Harun ARSLAN, Özden FAKIOĞLU, Fatih KORKMAZ, Şeyda TACER TANAS

Aras Nehri’ndeki Midyelerin (Unio crassus Philipsson, 1788) (Mollusca Bivalvia) Yağ Asidi Kompozisyonunun Mevsimsel Değişiminin Belirlenmesi

Bu çalışmada Erzurum ili Pasinler-Horasan ilçeleri arasından geçen Aras Nehri’nden örnekleme yapılan tatlı su midyelerinin (Unio crassus) mevsimsel yağ asidi kompozisyonun değişimi incelenmiştir. İki ilçe arasındaki 3 farklı istasyondan yılın tüm aylarında çamurdan çıkarıp eleme yöntemi ile örnekleme yapılmıştır. Araştırma bulgularına göre doymuş yağ asitlerinden miristik (14:0), palmitik (16:0), stearik (18:0) ve araşidik (20:0) asitin seviyeleri ilkbahar ve yaz döneminde azalmakta buna karşın sonbahar ve kış döneminde artmaktadır. Doymamış yağ asitlerinden oleik (18:1n-9), linoleik (18:2n-6) ve araşidonik asit (20:4n-6) mevsimlere bağlı olarak birbirlerine paralel değişim gösterirken linolenik asit (18:3n-3) diğer doymamış yağ asitlerinin düşüşüne ve artışının aksine artış ve azalış göstermiştir. EPA (20:5n-3) ve DHA (22:6n-3) oranlarında ise doymuş yağ asitlerinde olduğu gibi sonbahar-kış döneminde artış, ilkbahar-yaz aylarında ise azalış olduğu bulunmuştur. Araştırma sonucunda tatlısu midyelerinin toplam ortalama yağ oranları %1.5 dolaylarında olduğu tespit edilmiştir. Yağ içeriklerinin ise; Araşidonik Asit, EPA ve DHA açısından zengin olduğu belirlenmiş ve insan sağlığı için esansiyel olan bu yağ asitleri yönünden değerli olduğu tespit edildiği için ekonomiye kazandırılması için çalışmalar yapılması gerekmektedir.

Determination of Seasonal Variation of Fatty Acid Composition of Water Mussels (Unio crassus Philipsson, 1788) (Mollusca: Bivalvia) from Aras River, Turkey

In this study, seasonal variations in fatty acid composition of fresh water mussels (Unio crassus) located in Pasinler-Horasan district of the Aras River/Erzurum were investigated. Mussels were collected from 3 different stations monthly. The levels of saturated fatty acids, such as myristic acid (14:0), palmitic acid (16:0), stearic acid (18:0) and arachidic acid (20:0) were lower in spring and summer, than in autumn and winter. Oleic acid (18:1-9), linoleic acid (18:2n-6) and arachidonic acid (20:4n-6) exhibited similar trend except linolenic acid (18:3n-3). While the highest level of EPA (Eikosapentaenoic acid 20:5n-3) and DHA (dokosaheksaenoic acid 22:6n-3) was found in the autumn-winter period, their lowest levels were determined in the spring-summer. The total average fat content of freshwater mussels was about 1.5 %. The overall results suggest that Arachidonic Acid, EPA and DHA, which are essential for human health, these are pre-dominant fatty acids in fresh water mussels. As it is found to be valuable in terms of fatty acids, studies should be carried out to bring them into the economy.

Keywords:

Freshwater mussels, Unio crassus, Fatty acids,

PDF

___

Baygar T. Erkan N. Metin S. Özden Ö. Varlık C (2002). Soğukta depolanan alabalık raf ömrünün belirlenmesi. Türk Vet A Sci.. 26:577-580.
Dyerberg J. Bana HC and Njorne N (1975). Fatty acids composition of the plasm lipids in Greenland Eskimos. Am J Clin Nutr. 28. 958- 966.
Dyerberg J and Bang HO (1979). Haemostatic function and platelet polyunsaturated fatty acids. Lancet. II. 433-434.
Ekin İ. Başhan M. Şeşen R (2011). A comparison of the fatty acid composition of the phospholipid and neutral lipid of Unio elongatulus (Bourguignat. 1860) (Bivalvia: Unionidae) mussels from 4 diff erent localities in southeastern Anatolia. Turkey. Turk J Zool 35(6) 837-849.
Embarek Ben (1994). Precense detection and growth of Listeria monocytogenes in seafoods: Review. Int. J. Food Microbiology. 23:17-34.
Folch J. Lees M. Sloane-Stanley GH (1957). A simple method for the isolation and purification of total lipides from animal tissues. J. Biol. Chem. 226: 497-509.
Koç A (2012). Dünya Gıda Krizi ve Gıda Fiyatlarında Oynaklığın Sürdürülebilir Kalkınma ve Yoksulluk Etkileri: Küresel ve Ulusal Politika Tepkileri. 10. Ulusal Tarım Ekonomisi Kongresi 5-7 Eylül 2012 Konya.
Koral S ve Süleyman B (2017). Doğu Karadenizdeki Kara Midyenin (Mytilus galloprovincialis) Amino Asit ve Yağ Asidi Kompozisyonunun Mevsimsel Değişiminin Belirlenmesi. Yunus Araştırma Bülteni. 1:17-28.
Metcalfe and AA Schmitz. Anal. Chem.. (1961). 33 (3). pp 363–364. DOI: 10.1021/ac60171a016. Publication Date: March 1961. ACS Legacy Archive.
Sereflisan H O (2003). Gölbası Gölü (Hatay)’ nde bulunan Unio terminalis delicatus’ un üreme biyolojisi ve yetistiricilik potansiyelinin arastırılması. Doktora tezi. Çukurova Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü. Adana.
Siemering G. David N. Hay J. Franz A (2005). Aquatic Pesticides Monitoring Program Literature Review”. San Francisco Estuary Institute. California. 10-20. 35-45.
Tufan B. Koral S. Köse S (2011). Changes during fishing season in the fat content and fatty acid profile of edible muscle. liver and gonads of anchovy (Engraulis encrasicolus) caught in the Turkish Black Sea. International Journal of Food Science & Tech. 46(4):800 – 810.