Aras BOZKURT, Serpil KOÇDAR, Kürşat ÇAĞILTAY, Sezin EŞFER, Berkan ÇELİK, Selçuk KARAMAN, Engin KURŞUN

Türkiye'de Kitlesel Açık Çevrimiçi Dersler (KAÇD) ve Türk Yükseköğretimi Bağlamında Bir Değerlendirme

Açık ve uzaktan öğrenme günümüze kadar eğitimde açıklık felsefesi ekseninde evrilmiş ve bu düşünce ekseninde farklı yaklaşımlardan faydalanmıştır. Türkiye'de de bu gelişmelerin bir yansıması olarak farklı Kitlesel Açık Çevrimiçi Ders (KAÇD) platformları ortaya çıkmıştır. Bu düşünceler bağlamında bu çalışmanın genel amacı Türkiye'de sunulan KAÇD'leri Türk yükseköğretimi bağlamında incelemektir. Bu amaç doğrultusunda nitel tekli durum deseni benimsenmiş; Akadema, AtademiX ve Bilgeİş platformları incelenmiştir. Araştırma bulguları KAÇD'lerin eğitimde fırsat eşitliği, eğitimin demokratikleşmesi ve bilginin özgürleşmesi gibi evrensel kavramlara ülkemiz bağlamında hizmet ettiğini göstermektedir. Bunun yanında küreselleşen dünyada ve dijital bilgi çağında yaşanan dönüşümlere paralel olarak değişime uyum sağlamak; toplum, sektör ve üniversite arasında iletişim ve iş birliği kanallarını güçlendirmek; yükseköğretim kurumlarının operasyonel kabiliyetini farklı öğrenme alanlarında da attırarak kapsayıcı bir yaklaşımla sosyal adaleti sağlamak gibi rollerin güçlenmesine katkı sağladığı görülmektedir.

Anahtar Kelimeler:

Açık ve uzaktan öğrenme, dijital dönüşüm, eğitimde açıklık, kitlesel açık çevrimiçi dersler, yükseköğretim

Massive Open Online Courses (MOOCs) in Turkey and an Analysis in the Context of Turkish Higher Education

Open and distance learning has evolved on the basis of openness philosophy in education and benefited from various approaches to this philosophy. Different MOOC platforms have emerged in Turkey as a reflection of these developments. The main purpose of this study is to examine MOOCs in the context of Turkish higher education. For this purpose, by adopting the qualitative embedded single case design, the Akadema, AtademiX and Bilgeİş MOOC platforms were examined. The findings indicate that MOOCs successfully serve the universal ideals such as offering equal opportunities in education, democratization of education, and liberation of knowledge in Turkey. Besides, MOOCs were found to contribute to adapting to the changes paralleling the transformations in the globalizing world and in the digital knowledge age; strengthening communication and cooperation channels between the society, industry and university; and finally, fostering social justice with an inclusive approach by increasing operational capabilities in diverse educational domains.

Keywords:

Digital transformation, higher education, massive open online courses, open and distance learning, openness in education,

