Coğrafya Bölümü Lisans Öğretim Programına İlişkin Bir Değerlendirme (Tokat Gaziosmanpaşa Üniversitesi Örneği)

Bu araştırmada amaç, Fen Edebiyat Fakültesi Coğrafya Bölümü öğrencilerinin eğitim ve öğretim faaliyetlerinin temelini oluşturan bölüm öğretim programına ilişkin düşüncelerini belirlemektir. Araştırma 2019-2020 akademik yılında 37’si kadın, 18’i erkek olmak üzere 55 öğrenciyle Tokat Gaziosmanpaşa Üniversitesi Coğrafya Bölümünde yürütülmüştür. Veriler, anket ve görüşme formu yardımıyla toplanmıştır. Katılımcıların genel anlamda coğrafya bölümü öğretim programını tam anlamıyla yeterli görmediği ve yoğun bulmadığı sonucuna ulaşılmıştır. Ayrıca programının zorluğunun sınıftan sınıfa farklılaşması yanında derslerinin genelden özele gidişi ve yeterli bilgi birikimi sağlama konusunda eksiklikleri olduğu tespit edilmiştir. Özellikle uygulama açısından öğretim programının sınırlı kaldığı ve YÖK zorunlu derslerinin (Türk Dili, Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi, Yabancı Dil) uzaktan eğitimle verilmesinin yararlı bulunmadığı sonucuna ulaşılmıştır. Ayrıca programda yer alan beşeri ve ekonomik coğrafya derslerinin sayı ve çeşitliliği, fiziki coğrafya derslerine kıyasla daha yeterli görülmektedir. Öğretim programında öğrencilerin en zorlandığı zorunlu ders “biyocoğrafya”, en gereksiz görülen seçmeli ders “Osmanlıca” olarak belirlenmiştir. Öte yandan, harita ve arazi çalışmalarının öğretim programında daha fazla yer alması gerektiği düşünülmektedir. Öğretim programı derslerinin zorluk düzeyinin sınıf ve dönemlere dağılımı konusunda da dengesizlikler olduğu tespit edilmiştir. Elde edilen bu sonuçların, Türkiye’deki coğrafya bölümü öğretim programı geliştirme çalışmalarına katkı sağlayacağı umulmaktadır. Coğrafya öğretim programının iyileştirilip geliştirilmesi amacıyla gelecekte yeni araştırmalara ihtiyaç vardır.

Anahtar Kelimeler:

Coğrafya, Lisans Öğretim Programı, Değerlendirme

An Evaluation of the Undergraduate Curriculum of the Geography Department (Tokat Gaziosmanpaşa University Sample)

This study investigated geography students’ views of the curriculum. The sample/study group consisted of 55 students (37 women and 18 men) from the geography department of Tokat Gaziosmanpaşa University in the 2019-2020 academic year. Data were collected using a questionnaire and interview form. It was concluded that the participants did not find the curriculum of the geography department fully sufficient and intense in general. It was also determined that the difficulty of the curriculum varied from class to class and that the courses fell short of moving from general to specific and providing sufficient knowledge. It was concluded that the curriculum was limited in terms of practice and that distance education was not useful for the delivery of the compulsory courses of The Council of Higher Education (Turkish Language, Atatürk’s Principles and History of Revolution, Foreign Language). Moreover, the number and variety of human and economic geography courses in the curriculum are considered more sufficient than physical geography courses. For participants, the hardest compulsory course was “biogeography.” To them, the most unnecessary elective course was “Ottoman language.” They also believed that map and field studies should be included more in the curriculum. Moreover, the difficulty levels of the courses are imbalanced in terms of grade levels and semesters. We think that these results will contribute to the development of the geography department curriculum in Turkey. Further research is warranted to improve the geography teaching curriculum.

