, 22(1998): 135-142.
Yılmaz HA (1999). The Effect of Different Seed Rates on Yield and Yield Components of two Soybean [(Glycine max. (L.) Merill) Varieties in Kahramanmaras Conditions. Tr. J. Of Agriculture and Forestry, (23): 223-232.
Yolcu S (2009). Effects of different nitrogen doses and application times on yield, yield components and plant growth and development monitoring parameters in cotton (Gossypium hirsutum L.). PhD, Kahramanmaraş Sütçü İmam University, Kahramanmaraş, Turkey.