PDF

___

Adam, T. (2019). Digital neocolonialism and massive open online courses (MOOCs): Colonial pasts and neoliberal futures. Learning, Media and Technology, 44(3), 365–380.
Alraimi, K. M., Zo, H., & Ciganek, A. P. (2015). Understanding the MOOCs continuance: The role of openness and reputation. Computers & Education, 80, 28–38.
Artsın, M. (2018). Kitlesel açık çevrimiçi derslerde öğrenenlerin özyönetimli öğrenme becerilerinin incelenmesi. Yüksek lisans tezi, Anadolu Üniversitesi, Eskişehir.
Aydemir, M., Çelik, E., Bingöl, İ., Çakmak Karapınar, D., Kurşun, E., & Karaman, S. (2016). İnternet üzerinden herkese açık kurs (İHAK) sağlama deneyimi: AtademiX. Açık Öğretim Uygulamaları ve Araştırmaları Dergisi (AUAd), 2(3), 52–74.
Aydın, C. H. (2017). Current status of the MOOC movement in the world and reaction of the Turkish higher education institutions. Open Praxis, 9(1), 59–78.
Aydın, M. (2016). İHAK (MOOC) sunmanın öğretim üyeleri ve kurum açısından çıktılarının incelenmesi. Yüksek lisans tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi, Trabzon.
Baker, F. W. (2017) An alternative approach: Openness in education over the last 100 years. TechTrends, 61, 130–140.
Barak, M., Watted, A., & Haick, H. (2016). Motivation to learn in massive open online courses: Examining aspects of language and social engagement. Computers & Education, 94, 49–60.
Barber, M., Donnelly, K., & Rizvi, S. (2013). An avalanche is coming. Higher education and the revolution ahead. London: Institute for Public Policy Research.
Bartlett, L., Frederick, M., Gulbrandsen, T., & Murillo, E. (2002). The marketization of education: Public schools for private ends. Anthropology & Education Quarterly, 33(1), 5–29.
Bayrak, M. (2015). Öğretim üyelerinin internet üzerinden herkese açık kurs yürütme eğilimlerinin incelenmesi. Yüksek lisans tezi, Atatürk Üniversitesi, Erzurum.
Bingöl, İ. (2016). İnternet üzerinden herkese açık kurslarda katılımcıların başarılarını ve katılımcı türlerine göre tamamlamalarını etkileyen faktörlerin incelenmesi. Yüksek lisans tezi, Atatürk Üniversitesi, Erzurum.
Bowen, G. A. (2009). Document analysis as a qualitative research method. Qualitative Research Journal, 9(2), 27–40.
Bozkurt, A. (2015). Kitlesel Açık Çevrimiçi Dersler (Massive Open Online Courses - MOOCs) ve sayısal bilgi çağında yaşamboyu öğrenme fırsatı. Açık Öğretim Uygulamaları ve Araştırmaları Dergisi (AUAd), 1(1), 56–82.
Bozkurt, A. (2016). Bağlantıcı kitlesel açık çevrimiçi derslerde etkileşim örüntüleri ve öğreten-öğrenen rollerinin belirlenmesi. Doktora tezi, Anadolu Üniversitesi, Eskişehir.
Bozkurt, A. (2019a). Açık eğitsel kaynaklardan açık eğitsel uygulamalara: Türk yükseköğretimi bağlamında ekolojik bakış açısıyla bir değerlendirme. Açık Öğretim Uygulamaları ve Araştırmaları Dergisi (AUAd), 5(3), 127–150.
Bozkurt, A. (2019b). From distance education to open and distance learning: A holistic evaluation of history, definitions, and theories. In S. Sisman-Ugur, & G. Kurubacak (Eds.), Handbook of research on learning in the age of transhumanism (pp. 252–273). Hershey, PA: IGI Global.
Bozkurt, A. (2020). Kitlesel açık çevrimiçi dersler (KAÇD): Açıklık ve kitlesellik bağlamında öğrenme ve öğretim süreçlerinde paradigma değişimi. M. Kesim., & T. V. Yüzer (Ed.), Açık ve uzaktan öğrenmenin teknoloji boyutu (pp. 229–244) içinde. Ankara: Pegem Akademi.
Bozkurt, A., Akgün-Özbek, E., & Zawacki-Richter, O. (2017). Trends and patterns in massive open online courses: Review and content analysis of research on MOOCs (2008–2015). International Review of Research in Open and Distributed Learning, 18(5), 118–147.