Keywords:

Geography, Curriculum, Evaluation,

PDF

___

Arı, Y. (2020a). Coğrafya lisans programlarında arazi çalışmaları: Uygulayıcı öğretim üyelerinin görüşlerine dayalı nitel bir analiz. Doğu Coğrafya Dergisi 25(43), 13-30. https://doi.org/10.17295/ataunidcd.715591
Arı, Y. (2020b). Fieldwork in geography undergraduate degree programmes of Turkish Universities: Status, challenges and prospects. Journal of Geography in Higher Education, 44(2), 285-309. https://doi.org/10.1080/03098265.2019.1698016
Eroğlu, F., & Kalaycı, N. (2020). Üniversitelerdeki Zorunlu Ortak Derslerden Yabancı Dil Dersinin Uzaktan ve Yüz Yüze Eğitim Uygulamalarının Karşılaştırılarak Değerlendirilmesi. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 18(1), 236-265. https://doi.org/10.37217/tebd.683250
Garipağaoğlu, N. (2001). Gezi-gözlem metodunun coğrafya eğitimi ve öğretimindeki yeri (Die Rolle der Expeditionellen Methode İm Geographie-Unterricht). Marmara Coğrafya Dergisi. 3(2), 13-30. https://dergipark.org.tr/en/pub/marucog/issue/451/566974
Geçit, Y., & Tokdemir, M. A. (2016). Fen-Edebiyat Fakültesi Tarih Bölümü Mezunlarının Coğrafyaya Yönelik Görüşleri. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 17(2), 71-90. Retrieved from https://dergipark.org.tr/tr/pub/kefad/issue/59426/853561
Gülersoy, A. E. (2013). Doğal mirasın korunması açısından sosyal bilgiler (ortaokul) ve coğrafya (orta ve yükseköğretim) müfredat programlarının değerlendirilmesi. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 6(14), 315-354. https://doi.org/10.14520/adyusbd.631
Gümüş, N., & İlhan, A. (2013). Küreselleşmenin Türkiye üniversiteleri coğrafya öğretmenliği ve bölümleri yapısı üzerinde etkisi. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 15(1), 47-71. Retrieved from https://dergipark.org.tr/tr/pub/deusosbil/issue/4631/63137
Gümüşçü, O., & Karakaş Özür, N. (2016). Türkiye’de modern coğrafyanın kuruluşu ve örgütlenmesi (1915-1941). Atatürk Araştırma Merkezi Dergisi. 32(93), 105-148. Retrieved from https://dergipark.org.tr/en/pub/aamd/issue/44029/542432
İlhan, A. (2007). Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fakültesi coğrafya lisans ders programı ile Cambridge Üniversitesi Coğrafya Bölümü lisans ders programının karşılaştırılması. Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fakültesi Dergisi. 22, 152-162.
İlhan, A., Gülersoy, A. E., & Gümüş, N., (2013). Coğrafya bölümü ve coğrafya öğretmenliği anabilim dalı mezunlarının mezuniyet sonrası karşılaştıkları istihdam sorunu. Turkish Studies. 8(9), 1585-1602. http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.5507
Kayan, İ. (2000). Türkiye üniversitelerinde coğrafya eğitimi: Amaç, yeni hedefler, sorunlar ve öneriler. Ege Coğrafya Dergisi. 11, 7-22. Koçman, A. (1999). Cumhuriyet döneminde yüksek öğretim kurumlarında coğrafya öğretimi ve sorunları. Ege Coğrafya Dergisi. 10(1), 1-14. Retrieved from https://dergipark.org.tr/en/pub/ecd/issue/4884/66957
Özçağlar, A. (2020). Türkiye’de Coğrafya Literatürünün Gelişmesinde Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Coğrafya Bölümü’nün Rolü ve Önemi. Türkiye Araştırmaları Literatür Dergisi, 18(35), 215-254. Retrieved from https://dergipark.org.tr/en/pub/talid/issue/55005/754752
Özgüngör, S., & Duru, E. (2014). Öğretim Elemanları ve Ders Özelliklerinin Öğretim Elemanlarının Performanslarına İlişkin Değerlendirmelerle İlişkileri. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 29(2), 175-188. Retrieved from https://dergipark.org.tr/tr/pub/hunefd/issue/7788/101814
