Yağlık Ayçiçeği (Helianthus annuus L.) Çeşitlerinde Farklı Ekim Zamanı ve Bitki Sıklıklarının Verim ve Kalite Özellikleri Üzerine Etkileri

Van ekolojik koşullarında yağlık ayçiçeği çeşitleri için en uygun ekim zamanı ve bitki sıklığını belirlemek amacıyla 2002 ve 2003 yıllarında yürütülen bu çalışmada, sulu koşullarda farklı ekim zamanı (5 Mayıs, 15 Mayıs ve 25 Mayıs) ve bitki sıklıklarının (3000, 5000, 7000 ve 9000 bitki da), üç ayçiçeği çeşidinin (TR-3080, TR-4098 ve TARSAN-1018) verim ve kalite özellikleri üzerine etkileri incelenmiştir. Araştırmadan elde edilen bulgulara göre ekim zamanı ve bitki sıklığı uygulamalarının incelenen karakterler üzerine etkileri her iki deneme yılında da önemli bulunmuştur. Araştırmada iki yılın ortalamasına göre en yüksek tane verimi (488.9 kg da) ilk ekim zamanından elde edilirken, en düşük tane verimi (488.5 kg da) son ekim zamanında elde edilmiştir. Araştırmada bitki sıklığının artması ile yağ oranı, tane ve yağ verimlerinde önemli artışlar olduğu ve en yüksek değerlerinin 9000 bitki da sıklığından elde edildiği tespit edilmiştir. Sonuç olarak, Van ekolojisi sulu koşullarında yetiştirilen ayçiçeğinde en uygun ekim zamanının 5 Mayıs ve en uygun bitki sıklığının ise 9000 bitki da olduğu tespit edilmiştir.

The Effects of Different Sowing Date and Plant Density on Yield and Ouality Componenis of Oilseed Sunflower Cultivars

This research was carried out to determine the optimum sowing date and plant density for oilseed sunflower cultivars under Van ecological conditions. Two field experiments were conducted to determine the effects of Tour sowing densities (3000, 5000, 7000 and 9000 plant da) and three sowing dates (5 May, 15 May and 25 May) on yield and quality traits of three oilseed cultiyars (TR-3080, TR-4098 and TARSAN-1018) in 2002 and 2003. It was found that all evaluated traits were significantly affected by main effects of sowing date and plant density in both years. Yield and quality components of oilseed sunflower cultivars significantiy decreased with delaying of sowing date. Averaged over years, the highest seed yield (488.9 kg da) was obtained from the first sowing date, while the lowest seed yield (468.5 kg dal) was determined in the last sowing date. Oil content, seed yield and oil yield values significanily increased with increasing plant density up to 9000 plant da density, As a result of two years study, it was concluded that the optimum sowing date and plant population to maximize yield and quality of irrigated sunflower was 5 May and 9000 plant da under Van ecological conditions.

___

  • Kaynakça verilmiştir.