Burd, E. L., Smith, S. P., & Reisman, S. (2015). Exploring business models for MOOCs in higher education. Innovative Higher Education, 40(1), 37–49.
Cagiltay, K., Esfer, S., & Celik, B. (2020). Insights into a nationwide pdMOOC portal: bilgeis.net of Turkey. In K. Zhang, C. J. Bonk, T. C. Reeves, & T. H. Reynolds (Eds.), MOOCs and open education in the global south: challenges, successes, and opportunities (pp. 130–139). New York, NY: Routledge.
Canbek, N. G., & Hargis, J. (2015). Educational innovation in e-learning: MOOCs and OER movements in Turkey. GlokalDE, 1(1), 19–32.
Chauhan, A. (2014). Massive open online courses (MOOCS): Emerging trends in assessment and accreditation. Digital Education Review, (25), 7–17.
Clark, R. C., & Mayer, R. E. (2016). E-learning and the science of instruction: Proven guidelines for consumers and designers of multimedia learning (4th ed.). Hoboken, NY: John Wiley & Sons.
Clarke, T. (2001). The knowledge economy. Education + Training, 43(4–5), 189–196.
Çelik, E. (2015). Akran değerlendirme yönteminin internet üzerinden herkese açık kurslarda kullanımı: Bir durum çalışması. Doktora tezi, Atatürk Üniversitesi, Erzurum.
Daniel, J. (2012). Making sense of MOOCs: Musings in a maze of myth, paradox and possibility. Journal of Interactive Media in Education, 2012(3), Article no: 18.
Duart, J. M., Roig-Vila, R., Mengual-Andres, S., & Durán, M. Á. M. (2017). The pedagogical quality of MOOCs based on a systematic review of JCR and Scopus publications (2013–2015). Revista Española de Pedagogía, 75(266), 29–46.
EDUCAUSE. (2021). 2021 EDUCAUSE Horizon Report Teaching and Learning Edition. EDUCAUSE. https://www.learntechlib.org/p/ 219489/ (1 Ağustos 2021).
Ekiz, D. (2004). Eğitim dünyasının nitel araştırma paradigmasıyla incelenmesi: Doğal ya da yapay. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 2(4), 415–439.
Esfer, S., & Cagiltay, K. (2018). Creating a MOOC portal for workplace learning. In G. Ifenthaler (Ed.), Digital workplace learning (pp. 167–185). Cham: Springer.
Espinosa, B. J. G., Sepúlveda, G. C. T., & Montoya, M. S. R. (2015). Self-motivation challenges for student involvement in the Open Educational Movement with MOOC. International Journal of Educational Technology in Higher Education, 12(1), 91–103.
Farrow, R. (2017). Open education and critical pedagogy. Learning, Media and Technology, 42(2), 130-146.
Friedman, T. L. (2012, May 15). Come the revolution. The New York Times. Erişim adresi http://www.nytimes.com/2012/05/16/opinion/friedman-come-the-revolution.html (15 Ekim 2020).
Göktaş, M. (2019). Kitlesel açık çevrimiçi ders katılımcılarının çevresel faktörler açısından değerlendirilmesi. Yüksek lisans tezi, Fırat Üniversitesi, Elazığ.
Hagan, F. E. (1993). Research methods in criminal justice and criminology. New York, NY: Macmillan.
JISC (2015). Overcoming barriers and finding enablers. Bristol: JISC. Erişim adresi https://www.jisc.ac.uk/guides/open-educational-resources/overcoming-barriersand-finding-enablers (15 Ekim 2020).
Jordan, K. (2014). Initial trends in enrolment and completion of massive open online courses. The International Review of Research in Open and Distributed Learning, 15(1), 133–160.
Jorgensen, D. L. (1993). Participant observation: A methodology for human studies. Thousand Oaks, CA: Sage.
Joseph, A. M., & Nath, B. A. (2013). Integration of Massive Open Online Education (MOOC) System with in-classroom interaction and assessment and accreditation: An extensive report from a pilot study. In Proceedings of The International Conference on E-Learning, E-Business, Enterprise Information Systems, and E-Government (EEE) (p. 105), July 22–25, 2013, Las Vegas, NV, USA.