Pirog, D. (2012). Changes to the conception of geography curricula within university education in Poland in the 21st century in the face of labour market challenges. European Journal of Geography, 3(2), 24-41. Retrieved from http://eurogeojournal.eu/articles/Pirog_Poland%20korekta%20-%20EN_last_FINAL.pdf
Plano Clark, V. L., & Ivankova, N. V. (2018). Karma Yöntemler Araştırması Alana Yönelik Bir Kılavuz / Mixed Methods Research A Guide to The Field, (Ö. Çokluk Bökeoğlu, Çev. Ed.). Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık. (1. Basımdan Çeviri 2016)
Sözcü, U., & Aydınözü, D. (2020). Analysing the awareness of geography department students on natural disasters in the scope of spatial thinking, Erciyes Journal of Education, 4(1), 1-19. https://doi.org/10.32433/eje.666511
Şahin, V., & Özey, R. (2012). İngiltere’de lisans düzeyinde coğrafi arazi çalışmaları. Marmara Coğrafya Dergisi, 25, 1-17. Retrieved from https://dergipark.org.tr/tr/pub/marucog/issue/472/3851
Şahin, V. (2017). First-Year Student Views on Geography as a Department and as a Profession/Coğrafya Bölümü Birinci Sınıf Öğrencilerinin Coğrafya Bölümüne ve Mesleğine Yönelik Görüşleri. Kastamonu Eğitim Dergisi, 25(4), 1651-1658. Retrieved from https://dergipark.org.tr/en/pub/kefdergi/issue/30766/332536
Şeremet, M. (2017). Coğrafya lisans programı ve istihdama yönelik karşılaştırmalı bir değerlendirme: Türkiye ve İngiltere örnekleri. Marmara Coğrafya Dergisi. 36, 327-340. Retrieved from https://dergipark.org.tr/en/pub/marucog/issue/30253/330020
TDK (2022). Retrieved March 03, 2022 from https://sozluk.gov.tr/
Tekindal, S. (2021). Nicel, Nitel, Karma Yöntem Araştırma Desenleri ve İstatistik-Tasarımı ve Yürütülmesi Eğitim, Psikoloji ve Sosyoloji Alanları İçin, Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
TOGÜ (2021). Tokat Gaziosmanpaşa Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Coğrafya Bölümü Öğretim Programı. Retrieved December 10, 2021 from https://obs.gop.edu.tr/oibs/bologna/index.aspx?lang=tr&curOp=showPac&curUnit=00&curSunit=2001241#
Yasak, Ü., Özav, L., & Oğan, O. (2020). Coğrafya eğitiminde yeni yaklaşımlar bağlamında Uşak ve Pecs Üniversitesi coğrafya bölümlerinin karşılaştırmalı analizi. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 24(4), 1951-1975. Retrieved from https://dergipark.org.tr/en/pub/ataunisosbil/issue/59389/769069
Yazıcı, Ö. (2015). Coğrafya Bölümü Öğrencilerinin Üç Boyutlu Görsel Materyal Geliştirmelerine Yönelik Deneyimleri: Karabük Üniversitesi Örneği. Marmara Coğrafya Dergisi. 31, 98-131. https://doi.org/10.14781/mcd.16007
Yiğit, İ., Ataol, M., & Dinç, A. (2011). Coğrafya Bölümlerindeki CBS Eğitimi ve CBS’nin Gerekliliği. Marmara Coğrafya Dergisi, 24, 312-331. https://dergipark.org.tr/en/pub/marucog/issue/471/3842
YÖK (1981). Yükseköğretim Kanunu, Retrieved December 14, 2021 from https://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.2547.pdf
YÖK (1983). Yükseköğretim Kurumları Teşkilatı Kanunu, Retrieved December 14, 2021 from https://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.2809.pdf
YÖK (2022). Retrieved January 02, 2022 from https://uluslararasi.yok.gov.tr/uluslararasilasma/bologna/temel-bilgiler/bologna-sureci-nedir

ISSN: 2146-5959
Yayın Aralığı: Yılda 3 Sayı
Başlangıç: 2011
Yayıncı: Bülent Ecevit Üniversitesi (Önceden Zonguldak Karaelmas Üniversitesi)