Eğitim ve Öğretim Teknolojileri Konusunda Yapılan Tezlerin İncelenmesi (2013-2018)
Teknolojinin hayatımızın vazgeçilmez bir parçası olmasıyla birlikte eğitim ve öğretim teknolojileri konularında araştırmaların hızla yoğunlaştığı bilinmektedir. Yapılan çalışmalarda eğitim ve öğretim teknolojileri birçok yönden ele alınmış olup, bu çalışmalar sonuçların uygulamaya konulabilmesi açısından önem arz etmektedir. Alanda yayınlanan makale ve tezlerin incelenmesiyle, çalışmaların kapsamı, güçlü ve zayıf yanları belirlenmekte; gelecekte ne tür çalışmalara ihtiyaç duyulabileceği konusunda önemli bir boşluk doldurulmaktadır. Literatürde bu amaçla yapılan birçok çalışmaya rastlanmaktadır. Ancak eğitim teknolojilerini ele alan benzer çalışmaların güncelliğini yitirmiş olması nedeniyle, bu çalışma güncel araştırma eğilimleri ve sonuçlarının bir araya getirilmesi açısından önemli görülmektedir. Bu çalışmanın amacı eğitim teknolojileri ve öğretim teknolojileri konularında yapılan lisansüstü tezleri tematik ve metodolojik açıdan incelenmesidir. Çalışma nitel araştırma modellerinden durum çalışması benimsenerek desenlenmiştir. Çalışma kapsamına alınacak lisansüstü tezler için örneklem belirlenmemiş olup, evrenin tamamına ulaşılması amaçlanmıştır. Bu bağlamda Yükseköğretim Tez Veri Tabanı aracılığıyla son beş yıl içerisinde yayınlanmış tezlere ulaşılmıştır. Tezlerin taranmasında “eğitim teknolojileri” ve “öğretim teknolojileri” anahtar kelimeleri kullanılmıştır. Tarama sonucunda 190 teze ulaşılmış olup, çalışma kriterlerine uygun olan 148 tez çalışma kapsamına alınmıştır. Verilerin toplanmasında araştırmacılar tarafından oluşturulan tez inceleme formu kullanılmış ve toplanan veriler içerik analizi kullanılarak çözümlenmiştir. Elde edilen bulgular araştırma problemlerine paralel olarak alt başlıklarda ele alınmıştır. Çalışmada genel anlamda lisansüstü tez sayısında düşüş olduğu, araştırma yöntemleri ve istatistik açısından kavramsal kargaşa yaşandığı, yetersiz bilgiler nedeniyle hatalı yöntem ve istatistiklerin kullanıldığı sonuçlarına ulaşılmıştır.
Examination of Theses on Educational and Instructional Technologies (2013-2018)
As technology is an indispensable part of our lives, it is known that researches on educational and instructional technologies have intensified rapidly. In the studies, educational and instructional technologies are discussed in many ways, and these studies are essential in terms of putting the results into practice. By examining articles and theses published in the field, the scope, strengths, and weaknesses of the studies are determined; an important gap is filled in what future studies may be needed. ftere are many studies conducted in line with this purpose. However, since similar studies dealing with educational technologies have lost their timeliness, this study is considered important in terms of combining current research trends and results. fte aim of this study is to examine thematic and methodological aspects of theses on educational and instructional technologies. fte study was designed as a case study. fte sample was not determined for theses to be included in the study, and it was aimed to reach the entire population. In this context, theses published in the last five years have been reached through the Higher Education ftesis Database. Keywords of “educational technologies” and “instructional technologies” have been used in the process. As a result of the scanning process, 190 theses were reached, and 148 theses, which are in accordance with the criteria of the study were included in the study. Data were collected by the researchers and analyzed by using content analysis. fte findings are discussed in the sub-headings in parallel with the research problems. In the study, it is concluded that there is a decrease in the number of graduate theses and the conceptual confusion in terms of research methods and statistics.
___
- Akça-Üstündağ, D. (2013). Türkiye’de bilgisayar ve öğretim teknolojileri eğitimi alanındaki yüksek lisans tezlerinin araştırma eğilimleri. Eğitim Teknolojisi Kuram ve Uygulama, 3(1), 55-71.
- Alper, A., & Gülbahar, Y. (2009). Trends and issues in educational technologies: A review of recent research in TOJET. The Turkish Online Journal of Educational Technology, 8(2), 124-135.
- Anılan, H., Anagün, Ş. S., Anılan, B., Atalay, N., & Kılıç, Z. (2018). Current trends in primary school education: Studies published in the journals of faculties of educational sciences carried out in the field of primary-school teacher. Pegem Eğitim ve Öğretim Dergisi, 8(3), 503-530.
- Association for Educational Communications and Technology (AECT). (2008). Definition. In A. Januszewski, & M. Molenda (Eds.), Educational Technology: A definition with commentary. New York: Lawrence Erlbaum Associates.
- Becker, S. A., Brown, M., Dahlstrom, E., Davis, A., DePaul, K., Diaz, V., & Pomerantz, J. (2018). Horizon report 2018 higher education edition brought to you by EDUCAUSE (pp. 1-54). EDU18.
- Bıkmaz, F., Aksoy, E., Tatar, O., & Atak-Altınyüzük, C. (2010). Türkiye’de program geliştirme alanında yapılan doktora tezlerinin çeşitli değişkenler açısından analizi. 1. Ulusal Eğitim Programları ve Öğretim Kongresi, Balıkesir Üniversitesi, Ayvalık.