Karaman, S., Karslı, B., M., & Kurşun, E. (2019) Açık öğrenme ve internet üzerinden herkese açık kurslar (İHAK). E. Tekinarslan, & M. D. Gürer (Ed.), Açık ve uzaktan öğrenme kitabı (s. 173–206) içinde. Ankara: Pegem Akademi.
Kır, Ş. (2019). Kitlesel açık çevrimiçi ders ortamında psikomotor becerilerin öğrenilmesine İlişkin öğrenen görüşleri ve öğreten rolleri. Yüksek lisans tezi, Anadolu Üniversitesi, Eskişehir.
Kip Kayabaş, B. (2017). Kitlesel açık çevrimiçi derslerde öğrencilerin davranış ve tercihleri ile bireysel özellikleri arasındaki ilişki. Doktora tezi, Anadolu Üniversitesi, Eskişehir.
Koçdar, S., Okur, M. R., & Bozkurt, A. (2017). An examination of xMOOCs: An embedded single case study based on Conole’s 12 dimensions. The Turkish Online Journal of Distance Education (TOJDE), 18(4), 52–65.
Kursun, E. (2011). An investigation of incentives, barriers and values about the OER movement in Turkish universities: Implications for policy framework. Unpublished doctoral dissertation. Middle East Technical University, Ankara, Turkey.
Kursun, E., Cagiltay, K., & Can, G. (2014). An investigation of faculty perspectives on barriers, incentives, and benefits of the OER movement in Turkey. The International Review of Research in Open and Distributed Learning, 15(6), 14–32.
Kurt, S. (2019). The case of Turkish university students and MOOCs. American Journal of Distance Education, 33(2), 120–131.
Lambert, S. R. (2020). Do MOOCs contribute to student equity and social inclusion? A systematic review 2014–18. Computers & Education, 145, 103693.
LeCompte, M. D., & Goetz, J. P. (1982). Problems of reliability and validity in ethnographic research. Review of Educational Research, 52(1), 31–60.
Lemoine, P. A., & Richardson, M. D. (2015). Micro-credentials, nano degrees, and digital badges: New credentials for global higher education. International Journal of Technology and Educational Marketing (IJTEM), 5(1), 36–49.
Lockley, P. (2018). Open initiatives for decolonising the curriculum. In K. Bhambra, D. Gebrial, & K. Nişancıoğlu (Eds.), Decolonising the university (pp. 145–170). London: Pluto Press.
Meri-Yilan, S. (2020). The online interface and social inclusion: A MOOC study in Turkey. Journal of Interactive Media in Education, 2020(1), 1–10.
Moore, M. G., & Kearsley, G. (1996). Distance education: A systems view. Belmont, CA: Wadsworth Publishing Company.
Morris, S. M., & Stommel, J. (2017). Open education as resistance: MOOCs and critical digital pedagogy. In E. Losh (Ed.), MOOCs and their afterlives: Experiments in scale and access in higher education (pp. 177–197). Chicago, IL: The University of Chicago Press.
Natale, S. M., & Doran, C. (2012). Marketization of education: An ethical dilemma. Journal of Business Ethics, 105(2), 187–196.
Özcan, H. (2019). Kitlesel açık çevrimiçi ders platformlarına yönelik puanlama anahtarı geliştirilmesi. Yüksek lisans tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara.
Pappano, L. (2012, November 2). The Year of the MOOC. The New York Times. Erişim adresi https://www.nytimes.com/2012/11/04/education/edlife/massive-open-online-courses-are-multiplying-at-a-rapid-pace.html (15 Ekim 2020).
Pundak, D., Sabag, N., & Trotskovsky, E. (2014). Accreditation of MOOCS. European Journal of Open, Distance and E-learning, 17(2), 117–129.
Rampelt, F., & Suter, R. (2017). Recognition of prior learning-outcome-oriented approaches to the recognition and assessment of MOOC-based digital learning scenarios. In Proceedings of EduLearn 2017 (pp. 6645–6653), 3–15 July, 2017, Barcelona, Spain.