- Coffey, A., & Atkinson, P. (1996). Making sense of qualitative data: Complementary research strategies. Newbury Park: Sage.
- Cohen, L., Manion, L., & Morrison, K. (2007). Research methods in education (6th ed.). New York: Routledge.
- Corbin, J. M., & Strauss, A. C. (2007). Basics of qualitative research: Techniques and procedures for developing grounded theory. Thousand Oaks, CA: Sage Publication.
- Coşkun, E., Özçakmak, H., & Balcı, A. (2012). Türkçe eğitiminde eğilimler: 1981-2010 yılları arasında yapılan tezler üzerine bir meta-analiz çalışması. In E. Yılmaz, M. Gedizli, E. Özcan, & Y. Koçmar (Eds.), Türkçe’nin eğitimi öğretimi üzerine çalışmalar (pp. 204-212). Ankara: Pegem Akademi.
- Çiltaş̧, A., Güler, G., & Sözbilir, M. (2012). Mathematics education research in Turkey: A content analysis study. Educational Sciences: Theory & Practice, 12(1), 574-580.
- Doğan, H., & Tok, T. N. (2018). Türkiye’de eğitim bilimleri alanında yayınlanan makalelerin incelenmesi: Eğitim ve Bilim Dergisi örneği. Current Research in Education, 4(2), 94-109.
- Dunkin, M. J. (1996). Types of errors in synthesizing research in education. Review of Educational Research, 66(2), 87–97.
- Göktaş, Y., Küçük, S., Aydemir, M., Telli, E., Arpacık, Ö., Yıldırım, G., & Reisoğlu, İ. (2012). Türkiye’de eğitim teknolojileri araştırmalarındaki eğilimler: 2000-2009 dönemi makalelerinin içerik analizi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri Dergisi, 12(1), 177-199. Gülbahar, Y., & Alper, A. (2009). Öğretim teknolojileri alanında yapılan araştırmalar konusunda bir içerik analizi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 42(2), 93-111.
- Güven, M., Özhan, M. B., Kaynak, S., & Demirbaş, N. K. (2018). Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi ile Journal of Counselling Psychology’deki araştırma eğilimleri. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 8(49), 193-208.
- Karadağ, E. (2009). Eğitim bilimleri alanında yapılmış̧ doktora tezlerinin incelenmesi. Ahi Evran Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 10(3), 75-87.
- Merriam, S. B. (1988). Case study research in education: A qualitative approach. San Francisco, CA, US: Jossey-Bass.
- Ozan, C., & Köse, E. (2014). Eğitim programları ve öğretim alanındaki araştırma eğilimleri. Sakarya University Journal of Education, 4(1), 116-136.
- Sönmez, V. (2005). Bilimsel araştırmalarda yapılan yanlışlıklar. Eurasian Journal of Educational Research, 5(18), 236-252.
- Sözbilir, M., & Kutu, H. (2008). Development and current status of science education research in Turkey. Essays in Education (Special issue), 1-22.
- Staton-Spicer, A. Q., & Wulff, D. H. (1984). Research in communication and instruction: Categorization and synthesis. Communication Education, 33(4), 377-391.
- Strauss, A., & Corbin, J. (1990). Basics of qualitative research. Newbury Park: Sage.
- Şimşek, A., Özdamar, N., Becit, G., Kılıçer, K., Akbulut, Y., & Yıldırım, Y. (2008). Türkiye’deki eğitim teknolojisi araştırmalarında güncel eğilimler. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (19), 439-458.
- Şimşek, A., Özdamar, N., Uysal, Ö., Kobak, K., Berk, C., Kılıçer, T., & Çiğdem, H. (2009). İkibinli yıllarda Türkiye’deki eğitim teknolojisi araştırmalarında gözlenen eğilimler. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri Dergisi, 9(2), 115-120.
- Tatar, E., & Tatar, E. (2008). Fen bilimleri ve matematik eğitimi araştırmalarının analizi II: Anahtar kelimeler. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 9(16), 89–103.
- Turan, S., Karadağ, E., Bektaş, F., & Yalçın, M. (2014). Türkiye’de eğitim yönetiminde bilgi üretimi: Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi Dergisi 2003-2013 yayınlarının incelenmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi Dergisi, 20(1), 93-119.
- Ulutaş, F., & Ubuz, B. (2008). Matematik eğitiminde araştırmalar ve eğilimler: 2000 ile 2006 yılları arası. İlköğretim Online, 7(3), 614-626.
- Varışoğlu, B., Şahin, A., & Göktaş, Y. (2013). Türkçe eğitimi araştırmalarında eğilimler. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 13(3), 1767-1781.
- Wolcott, H. F. (1994). Transforming qualitative data: Description, analysis, and interpretation. Newbury Park: Sage.
- Yazıcı, C., & Kültür, C. (2013). Medya mı yöntem mi? Bitmeyen tartışma. In K. Çağıltay, & Y. Göktaş (Ed.), Öğretim teknolojilerinin temelleri: Teoriler, araştırmalar, eğilimler (pp. 41-57). Ankara: Pegem Akademi.
- Yıldırım, A. (1999). Nitel araştırma yöntemlerinin temel özellikleri ve eğitim araştırmalarındaki yeri ve önemi. Eğitim ve Bilim, 23(112), 7-17.
- Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2008). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (6. baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.