Rosewell, J., & Jansen, D. (2014). The OpenupEd quality label: Benchmarks for MOOCs. INNOQUAL: The International Journal for Innovation and Quality in Learning, 2(3), 88–100.
Ross, J., Sinclair, C., Knox, J., & Macleod, H. (2014). Teacher experiences and academic identity: The missing components of MOOC pedagogy. Journal of Online Learning and Teaching, 10(1), 57–69.
Schreiber, J. B., & Asner-Self, K. (2011). Educational research: The interrelationship of questions, sampling, design, and analysis. Hoboken, NJ: Wiley & Sons.
Siemens, G. (2013). Massive open online courses: Innovation in education. In R. McGreal, W. Kinuthia, & S. Marshall (Eds.), Open educational resources: Innovation, research and practice (pp. 5–16). Vancouver, BC: Commonwealth of Learning and Athabasca University.
Skiba, D. J. (2012). Disruption in higher education: Massively open online courses (MOOCs). Nursing Education Perspectives, 33(6), 416–417.
Smolyaninova, O., & Ekaterina, B. (2020). Eportfolios and open badges for open recognition of lifelong learning outcomes. In E. Railean (Ed.), Assessment, testing, and measurement strategies in global higher education (pp. 59–83). Hershey, PA: IGI Global.
Stracke, C. M., & Bozkurt, A. (2019). Evolution of MOOC designs, providers and learners and the related MOOC research and publications from 2008 to 2018. In Proceedings of International Open & Distance Learning Conference (IODL19) (pp. 13–20), November 14–16, 2019, Anadolu University, Eskişehir, Turkey.
Trehan, S., Sanzgiri, J., Li, C., Wang, R., & Joshi, R. (2017). Critical discussions on the Massive Open Online Course (MOOC) in India and China. International Journal of Education and Development using ICT, 13(2), 141–165.
TÜBA (2012). TÜBA açık ders malzemeleri projesi 2006–2012. Erişim adresi http://www.acikders.org.tr/dokumanlar/acikders_proje_tanitim_07_12.pdf (15 Ekim 2020).
TÜBİTAK (2014). 5000 dijital içerikli açık ders kaynaklarını destekleme programı e-ders çağrısı. Erişim adresi http://www.tubitak.gov.tr/tr/destekler/ bilim-ve-toplum/ulusal-destek-programlari/icerik-5000-dijital-icerikli-acik-ders-kaynaklari-destekleme-programi (15 Ekim 2020).
Wong, J., Baars, M., Davis, D., Van Der Zee, T., Houben, G. J., & Paas, F. (2019). Supporting self-regulated learning in online learning environments and MOOCs: A systematic review. International Journal of Human–Computer Interaction, 35(4–5), 356–373.
World Economic Forum (2019). Understanding the impact of digitalization on society. Erişim adresi http://reports.weforum.org/digital-transformation/understanding-the-impact-ofdigitalization-on-society/ (15 Ekim 2020).
Xiong, Y., & Suen, H. K. (2018). Assessment approaches in massive open online courses: Possibilities, challenges and future directions. International Review of Education, 64(2), 241–263.
Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2016). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (10. baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
Yin, R. K. (1994). Case study research: Design and methods (2nd ed.). Beverly Hills, CA: Sage.
YÖK (2019). Yükseköğretimde dijital dönüşüm projesi. Erişim adresi https://www.yok.gov.tr/Sayfalar/Haberler/agri-dijital-donusum-tanitim-toplantisi.aspx (15 Ekim 2020).
Yürük, S., Karaman, S., & Yılmaz, R. (2020). ABD, Avrupa ve Türkiye merkezli kitlesel açık çevrimiçi derslerin yapısal olarak karşılaştırılması. Eğitim Teknolojisi Kuram ve Uygulama, 10(1), 74–94.
Zawacki-Richter, O., & Naidu, S. (2016). Mapping research trends from 35 years of publications in distance education. Distance Education, 37(3), 245–269.